روی موج صعود

بورس اوراق بهادار در حالی طی هفته‌های اخیر با رشد شاخص‌ها، قیمت سهام معاملات و بازدهی سرمایه‌گذاران حقوقی و حقیقی و هم‌چنین با افزایش سطح اعتماد به آینده مواجه شده که به گفته کارشناسان دلایل برون و درون سازمانی متعددی در رونق این روزهای بورس قابل شناسایی است.
بررسی متغیرهای مختلف بورس طی فعالیت بازار سهام از ابتدای سال تاکنون نشان می‌دهد: در نتیجه عوامل برون سازمانی چون آرامش سیاسی حاکم بر پرونده هسته‌ای ایران و رشد قیمت‌های جهانی فولاد و مس از یک طرف و عوامل درون سازمانی چون رکود بازار مسکن، تصمیمات مربوط به برخی صنایع حاضر در بورس، قرار گرفتن در فصل مجامع حدود ۳۳ درصد از شرکت‌های بورس، افزایش دامنه نوسان قیمت‌های بورس از طرف دیگر، بورس با رونق نسبی معاملات و شاخص‌ها و بازدهی سرمایه‌گذاران خرد و کلان مواجه شده است.
این شرایط حاکم بر بورس در شرایطی زمینه افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران را به آینده میان مدت بورس فراهم کرده که از سوی دیگر با توجه به رکود بازار مسکن و کاهش تقاضای خرید در این بازار سنتی، آرام آرام سرمایه‌گذاران و دارندگان نقدینگی و پس‌انداز به سمت خیابان‌ حافظ و تالارهای معاملات کشیده می‌شوند.درباره دلایل رونق این روزهای بورس کارشناسان و کارگزاران به عوامل متعددی اشاره می‌کنند.
● سیاست خارجی
در این خصوص اکبر مردانی کارشناس بازار سرمایه‌ اثر عامل برون سازمانی سیاست خارجی را در حوزه پرونده هسته‌ای ، دلیل اصلی رونق بورس می‌داند و می‌گوید: واقعیت این است که به‌دلیل اثر روانی پرونده هسته‌ای در تصمیمات کوتاه و میان مدت سرمایه‌گذاران، بورس در سال های اخیر از زمینه رشد پایداری برخوردار نبوده و همواره تحت‌تأثیر این موضوع، بورس به‌صورت مقطعی و در مدت زمان محدودی با رشد مواجه می‌شد.وی ادامه می‌دهد: این شرایط در گذشته زمینه ساز افزایش ریسک بازار و خروج سرمایه‌گذاران کم ریسک از بازار سهام شده بود و به‌دلیل غیبت سهامداران حقوقی و حقیقی کم ریسک، حجم معاملات در حد معقولی نبوده و به‌دلیل قیمت سهام شرکت‌ها و شاخص‌ها به‌صورت محدود رشد می‌کرد.
این کارشناس با بیان این مطلب که از ابتدای سال جدید تاکنون خبر هسته‌ای منفی منتشر نشده اظهار می‌دارد: آرامش حاکم بر پرونده هسته‌ای ایران و مطرح شدن بسته‌های پیشنهادی ۲ طرف ایرانی و اروپایی باعث شده تا سرمایه‌گذاران کم ریسک در فرصت به وجود آمده اقدام به ارائه سفارش‌های خرید کنند.مردانی در ادامه اظهارات خود به آینده کوتاه مدت بورس اشاره می‌کند و می‌گوید: با توجه به ادامه مذاکرات ۲ طرف و سفر احتمالی خاویر سولانا به ایران می‌توان انتظار داشت که پرونده هسته‌ای ایران در روزهای آینده به آرامش خود ادامه داده که با این اوصاف می‌توان پیش‌بینی کرد رونق بازار سهام همچنان تداوم و روند صعودی شاخص‌ها ادامه دار باشد.
