شباهت‏های رستاخیز مهدی (عج) با رستـاخیـز آخـرت

ایام الله، ایام مخصوصی است كه نعمت و رحمت و یا عذاب و كیفر الهی در آن ظاهر می‏شود. نسبت دادن این روزها به خدا با اینكه همه ایام و همه موجودات از آن خداست، به خاطر حوادث مهمی است كه در آن رخ داده و یا خواهد داد، مانند روز قیامت كه در آن سلطنت آخرتی خدا هویدا می‏گردد و روز قیام مهدی كه در آن، حكومت عدل بر گستره جهان سیطره پیدا می‏كند. بعضی از ایام الله در روایت ذیل معرفی شده است:
"عَنْ مُثَنَّی الْحَنّاطِ قالَ: سَمِعْتُ اَبا جَعْفَرٍ یَقُولُ: اَیّامُ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ ثَلاثَهٌٔ: یَوْمٌ یَقُوُمُ الْقائِمُ، وَ یَوَمُ الْكَرَّهِٔ، وَ یَوَمُ الْقِیامَهِٔ؛۱ ایام الله سه روز است؛ روز قیام مهدی علیه‏السلام ، روز رجعت و روز قیامت."
نوشتار كوتاهی كه پیش رو دارید به بررسی اجمالی شباهت‏های دو مورد از ایام الله ـ یعنی روزگار قیام حضرت مهدی و روز رستاخیز ـ پرداخته است.
۱ ـ حوادث عجیب
یكی از وجوه مشترك بین رستاخیز آخرت و قیام مهدی علیه‏السلام ، وقوع حوادث و رخدادهای بزرگ است كه قبل از شروع آن دو، تحقق پیدا می‏كند.
قیامت كبری و رستاخیز مهدی علیه‏السلام ، به خاطر اهمیتشان، مورد بشارت و نوید همه انبیا و اولیای الهی قرار گرفته، بلكه وجه مشترك همه ادیان الهی است.
حوادث قبل از قیامت كبری
الف . متلاشی شدن كوه‏ها
"یَوْمَ تُرْجُفُ اْلاَرْضُ وَ الْجِبالُ"۲؛ "روزی كه زمین و كوه‏ها به لرزه درآیند."
"وَ حُمِلَتِ اْلاَرْضُ وَ الْجِبالُ فَدُكَّتا دَكَّهًٔ واحِدَهًٔ"؛۳ "و زمین و كوه‏ها از جای خود برداشته شوند و یكباره درهم كوبیده گردند."
ب . زلزله‏های عظیم
"یا اَیُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّكُمْ اِنَّ زَلْزَلَهَٔ السّاعَهِٔ شَی‏ءٌ عَظیمٌ."۴؛ "ای مردم از پروردگارتان پروا كنید؛ چرا كه زلزله رستاخیز امری بزرگ است."
"اِذا رُجَّتِ اْلاَرْضُ رَجّا"۵؛ "چون زمین با تكان [سختی] لرزانده شود."
ج . بی فروغ شدن خورشید و ستارگان
"اِذَا الشَّمْسُ كُوِّرَتْ وَ اِذَا النُّجُومُ انْكَدَرَتْ"۶؛ "آنگاه كه خورشید به هم درپیچد، و آنگاه كه ستارگان تیره شوند."
"وَ خَسَفَ القَمَرُ وَ جُمِعَ الشَّمْسُ وَ الْقَمَرُ"۷؛ "و ماه بی نور گردد و خورشید و ماه یك جا، جمع شوند."
حوادث قبل از رستاخیز مهدی علیه‏السلام
الف . صیحه آسمانی
امام صادق علیه‏السلام می‏فرمایند: "یُنادی مُنادٍ مِنَ السَّماءِ اَوَّلَ النَّهارِ؛ یَسْمَعُهُ كُلُّ قَوْمٍ بِأَلْسِنَتِهِمْ؛۸ در ابتدای روز، گوینده‏ای در آسمان ندا می‏دهد، به گونه‏ای كه هر قومی با زبان خود، آن ندا را می‏شنود."
"اِذا نادی مُنادٍ مِنَ السَّماءِ اَنَّ الْحَقَّ فی آلِ مُحَمَّدٍ فَعِنْدَ ذلِكَ یَظْهَرُ الْمَهْدِیُّ عَلی اَفْواهِ النّاس ِوَ یَشْرَبُوْنَ حُبَّهُ وَ لا یَكُونُ لَهُمْ ذِكْرُ غَیْرِهِ؛۹ هر گاه گوینده‏ای از آسمان صدا بزند كه حق با اولاد محمد صلی‏الله‏علیه‏و‏آله است، در آن هنگام، ظهور مهدی علیه‏السلام بر سر زبان‏ها می‏افتد، به گونه‏ای كه دل را به محبت او سیراب می‏كنند و غیر او را یاد نمی‏كنند."
ب. خسوف و كسوف
از نشانه‏های ظهور، كسوف در نیمه ماه رمضان و خسوف در آخر و یا اول همان ماه است.
