سه شنبه, ۱۱ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 30 April, 2024
مجله ویستا


با اساتید کنسرواتوار تهران /محسن الهامیان


با اساتید کنسرواتوار تهران /محسن الهامیان
به عقیدهٔ او کار یک آهنگساز ایرانی باید دارای هویت شخصی و هویت ملی بوده و علاوه بر آن باید از خصوصیت یک موسیقی علمی و استفاده از هارمونی پیشرفته برخوردار باشد. چنین موسیقی‌ای در وهلهٔ اول نیاز به آشنایی کامل در هارمونی و سپس سایر اصول موسیقی علمی دارد تا آهنگساز بتواند آثاری ماندگار نظیر آنچه امین‌اله حسین نوشته به وجود بیاورد. محسن الهامیان متولد سال ...
۱۳۲۷و لیسانس از دانشکدهٔ هنرهای زیبا رشتهٔ موسیقی، گرایش آهنگسازی سال ۱۳۵۶ است .
تدریس در هنرستان های موسیقی دختران و پسران از سال ۶۲ دروس نظری موسیقی تا سال ۷۹ به عنوان مدرس رسمی وزارت هنر و ارشاد اسلامی
همکاری با مؤسسه آموزش عالی آزاد نهاوند (کنسرواتوار تهران) از سال ۱۳۷۸ و تدریس دروسی مانند تئوری موسیقی، هارمونی، هارمونی پراتیک، سلفژ، فرم موسیقی، کنترپوان، فوگ و مبانی آهنگسازی
تر جمه و چاپ بیش از بیست عنوان کتاب در زمینهٔ موسیقی و برخی کتب مورد نیاز دوره های کنسرواتواری موسسه آموزش عالی آزاد نهاوند و کنسرواتوار تهران .
ارائهٔ دو نوار موسیقی با نامهای برای تو و واریاسیون روی آهنگهای محلی ایران برای پیانو وقطعهٔ دیگری با عنوان رنگهای کویر که هارمونی پیشنهادی او برای موسیقی ایرانی است. قطعه‌ای ارکستری را در صدا و سیما ضبط کرد که به دلیل رفتارهای مسئولین اولین و آخرین کاری است که در این سازمان به انجام رساند.شایان ذکر است ایشان از سال ۱۳۷۸ با موسسه نهاوند (کنسرواتوار تهران) همکاری داشته اند. استاد محسن الهامیان عقیده دارد که:
متاسفانه به دلیل آن که موسیقی جدی در ایران نتوانسته جایگاه واقعی خود را بیابد، پیدا شدن آهنگسازانی این چنین فعلاً مقدور نیست و شاید جوانانی باشند که علم و قریحهٔ کافی برای مطرح شدن داشته باشند ولی فعلاً آبی برای شنا نیست و اگر هم آبی هست برای کسانی هست که شنا کردن بلد نیستند.محسن الهامیان یک سونات برای پیانو و ویلون با فضای ایرانی و با استفاده از هارمونی پیشنهادی برای موسیقی ایرانی نوشته و نیز گسترشی ارکستری بر اساس «رقص شور انگیز» اثر استاد خالقی نوشته است. ولی در کار آهنگسازی به دلیل عدم امکانات اجرایی و مشکلاتی که در این راه وجود دارد و اکثر کارهای نوشته شده دیگر آهنگسازان هم در کشوی میز خاک می‌خورند و فرصت عبور از چنبرهٔ موانع موجود بر سر راه چنین فعالیتهایی راندارند واز طرف دیگر کمبود کتابهای علمی و تخصصی موسیقی، او قسمت اعظم فعالیت خود را روی ترجمه و نشر کتابهای موسیقی گذراده است.علاوه بر کتابهایی که تا کنون به چاپ رسیده، چهار جلد ارکستراسیون شارل کوکلن که در مجموع بیش از ۱۵۰۰ صفحه می‌باشد به طور کامل آماده چاپ شده، ترجمهٔ نامه‌های شوپن به انجام رسیده، ترجمهٔ هارمونی کلاسیک و هارمونی قرن بیستم رالف تورک به انجام رسیده، ویراست جدیدی از کتابهای رسالهٔ کنترپوان کروبینی و رسالهٔ فو گ ژدالژ انجام شده و هر دو کتاب آماده چاپ مجدد گردیده است.
از آثار برجسته محسن الهامیان می توان به ترجمه کتاب " آموزش، هنر پیانو " اثر هنریش نئوگوس اشاره نمود. نویسنده این کتاب که خود یک موزیسین، فیلسوف و معلمی مجرب است ابعاد گوناگون موسیقی از صدا و هارمونیکها گرفته تا اثر و لزوم شناخت ریتم توسط دانشجویان موسیقی را با زبان ساده و هنرمندانه بیان می کند. این کتاب به عنوان بخش تئوری درس پیانوی عمومی دانشپذیران و دانشجویان کنسرواتوار تهران و دانشجویان علمی کاربردی رشته های مختلف موسیقی منظور شده است و سالهاست که در کنسرواتوار تهران توسط استادان مجرب تدریس می گردد.
محسن الهامین در مقدمه این کتاب آورده است:
