سه شنبه, ۱۱ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 30 April, 2024
مجله ویستا

ایدز


ایدز
● «داستان از کجا اغاز شد»
سرش را بین دود کش قرار داده یاد گذشته ها می کند ، افسوس روزهای گذشته را می خورد .
روزهایی که مثل باد برای او گذشت ، روزهایی خوب که هیچ وقت نمی تواند با خاطرات آن خداحافظی کند . اما همه چیز از زمانی شروع شد که چند دوست جدید پیدا کرد ،دوستانی که او را به نا کجا آباد بردند وراه وروش تفریحات جدید را مقابل او گذاشتند ... وباز این تمام داستان نبود . داستان اصلی از زمانی آغاز شد که پدرش یک اتومبیل مشکی رنگ زیبا برای او خرید ... واو بود واتومبیل مشکی ودوستانش یک روز که درخیابان های شهر بزرگ برای خوش چرخی می زد ، دختری زیبا رو جلوی او سبز شد ، یک ترمز وباب آشنایی آنها آغاز شد . او به دنبال یک عشق می گشت وفکر می کرد این دختر زیبا رو ، برای او عشق را به ارمغان می آورد ، اما پس از مدتی این زیبا روی ظاهری درباطن ، غرق شده ای بود که دوست داشت دیگران را هم با خود غرق کند . او مبتلا به HIV بود که حالا پسر قصه ما هم به آن مبتلا شده بود . او مبتلا به ویروسی بود که خودد روزی تنها درباره آن شنیده بود که HIV قربانی می گیرد ، شنیده بود که HIV رحم نمی کند . شنیده بود که HIV خطرناک است و... اما خودش هم نفهمید که چه طور به آن مبتلا شد ، شاید اگر برهوس وهوای خود غلبه می کرد حالا نه آن دختر مبتلا به HIV بود نه پسر قصه ما ... .
● ایدزازکجا آمد؟
کلی تحقیقات وبررسی های گسترده می توان با اطمینان اظهار داشت که ایدز از ویروس (HIV ) ناشی می شود اما این ویروس از کجـا منشاء گرفته وحکـایت پیدایش چنین ویروس مرموزوکشنده ای به چه زمانی باز می گردد؟
به گفته دانشمندان درصورتیکه سر منشاء ویروس (HIV ) به طور قطعی مشخص شود ، کشف واکسن ودرمان های آن نیز سریع تر ومؤثر تر صورت خواهد گرفت البته براساس آخرین تحقیقات ژنیتیکی ، عامل انتقال ایدز از ترکیب دو ویروس مختلف درشامپانزه به وجود آمده است این ویروس ها از نوع (SIV) می باشند که درمیمون ایجاد بیماری می کند .
از این روطی یک سری تحقیقات وفرضیات ، دانشمندان معتقد ند ایدز درطی قرن گذشته درجنگل های غرب آفریقـا ظاهر شده است . ویرروس عامل ایدز از ابتدا از طریق یکی از زیرگونه های شامپانزه درآفریقا به انسان سرایت کرده است . به اعتقاد پژوهشگران ، انسان نیز درنتیجه شکار وتغذیه گوشت شامپانزه به این ویروس آلوده شده است . به گفته یکی ازمحققان دراین زمینه ، نا بودی جنگل ها باعث تماس بیشتر گونه های مختلف میمون با انسان شده ودرکنار این وضعیت ،‌نا آرامی های نظامی وغیر نظامی درجامعه نیز مؤثر بوده است . چیزی که مشخص است این که ویروس (HIV ) یکی از نمونه های جهشی (SIV )است که درمیمون یا شامپانزه درآفریقا یافت می شود .
SIV به این ترتیب وارد بدن انسان شد وپس از جهش ژنتیکی به HIV تبدیل شد . به احتمال قوی «گینه بسیائو» درغرب آفریقا اولین مکانی بوده که این ویروس پدیدار شده است . البته نظریه دیگری وجود دارد که یک آفریقایی اهل «کنگو» نارگیل نیمه خورده شده یک شامپانزه آلوده به ویروس SIV را خورده واین ویروس دربدنش جهش یافته وبه HIV تبدیل شده است . بنابراین براساس تحقیقات ایدز باید از سال های ۱۸۶۰به بعد بروز کرده باشد .