كسوف در روزهای نخست و روزهای آخر ماه و خسوف در روزهای میانی ماه، طبیعی و عادی است و در طول تاریخ، بارها و بارها، رخ داده و از نظر علمی، خسوف و كسوف در روزهای یاد شده، پدیده عادی به حساب می‏آید و از دیرباز، منجمان، بر اساس محاسبه‏های دقیق ریاضی و نجومی، زمان گرفتن خورشید، یا ماه را در طول سال، پیش بینی می‏كرده‏اند، ولی خورشید گرفتگی در وسط ماه یا ماه گرفتگی در اول و یا آخر آن، امری غیرعادی است. البته در خود روایات هم، به غیرعادی بودن تحقق این نشانه، تصریح شده است.۱۰
از امام باقر علیه‏السلام نقل شده است كه: "آیَتانِ تَكُونانِ قَبْلَ الْقائِمِ لَمْ تَكُونا مُنْذُ هَبَطَ آدَمُ علیه‏السلام اِلَی اْلاَرْضِ، تَنْكَسِفُ الشَّمْسُ فِی النِّصْفِ مِنْ شَهْرِ رَمَضانَ وَ الْقَمَرُ فی آخِرِهِ، فَقالَ رَجُلٌ یَابْنَ رَسُولِ اللّهِ تَنْكَسِفُ الشَّمْسُ فی آخِرِ الشَّهْرِ وَ الْقَمَرُ فِی النِّصْفِ؟ فَقالَ اَبُو جَعْفَر علیه‏السلام : اِنّی لأََعْلَمُ بِما تَقُولُ وَ لكِنَّها آیَتانِ لَمْ تَكُونا مُنْذُ هَبَطَ آدَمُ علیه‏السلام ؛۱۱ پیش از قیام مهدی علیه‏السلام دو نشانه پدید خواهد آمد كه از زمان هبوط آدم علیه‏السلام در زمین بی سابقه است؛ گرفتن خورشید در نیمه ماه رمضان و گرفتن ماه در آخر آن. مردی به امام عرض كرد: ای پسر رسول خدا! كسوف در وسط و خسوف در آخر ماه؟! حضرت فرمود: همانا من به آنچه می‏گویی داناترم، این دو از آیت‏های الهی هستند كه واقع شدن آن‏ها از زمان هبوط آدم علیه‏السلام تاكنون سابقه ندارد."
به نظر می‏رسد وقوع این دو امت من در زمان مهدی علیه‏السلام
به نعمتی دست یابند كه پیش از آن و در هیچ دوره‏ای دست نیافته بودند. [در آن روزگار[ آسمان باران فراوان دهد، و زمین هیچ روییدنی را در دل خود نگاه ندارد.
پدیده به صورت غیرعادی، به خاطر آن است كه اهمیت مسأله ظهور، نمایان شود و مردم از خواب غفلت بیدار شوند و خود را مهیّای مشاركت در آن نهضت عظیم سازند.
ج . باران‏های پیاپی
امام صادق علیه‏السلام می‏فرمایند: "اِنَّ قُدّامَ الْقائِمِ لَسَنَهٌٔ غَیْداقَهٌٔ یَفْسُدُ التَّمْرُ فِی النَّخْلِ فَلا تَشُكُّوا فی ذلِكَ؛۱۲ در آستانه قیام مهدی علیه‏السلام سالی پر باران خواهد بود كه در اثر آن، خرما بر روی نخل می‏پوسد. پس در این امر، تردیدی به خود راه ندهید."
البته برای قیام امام مهدی علیه‏السلام علائم و نشانه‏های بسیاری بیان شده كه به ذكر عناوین برخی از آن‏ها اكتفا می‏كنیم:
د . طلوع خورشید از مغرب
ذ . خروج یأجوج و مأجوج
ر . خروج دجّال
ز . خروج یمانی
ه·· . خروج سفیانی۱۳
۲ ـ برقراری عدالت
اجرای عدالت و تحقق آن، یكی از وجوه مشترك بین قیامت كبری و قیامت صغری (ظهور مهدی علیه‏السلام ) است.
عدالت در قیامت كبری
"وَ نَضَعُ الْمَوازینَ الْقِسْطَ لِیَوْمِ الْقِیمَهِٔ فَلا تُظْلَمُ نَفسٌ شَیْئا وَ اِنْ كانَ مِثْقالَ حَبَّهٍٔ مِنْ خَرْدَلٍ أَتَیْنا بِها وَ كَفی بِنا حاسِبینَ"؛۱۴ "ترازوهای عدل را در روز رستاخیز قرار می‏دهیم، پس هیچ كس [در] چیزی ستم نمی‏بیند. و اگر [عمل] هموزن دانه خردلی باشد آن را می‏آوریم وكافی است كه ما حساب كننده باشیم."