● آرامش هسته‌ای
درباره دلایل رونق نسبی بازار سهام، محمدرضا رهبر مدیر عامل کارگزاری حافظ نیز بر اثر مثبت آرامش پرونده هسته‌ای بر روند صعودی شاخص‌ها و رونق بازار بورس اعتقاد راسخ دارد و در بررسی عوامل درون سازمانی رشد معاملات بازار سهام می‌گوید: تداوم افزایش شاخص‌ها و معاملات و بازدهی شرکت‌ها ناشی از دلایل گوناگونی است که از آن جمله باید به تاثیر مثبت عرضه‌های اولیه (IPO) اشاره کرد.
وی ادامه می‌دهد: سابقه عرضه‌های اولیه شرکت‌های مطلوب در بورس نشان داده که سرمایه‌گذاران از حضور یک شرکت جدید با قیمت مناسب استقبال کرده که این وضعیت در عرضه هفته‌های گذشته ۵/۲ درصد از سهام کشتیرانی کاملا مشهود بود به‌طوری که نه تنها ۱۲۷ میلیون سهم این شرکت اصل چهل و چهاری خریداری شد بلکه هم اکنون نیز سهام این شرکت با صف خرید ۱۷ میلیون سهمی مواجه است.رهبر افزایش دامنه نوسان روزانه قیمت‌ها از ۲ به ۳ درصد را اقدامی جالب توجه از سوی مسئولان بورس ارزیابی می‌کند و می‌گوید: این اقدام شرکت‌ بورس موجب شد تا رتبه نقد شوندگی سهام بهبود یافته و از سوی دیگر زمینه افزایش حجم معاملات را در هفته‌های گذشته فراهم آورد.این کارگزار قدیمی بورس در رابطه با دیگر دلیل رونق بورس بر این باور است: با توجه به اتمام سال مالی تعدادی از شرکت‌های بورس ( با سال مالی ۱۲.۲۹)‌، ماه‌های خرداد و تیر به فصل مجامع معروف است و همواره در این مدت سرمایه‌گذاران خرد و کلان با توجه به تجارب سال‌های گذشته در این دو ماه با هدف کسب سود از یکی دو محل تفاوت قیمت‌ و یا سود سالانه اقدام به خرید سهام شرکت‌ها می‌کنند.
رهبر ادامه می‌دهد: این تحرکات غالبا در بین تعداد بسیاری از سرمایه‌گذاران حقیقی حرفه ایی و یا تعدادی از سهامداران حقوقی قابل مشاهده است.
● کاهش نرخ سود بانکی
وی به اثر کاهش نرخ سود بانکی‌ بر رونق بورس اشاره می‌کند و اظهار می‌دارد: سیاست‌های اتخاذ شده دولت در بازار پول و کاهش نرخ سود بانکی، باعث کاهش هزینه‌های مالی شرکت‌های بورس از یک طرف و حرکت سرمایه‌ها از این بازار به سمت بازار سهام شده است.وی ادامه داد:‌این اقدام و تعیین نرخ سود ۱۰ درصدی برای سپرده گذاران مطلوب نخواهد بود و تعدادی از سرمایه‌گذاران بازار پولی به سمت بورس خواهند آمد.رهبر عامل دیگر رشد بازار سهام را ناشی از رکود مسکن در سال‌جاری معرفی می‌کند و می‌گوید: رشد قیمت مسکن در حالی از ابتدای سال متوقف و این بازار کاذب در شرایطی به دوران رکود خود ادامه می‌دهد که تعدادی از سرمایه‌گذاران به فکر بازارهای جایگزین از جمله بورس افتاده‌اند که با عرضه اوراق رهنی پیش‌بینی می‌شود رکود مسکن تشدید و در عوض بورس با توجه بیشتری مواجه شود.
