در جست وجوی خوشبختی دشمن

افراد بسیاری امتناع از خشونت را آشكارا اظهار می كنند. اما كسانی كه اعتقاداتشان به اندازه تن زن گیاستو چهاردهمین دالایی لاما به معرض آزمایش گذاشته شده باشد نادر هستند
«دالایی لاما» این نام به معنی اقیانوس خرد است رهبر روحانی تبت حتی با توسل به خشونت علیه كمونیست های چین كه كشورش را در سال ۱۹۵۰ تصرف كرده اند، مخالفت می كند. او همیشه راه حل های مسالمت آمیز و سازش مبتنی بر تحمل متقابل و احترام به همه از جمله دشمنان را پیشنهاد می كند. به زعم او رحم و شفقت در بطن فلسفه بودایی است. باید تصریح كرد شفقتی كه فلسفه بودایی از آن صحبت می كند علاقه ای كه معمولا به دوستان یا نزدیكان داریم نیست، بلكه عشقی تعلیم داده شده است كه حتی نسبت به كسانی كه به ما بد كرده اند ابراز می داریم.
●جدال چین و تبت
مسئله عمده رسیدن به پاسخ این سئوال است كه آیا تبتی ها یك ملت مستقل هستند تبتی ها برای اثبات استقلال شان به حدود دو هزار سال حكومت مستقلی كه داشته اند تكیه می كنند. چینی ها برای اثبات اینكه تبت به چین تعلق دارد بر دو حادثه تاریخی تكیه می كنند. یكی ازدواج بین یك شاه تبتی و یك شاهزاده چینی در سال ۱۹۴۱ این شاه در واقع پنج همسر داشت كه سه تای آنها تبتی و یكی نپالی بود و دیگری معاهده صلح امضا شده به وسیله دو كشور انكار نفرت انگیز بودن اشغال تبت توسط چینی ها مشكل است.
از سال ۱۹۶۰ كمیسیون بین المللی حقوقدانان اعلام كرد كه جمهوری خلق چین به شانزده ماده اعلامیه جهانی حقوق بشر تجاوز كرده است.
چین به «خطرناك ترین جنایتی كه بتوان به یك فرد یا یك كشور نسبت داد یعنی اقدام عامدانه به نابودی یك گروه از مردم» متهم است. از آغاز اشغال تبت، چینی ها مستقیم یا غیرمستقیم مرگ بیش از یك میلیون و نیم تبتی را موجب شده اند. بیش از هفت میلیون چینی به تبت آمده در آنجا مستقر شده اند و به این ترتیب از تبتی ها در كشور خودشان اقلیتی ساخته اند. این مهاجرت زمین های قابل دسترس برای تبتی ها را ناكافی كرده و باعث قحطی شده است.
چینی ها مذهب بودایی را كه ستون فقرات ملتی است كه تاریخ اش از مذهب جدایی ناپذیر است برای تبتی ها ممنوع كرده اند. این سركوب با انهدام شش هزار صومعه و معبد بودایی انجام گرفته است. افراد مذهبی و راهب های بودایی اعدام یا زندانی شده اند. دست نوشته ها و اشیای كمیاب پرستیدنی منهدم یا فروخته شده اند.
تصاویر دالایی لاما كه تجسم رحم و شفقت برای بودایی های تبتی است، ممنوع شده است. «دالایی لاما» از سال ۱۹۵۰ در سن ۱۶سالگی كه تاریخ دستیابی به بالاترین مسئولیت مذهبی اش بود، سعی در مذاكره برای ایجاد یك توافق با چین می كند. او در سال ۱۹۵۴ به پكن می رود و مذاكراتی با مائوتسه تونگ، چوئن لای و دنگ شیائوپنگ و دیگر رهبران چینی انجام می دهد، در سال ۱۹۵۶ به هندوستان می رود و با نخست وزیر هند، نهرو، ملاقات می كند. دالایی لاما در سال ۱۹۵۹ به دنبال شایعات مبنی بر سوءقصد به جان او و یا ربودنش توسط ارتش چین مجبور به فرار به هند می شود. در آنجا در دارامسالا حكومت تبتی در تبعید را تشكیل داده و درخواست كمك از سازمان ملل متحد می كند.
