فخرالاسلام ابوالمحاسن عبدالواحد بن اسماعیل رویانی طبری

جنسیت: مرد
تولد و وفات: (۴۱۵ -شهادت ۵۰۲) قمری
محل تولد: مشخص نیست.
شهرت علمی و فرهنگی: قاضی و فقیه
اصل وی از رویان مازندران است. از عبدالغافر بن محمد فارسی حدیث شنید و از محمد بن بیان کازرونی فقه آموخت. زاهر بن طاهر سحّامی یکی از شاگردان وی بود. رویانی یکی از مشایخ سیدضیاء‌الدین فضل‌الله راوندی و قطب راوندی است. وی از نظر اخلاقی و مذهبی از بزرگان عصر خود به شمار می‌رفت ، موجه بود و حرمت بسیار داشت. نظام‌الملک وزیر او را به خاطر فضلش بسیار احترام می‌کرد. او سفری به بخارا داشت و در این سفر از غزنه و نیشابور تیز دیدار کرد و با فضلا ملاقات نمود. در مجلس درس ناصر مروزی حاضر گشت. او در آمل مدرسه‌ای ساخت و در آنجا حدیث گفت ، سپس به ری آمده و به تدریس پرداخت. سفری نیز به اصفهان داشت و در جامع اصفهان حدیث گفت. سرانجام در روز جمعه یازدهم محرم در جامع آمل پس از املاء حدیث ، چون به الحاد اسماعیلیه (باطنیه) فتوا داده بود به دست آنها به شهادت رسید. از آثار وی: "بحرالمذهب" ، در فروع که از کتب مفصل شافعی‌ها است؛ "مناصیص‌الامام الشافعی" یا "نصوص‌الشافعی"؛ "الکافی" ، در فروع؛ "حلیهٔ‌المومن"؛ "التهذیب فی غریب‌الحدیث"؛ "الفروق"؛ "التحبیر"؛ "العوالی"؛ در حدیث؛ "المبتدا" ، "حقیقهٔ‌القولین"؛ "الجعفریات"؛ "تکملهٔ‌السعادات فی تکلمهٔ‌العبادات المسنونات" ، و به فارسی؛ "جمع‌الجوامع"؛ "التلخیص". وی در اصول و خلاف نیز تصنیفاتی دارد. در "ریاض‌العلمائ" وی را شیعه مذهب دانسته که به تقیه روزگار می‌گذرانیده است.

منبع : مطالب ارسالی