"فَمَنْ یَعَمَلْ مِثْقالَ ذَرَّهٍٔ خَیْراً یَرَهُ وَ مَنْ یَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّهٍٔ شَرّاً یَرَهُ"؛۱۵ "پس هر كس هموزن ذره‏ای نیكی كند آن را خواهد دید و هر كس هموزن ذره‏ای بدی كند آن را خواهد دید."
عدالت در رستاخیز مهدی
رسول خدا صلی‏الله‏علیه‏و‏آله می‏فرمایند: "... اَلتّاسِعُ مِنْهُمْ قائِمُ اَهْلِ بَیْتی، مَهدِیُّ اُمَّتی، اَشْبَهُ النّاسِ بی فی شِمائِلِه وَ اَقْوالِهِ وَ اَفْعالِهِ، یَظْهَرُ بَعْدَ غِیبَهٍٔ طَویلَهٍٔ وَ حَیْرَهٍٔ مُضِلَّهٍٔ، فَیُعْلِنُ أَمْرَ اللّهِ وَ یُظْهِرُ دینَ اللّهِ... فَیَمْلأَُ اْلاَرضَ قِسْطا وَ عَدْلاً، كَما مُلِئَتْ جَوْرا وَ ظُلْما؛۱۶ نهم آنان (امامان) قائم خاندان من، مهدی امتم می‏باشد. او در سیما و گفتار و كردار شبیه‏ترین مردم به من است. پس از غیبت طولانی و سردرگمی گمراه كننده‏ای ظاهر می‏شود، آنگاه امر خدا را اعلان و آئین خدا را آشكار می‏سازد... پس زمین را از عدل و داد لبریز می‏كند."
امام باقر علیه‏السلام می‏فرماید: "... وَ كَذلِكَ القائِمُ اِذا قامَ یُبْطِلُ ما كَانَ فِی الْهُدْنَهِٔ مِمّا كانَ فِی اَیْدِی النّاسِ وَ یَسْتَقْبِلُ بِهِمُ الْعَدْلَ؛۱۷
همچون پیامبر صلی‏الله‏علیه‏و‏آله آنگاه كه قائم علیه‏السلام قیام كند، آنچه را از راه و روش‏های غلط میان مردم در زمان قبل از ظهور رایج است زیر پا می‏نهد، و آیین دادگری را برپا می‏دارد."
جناب حكیمه خاتون چنین روایت می‏كند: آن امام بزرگ در لحظات نخستین پس از تولد، لب به سخن گشود و [همچون پیامبران كه در آغاز كودكی توان سخن گفتن دارند] به یكتائی خداوند و رسالت حضرت محمد صلی‏الله‏علیه‏و‏آله و امامت امام علی علیه‏السلام و دیگر امامان گواهی داد، سپس چنین فرمود: "اَللّهُمَّ أَنْجِزْ لی ما وَعَدْتَنی، وَ أَتْمِمْ لی اَمْری، وَ ثَبِّتْ وَطْأَتی، وَامْلَأِ اْلاَرْضَ بی عَدْلاً وَ قِسْطا؛ خداوندا! به آنچه به من وعده دادی وفا كن، و امر مرا (حكومت عدالت گستر جهانی) به كمال برسان، و گام‏های مرا استوار بدار، و زمین را به دست من آكنده از عدل و دادساز."
۳ ـ اقتدار در حاكمیت
از شباهت‏های دیگری كه بین این دو قیام می‏توان ذكر كرد، اقتدار در حاكمیت است.
اقتدار حاكمیت در قیامت كبری
یكی از مهم‏ترین منزلگاه‏های قیامت كه اقتدار خداوند را به منصه ظهور می‏رساند، مرحله رسیدگی به حساب خلایق در دادگاه عدل الهی با حضور شاهدان مختلف، و سنجش اعمال در ترازوی مخصوص است. دادگاهی كه همه را غرق در وحشت و اضطراب می‏كند، دادگاهی كه قاضی و داورش خدای مقتدر و قوی است.
"فَما یُكَذِّبُكَ بَعْدُ بِالدّینِ، اَلَیْسَ اللَّهُ بِاَحْكَمِ الْحاكِمینَ"؛۱۸ "پس چه چیز تو را بعد از این به تكذیب جزا وا می‏دارد، آیا خداوند، بهترین حكم كنندگان نیست."
"اَلا لَهُ الْحُكْمُ وَ هُوَ اَسْرَعُ الْحاسِبینَ"؛۱۹ "آگاه باشید كه حكم و داوری مخصوص اوست، و او سریعترین حسابرسان است."
"اَللّهُ یَحْكُمُ بَیْنَكُمْ یَوْمَ الْقِیامَهِٔ فیما كُنْتُم فیهِ تَخْتَلِفُونَ"؛۲۰ "خدا در روز قیامت در مورد آنچه با یكدیگر در آن اختلاف می‏كردید، داوری خواهد كرد."