۱) روح هنرجوی مبتدی، کودک، نوجوان و بزرگسال، قبل از آموختن ساز باید به صورت ذاتی با موسیقی عجین باشد. باید با قلب خود آن را حس کند و آهنگ ساز را با گوش جان بشنود.راز نوابغ موسیقی در این است که این هنرمندان، قبل از آن که انگشتانشان را روی کلاویهٔ پیانو بگذارند یا آرشه را بر سیم ساز بکشند، موسیقی را در مغز خود زنده می‌کنند. مانند موزار که وقتی کودکی بیش نبود «بدون آشنایی قبلی» به نواختن پیانو و ویولون پرداخت.
۲) مسائل تفسیری (اجرا) موسیقی هدف اصلی این یادداشت‌هاست. با قاطعیت می‌توان گفت، این تفسیر برخاسته از سه عامل اساسی است: ۱. اثری که اجرا می‌شود ۲. اجرا کننده ۳. ساز بدون در نظر گرفتن نوع آن. تنها کسی یک تفسیر (اجرا) هنری را تضمین می‌کند که بر این سه عامل تسلط کامل دارد. نمونهٔ ساده‌ای از تحقق در این مورد را در اجرای اثری تنها برای ویولون و ویلونسل می‌توان دید.در پداگوژی عملی اغلب دیده می‌شود که با اغراق در مورد یکی از سه عامل بالا، دوتای دیگر نادیده گرفته می‌شود. متاسفانه اغلب، درک محتوا، یعنی خود موسیقی (یا به عبارتی دیگر «فرم زیبایی شناسانه») باعث می‌شود تا رسیدن به خود تکنیک به طور کامل محقق نشود. اشتباه دیگری که معمول است، نادیده گرفتن مشکلات و مسایلی است جدا از تکنیک که غلبه بر آنها تسلط کامل بر ساز یا یا اگر بتوان گفت بر موسیقی را میسر می‌سازد. در چنین موردی با پیشرفت در امر موسیقی، توانایی، به تکنیک صرف سوق داده شده و محتوا فراموش می‌شود. این گونه اجرایی ناقص فاقد شخصیت حرفه‌ای و شایستهٔ آماتورهاست.
۳) در مورد تکنیک باید یادآور شد، هرچه هدف مشخص‌تر شود (محتوا، موسیقی، کمال اجرا)، شیوهٔ رسیدن به آن نمایان‌تر می‌گردد. این گفتهٔ نغز را در طول صحبت‌هایم تکرار خواهم کرد که «هدف»، «راه» را مشخص می‌کند، همان طور که «راه»، «هدف» را محدود می‌کند و این یک قانون دیالکتیک است.
شیوهٔ کار من باعث می‌شود تا اجرا کننده هرچه سریع‌تر به تصویر زیبایی شناسانه (بعد از مطالعهٔ همه جانبهٔ اثر و تحلیل حداقل از آن) یعنی : محتوا، احساس و عنصر شاعرانهٔ موسیقی آگاهی یابد و بتواند آنچه را که با آن سر و کار دارد در حد تئوری ارزیابی (اسم گذاری و توضیح) نماید. درک روشن از هدف به اجرا کننده امکان می‌دهد تا هدف را مجسم کرده و به آن نایل شود و آن را در اجرای خود نشان دهد. این موارد همگی مسئلهٔ «تکنیک» را شکل می‌دهد.............
کتاب های زیر از جمله آثار محسن الهامیان است.
۱) رساله هارمونی (تئودوردوبوا)
۲) مبانی فرم و فرمهای موسیقی(رالف تورک)
۳) کنتر پوان و فوگ (کروبینی)
۴) آشنایی با تاریخ موسیقی اروپا
۵)تئوری موسیقی
۶)موسیقی فیلم(روی مک پرندرگاست)
۷)نامه های موتسارت
۸.)رساله ارکستراسیون (شارل کوکلن)
۹) بتهوون از زبان خودش
۱۰) موسیقی بین النهرین
۱۱)خاطرات هکتور برلیوز
۱۲) رساله فوگ (ژدالژ)
۱۳) شناخت موسیقی مردم پسند( روی شوکر)
۱۴)نیروهای شکل پذیر در موسیقی(ارنست توخ)
۱۵) کوتاه ترین راه در نوازندگی پیانو(کارل لایمر)
۱۶) آموزش هنر پیانو(هانریش نئو هانس)
۱۷)موسیقی و آواز درایران(لوید میلر)
و نیز کتاب هارمونی قرن بیستم که اخیرا به چاپ رسیده است.
محسن الهامیان را می توان از جمله پرکارترین اساتید موسیقی کشور به شمار آورد که با تالیف و ترجمه آثار گرانبهای اموزشی و مورد نیاز جامعه علمی موسیقی کشور خدمات شایان توجهی به دانشجویان و جامعه هنری کشور نموده است.
دانشپذیران و دانشجویان کنسرواتوار تهران و موسسه آموزش عالی آزاد نهاوند، محسن الهامیان را استادی اخلاق گرا و متبحر در تدریس دروس پیشرفته موسیقی همچون هارمونی پراتیک، هارمونی قرن بیستم و نیز تئوری موسیقی می دانند.
روابط عمومی کنسرواتوار تهران موسسه آموزش عالی آزاد نهاوند


همچنین مشاهده کنید