فناوری اطلاعات(IT ) و چالش های ظهور و توسعه آن فناوری اطلاعات (IT)چیست؟

اطلاعات (Information) نماینده داده‌ها (Data) یا واقعیات خام برای دریافت‌كننده آن می‌باشد. در واقع اطلاعات یك منبع اصلی از سازمانهای جدید است. اطلاعات همان فرم قابل استفاده از داده‌ها است كه از راه‌های خاصی بدست می‌‌آید. به عبارت دیگر اطلاعات دیتاییست كه دارای توضیح و تفسیر می‌باشد.تكنولوژی (Technology) تركیبی از مهارت‌ها و دانش‌ها و توانایی‌ها و مواد و ماشین‌ها و ابزارها است كه انسان از آن برای تبدیل كردن و یا تغییر دادن مواد خام به اجناس با ارزش و خدمات استفاده می‌كند.تكنولوژی اطلاعات یا IT تكنولوژی است كه برای ذخیره كردن و ارتباط برقرار كردن و دستكاری كردن اطلاعات استفاده می‌شود.سازمانها و موسسات از تكنولوژی در موارد عمومی‌تر و از تكنولوژی اطلاعات در موارد خاص‌تر استفاده می‌كنند تا مفیدتر و تأثیرگذارتر باشند.
تغییر نقش IT
در اوایل پیدایش IT یعنی زمانی كه كامپیوترهای “main framo” مركز جهان بودند سازمانی به نام “EDP” بوجود آمد. “EDP” مخفف كلمه “Electronic Data Processing" است و در واقع این نام تمام كاری بود كه این سازمان انجام می‌داد. یعنی انجام عملیات بر روی داده‌ها با استفاده از یك وسیله الكترونیكی كه نام آن كامپیوتر است.در اوایل سال ۱۹۸۰ یك انقلاب بی‌سر و صدا اتفاق افتاد. شركت “IBM” اولین كامپیوتر شخصی‌اش را موسوم به “PC” معرفی كرد و نكات فنی آن را با جزئیات به عموم آگاهی داد. بنابراین این امكان را برای سایر شركتها نیز فراهم آورد تا خود را با كامپیوترهای این شركت سازگار سازند.این وسیله در ابتدا تنها در منزل استفاده می‌شد اما به سرعت در سازمانها و ادارجات و حتی در زمینه‌های ساخت و ساز نیز نفوذ كرد.در ابتدا متخصصان “EDP” نمی‌دانستند چگونه با این پدیده مقابله كنند: بعضی‌ها فكر می‌كردند این دستگاه به همان سرعتی كه بوجود آمده از بین خواهد رفت. برخی دیگر آن را به طور كلی نادیده گرفتند و عده‌ای دیگر نیز جنگی را بر علیه این باصطلاح مزاحمها آغاز كردند.بعد از مدتی این مطلب به وضوح روشن شد كه كامپیوترهای خانگی باقی خواهند ماند و این ماشین جایگاه خود را مجدداً در سازمانها بدست آورد.چند سال بعد دو تكامل دیگر اتفاق افتاد: معرفی سیستم رشته‌ای و دیگری شبكه‌های مناطق محلی یا “LAN” این دستاوردها به مردم اجازه داد تا اطلاعاتشان را با یكدیگر به اشتراك بگذارند و با هم در گروه‌های كاری كوچك یا بزرگ همكاری كنند.این تكاملها از جنبه دیگری نیز حائز اهمیت بود و آن مقابله شركت تازه تأسیس IT با همان شركت EDP بود.در حالی كه شركت قدیمی EDP در تمام سازمان خود تنها یك كارمند داشت شركت تازه تأسیس IT مجبور بود با تمام سازمان مواجه شود تقریباً تمام كارمندان در هر رده‌ای یك كامپیوتر اختصاصی متصل به شبكه در اختیار داشتند كارمندان جدیدالورود اطلاعات بسیار اندكی راجع به كامپیوتر داشتند و این در حالی بود كه كاربران سیستمهای قدیمی EDP هركدام در شاخه مربوط به خود متخصص بوده و در استفاده از این سیستمها بسیار كارآزموده بودند.بنابراین موسسه IT ملزم به برگزاری دوره‌های تخصصی مانند كلاسهای تدریس كامپیوتر شد.به خاطر اصلاح كردن نیروی تولید كارمندان و به خاطر راه‌های جدید برای برقرار كردن ارتباط و انجام كارهای گروهی سلسله مراتب قدیمی و بی‌نظم از بین برده شدند و عناوینی مانند “Flat Organization” و “Horizantal Department" معمول شد.همچنین استقلال IT به طور شگفت‌آوری افزایش یافت. تقریباً تمام جنبه‌های تجارت به كمك تكنولوژی اطلاعات پشتیبانی می‌شد و یا اصولاً برپایه تكنولوژی اطلاعات بنا نهاده شده بود. همینطور كه جنبه‌های بیشتر و بیشتری از تجارت توسط IT پوشش داده می‌شد این تكنولوژی بیشتر و بیشتر مورد استفاده قرار می‌گرفت تا اطلاعات بهتری راجع به آن تجارت به دست دهد.