● آنچه باید درباره ی ایدز وراه های انتقال ویروس HIV بدانیم
ایدز بیمار ی خطرناکی است که به صورت روز افزون درجهان درحال گسترش است . عامل به وجود آورنده این بیماری ، ویروسی است که نام های «۱ـ HIV » و«۲ـ HIV» خوانده می شود ، که شایع ترین بیماری درجهان «۱ـ HIV» است . ایدز ویروسی است که سیستم دفاعی بدن را مختل می کند وبیماررا دمقابل انواع عفونت ها وسرطان ها بی دفاع می کند . این بیماری تاسال ۱۹۸۱ میلادی ، یعنی سال ۱۳۶۰ هجری شمسی نا شناخته بود . دراین سال بیماری خاصی درجوانان همجنس باز درآمریکامشاهده شد که به مرگ ۵جوان انجامید . به دنبال جستجو درجهت کشف علت مرگ این بیماران ،‌بیماری جدیدی تحت عنـوان « گیدز» ... مطـرح شد و بعدها به نام AIDS ... نام گذاری شد . مهم ترین راه انتقال این ویروس به بدن ، تماس جنسی است . حدود ۸۰ درصد درجهان توسط تماس جنسی معمولی به این ویروس آلوده شدند . به این ترتیب مهم ترین راه کنترل بیماری ، همان تماس جنسی کاملاً سالم است یعنی وفاداری به خانواده واحترام به کرامت آن پرهیز از هرگونه بی بند وباری وانحراف جنسی .
استفاده از پوشش درزمان تماس جنسی با فردی که فاکتور های خطر ابتلا به ویروس را دارد ، تا درصد زیادی از ابتلا به این بیمار ی جلو گیری می کند . درگذشته ۳ تا ۵ درصد موارد انتقال توسط تزریق خون آلوده صورت می گرفت ، ولی درحال حاضر روی خون های اهدایی کنترل دقیق صورت می گیرد واحتمال انتقال ویروس ازطریق خون آلوده به حداقل رسانده شده است . اما هم اکنون استفاده از سرنگ مشترک آلوده به ویروس درمعتادان به هروئین که ماده مخدر را به صورت تزریق استفاده می کنند حدود ۱۲درصد مواد انتقال را تشکیل می دهد . متأسفانه این راه درکشورما ، به عنوان مهم ترین راه انتقال ویروس درآمده وبا توجه به شمار معتادان تزریقی وعدم آگاهی این افراد از ابتلا به این بیماری خطرناک ، سرنگ آلوده ازمعتاد مبتلا به ایدز به معتاد سالم تقدیم می گردد وفرد سالم با فرو کردن سوزن آلوده وبه ویروس درجریان خون ، به راحتی ویروس را دربدن وارد می کند واین «ویروس وحشی » از جریان خون به تمام ارگـان بدن وارد می شود وتکثیر پیدا می کند .
ترک اعتیاد ، تغییر رفتار معتادان از تزریقی به استنشاقی ویا استفاده از سرنگ مخصوص ویک بار مصرف برای هرفرد وآموزش شستشوی سرنگ واستریل کردن آن جزو راه های پیشگیری از انتقال این بیماری هولناک است . این ویروس همچنین می تواند از طریق مادر آلوده به جنین منتقل شود وحتی بعد از زایمان نیزبه کودک قابل انتقال است . یعنی مادر آلوده ویروس HIV ممکن است جریان حاملگی ، زایمان وشیر دهی نوزاد خود را آلوده کند .یکی از توصیه های مهم به خانم های آلوده به ویروس HIV باردارنشدن می باشد .
● «انتقال ویروس ایدز»
باید بدانیم که ویروس ایدز توسط تماس های معمولی خانوادگی ، مدرسه ، سرباز خانه ، ودانشگاه ودرحین کار ، همچنین از راه بوسیدن معمولی (به علت تخریب جدار ویروس توسط شنا ، ظروف مشترک غذا ، حمام مشترک ، تنفس واستفاده از پوشاک دست دوم منتقل نمی شود . آنچه افراد را درمعرض خطر آلودگی به ویروس ایدز قرار می دهد ، رفتارهای پر خطر است . لازم است اشاره کنیم که اولین مورد مبتلا به این بیماری درکشورما درسال ۱۳۶۶ درکودک ۶ ساله ای که مبتلا به بیماری هموفیلی بود وخون آلوده دریافت کرده بود ، مشاهده شد .
