شاید انفجار در فضا ,انقراض کهن را بنیاد نهاده باشد

دانشمندان ناسا و کانزاس عقیده دارند که انقراضی عظیم در صدها میلیون سال قبل بر زمین می تواند توسط یک انفجار ستاره ای که انفجار اشعه گاما نامیده می شود , ایجاد شده باشد.دانشمندان مدرک درستی بر دلیل انقراض کهن توسط چنین انفجار عظیمی ندارند.توانایی نظرشان ارائه مدل اتمسفری است دانشمندان محاسبه کردند که تشعشع اشعه کاما از یک انفجار ستاره ای نسبتا نزدیک , در برخورد با زمین برای فقط ۱۰ ثانیه , توانست بیش از نیمی از لایه حفاظتی ازن اتمسفر را تهی سازد.بهبودی آن می توانست حداقل ۵ سال زمان ببرد.با آسیب لایه ازن , تشعشع فرا بنفش از خورشید می توانست بیشتر زندگی بر خشکی و بر سطح اقیانوسها و دریاچه ها را نابود سازد و زنجیره غذائی را از هم بگسلد انفجار های اشعه گاما در کهکشان راه شیری ما , حقیقتا نادر هستند, اما دانشمندان تخمین می زنند که حداقل یکی از آنها که احتمالا در پیش از ۵ بیلیون سال گذشته به زمین برخورد کرده, رخ داده است.تصور بر آن است که زندگی بر روی زمین در حداقل ۳.۵ بیلیون سال گذشته پدیدار شده باشد.این تحقیق توسط یک فرضیه آستروبیولوژی در ناسا پشتیبانی می شود, تحلیلی کامل از "فرضیه انقراض جمعی"است که نخستین بار توسط اعضای تیم علمی در سپتامبر ۲۰۰۳ ارائه شد دکتر آدریان ملوت از بخش فیزیک و اختر شناسی دانشگاه کانزاس در این زمینه اظهار داشت :"وقوع یک انفجار پرتو گاما در حدود ۶,۰۰۰ سال نوری از زمین می توانست اثری مخرب بر حیات داشته باشد."وی افزود:"ما بدرستی نمی دانیم چه زمانی یکی از آن پرتو ها آمدند,اما نسبتا مطمئنیم که آن به زمین رسید و نشانه اش از بین رفت.چه چیز بیش از این شگفت انگیز است که فقط یک انفجار ۱۰ ثانیه ای می تواند موجب سالها ویرانی لایه ازن شود.دانشمندان اظهار می دارند که انفجاری ۱۰ ثانیه ای از پرتوهای گاما از سوی ستاره ای حجیم در حدود ۶,۰۰۰ سال نوری از زمین می توانست انقراض عمده ای را در صد ها میلیون سال قبل موجب شود.در این تصویر اشعه گاما در برخورد با زمین مشاهده می شود.(اشعه گاما نا مرئی است اما در این تصاویر کامپیوتری بصورت مشخص نمایان است .انفجارهای اشعه گاما , از انفجارهای بسیار قدرتمند شناخته شده اند.اکثرا از کهکشانهای دور بوقوع می پیوندند, و احتمالا در صد بیشتری از انفجارها توسط ستاره هایی با بیشتر از ۱۵ مرتبه حجیم تر از خورشید ما ناشی می شوند.یک انفجار , دو پرتو از اشعه گاما در جهات مخالف یکدیگر گسیل می دارد که با سرعت در فضا پیش می روند توماس دانشجوی دکترا در دانشگاه کانزاس اظهار داشت که یک پرتوی گاما , شاید باعث انقراض ۴۵۰ میلیون سال قبل باشد که باعث از بین رفتن ۶۰ درصد از تمام بی مهرگان دریایی شد.زندگی بطور وسیعی در دریا محدود شد, اگرچه مدارکی از موجودات اولیه و گیاهان در این دوره زمانی وجود دارد در کار تازه ای , گروه تحقیقاتی , مدلهای کامپیوتری با جزئیات بسیار برای محاسبه اثرات انفجار اشعه گامای نزدیک, بر اتمسفر و اثرات آن بر زندگی بکار بردند توماس به همراه دکتر جکمن , از مرکز فضائی گدارد ناسا , اثر یک انفجار اشعه گاما را بر اتمسفر زمین محاسبه کردند.اشعه گاما , یک فرم از نور با انرژی بالاست, که می تواند ملکولهای نیتروژن (N۲)را به اتمهای نیتروژن بشکافد, که آن هم با ملکولهای اکسیژن (O۲)به فرم اکسید نیتریک (NO)واکنش می دهد.اکسید نیتریک , ازن(O۳
را نابود می سازد و دی اکسید نیتروژن (NO۲) را حاصل می دهد.دی اکسید نیتروژن سپس با اتم اکسیژن برای تبدیل به فرمNOوکنش خواهد داد.افزونی NO به این معناست که بیشتر ازن تخریب شده است.مدلهای کامپیونری نمایانگر اینست که بیش از نیمی ازلایه ازن در طول هفته ها ویران می ماند و در طول ۵ سال , حداقل ۱۰ درصد هنوز آسیب دیده باقی می ماند پس از آن توماس و دانیل هوگان دانشجوی دوره لیسانس , اثر اشعه ماوراء بنفش را بر زمین محاسبه کردند.عمق دریا که حیات مختلفی را جای می دهد باید حفظ شده باشد.سطح دریا مکانی برای زندگی پلانکتونها و دیگر گونه های زیستی است , هر چند زنده نماندند.اما پلانکتونها بنیاد چرخه زندگی دریایی هستند.انفجارهای اشعه گاما که از پر قدرتترین انفجارهای شناخته شده در جهان هستند و بیشتر ازکهکشانهای دور و توسط ستارگانی با حجمی بیشتر از ۱۵ برابر خورشید سرچشمه می گیرند.در این عکس برخورد اشعه گاما با جو زمین دیده می شود(پرتو گاما نا مرئی است و در این عکی کامپیوتری به رنگ قرمز دیده می شود)دکتر بروس لیبرمن , دیرین شناس دانشگاه تگزاس , نظری ارائه کرد که به موجب آن یک انفجار اشعه گاما دقیقا می توانست انقراض عظیمی را ۲۰۰ میلیون سال قبل از دایناسورها سبب شود.یک دوره یخی متصور است که این انقراض را موجب شده است.اما یک انفجار اشعه گاما می توانست مرگی فوری را در ابتدا و همچنین می توانست تغییر قابل تئجهی بر درجه حرارت سطح زمین داشته باشد توماس اظهار داشت:"یک متغیر شناخته نشده در برآورد انفجارهای اشعه گاما ی موضعی وجود دارد."وی افزود:"انفجارهایی که ما امروزه کشف می کنیم به فاصله بیلیون ها سال قبل زمانی قبل از شکل گیری زمین سرچشمه گرفته اند. در میان بیلیونها ستاره در کهکشان ما , این یک شانس خوب است که توده ای نسبتا نزدیک منفجر شود و اشعه های گاما را بسوی ما گسیل کند."ماموریت چابک Swiftبا پرتابش در نوامبر ۲۰۰۴ آغاز شد که به تعییت برآورد انفجار تازه ای کمک خواهد کرد.

منبع: پارس اسکای