مدیریت سیستمهای اطلاعاتی و تجارت هوشیار و ذخیره كردن داده‌ها و بازیابی آنها تبدیل به بخشی از لغات معمول مدیران تجاری شدند. در همین زمان تكامل تكنولوژیكی دیگری به وقوع پیوست: شبكه‌ها و دیجیتالی شدن ارتباطات رادیویی و تلفنی و تلویزیونی مردم با كمك كامپیوترهایشان شروع به كار كردند و به طور مشابهی تكنولوژی ارتباطات دیجیتالی شد. به علت این همگرایی تكنولوژی بسیاری از تشكیلات تصمیم گرفتند كه ارتباطات را نیز به دست همان كسی بسپارند كه در رأس فرآیند تجارت اطلاعات می‌باشد.امروزه IT در بسیاری از تشكیلات به هسته تجارت بسیار نزدیك و یا حتی جزوی از آن می‌باشد. این مطلب حتی در مورد سازمانهایی مانند پست و بیمه و بانكها كه محصولات غیرمادیشان بدون IT وجود نخواهد داشت نیز صادق است.برای مثال یك حساب بانكی ساده را در نظر بگیرید. این یك مسأله كاملاً خیالی است كه هیچ تجلی فیزیكی ندارد و فقط روی دیسكها و در حافظه كامپیوترهای بانك موجود است. نمونه دیگر بورس اوراق بهادار به شیوه مدرن می‌باشد كه تمامی معاملات از بیتهای شناور در شبكه معاملات بورس هستند و باز هم هیچ معامله فیزیكی در بین نیست.در بسیاری از سازمانها این مطلب به وسیله حضور یك نماینده (مامور اطلاعاتی ارشد یا CIO) در تیم مدیریتی ارشد منعكس می‌شود. CIO رییس مدیرهای تكنولوژی و همچنین مدیرهای تجاری است و در واقع رابطهای بین این دو است.در سایر سازمانها نیز كه IT تقریباً یك تابع پایه‌ای است یعنی مدیر IT نقش خود را به عنوان مدیریت سازمانی كه به سمت اهداف تكنولوژیكی سوق داده شد ایفا می‌كند.هم‌اكنون حباب اینترنت در حال انفجار و اقتصاد جهان در حال پسرفت است. تجارتها برای نجات خود از این بحران و حفظ حیات خود در حال تمركز یافتن بر روی فعالیتهای هسته‌ای خود می‌باشد. برای حوزه IT نیز این زمانها زمانهای سختی است. زیرا باید ارزش خود را بیش از پیش ثابت كند.سطح استخدام كارمندان IT منجمد شده و یا حتی كاهش یافته و پروژه‌های جدید كمی موجود هستند و سیستمهای فعلی اول باید بازگشت سرمایه‌گذاری را نشان دهند. همانطور كه گفته شد تكنولوژی اطلاعات و ارتباطات جهانی دوران ناخوشایندی را سپری می‌كند و مدیران تكنولوژی در معرض اعتراض اشخاص مالی می‌باشند كه همواره برای كاهش هزینه‌ها تلاش می‌كنند.تحت این شرایط بیش از پیش نیاز به متخصصین با اطلاع احساس می‌شود.
تكامل صنعت IT
صنعت IT بخش بسیار متنوعی از اقتصاد می‌باشد كه شامل هزاران شركت كوچك متوسط و بزرگ بوده كه به بازارهای مختلفی خدمت می‌كنند.یك شیوه نگرش به این مسأله تمییز دادن و تشخیص دادن سه بخش تمركز یافته بر سخت‌افزار و نرم‌افزار و خدمات می‌باشد.تا سال ۱۹۸۰ این سه بخش به صورت عمودی ساخته می‌شدند. مشتریان از تعداد كم فروشنده‌ها مثل “DEC” یا “IBM” یا “Wang” مجبور به انتخاب یك راه‌حل مختص IT شدند. این فروشنده‌ها راه‌حلهای كامل را كه شامل سخت‌افزار و نرم‌افزار و سرویسهای مربوطه بودند ارائه دادند. به دلیل خاص بودن ذاتی راه‌حلهای IT خریداران به تهیه‌كنندگان خاص وابسته بودند و این موضوع شانس كمی را برای سایر فروشندگان باقی می‌گذاشت تا محصولات و یا خدمات خود را ارائه دهند.دو اتفاق باعث تغییر اساسی در این وضعیت شد: معرفی “Micro Processors" و دیگری ساخت نرم‌افزارهای استاندارد باز. این‌دو مورد باعث تغییر صنعت IT از ساختار عمودی به ساختار افقی گردید.در حال حاضر فروشندگان سخت‌افزار و نرم‌افزار و ارائه خدمات تخصص یافته‌اند.امروزه صنعت IT یكی از پویاترین صنایع در اقتصاد جهانی است. به عنوان یك بخش IT نه تنها میلیونها شغل سطح بالا ایجاد می‌كند بلكه به سایر موسسات نیز كمك می‌كند تا نه تنها كاراتر و مفیدتر باشند بلكه باعث نوآوری شوند.و در پایان اینكه IT نه تنها در زمینه كامپیوتر بلكه در زمینه‌هایی از قبیل منابع انسانی و سیستمهای اطلاعاتی و منابع اقتصادی و… نیز كاربردهای فراوانی دارد. لازم به ذكر است كه تمامی مطالب عنوان شده تنها بخش كوچكی از مقوله فناوری اطلاعات بود كه به شرح و توضیح چگونگی پیدایش IT پرداخت.

منبع : وبلاگ مديريت فناورى اطلاعات