‌● «مرحله علامت دار»
مرحله بعد از مرحله علامت دار که بیمار ممکن است دچار تب های طولانی مدت ، اسهال بیشتر از یک ماه ، کاهش وزن ، زونا ، عفونت های گلنی وضایعات قارچی مثل برفک دردهان یا واژن شود . مرحله آخر بیماری ، مرحله «ایدز» است که مرحله کوتاهی است . یعنی ایدز فقط مرحله آخر وکوتاه بیماری را شامل می شود ودربقیه مراحل قبلی ، بیمار فقط آلوده به ویروس HIV تلقی می شود وگفتنی است تعداد کمی از افراد آلوده به ویروس درمرحله ایدز هستند . این مرحله با عفونت های فرصت طلب وانواع سرطان ها مشخص می شود . علت اکثر مرگ ها درافراد HIV مثبت ، همین وارد شدن به مرحله ایدز است که به علت تخریب تقریباً کامل سیستم ایمنی فرد به راحتی به عفونت های مختلف مبتلا می شود وبه علت همین عفونت ها ، بدخیمی ها وسرطان های شایع دراین بیماری ، بیمار از پا در می آید دراین مرحله می توان فرد را شبیه به یک کشور کاملاً بی سرباز وبی دفاع کنیم که حتی ضعیف ترین اشغالگران می توانند به راحتی کشور اورا خلع سلاح ومغلوب کنند .
● درپایان صحبت های «نگین مستوری » دکتر
افــراد HIV مثبت (یعنی آلوده به ویـــروس )باید علیه بسیاری از بیماری های قابل پیشگیری مثل « هپاتیت B » واکسینه شوند وواکسناسیون مستمر کشوری دراین افراد حتماً باید تکمیل گردد ... .
مصاحبه با دکتر فرید شهنائی ، دکتر حمید رضا حجت زاده
می خواهیم دراین مقاله برایتان از راه های انتقال ویروس HIV بنویسم ، بحثی آزمایشگاهی که شما خواننده عزیز بیشتر با راه های انتقال آن آشنا شوید . از این رو از دوپزشک آشنا به ویروس HIV خواستیم تا دراین مورد مقاله ای بنویسیند ، آنچه درزیر می خوانیم مطالبی است که دکتر حمیدرضا حجت زاده ودکتر فرید شهنائی آن را به رشته تحریر در آوردند :
Human lmmun . deficiency که اصطلاحاً HIV نــامیده می شوداز خانواده رترو ویروس ها بوده که می توان بیماری AIDS یا سندروم نقص ایمنی اکتسابی . از زمانی که پزشکان «HIV » وپس از آن «ایدز» را شناختند ، شاید بیشتر از هر بیماری دیگری درمورد آن صحبت شده ، مقاله نوشته شده ،‌تحقیق شده اما تا به حال واکسنی که که بتوان گفت به طور صددرصد دربدن ایمنی پایدار ایجاد می کند ویا دارویی که منجر به درمان قاطع وصد درصد این بیماری شود ، کشف نشده ودرمان های دارویی که بعضاً استفاده می شود تنها آهنگ گسترش وتکثیر این ویروس را دربدن کُند می کند . به دنبال آن امید به زندگی را بالا برده واز میزان مرگ ومیر کم می کند . متأسفانه باید یادآوری کرد ، درمان های چند دارویی که اغلب مؤثر می باشند به علت هزینه بسیار بالای آن دربیشتر کشورهای پیشرفته انجام گرفته وبه همین علت است که دراین کشورها آهنگ رشد بیماری کندتر شده ،‌اما برعکس درکشورهای فقیر جهان سوم که امکان درمان کمتری وجود دارد شاهد افزایش آمارمبتلایان به این بیماری هستیم .
باید یادآورشد که :
ویروس HIV درمایعات بدن افراد آلوده، شامل خون ، ترشحات بزاق وشیر ، منی وترشحات وجود ددارد.
د رمورد راه های انتقال ویروس HIV می توان به موارد زیر اشاره کرد :
۱) تماس های جنسی با افرادآلوده
۲) استفاده از خون ویا فرآورده های خونی آلوده
۳) استفاده مشترک از سوزن های آلوده
۴) تماس بین مادر آلوده ونوزاد درحین زایمان ویا شیر دادن .