●اقتدار حاكمیت در قیام مهدی علیه‏السلام
امام مهدی علیه‏السلام ، در اجرای حدود و احكام الهی و مبارزه با ستمگران، قاطعیتی خدائی دارد، چشم پوشی و مسامحه در راه و روش او نیست. از ملامت ملامت گران ابایی ندارد و از هیچ مقام و قدرتی نمی‏هراسد. قاطعیت وسازش ناپذیری، خصلت همه رهبران راستین الهی است، و در امام مهدی علیه‏السلام این خصلت در حد اوج و كمال است.
امام علی علیه‏السلام می‏فرماید:
"وَ لَیُطَهِّرَنَّ اْلاَرْضَ مِنْ كُلِّ غاشٍ؛۲۱] امام مهدی علیه‏السلام ] زمین را از هر چه باعث فریب و گمراهی مردم شود، پاك می‏سازد."
از امام باقر علیه‏السلام نقل شده كه فرمودند: "لَیْسَ شَأنُهُ اِلاّ بِالسَّیْفِ، لا یَسْتَتیبُ اَحَدا، وَ لا یَأْخُذُهُ فِی اللّهِ لَوْمَهُٔ لائِمٍ؛۲۲ شیوه [حضرت مهدی علیه‏السلام ] تنها با شمشیر است و توبه كسی را نمی‏پذیرد و در راه اجرای احكام الهی، از ملامت هیچ ملامتگری نمی‏هراسد."
۴ ـ بشارت انبیاء و اولیاء به ظهور قیامت كبری و صغری
قیامت كبری و رستاخیز مهدی علیه‏السلام ، به خاطر اهمیتشان، مورد بشارت و نوید همه انبیا و اولیای الهی قرار گرفته، بلكه وجه مشترك همه ادیان الهی است. به خصوص قیام مصلح جهان، كه در برخی مكاتب غیر الهی نیز مورد توجه بوده است.
بشارت به قیامت كبری
"وَ اِلی مَدْیَنَ اَخاهُمْ شُعَیْباً فَقالَ یا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَ ارْجُوا الْیَوْمَ اْلآخِرَ"؛۲۳ "و به سوی [مردمِ] مدین، برادرشان شعیب را [فرستادیم]. گفت: ای قوم من، خدا را بپرستید و به روز بازپسین امید داشته باشید."
"اِذا وَقَعَتِ الْواقِعَهُٔ لَیْسَ لِوَقْعَتِها كاذِبَهٌٔ"؛۲۴ "زمانی كه آن واقعه وقوع یابد، [كه] در وقوع آن هیچ دروغی نیست."
"یا اَیُّهَا الَّذینَ امَنُوا اتَّقُوا اللّهَ وَلْتَنْظُرْ نَفْسٌ ما قَدَّمَتْ لِغَدٍ"؛۲۵ "ای كسانی كه ایمان آورده‏اید، از خدا پروا دارید، و هر كسی باید بنگرد كه برای فردا[ی خود[ از پیش چه فرستاده است."●بشارت به رستاخیز مهدی علیه‏السلام
در تمام ادیان و مذاهب مختلف جهان به مصلحی نوید داده شده است كه در آخر زمان ظهور خواهد كرد و به جنایت‏ها و خیانت‏های انسان‏ها خاتمه خواهد داد و شالوده حكومت واحد جهانی را بر اساس عدالت و آزادی، استوار خواهد كرد. نوید آن مصلح بزرگ جهان، علاوه بر قرآن مجید، در كتاب‏های آسمانی چون انجیل، تورات و زبور آمده است.۲۶
قرآن كریم:
"وَ لَقَدْ كَتَبْنا فِی الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ اَنَّ اْلاَرْضَ یَرِثُها عِبادِیَ الصّالِحُونَ"؛۲۷ "و در حقیقت، در زبور پس از تورات نوشتیم كه زمین را بندگان شایسته ما به ارث خواهند برد."
تورات:
ـ "خداوند بر ابراهیم ظاهر گشته گفت: تمام این زمین را كه می‏بینی به تو و ذریه تو تا به ابد خواهم بخشید.... به سوی آسمان بنگر و ستارگان را بشمار، هرگاه توانی آن‏ها را شمرد.... ذریت تو نیز چنین خواهد بود.... من هستم یهوه كه تو را از كلدانیان بیرون آوردم تا این زمین به ارثیت تو بخشم."۲۸
ـ "اگر چه تاخیر نماید، برایش منتظر باش، زیرا كه البته خواهد آمد و درنگ نخواهد كرد... بلكه جمیع امت‏ها را نزد خود جمع می‏كند و تمامی قوم‏ها را برای خویش فراهم می‏آورد."۲۹
انجیل:
ـ "همچنان كه برق از مشرق،ساطع شده تا به مغرب ظاهر می‏شود، ظهور پسر انسان نیز چنین خواهد شد...آن گاه علامات پسر انسان در آسمان پدیدگردد. و در آن وقت جمیع طوایف زمین سینه زنی كنند و پسر انسان را ببینند كه بر ابرهای آسمان با قوّت و جلال می‏آید."۳۰
ـ "كمرهای خود رابسته، چراغ‏های خود را افروخته بدارید. و شما مانند كسانی باشید كه انتظار آقای خود را می‏كشند، كه چه وقت از عروسی مراجعت كند، تا هر وقت آید و در را بكوبد بی درنگ برای او باز كنند. خوشا به حال آن غلامان كه آقای ایشان چون آید ایشان را بیدار یابد .... پس شما نیز مستعد باشید، زیرا در ساعتی كه گمان نمی‏برید پسر انسان می‏آید."۳۱
زرتشتیان:
ـ "مردی بیرون آید از زمین تازیان، از فرزندان هاشم، مردی بزرگ سر و بزرگ تن و بزرگ ساق، و بر دین جدّ خویش باشد، با سپاه بسیار، روی به ایران نهد و آبادانی كند و زمین را پر از داد كند."
