تاریخ سیاسی و اجتماعی ایران: از مرگ تیمور تا مرگ شاه عباس

نویسنده : طاهری - ابوالقاسم
محل نشر : تهران
تاریخ نشر : ۱۳۸۰/۰۶/۳۱
رده دیویی : ۹۵۵.۰۷۱
قطع : رقعی
جلد : شومیز
تعداد صفحه : ۴۸۸
نوع اثر : تالیف
زبان کتاب : فارسی
نوبت چاپ : ۳
تیراژ : ۲۰۰۰
شابک : ۹۶۴-۴۴۵-۲۶۳-۱

در این کتاب مهم‌ترین رویدادهای دویست و سی ساله تاریخ ایران ـ از مرگ تیمور در سال 807ه.ق تا مرگ شاه عباس در 1038ه.ق ـ شرح و بررسی می‌شود . موضوع اصلی کتاب به بررسی و ارزیابی حکومت آق قویونلو اختصاص دارد . به‌زعم مولف, دوره آق قویونلوها 'یکی از درخشانترین دوره‌های کوتاه تاریخ ایران است .'وی در این خصوص می‌گوید :در این دوره 'بسیاری از شهرهای ایران آباد شد, بازرگانی رونق گرفت, ارتش سازمان منظم و متشکل یافت, جنگ‌آوران ایران برای نخستین بار به توپ و خمپاره مجهز گردیدند, گام‌هایی در راه اصلاحات ارضی و مالیاتی برداشته شد, مناسبات استواری با کشورهای اروپایی, به ویژه جمهوری ونیز برقرار شد و بالاخره کوشش‌های زمامداران این دودمان زمینه را برای ظهور صفویه و رستاخیز علوم و هنر ایران عهد شاه عباس فراهم ساخت .'کتاب با شرح حال جانشینان تیمور آغاز می‌گردد و با بیان چگونگی ظهور دو طایفه قراقویونلو و آق قویونلو ادامه می‌یابد و طی آن, از حوادث مهم آن دوره چون سقوط قسطنطنیه, شکست بغداد, جنگ گرجستان, و قتل عام مردم اصفهان به اجمال سخن می‌رود .آن گاه مولف چگونگی تشکیل حکومت صفویه را به تفصیل باز می‌گوید و پس از آن به شرح وقایع مهم هر یک از پادشاهان صفوی برمی‌آید و سرانجام مباحث کتاب را با ذکر رویدادهای مهم دوران شاه عباس و وقایع پس از او به پایان می‌برد .واپسین گفتار کتاب به شرح اجمالی هنرهای زیبا و جنبه‌های اجتماعی زندگی ایرانیان در عهد شاه عباس اختصاص دارد .در ابتدای کتاب سال شمار وقایع مهم از 807تا 1038ه.ق ذکر شده است .عناوین فصول دوازده گانه کتاب عبارت‌اند از1 :ـ جانشینان مرد آهنین ( 807ـ 873ه.ق), 2ـ تلاش برای دین و دنیا ( 656ـ 1026ه.ق), 3ـ به جستجوی متفقی در خاورزمین ( 857ـ 882ه.ق), 4ـ بهادری بلند بالا ( 857ـ 882ه.ق), 5ـ بازماندگان حسن پادشاه ( 882ـ 921 ه.ق), 6ـ امامیان, صوفیان و سرخ کلاهان, 7ـ خاقان اسکندرشان ;در بیان احوال بنیادگذار سلسله صفوی ( 892ـ 930ه.ق), 8ـ آشتی جوی مهمان‌کش ;در بیان رویدادهای دوران پادشاهی تهماسب صفوی ( 920ـ 970ه.ق), 9ـ زاهدی زراندوز, در بیان احوال و ویژگی‌های اخلاقی شاه تهماسب و اوضاع اجتماعی عهدوی ( 920ـ 984ه.ق), 10ـ ذودنب منحوس ;در بیان احوال و پادشاهی اسماعیل دوم ( 984ـ 985ه.ق), 11ـ کله‌ای بی نشان ;در بیان رویدادهای دوران خدابنده پادشاه ( 985ـ 996ه.ق), 12ـ بنده شاه ولایت ;در بیان احوال شاه عباس و رویدادهای مهم دوران پادشاهی وی ( 996ـ 1038ه.ق) .کتاب با 'پسین گفتار 'چهار پیوست (شامل مطلبی درباره عمر حسن و یعقوب پادشاه, نیز سال‌های فرمانروایی سلاطین دو طایفه ترکمان, همچنین جدول و نمودار بایندری‌ها, تبار امامان دوازده‌گانه و تبار شاه اسماعیل), نقشه, فهرست کتاب‌ها و فهرست راهنما به پایان می‌رسد .