انتقال از طریق دست دادن ویا سرفه کردن فرد آلوده هنوز اثبات نشده ،‌به همین خاطر درصورتی که مواد بهداشتی کاملاً رعایت شود ، می توان به طور روزمره از نزدیک با این افراد تماس بود . نحوه ایجاد بیماری از این قرار است که درزمانی که ویروس وارد بدن می شود ، به دو دسته از گلبول های سفید خون به نام های لنفوسیت های (THepen ) که دارای گیرنده های CD۴ درسطح خود هستند وماکروفاژها حمله می کنند ، وارد این سلول ها شده وباتحت کنترل گرفتن عوامل ژنتیکی این سلول ها فرمان تکثیر سلول های مشابه خود را دیکته کرده که با افزایش تعداد این ویروس ها در درون سلول عملاً ازفعالیت ایمنی این سلول ها است که عامل بیماری زای دیگر که تا به حال قادر به ایجاد بیماری نبوده فعال شده واز نقص سیستم ایمنی استفاده کرده وایجاد بیماری می نمایند .
درخاتمه باید متذکر شد که متأسفانه ایدز دربین افراد فقیر شیوع بیشتری داشته که عدم دسترسی به مراقبت های بهداشتی خدمات واصلاحات که برای پیشگیری از بیماری فوق لازم می باشد از جمله عوامل مؤثر درشیوع می باشد .
● « یک میلیون مبتلا به ایدز درچین »
کشور چین ،‌حدود یک میلیون نفر مبتلا به ایـدز دارد . به گــزارش ، « شیــن هوا » کـارشناسان بین المللی نسبت به یک فاجعه تراژدیک در چین در ارتقاء با شیوع ایـدز در این کشور هشدار داده اند . زیرا درصورتی که با این بیماری مبارزه نشود ، در۶سال آینده بیش ۱۰ میلیون شهروند چینی به ویروس HIV آلوده می شوند .
● «مبارزه درآسیای میانه »
هیأت مدیره بانک جهانی ، ۲۵ میلیون دلار کمک بلا عوض برای اجرای طرح مقابله با بیماری ایدز درچهار کشور آسیای میانه ، از جمله قزاقستان ،قرقیزستان ، ازبکستان وتاجیکستان را تأیید کرده است . براساس آمار رسمی شمار مبتلایان به ویروس HIV وایدز دراین چهارکشور از ۵۰۰ نفر درسال ۲۰۰۰ به ۱۳ هزار نفر درسال ۲۰۰۵ رسیده است . به گفته کارشناسان بانک جهانی ، کاهش میزان ابتلا به ویروس HIV درکشورهای آسیای میانه تا سال ۲۰۱۰ ، از اهداف اصلی طرح این سازمان می باشند .
گفته می شود ، اولین مورد بیماری ایدز در ایران درسال ۱۳۶۶ دریک کودک ۶ساله هموفیلی که از فاکتورهای انعقادی وارداتی آلوده به ویروس «ایدز» استفاده کرده بود ، مشاهده شده است .
شما همچنین ازطریق خود ارضایی به ویروس آلوده نخواهید شد . ــ‌ هیچ کدام از کارهایی که شما تنها با خودتان انجام می دهید با عث دریافت اچ . آی .وی نخواهید شد.ــ اچ . آی . وی . تنها درصورتی انتقال خواهد یافت که یکی از اشخاص درتماس ، قبلاً به ویروس آلوده شده باشد .
خطر درتماس های جنسی بیشتر درعدم شناخت کافی سوابق خونی شریک جنسی شماست . درهر صورت برای اطمینان از کاندوم استفاده کنید .مگر تا زمانی که مطمئن باشید که هیچ کدام از شما شریک جنسی دیگری ندارد وقبلاً آلوده به ویروس نشده است .