ـ "پیامبر عرب آخرین فرستاده است كه از میان كوه‏های مكه ظاهر شود...از فرزندان پیامبر شخصی در مكّه پدیدار خواهد شد كه جانشین آن پیامبر است و پیرو دین جدّ خود می‏باشد.... از عدل او گرگ با میش آب می‏خورند و همه جهانیان به آئین مهر آزمای [محمد] خواهندگروید."۳۲
۵ ـ زندگی خوب و فراوانی نعمت
در قیامت كبری و صغری، مردان مؤمن و زنان مؤمنه در ناز و نعمت زندگی می‏كنند و هیچ گونه نگرانی و ترسی آن‏ها را تهدید نمی‏كند.
●زندگی در قیامت كبری
"وَ مَنْ یُطِعِ اللّهَ وَ رَسُولَهُ یُدْخِلْهُ جَنّاتٍ تَجْری مِنْ تَحْتِهَا اْلاَنْهارُ ..."؛۳۳ "و هر كس از خدا و پیامبر او اطاعت كند، وی را به باغ‏هایی درآورَد كه از زیر [درختانِ] آن نهرها روان است."
"اِنَّ الاَْبْرارَ یَشْرَبُونَ مِنْ كَاْسٍ كانَ مِزاجُها كافُورا"؛۳۴ "همانا نیكان از جامی نوشند كه آمیزه‏ای از كافور دارد."
"اوُلئِكَ لَهُم جَنّاتُ عَدْنٍ تَجْری مِنْ تَحْتِهِمُ الْاَنْهارُ یُحَلَّوْنَ فیها مِنْ اَساوِرَ مِنْ ذَهَبٍ وَ یَلْبَسُونَ ثِیاباً خُضْراً مِنْ سُنْدُسٍ وَ اِسْتَبْرَقٍ مُتَّكِئینَ فیها عَلَی اْلاَرائِكِ نِعْمَ الثَّوابُ وَ حَسُنَتْ مُرْتَفَقا"؛۳۵ "آن‏ها كسانی هستند كه بهشت‏های جاودان برای آنان است، از زیر [قصرها] شان جویبارها روان است. در آنجا با دستبندهایی از طلا آراسته می‏شوند و جامه‏هایی سبز از حریر نازك و ضخیم می‏پوشند. در آنجا بر سریرها تكیه می‏زنند. چه خوش پاداش و نیكو تكیه گاهی."
●زندگی در رستاخیز مهدی علیه‏السلام
در سلام به حضرت مهدی آمده است: "اَلسَّلامُ عَلی رَبیعِ اْلاَنامِ، وَ نَضْرَهِٔ اْلاَیّامِ؛۳۶ سلام بر بهاران زندگی مردمان و طراوت روزگاران."
رسول گرامی اسلام می‏فرماید: "یَتَنَعَّمُ اُمَّتی فی زَمَنِ الْمَهْدِی علیه‏السلام نِعْمَهًٔ لَمْ یَتَنَعَّمُوا قَبْلَها قَطُّ یُرْسِلُ السَّماءُ عَلَیْهِمْ مِدْرارا وَ لا تَدَعُ اْلاَرْضُ شَیْئاً مِنْ نَباتِها اِلاّ اَخْرَجَتْهُ؛۳۷ امت من در زمان مهدی علیه‏السلام به نعمتی دست یابند كه پیش از آن و در هیچ دوره‏ای دست نیافته بودند. [در آن روزگار] آسمان باران فراوان دهد، و زمین هیچ روییدنی را در دل خود نگاه ندارد."
۶ ـ آشكار شدن باطن‏ها
یكی از موضوعاتی كه وجه شباهت بین دو قیام است، بر ملا شدن باطن و درون انسان‏ها است، البته برملا شدن باطن‏ها، در قیامت كبری با قیامت صغری متفاوت است. در قیامت كبری، آشكار شدن درون، كلی و فراگیر است ولی در رستاخیز مهدی علیه‏السلام ، ظاهر شدن درون مردم، برای حاكم و والی عادل ـ یعنی امام زمان علیه‏السلام ـ تحقق پیدا می‏كند. پس به قاطعیت و سازش ناپذیری، خصلت همه رهبران راستین الهی است، و در امام مهدی علیه‏السلام این خصلت در حداوج و كمال است.
