بندر ترکمن

‎بندر ترکمن، شهری است در غربی‌ترین نقطه استان گلستان. نام آن پیش از انقلاب ایران «بندر شاه» بود. این شهر مرکز شهرستان ترکمن است.
دوشنبه بازار بندر ترکمن از دیدنی‌های این شهر ترکمن‌نشین است که در آن صنایع دستی ترکمن به ارزانترین قیمت عرضه می‌شود. بندرترکمن از آن شهرهایی است که در ابتدای کار راه آن در ایران ریل های راه آهن به آن کشیده شد . این شهر درسال ۱۳۰۶ خورشیدی به فرمان محمدرضاشاه بنیاد شد[۱] و سال بنیاد شهرداری آن ۱۳۰۹ می باشد. بندر شاه در قدیم دارای سه اسکله بود که اکنون بازمانده‌هایی از آن‌ها به‌جا مانده.[۱]
طبق سرشماری رسمی جمعیت آن ( بخش مرکزی شهر بندرترکمن ) بالغ بر ۴۶۹۰۰ نفر در سال ۱۳۸۴ بوده است . از نقاط گردشگری آن می توان به جزیره آشوراده در حدود یک کیلومتری ساحل آن اشاره نمود که تا چند سال قبل مسکونی بوده ولی الان به صورت منطقه گردشگری و در اختیار شیلات قرار گرفته است. اکثریت مردم آن ترکمن و دارای مذهب اسلام و تسنن می باشند ولی اقوام دیگر من جمله فارس ها ، ترک ها ، قزاق ها ، مازندرانی ها و ... در آن در کنار هم زندگی می کنند. تا پیش از سال ۱۳۰۵ هجری شمسی نامی از این بندر در هیچ یک از منابع چاپی به چشم نمی خورد. سالنامه رسمی کشور در این سال دلایل ایجاد این شهر جدید را بالا آمدن عمق خلیج میانکاله و در نتیجه کاهش عمق آبخور بندر جز (گز فعلی) اعلام می کند. در حقیقت این شهر اولین شهر ایران است که به طور کامل توسط معماران تحصیلکرده نوین طراحی و معماری شده و خیابانهای منظم و میادین وسیع آن نیز بر خلاف شبکه تارعنکبوتی اکثر شهر های ایران نشان از همین معنا دارد. اقتصاد شهر بر اساس راه آهن و بندر طراحی شده بوده که با بالا آمدن عمق دریا و کاهش آبخور کشتیها، امروزه عملا خاصیت بندر تجاری ندارد و تنها مواد سوختی و نفت خام در مقیاس بسیار ناچیز به مقصد نیروگاه های منطقه تخلیه می گردد. اقتصاد شهر در حال حاضر بر اساس تولید فرش و گلیم، صید و تولید خاویار، کشاورزی و صنایع دستی رونق اندکی دارد. بندر امیرآباد جایگزین بندر تجاری منطقه شده است.

منبع : پایگاه اطلاع رسانی گمیشان