‌● ایدز چیست ؟
نام بیماری ایدز(AIDS ) از حروف اول کلمات زیر گرفته شده است وبه معنی نقص ایمنی اکتسابی است : ( Syndrome Deficiency Immuno Acquired )
یک سیستم دفاعی زیان دیده ومعیوب نه تنها به وسیله ویروس اچ . آی . وی . که درمرحله اول به آن حمله ور شده آسیب دیده است بلکه همچنین با عفونت های دیگر مورد حمله قرار می گیرد . این سیستم دفاعی آسیب دیده دیگر توانایی وقدرتی برای مقابله وکشتن ویروس هایی که تاپیش از این مزاحمتی برایش نداشتند را ندارد . ویروس اچ . آی .وی. دفاع بدن را روز به روز کاهش می دهد تا حدی که هر میکروبی حتی میکـروب های بسیار ضعیف هم فرصت پیـــدا می کنند که
بدن را بشدت بیمار کنند .
همچنان که زمان می گذرد ، شخصی که به ویروس اچ . آی . وی . آلوده شده است ، نسبت به قبل بیشتر وبیشتر به بیماری مبتلا می شود ،‌معمولاً چندین سال بعد از آلودگی و ورود ویروس به بدن ،‌ آن ها مبتلا به مریضی های خاص ناشناخته و عجیب متعددی می شوند . این مرحله ای است که به آن می گویند کسی به ایدز مبتلا شده است .
● چرا ویروس اچ . آی . وی خطرناک است ؟
اگر سیستم دفاعی بدن به ویروس حمله کرده وآن را می کشد ، پس چرا ویروس اچ . آی . وی . یک مشکل است ؟
ویروس های مختلف به قسمت های متفاوت بدن حمله می کنند . بعضی هاممکن است به پوست ، دیگری به شش ها ویا قسمت های دیگر حمله کنند. سرماخوردگی های عمومی هم به وسیله یک ویروس ایجاد می شوند . چیزی که ویروس اچ . آی .وی . چنین خطرناک می سازد این است که مستقیماً سیستم دفاعی بدن را هدف قرارداده وبه آن حمله می کند جایی که معمولاً بدن را از شر ویروس ها رها می کند . این ویروس خصوصاً به یک نوع مشخصی از سلول های سیستم دفاعی بدن حمله می کند که بدون آن مبارزه با سیستم دفاعی بدن منتشر می شود . این فرایند قابل رویت نیست وهیچ راهی وجود ندارد تا بتوانیم با مشاهده اشخاص تشخیص بدهیم که شخصی آلوده به ویروس اچ . آی . وی . است . تنها یک نوع تست خون آن هم حدود سه ماه بعد از وارد شدن اولین ویروس به بدن می تواند وجود آن را درخون آشکار کند . ممکن است شخصی که آلوده به ویروس اچ . آی . وی . شده است ،‌تا سال های سال کاملاً سالم به نظر رسد وخود را درسلامت کامل احساس کند . ممکن است حتی ندانند که آلوده به ویروس هستند . سپس هنگاهی که سیستم دفاعی بدن تقلیل یافت وضعیف شد آن ها بطور شدید و روزافزونی نسبت به بیماری ها آسیب پذیر می شوند . بیماری هایی که معمولاً درشرایــط طبیعی بسیــار ساده درمان می شوند .
● آیا هر چیزی می تواند آلودگی به ویروس اچ . آی . وی . بوجود آورد ؟
نه ، به طور مثال تماس جنسی بدون محافظ تنها زمانی خطرناک است وریسک آلوده شدن را دارد که یکی از طرفین آلوده به ویروس باشند . بنابراین اگر شریک جنسی شما ناقل اچ . آی . وی . نباشد ، هیچ شکلی از سکس ویا نوع فعالیت جنسی بین شما باعث دریافت آلودگی ودرنتیجه سرایت بیماری به شما نخواهد بود . به طور مثال ویروس اچ . آی . وی . از طریق تماس جنسی واژینال ،‌یا مقعدی ویا دهانی به شما انتقال پیدا نخواهد کرد ، اما تنها درصورتی که هیچ کدام از شما آلوده به این ویروس نباشید .