طور كلی می‏توان ظهور باطن‏ها را یكی از وجوه مشترك بین دو قیام دانست.

●در قیامت كبری
"یَوْمَ تُبْلَی السَّرائِرُ"؛۳۸ "آن روز كه رازها [همه] فاش می‏شود."
"یَوْمَ هُمْ بارِزُونَ لا یَخْفی عَلَی اللّهِ مِنْهُمْ شَی‏ءٌ"۳۹؛ "آن روز كه آنان ظاهر گردند، چیزی از آن‏ها بر خدا پوشیده نمی‏ماند."
"وَ اِذَا الصُّحُفُ نُشِرَتْ"۴۰؛ "و آنگاه كه نامه‏ها گشوده شوند."
در رستاخیز مهدی علیه‏السلام
ابان می‏گوید از امام صادق علیه‏السلام شنیدم كه می‏فرمود: "لا تَذْهَبُ الدُّنْیا حَتّی یَخْرُجَ رَجُلٌ مِنّی رَجُلٌ یَحْكُمُ بِحُكُومَهِٔ داوُدِ۴۱ وَ لا یَسْئَلُ عَنْ بَیِّنَهٍٔ یُعْطی كُلَّ نَفْسٍ حُكْمَها؛۴۲ دنیا به آخر نمی‏رسد تا مردی از من (حضرت مهدی علیه‏السلام ) قیام كند و آن مرد شبیه حكم حضرت داود حكم خواهد كرد و از شاهد سؤال نمی‏كند و حكم هر كس را به او می‏دهد."
حسن بن ظریف می‏گوید: در ذهن خود دو سؤال داشتم، آن‏ها را برای امام عسكری علیه‏السلام نوشتم و چنین سؤال كردم:
"اِذا قامَ الْقائِمُ وَ اَرادَ اَنْ یَقْضی اَیْنَ مَجْلِسُهُ الَّذی یَقْضِی فیهِ بَیْنَ النّاسِ؟ فَجاءَ الْجَوابُ: سَأَلْتَ عَنِ الْقائِمِ، فَاِذا قامَ یَقْضِی بَیْنَ النّاسِ بِعِلْمِهِ، كَقَضاءِ داوُد، وَ لا یَسْأَلُ الْبَیِّنَهَٔ؛۴۳
وقتی حضرت مهدی علیه‏السلام قیام كرد، از چه مقام و جایگاهی بین مردم رجعت، عمومی نیست، بلكه جنبه خصوصی دارد، تنها گروهی بازگشت می‏كنند كه ایمان خالص یا شرك خالص دارند.
حكم خواهد كرد؟ جواب آمد [و امام در آن جواب فرمود]: سؤال از قائم كردی، پس هر گاه [مهدی علیه‏السلام ] قیام كند، در بین مردم به علم خود قضاوت می‏كند، شبیه قضاوت حضرت داوود و از شاهد و بینه سؤال نمی‏كند."
۷ ـ حیات مجدد
از دیگر وجوه مشترك بین قیامت كبری و رستاخیز مهدی علیه‏السلام ، زنده شدن انسان‏هاست كه در قیامت كبری انسان‏ها برای بهره‏مند شدن از جزاء و پاداش الهی زنده می‏شوند و در قیام مهدی علیه‏السلام ، مؤمنین به خاطر لذت بردن و مشاركت در حكومت عدل، و كافرین به جهت زجر كشیدن از مشاهده حكومت الهی زنده می‏شوند.
حیات دوباره در قیامت كبری
"ثُمَّ نُفِخَ فِیهِ اُخْری فَاِذا هُمْ قِیامٌ یَنْظُرُونَ"؛۴۴ "سپس بار دیگر در آن [صور[ دمیده می‏شود و به ناگاه آنان [برپای[ ایستاده می‏نگرند."
"وَ نُفِخَ فِی الصُّورِ فَجَمَعْنا هُمْ جَمْعاً"۴۵؛ "و [همین كه] در صور دمیده شود، همه آن‏ها را گرد خواهیم آورد."
"وَ نُفِخَ فِی الصُّورِ فَاِذا هُمْ مِنَ اْلاَجْداثِ اِلی رَبِّهِمْ یَنْسِلُونَ"۴۶؛ "و در صور دمیده خواهد شد، پس به ناگاه از گورهای خود شتابان به سوی پروردگار خویش می‏روند."
●حیات دوباره در رستاخیز مهدی علیه‏السلام
چنانكه در ابتدای مقاله بیان شد، روز رجعت یكی از ایام الله است. در روایات، اقرار و ایمان به رجعت از نشانه‏های مؤمن ذكر شده است.
برقی از امام صادق علیه‏السلام نقل می‏كند: "مَنْ اَقَرَّ بِسَبْعَهِٔ اَشْیاءَ فَهُوَ مُؤمِنٌ وَ ذَكَرَ مِنْهَا اْلایمانَ بِالرَّجْعَهِٔ؛۴۷ كسی كه به هفت چیز معترف باشد، پس او مؤمن است و از جمله آن هفت چیز، ایمان به رجعت را ذكر فرمود."
