زندگی با آسم

● کار و فعالیت
شما می‌توانید مثل یک فرد سالم زندگی معمولی و فعالی داشته باشید، اما باید توجه کنید که فعالیت شدید و خستگی زیاد می‌تواند سبب شروع یا شدت حمله بیماری شما شود.
در صورتی‌که مواد محرک در محیط کار شما وجود دارد، از تماس با آنها پرهیز نموده و از وسایل محافظ مثل کلاه، ماسک و دستکش استفاده کنید. سعی کنید در محیط زندگی و کار، آرامش و خونسردی خود را همواره حفظ کنید. چون هیجان و عصبانیت در بروز حمله آسم تأثیر زیادی دارد.
● محیط زندگی
محل زندگی شما باید دارای تهویه، حرارت و رطوبت مناسب باشد؛ خشکی و رطوبت زیاد هوا باعث ناراحتی تنفسی شما می‌شود. از نگهداری گل و گیاه در محیط اطراف خود بپرهیزید و تا حد امکان در اماکن پر گرد و غبار، آلوده و شلوغ قرار نگیرید. هنگام جارو کردن و وجود گرد و غبار و خاک در فضا هم جلوی دهان و بینی خود را بپوشانید. سعی کنید فعالیت خارج از منزل را بین ساعت ۵ تا ۱۰ صبح که مواد حساسیت‌زا در بالاترین غلظت هستند، کاهش دهید.
● تغذیه
▪ از مصرف مواد غذایی محرک مثل ادویه یا موادی که فکر می‌کنید باعث شروع حمله شما می‌شود، خودداری کنید.
▪ شب‌ها از غذاهای پر حجم و نفاخ استفاده نکنید و در صورت مصرف، در حالت نیمه نشسته استراحت کنید.
▪ در طول روز از مایعات فراوان استفاده کنید و به همان نسبت از مصرف نمک بکاهید.
▪ موادی مثل لبنیات، گوشت، سبزی، میوه، نان و غلات را در رژیم روزانه خود گنجانده و در حفظ وزن طبیعی بکوشید.
● تماس با حیوانات
از تماس با حیوانات تا آنجا که ممکن است پرهیز کنید، چون مو، پر، پشم و فضولات آنها باعث بروز حمله شما می‌شود. حداقل سعی کنید آنها را دور از اتاق خواب خود نگه‌دارید.
● مراقبت از راه‌های تنفسی
برای رقیق نمودن و خروج بهتر خلط از مایعات زیاد استفاده کنید. ترشحات راه‌های هوایی خود را پس از یک دم عمیق با انجام سرفه موثر خارج کنید. قبل از صبحانه و چند بار در طول روز، خلط خود را با انجام سرفه‌های محکم خارج کنید. قبل از انجام ورزش‌های تنفسی و خروج خلط، از مایعات گرم و بخور مرطوب استفاده کنید. از تماس با بیماران مبتلا به سرماخوردگی به آنفلوآنزا و سایر عفونت‌های تنفسی بپرهیزید. مصرف مواد محرک و ضدعفونی‌کننده را کاهش دهید و در صورت استفاده، از تماس با پوست و استنشاق آنها بپرهیزید.
● انجام ورزش‌های تنفسی
در طول روز حداقل ۲ تا ۳ بار و هر بار به مدت چند دقیقه پس از انجام تنفس عمیق، عضلات خود را شل و در حالت راحتی استراحت کنید. برای تقویت عضلات تنفسی، هر ساعت به مدت ۲ تا ۳ دقیقه چند نفس عمیق کشیده و بازدم را با لب‌های جمع شده مثل دمیدن در بادکنک و به کندی انجام دهید. از استراحت و خوابیدن زیاد دوری کنید.
● پرهیز از تماس با باد و سرما
موقع قرار گرفتن در هوای سرد و فصل زمستان بینی و دهان خود را با دستمال یا ماسک بپوشانید. تا حد امکان، سعی کنید کمتر در فضای سرد و کوران هوا قرار گیرید. هنگام ورزش در هوای سرد و مه آلود، دهان و بینی خود را بپوشانید.
● استفاده از اکسیژن هنگام لزوم
موقع بروز حمله آسم و شدت تنگی نفس، در صورت امکان از اکسیژن مرطوب به میزان لازم استفاده کنید. اکسیژن را باید با فشار کم (۲ تا۳ لیتر در دقیقه) و مرطوب فقط تا رفع ناراحتی تنفسی مصرف کنید. زیرا استفاده مداوم و زیاد از اکسیژن خطرات و عوارض جدی ایجاد می‌کند. چون اکسیژن گازی است قابل آتش گرفتن، لذا هنگام استفاده از آن، از روشن کردن کبریت، سیگار کشیدن و... خودداری کنید.
● استراحت، آرامش و خواب
موقع استراحت، آرامش خود را حفظ نموده و در وضع راحتی قرار بگیرید. سعی کنید در شبانه روز حداقل ۶ تا ۸ ساعت استراحت و خواب داشته باشید. موقع استراحت و خوابیدن سر خود را روی دو بالش گذاشته یا ترجیحا در حالت نیمه‌ نشسته قرار گیرید. اگر حمله بیماری شما هنگام خواب بروز می‌کند، به وسایل رختخواب خود توجه کنید، ممکن است عامل محرک مثلا بالش پر شما باشد که می‌توانید از بالش ابری استفاده کنید. هر هفته بالش و ملحفه‌های خود را در آب جوش شسته و خشک نمایید تا احتمال وجود تخم حشرات در آنها کاهش یابد.
● استفاده مناسب و دقیق از داروها
داروهای تجویز شده مخصوصا اسپری را به نحو صحیح و به موقع استفاده کنید. داروها را بدون دستور پزشک، کم و زیاد یا قطع نکنید. موقع بروز سایر بیماری‌ها و نیاز به درمان، ابتلای خود به آسم و مصرف داروهای خود را به اطلاع پزشک برسانید. بدون دستور پزشک هیچ نوع دارویی را مصرف نکنید. طی دوران مصرف داروها، چنانچه به علائمی مثل اختلالات گوارشی و درد استخوان‌ها دچار شدید، به پزشک مراجعه کنید. هنگام بروز حمله، هرچه سریع‌تر عامل مشکوک و محرک حمله آسم را دور کنید. در حالت استراحت و آرامش قرار گرفته، از هوای تهویه شده با رطوبت مناسب و اکسیژن کم‌فشار استفاده کنید. در معرض باد و کوران هوا قرار نگرفته، داروهای تجویز شده یا واکسن مخصوص را طبق دستور، استفاده یا تزریق کنید و اگر علائم بعد از اتمام اقدامات مذکور برطرف نشد، به درمانگاه یا مطب مراجعه کنید.
● آمادگی لازم برای مقابله و کنترل حمله آسم
آسم شبانه یک علامت شایع و مشکل‌ساز است که با نوسانات شدید عملکرد تنفسی در مدت شب در برخی موارد سبب وقفه تنفسی و مرگ ناگهانی می‌شود. در حالی که می‌توان با تدابیر لازم آن را کنترل کرد. داروهایی مثل تئوفیلین را که استنشاقی بوده و اثر گشادکنندگی راه های هوایی دارند، بالای سر خود بگذارید. شما باید اثرات هر یک از داروها، زمان و مقدار دقیق استفاده و همچنین عوارض ناشی از مصرف طولانی مدت آنها را بدانید تا بتوانید به خوبی حمله آسم خود را کنترل و از بروز مجدد آن جلوگیری کنید.

بهناز شیرمحمدی

منبع : روزنامه تهران امروز