▪ مرحله اول عفونت حاد :
دراغلب موارد درصورتی که تعداد کافی ویروس ایدز وارد بدن فردی شود ،‌بعد از چند هفته علائمی نظیر تب ، گلــو درد ، ‌بزرگی غدد لنفاوی ، درد مفاصل و عضلات ، سردرد ، ضعف و بی حالی ، بی اشتهایی ، تهوع واستفارغ ، کاهش وزن ، اسهال وگاهی دانه های جلدی ویا تظاهرات عصبی ظاهر می گردد . این علائم اختصاصی نبوده وشباهت کاملی با نشانه های بسیاری از بیماریهای دیگر دارد . چون خود بخود ظرف یک تا دوهفته بهبودی حاصل می گردد ، کمتر اتفاق می افتد که بیماری دراین دوره تشخیص داده شود . بعلاوه از هنگام ورود ویروس ایدز تا مثبت شدن نتیجه آزمایشگاهی که نشانگر آلودگی فرد است حدود ۲ تا ۱۲ هفته وگاهی تا ۱۶ ماه طول می کشد . دراین فاصله زمانی ، فرد ، آلوده بوده وممکن است سایرین را آلوده کند .
▪ مرحله دوم بدون علامت:
پس از بهبودی خود بخودی مرحله حاد ، بیماروارد مرحله بدون علامت می شود که بر حسب نوع ویروس آلوده کننده از ۱۰تا۱۷سال طول می کشد . دراین مدت شخص آلوده هیچگونه علامتی از بیماری را بروز نمی دهد وبه ظاهر کاملاً سالم است ولی برای دیگران آلوده کننده می باشد . این مرحله نزد کودکان کوتاهتر است ودراین مرحله شخص دیگران را مبتلا می کند . دراین دوره آزمایش خون مثبت است . کنترل انتشار ویروس دراین مرحله مشکل می باشد .
▪ مرحله سوم بزرگی منتشر وپایدار غدد لنفاوی :
دراین مرحله غدد لنفاوی به صورت بزرک شده وبه شکل قرینه وبدون درد دربیش از دو نقطه بدن بجز ناحیه کشاله ران ظاهر می شود حداقل ۳ماه باقی می مانند .
▪ مرحله چهارم مرحله قبل از ایدز وحالات وابسته به ایدز :
قبل از بروز علائم نهایی ایـدز دربیمار ، عوارضی ظاهـر می شود که به آن علائم مربوط به ایدز می گویند وعبارتند از :
ــ کاهش وزن بیشتر از ۱۰ درصد وزن سابق
ــ اسهال به مدت بیشتر از یک ماه این علائم معمولاً چندین سال بعد از آلودگی به ویروس اچ . آی . وی ظاهر می شود ومرحله گذار از آلودگی به ویروس اچ . آی . وی . به بیماری ایدز است . با کاهش قدرت سیستم دفاعی به مرور زمان بدن آماده ابتلا به عفونت ها وسرطان ها یی می شود که به طور معمول درمردم عادی دیده نمی شود ، این بیماری بصورت بیماری های ریوی ، اسهال های شدی ومزمن ، تب های طولانی ، کاهش وزن ، اختلالات شخصیتی ، بیماری های مغزی وپوستی خود را نشان می دهند که درنهایت منجر مرگ فرد مبتلا خواهد شد .
▪ علائم اصلی ایدز:
ـ کاهش وزن بیشتر از ۱۰ درصد
ـ اسهال مزمن بیشتر ازیک ماه
ـ تبهای متناوب یا ثابت بیش ازیک ماه
▪ علائم فرعی :
ـ سرفه پایدار به مدت بیش از یک ماه
ـ عفونت پوستی منتشر همراه با خارش
ـ تبخال های عود کننده
ـ برفک دهانی
ـ عفونت مزمن پیشرونده و منتشر
بزرگ شدن عمومی غدد لنفی آلودگی به ویروس ایدز دلیل ابتلا به بیماری ایدز نیست ولی سرانجام تقریباً بطور اجتناب نا پذیری به بیماری ایدز منتهی می شود . یکی از اولین راه های شناخت یک بیماری ، شناخت علائم ومراحل مختلف سیر بیماری است . با این شناسایی می توان از گسترش وتوسعه درمراحل اولیه جلوگیری نمود . علائم آلودگی بیماری ایدز بسیار پیچیده است ودارای مراحل چندی است که الزاماً همه آنها درافراد آلوده مشاهده نمی شود.
کاظم احمدی
تهیه کنندگان : شیوا جودی و زهرا پیش بین و نیلوفر نهانی
نام دبیر : خانم نبی پور
مدرسه دانش نیا / کلاسT/۲


همچنین مشاهده کنید