جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

فیلم مستهجن - Hardcore


سال تولید : ۱۹۷۹
کشور تولیدکننده : آمریکا
محصول : جان میلیوس
کارگردان : پل شریدر
فیلمنامه‌نویس : پل شریدر
فیلمبردار : مایکل چاپمن
آهنگساز(موسیقی متن) : جک نیچه
هنرپیشگان : جرج ک. اسکات، پیتر بویل، سیزن هابلی، ایلا دیویس، دیک سارجنت و لنرد گینز.
نوع فیلم : رنگی، ۱۰۸ دقیقه.


«جیک وان دورن» (اسکات)، کارخانه‌دارِ کالوینیست متعصب اهل میشیگان وقتی درمی‌یابد دخترش، «کریستن» (دیویس) در جریان یک گردش علمی ترتیب یافته از سوی کلیسا در کالیفرنیا ناپدید شده است، کارآگاهی خصوصی به‌نام «اندی مَست» (بویل) را برای یافتن او استخدام می‌کند. اما پس از مدتی وقتی «مست» فیلم هرزه‌نگارانه‌ای از «کریستن» را نشانش می‌دهد، «جیک» سخت آشفته می‌شود و با اینکه «مست» را برای ادامه مأموریتش روانه می‌کند اما این بار نیز به لس آنجلس می‌رود و در جست‌وجوئی طولالنی برای یافتن دخترش وارد دنیای زیرزمینی تهیه فیلم‌های هرزه‌نگارانه می‌شود...
* میان آثار شریدر (گذشته از سبک‌خواب، 1992) فیلم مستهجن هم از لحاظ تماتیک و هم از جنبه ساختاری، نزدیک‌ترین اثر به راننده تاکسی (مارتین اسکورسیزی، 1976) است. این قرابت، گذشته از طرح داستانی و شخصیت‌ها، حتی در جزئیاتی مثل صحنه درگیری نهائیِ «انتحاری» (به‌عنوان «امضا»ی کارگردان / فیلم‌نامه‌نویس) نیز مشهور است. یک وجه اشتراک این دو فیلم از نظر مضمونی، در واقع، درون مایه مشترک بسیاری از آثار برجسته سینمای آمریکا، یعنی احساس «حسرت» برای «شادی» و «معصومیت» از دست رفته است. همان مضمونی که فیلم‌هائی مثل همشهری کینِ اورسن ولز - 1941 (جست‌وجو برای مفهوم «رُزباد»)، آقای لینکلن جوانِ جان فورد - 1939 (خاطره «آن راتلج») و تعقیبِ آرتورپن - 1966 (شخصیت رابرت ردفورد) را به هم می‌پیوندد. این معصومیت از دست رفته در راننده تاکسی در وجود «آیریس» تجلی می‌یافت و اینجا در قالب «کریستن». دیگر درون مایه مشترک این دو فیلم، تم «جست‌وجو» است: جست‌وجو برای یافتن یکی از «ما» که اسیر «بیگانه»هاست و با گذشت زمان یکی از «آنها» شده، جست‌وجوئی که در نهایت به کاوش درونی برای شناخت هویت «خود» بدل می‌شود. و البته مرکزیت داشتن این تم تا حدی ماحصل ادای دین سازندگان این دو فیلم به جویندگانِ جان فورد (1956) است. نوعی تأثیرپذیری که در بسیاری از آثار شاخص دهه‌های 1970 و 1980، مثل: برخورد نزدیک از نوع سوم (استیون اسپیلبرگ، 1977)، شکارچی گوزن (مایکل چیمینو، 1978، اینک آخرالزمان (فرانسیس فوردکوپولا، 1979)، کونان وحشی (جان میلیوس، 1982) و... هم مشهود است. اسکات در نمایش «استیصال» پدری گم کرده، به‌ویژه در صحنه‌ای که از طریق مشاهده فیلمی هرزه‌نگارانه از دخترش، از اصل جریان آگاهی می‌یابد، موفق است.