● رکود بازار مسکن
علی اسلامی بید گلی مدیر عامل کارگزاری رضوی نیز با تایید اظهارات کارشناسان فوق به دیگر عوامل مؤثر بر رونق نسبی معاملات بورس اشاره می‌کند و می‌گوید: رکود بازار مسکن و عرضه سهام شرکت‌های جدید موجب بهبود معاملات بورس و رونق نسبی بازار سهام شده است. وی در رابطه با شرایط روز بازار سهام و رشد شاخص‌ها و بهبود معاملات اظهار می‌دارد: بخش عمده‌ای از رونق این روزهای بازار سهام ناشی از رکورد بازار مسکن است که باعث شده بخشی از سرمایه‌ها از این بازار به سمت بورس تزریق شود. وی ادامه می‌دهد: از سوی دیگر تجربه عرضه سهام شرکت‌های اصل ۴۴ در بورس نشان داده که مردم و سرمایه‌گذاران از ورود شرکت‌های جدید استقبال کرده که این امر در عرضه سهام کشتیرانی بار دیگر مشاهده و موجب ایجاد شوک مثبتی در بورس شد.
وی دلیل دیگر رونق معاملات و رشد شاخص‌های بورس را ناشی از افزایش قیمت محصولات فولادی در بازارهای جهانی و داخلی می‌داند و می‌گوید: افزایش نرخ محصولات فولادی در شرایطی در بازارهای جهانی و داخلی ادامه دارد که درصورت تداوم این وضعیت تا پایان سال بین بودجه اعلامی و بودجه واقعی شرکت‌های فولادی حدود ۵۰ درصد اختلاف وجود خواهد داشت که با این شرایط انتظار می‌رود سود سهام این دسته از شرکت‌ها که جایگاه ویژه‌ای در بورس دارند باتعدیل‌های مثبتی همراه شود. اسلامی بیدگلی می‌افزاید: با این شرایط درصورت وجود آرامش سیاسی روند صعودی شاخص‌ها و معاملات در هفته‌های آینده نیز تداوم خواهد داشت.
● افزایش تحرکات فعالان بورس
عباس دهقان رئیس هیأت‌مدیره کارگزاری کار آمد نیز بر این باور است که عمده دلیل افزایش تحرکات فعالان بورس در هفته‌های اخیر به عوامل درون سازمانی مربوط است و این سرمایه‌گذاران کنونی بورس هستند که زمینه رشد شاخص‌ها و رونق معاملات را فراهم کرده‌اند. وی می‌گوید: وضعیت بورس در یک سال گذشته خصوصا در نیمه دوم سال مناسب نبوده و اکثر قیمت سهام شرکت‌ها به کف رسیده و نسبت‌های قیمت به درآمد (P/E) سهام پایین بود و دراین شرایط رشد شاخص و معاملات نیز مقطعی بود. وی ادامه می‌دهد: اما در سال‌جاری رکورد ۱۴ ماهه شاخص بورس شکسته ‌شد و با عبور از مرز ۱۰ هزار و ۴۰۰ واحد در مسیر صعود به عدد ۱۱ هزار واحد رسید که این وضعیت صعودی همچنان ادامه دارد. این کارگزار بورس با اشاره به این نکته که دلیل اصلی بهبود بازار ناشی از عوامل درون سازمانی است تاکید می‌کند: بر خلاف عده‌ایی که رکورد بازار مسکن را دلیل تزریق سرمایه‌های در بورس و در نتیجه رشد معاملات ارزیابی می‌کنند باید گفت که جا به جایی‌ها و فروش مستغلات در بازار مسکن به این سرعت نبوده که بلافاصله نقدینگی از بازار مسکن خارج و به بورس وارد شود. وی ادامه می‌دهد: با گذشت ۳ ماه از سال جدید هنوز سرمایه‌ها از بازار مسکن خارج نشده و نقدینگی سرمایه‌گذاران شناور نشده است.
دهقان تصریح کرد می‌کند: با این اوصاف و در شرایط کنونی، رشد و ورنق بازار سهام ناشی از افزایش فعالیت تحرکات فعالان حقوقی و حقیقی و به‌دلیل مناسب بودن قیمت‌ها است. وی خاطر نشان می‌کند: سرمایه‌گذاران کنونی بورس‌ با ادامه رونق معاملات اقدام به تزریق نقدینگی جدید و فروش اوراق مشارکت کرده‌اند و این علت عامل اصلی رونق بورس است.

علی رضایی زاده

منبع : روزنامه همشهری