زنده شدن در رستاخیز مهدی علیه‏السلام كه به رجعت معروف است، مثل قیامت كبری كلی و فراگیر نیست، بلكه جزئی و نسبی است.
امام صادق علیه‏السلام می‏فرمایند: "اِنَّ الرَّجْعَهَٔ لَیْسَتْ عامَّهًٔ، وَ هِیَ خاصَّهٌٔ لا یَرْجِعُ اِلاّ مَنْ مَحَّضَ اْلایمانَ، اَوْ مَحَّضَ الشِّرْكَ مَحْضاً؛۴۸ رجعت، عمومی نیست، بلكه جنبه خصوصی دارد، تنها گروهی بازگشت می‏كنند كه ایمان خالص یا شرك خالص دارند.
●رجعت در قرآن
آیاتی از قرآن كریم نشانگر این است كه تاكنون در این دنیا رجعت صورت گرفته است. برخی از این آیات را در ذیل می‏آوریم.
"فَقالَ لَهُمُ اللّهُ مُوتُوا ثُّمَ اَحیاهُمْ"۴۹؛ "پس خداوند به آنان گفت: تن به مرگ بسپارید، آنگاه آنان را زنده ساخت."
"ثُمَّ بَعَثْناكُمْ مِنْ بَعْدِ مَوْتِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُروُنَ"۵۰؛ "سپس شما را پس از مرگتان حیات بخشیدیم، شاید شكر نعمت [او را] بجا آورید."
این آیه درباره بنی اسرائیل است كه گروهی از آن‏ها بعد از تقاضای مشاهده خداوند گرفتار صاعقه مرگباری شدند و مردند، دوباره زنده شدند.
"فَاَماتَهُ اللّهُ مِأَهَٔ عامٍ ثُمَّ بَعَثَهُ"۵۱؛ "پس خداوند، او را (به مدت) صد سال میرانده، آن‏گاه او را برانگیخت."
این آیه در مورد پیامبری است كه از كنار یك آبادی عبور می‏كرد، در حالی كه دیوارهای آن فرو ریخته بود و اجساد و استخوان‏های اهل آن در هر سو پراكنده شده بود، از خود پرسید چگونه خداوند این‏ها را پس از مرگ زنده می‏كند، خدا او را یكصد سال میراند و سپس زنده كرد و به او گفت: چقدر درنگ كردی؟ عرض كرد یك روز یا قسمتی از آن، فرمود: بلكه یكصد سال بر تو گذشت.۵۲
۸ ـ انتقام از ظالمان و ستمگران
انتقام گرفتن از ستمگران و ظالمان به طور مشترك در قیامت كبری در قیامت كبری و قیام مهدی علیه‏السلام ، انسان‏های مؤمن، به پاداش و رحمت الهی می‏رسند، و انسان‏های كافر و ظالم، به عذاب و كیفر الهی دچار می‏شوند.
و رستاخیز مهدی علیه‏السلام مطرح است. در قیامت كبری و قیام مهدی علیه‏السلام ، انسان‏های مؤمن، به پاداش و رحمت الهی می‏رسند، و انسان‏های كافر و ظالم، به عذاب و كیفر الهی دچار می‏شوند.
انتقام خدا از ظالمان در قیامت
"فَیَوْمَئِذٍ لا یُعَذِّبُ عَذابَهُ اَحَدٌ، وَ لا یُوثِقُ وَثاقَهُ اَحَدٌ"۵۳؛ "پس در آن روز هیچ كس چون عذاب كردن او، عذاب نمی‏كند و هیچ كس چون در بند كشیدن او، در بند نمی‏كشد."
"اِنَّا اَعْتَدْنا لِلظّالِمینَ ناراً اَحاطَ بِهِمْ سُرادِقُهَا وَ اِنْ یَسْتَغیثُوا یُغاثُوا بِماءٍ كَالْمُهْلِ"۵۴؛ "ما برای ستمگران آتشی آماده كرده‏ایم كه سرا پرده‏اش آنان را دربرمی گیرد، و اگر فریاد رسی جویند، به آبی چون مس گداخته یاری می‏شوند."
"اِنَّ جَهَنَّمَ كانَتْ مِرْصاداً، لِلطّاغینَ مَأبا، لابِثینَ فیها اَحْقابا، لایَذُوقُونَ فیها بَرْدا وَ لاشَرابا، اِلاّ حَمیما وَ غَسّاقاً"؛۵۵ "[آری[ جهنم [از دیرباز] كمین گاهی بود، [كه[ برای سركشان بازگشتگاهی است، روزگاری دراز در آن درنگ كنند، در آن جا نه خنكی چشند و نه شربتی، جز آب جوشان و چركابه‏ای."
