سه شنبه, ۱ خرداد, ۱۴۰۳ / 21 May, 2024
مجله ویستا


پیشینه تاریخی


در استان آذربایجان غربی ایلات مختلفی زندگی می‌كنند كه هر یك سرگذشتی ویژه دارند. در زیر به كلیاتی درباره طوایف مختلف عشایر این استان اشاره می‌شود :
ایل میلان : سرزمین پهناور و پربركتی كه از كناره رودخانه «زنگمار» ماكو تا دهستان قطور در شهرستان خوی امتداد دارد، طایفه‌‌های ایل میلان اعم از كوچ‌رو و روستانشین را در خود جای داده است. ایل میلان یكی از ایلات قدیمی ایران است كه در دهه‌های اخیر بخش بزرگی از خانوار آن‌ها به طور پراكنده اسكان یافته‌اند.
ایل جلالی : كوچ‌نشینان این ایل در پیرامون شهرستان ماكو به سر می‌برند. این ایل پیش از سال 1309 شمسی به فرمان پهلوی اول به نواحی مركزی ایران كوچ نموده و در نواحی بین همدان تا تهران و ورامین پراكنده شده‌اند. ولی پس از شهریور 1320 به منطقه اصلی خود مراجعت نموده‌اند و اكنون عمدتاً در اطراف ماكو سكونت دارند.
ایل شكاك : این ایل یكی از طوایف كرد غرب ایران است و مردم آن جزو مرزنشینان دو كشور ایران و تركیه می‌باشند. شكاك در اصل «شاه‌كا» یا «شه‌كاك» بوده كه شاه به معنی بزرگ و كاك به معنی مرد و همچنین نام قلعه‌ای در آذربایجان ذكر شده است. شاه كاك به مرور زمان به شكاك تبدیل شده است. ایل شكاك مورد توجه و حمایت حكومت صفوی بود.
ایل قزلباش : ایل قزلباش از ایلات مهم و قدیمی كشور است كه جایگاه ویژه‌ای در تاریخ ایران به ویژه در دوره صفویه دارد. این ایل توسط شاه اسماعیل صفوی از اتحاد طوایف استاجلو، افشار، روملو، تكلو، ذوالقدر، شاملو، قجر (قاجار) تشكیل شد و در حفظ و پاسداری از حكومت صفویه نقش ویژه‌ای برعهده گرفت. در حال حاضر بقایای ایل قزلباش در اطراف ماكو زندگی می‌كنند و كوچ محدودی دارند.
ایل قره‌پاپاق : این ایل را از آن جهت كه افراد آن كلاه سیاهی از پوست بره به سر می‌گذاشته‌اند، قره‌پاپاق یعنی كلاه سیاه نام نهاده‌اند. پادشاهان صفوی آنان را جهت حفظ گرجستان از هجوم طوایف مهاجم به آن سرزمین كوچ داده‌اند. این ایل در ناحیه سلدوز و نقره ساكن هستند.
ایل زرزا : این ایل از طوایف قدیمی استان آذربایجان غربی می‌باشد و در گذشته بسیار دور از ایل‌های قدرتمند و صاحب نفوذ بوده است كه پس از شهریور 1320 تخته قاپو شده و اسكان یافته‌اند.