سازمان ملل سه قطعنامه تصویب می كند و رعایت حقوق بشر در تبت و احترام به خودگردانی تبتی ها را از چین می خواهد. در سال ۱۹۶۳ دالایی لاما یك قانون اساسی دموكراتیك قابل اجرا را برای تبت تهیه می كند و در سال ۱۹۷۸ در كنگره حقوق بشر كه در واشینگتن برگزار شد، او طرح صلح در پنج بند را پیشنهاد می كند، در این طرح از تبدیل تبت به یك منطقه صلح بین المللی و یك مخزن طبیعی صحبت می كند و آن را به معبدی از صلح و عدم خشونت جایی كه انسان ها و طبیعت بتوانند در صلح و هماهنگی با هم زندگی كنند تشبیه می كند.
او همچنین در این طرح تعلیق انتقال چینی ها به تبت، محترم شمردن حقوق بشر و وجود آزادی های دموكراتیك برای تبتی ها را خواستار می شود. در این طرح بر توقف تولید تسلیحات هسته ای چینی ها، محترم شمردن قلمرو تبتی ها و اینكه نباید از تبت به عنوان زباله دان ضایعات هسته ای چینی ها استفاده شود تاكید شده و شروع «مذاكرات جدی» با چینی ها درخواست شده است. یك سال بعد «دالایی داما» نقشه صلح اش را با اعلام تاكید بر ایجاد یك تبت دموكراتیك خودگردان و با مشاركت «جمهوری خلق چین» در مقابل پارلمان اروپایی استراسبورگ تعالی می بخشد. این تلاش ها اگرچه هنوز منجر به اتخاذ یك تصمیم جدی در مورد تبت نشده است اما جایزه صلح نوبل ۱۹۸۹ را برای «دالایی لاما» به ارمغان آورده است.
رئیس كمیته نوبل نروژ با اعطای این جایزه به او اعلام داشت كه «سیاست عدم خشونت دالایی لاما» قابل تقدیر است، خصوصا وقتی كه به رنج هایی كه به مردم تبت هنگام اشغال كشورشان تحمیل شده است، فكر می كنیم «پاسخ دالایی لاما پیشنهاد یك راه حل مسالمت آمیز دربرگیرنده چشم پوشی های متعددی به نفع چینی ها بوده است. در تاریخ مشكل است بتوان اقلیت مبارزه كننده ای برای دفاع از حقوقش را یافت كه رفتار آشتی گرایانه بیشتری از «دالایی لاما» در مقابل دشمن اش داشته باشد.» «دالایی لاما» از موقع كسب جایزه صلح اظهارنامه بین المللی عدم خشونت را امضا كرده است.
چندین دانشگاه غربی دكترای افتخاری به این متخصص بزرگ فلسفه بودایی اعطا كرده اند. او همچنین كتاب های متعددی مانند خردكهن، دنیای جدید، علم اخلاق، برای یك هزارساله جدید را نوشته است. تلاش های ده ساله او به خاطر تبت می تواند هنوز ثمر بخش باشد. در ژوئن سال ۱۹۹۸ رئیس جمهور وقت چین جیانگ زمین به دنبال مذاكره با رئیس جمهوری آمریكا، بیل كلینتون باز كردن باب مذاكرات با «دالایی لاما» در مورد قوانین تبت را پذیرفته است. در هر صورت دالایی لاما در خدمت به تبت و دفاع از پیرامون و محیط زیست و درك احساس مسئولیت انسان ها نسبت به یكدیگر دنیا را می پیماید.

جفری هاپكینگ
ترجمه: روح انگیز مهر آفرین
منبع: كتاب دالایی لامای مقدس

منبع : روزنامه شرق