●تجلی انتقام خداوند در انتقام مهدی علیه‏السلام
امام باقر علیه‏السلام در بیان شباهت‏های حضرت مهدی علیه‏السلام با پیامبر اكرم صلی‏الله‏علیه‏و‏آله فرمود: "فَخُرُوجُهُ بِالسَّیْفِ وَ قَتْلُهُ اَعْداءَ اللّهِ وَ اَعْداءَ رَسُولِهِ وَ الْجَبّارینَ وَ الطَّواغیتَ؛۵۶ قیام با شمشیر و كشتن دشمنان خدا و پیامبر، و جباران و سركشان [از وجوه شباهت او[ است."

نویسنده:حسین الهی نژاد
پاورقیها:
۱۳ ـ چشم به راه مهدی، همان، ص ۲۷۳.
۱۱ ـ شیخ طوسی، كتاب الغیبه، ص ۲۵۱؛ غیبت نعمائی، ص ۲۵۰.
۱۴ ـ انبیاء/۴۷.
۱۷ ـ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۸۱؛ شیخ طوسی، تهذیب، ج ۶، ص ۱۵۶.
۱۹ ـ انعام/۶۲.
۱۰ ـ چشم به راه مهدی، جمعی از نویسندگان، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، ص ۲۹۹.
۱۵ ـ زلزله / ۸ و ۷.
۱۲ ـ شیخ مفید، ارشاد، ج ۱، ص ۳۷۰.
۱۶ ـ شیخ صدوق، كمال الدین و تمام النعمه، ج ۱، ص ۲۵۷.
۱ ـ شیخ صدوق، خصال، ج ۱، ص ۱۰۸.
۱۸ ـ تین/ ۸ و ۷.
۲۳ ـ عنكبوت/۳۶.
۲۸ ـ سفر پیدایش: فصل ۱۲، بند ۷؛ فصل ۱۳، بند ۱۵ و فصل ۱۵، بندهای ۵ ـ ۸ .
۲۰ ـ حج/۶۹.
۲۲ ـ همان مدرك، ج ۵۲، ص ۳۵۴.
۲۷ ـ انبیاء/۱۰۵.
۲۹ ـ كتاب حیقوق نبی: فصل ۲، بندهای ۳ ـ ۵.
۲۴ ـ واقعه/ ۱ و ۲.
۲۵ ـ حشر/۱۸.
۲۶ ـ مهدی پور علی اكبر، او خواهد آمد، ص ۹۳.
۲۱ ـ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۱۲۰.
۲ ـ مزمل/۱۴.
۳۲ ـ رك، او خواهد آمد، علی اكبر مهدی پور؛ جاماس نامه.
۳۹ ـ غافر/۱۶.
۳۸ ـ طارق/۹.
۳۴ ـ دهر/۵.
۳۵ ـ كهف/ ۳۱.
۳۶ ـ مفاتیح الجنان، ص ۵۳۱.
۳۱ ـ انجیل لوقا: فصل ۱۲، بندهای ۳۵ - ۳۶.
۳ ـ حاقه/۱۴.
۳۷ ـ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۸۳.
۳۰ ـ انجیل متّی: فصل ۲۴، بندهای ۲۷، ۳۰، ۳۵، ۳۷ و ۴۵.
۴۱ ـ طبق نقل روایات حضرت داود به باطن مردم آگاه بوده و بر اساس آن با مردم برخورد می‏كرده و حكم صادر می‏كرده است.
۴۵ ـ كهف/۹۹.
۴۶ ـ یس/۵۱.
۴۹ ـ بقره/۲۴۳.
۴ ـ حج/۱.
۴۴ ـ زمر/۶۸.
۴۳ ـ طوسی، محمد، الثاقب فی المناقب، موسسه انصاریان، ص ۵۶۵.
۴۰ ـ تكویر/۱۰.
۴۸ ـ همان، ص ۳۹.
۴۲ ـ الصفار القمی، بصائر الدرجات فی فضائل آل محمد علیه‏السلام ، نشر مكتبهٔ آیهٔ الله مرعشی نجفی، ص ۲۸۵.
۴۷ ـ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج ۵۳، ص ۱۲۱.
۵۶ ـ صدوق، كمال الدین و تمام النعمه، ج ۱، ص ۳۲۷.
۵۱ ـ بقره/۲۵۹.
۵۵ ـ نباء/ ۲۱ ـ ۲۵.
۵۰ ـ تفسیر نمونه، ج ۱۵، ص ۵۵۷.
۵۲ ـ تفسیر نمونه، ج ۱۵، ص ۵۵۶.
۵۳ ـ فجر/ ۲۵ ـ ۲۶.
۵ ـ واقعه/۴.
۶ ـ تكویر/۱.
۷ ـ قیامت/۷.
۸ ـ شیخ طوسی، كتاب الغیبه، ص ۴۵۳؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۲۸۸.
۹ ـ تاریخ ما بعد الظهور، ص ۱۷۶.
منبع:نشریه مبلغان ، شماره ۳۱

منبع : خبرگزاری فارس