نگاهی به رصدخانه شهر جدید صدرا/فرهنگسرایی برای تماشای آسمان

به جست وجوی محلی مناسب برای زندگی بودیم كه از لحاظ اقتصادی و فرهنگی مناسب باشد. محلی كه آسمانش تاریك باشد و از آلودگی شهرهای امروز خبری در آن نباشد.
در اواخر سال ۱۳۷۹ شهر جدید صدرا را به عنوان مكان مناسبی برای زندگی برگزیدیم. این شهر كه در سال ۱۳۷۰ بنا شده است در ۱۵ كیلومتری شمال شهر شیراز واقع شده است. ما در این شهر شاهد تلاش مردمانی بودیم كه علاوه بر شهرسازی به امور علمی و فرهنگی نیز توجه خاصی داشتند. برای ما جاذبه ای در این شهر وجود داشت كه در هیچ یك از شهرهای جدید كشور وجود نداشت. ما با كمال ناباوری متوجه شدیم كه رصدخانه ای در قسمت شمال شرقی شهر صدرا قرار دارد كه دور آن پارك تفریحی ای در حال تاسیس است. با پیگیری هایی كه انجام دادیم متوجه شدیم كه شركت عمران شهر جدید صدرا پس از ساخت فرهنگسرای صدرا با پیشنهاد و ابراز همكاری یكی از شركت های خصوصی معتبر در ساخت رصدخانه و آسمان نما در ایران این رصدخانه را در سال ۱۳۷۶ ساخته است. دكتر میرترابی كه در آن زمان دانشجوی دكترای فیزیك بودند ما را در راه اندازی این رصدخانه بسیار راهنمایی كردند و مرا ترغیب كردند كه سرپرستی این رصدخانه را به عهده بگیرم. ما با این فكر به شركت عمران صدرا مراجعه كردیم و درخواست كردیم تا مسئولیت این رصدخانه را بر عهده ما قرار دهد. شركت عمران نیز از درخواست ما استقبال كرد و در تابستان ۱۳۷۸با درخواست موافقت كرد و قراردادی را با ما تنظیم كرد كه طی این قرارداد رصدخانه به همراه تلسكوپ پنج اینچی آن در اختیارمان قرار می گرفت.با پیگیری های مداوم ما و با همكاری صمیمانه شركت عمران شهر جدید صدرا توانستیم بودجه تجهیزاتی را كه برای تجهیز رصدخانه نیاز بود دریافت كنیم و در سال ۱۳۸۲ وسایل مورد نیاز را خریداری كنیم. این تجهیزات عبارت بودند از تلسكوپ ۱۲ اینچی اشمیت كاسگرین، میدال ایكس ۲۰۰ و لوازم جانبی شامل چشمی های مختلف، فیلترهای رنگی رصدی، فیلتر ۱۲ اینچ خورشیدی، رابط های عكاسی و دوربین مخصوص عكاسی از آسمان. همچنین قرار شد كه پارك رصدخانه كه در كنار فرهنگسرای شهر قرار دارد هر چه سریع تر تكمیل و تجهیز شود تا رصدخانه به صورت رسمی افتتاح شود.
نام رصدخانه شهر با تصویب گروه راهبری رصدخانه در سال ۱۳۷۹ به نام دانشمند و منجم بزرگ ایرانی «عبدالرحمن صوفی رازی» كه در بیش از هزار سال پیش در شیراز فعالیت های گسترده ای انجام داد انتخاب شد. فضای رصدخانه اگر چه بزرگ نیست اما جوابگوی حداقل سی نفر بازدیدكننده است. علاوه بر اتاق ۳*۳ متر اصلی رصدخانه كه دارای یك گنبد دو متری است، دارای یك اتاق كروی پلانتاریوم (آسمان نما) نیز است كه قطر این اتاق ۶ متر است. قرار است دستگاه پلانتاریوم رصدخانه كه هشت میلیون تومان قیمت دارد با تامین بودجه در سال جاری خریداری شود كه تا آن زمان ما در این اتاق برنامه های نمایش اسلاید را برای مردم علاقه مند به نجوم برگزار می كنیم.فعالیت رصدخانه شهر جدید صدرا با توجه به عدم اتمام ساخت پارك محل رصدخانه هنوز به صورت رسمی و گسترده آغاز نشده است ولی ما امیدواریم در ابتدای سال ۱۳۸۵ كار ساخت و ساز كل فضای رصدخانه به اتمام برسد.
به دوستداران نجوم در شهرهای كوچك و شهرهای تازه تاسیس پیشنهاد می كنم هیچ وقت از فعالیت رصدی در مناطق محل زندگی خود مایوس نشوید و به سراغ سازمان ها و مراكز علمی و فرهنگی شهر خود بروید و آنها را با دنیای نجوم آشنا كنید. یك تلسكوپ ساده متوسط با تجهیزات جانبی به همراه ساختمان و گنبدی كوچك در حدود بیست میلیون هزینه دارد كه این مبلغ را می توانید از ردیف بودجه مصارف فرهنگی سازمان های دولتی تهیه كنید. پس شما نیز از همین روز شروع كنید تا روزی رصدخانه ای همچون رصدخانه شهر جدید و كوچك ما كه تنها هفت هزار نفر جمعیت دارد داشته باشید.

منبع : باشگاه اندیشه