وظایف داور و کمک‌داور فوتبال

داور که به‌عنوان قاضی بی‌طرف بازی به حساب می‌رود از مهمترین و تأثیرگذارترین افراد در یک رقابت فوتبال است.
اما اینکه او چه مقدار بر بازی اقتدار دارد و چه وظایفی به‌دوش اوست، این‌چنین فیفا تعریف می‌کند.
● اقتدار داور
هر مسابقه به‌وسیله یک داور اداره می‌شود. او برای اجراء قوانین، نسبت به مسابقه‌ای که تعیین شده، اقتدار کامل دارد.
● قدرت و وظایف داور
▪ اجراء قوانین بازی
▪ کنترل بازی با همکاری کمک‌داوران و همچنین در مواردی که با داور چهارم قابل اجرا باشد.
▪ از شرایط قانونی بودن توپ (منطبق با قانون ۲ ـ توپ بازی) مطمئن باشد.
▪ از وسایل بازیکنان که باید با قانون ۴ ـ وسایل بازیکنان منطبق باشد، اطمینان یابد.
▪ عمل‌کردن به‌عنوان وقت نگهدار و یادداشت‌کردن نتیجه بازی.
▪ داور با صلاحدید خود می‌تواند، برای هرگونه نقض قانون، مسابقه را متوقف و به حالت تعلیق یا ختم در‌آورد.
▪ توقف، تعلیق یا ختم بازی به‌دلیل هر نوع اشکالی که در خارج از زمین بازی اتفاق می‌افتد.
▪ اگر بازیکنی به شدت آسیب ببیند بازی را متوقف کرده و از خارج شدن او از زمین بازی اطمینان حاصل کند.
▪ اگر به‌عقیده داور، آسیب‌دیدگی بازیکن جزئی باشد، بازی را باید ادامه داده تا توپ از بازی خارج شود.
▪ از خروج بازیکنی که از زخمش خون جاری است مطمئن شود و بازیکن تنها موقعی می‌تواند با علامت داور به بازی برگردد که خونریزی او بند آمده باشد.
▪ هنگامی‌که تیمی که بر روی آن خطائی صورت گرفته، از فرصت موجود سود برد، اجازه دهد که بازی ادامه پیدا کند و چنانچه فرصت مورد انتظار در آن لحظه رخ ندهد و آوانتاژ داده شده در همان وقت فایده‌ای نبخشد، داور باید خطای اصلی را جریمه کند.
▪ اگر بازیکن در یک لحظه بیشتر از یک خطا انجام داد، داور باید او را برای خطای شدیدتر تنبیه کند.
▪ تنبیه انضباطی علیه بازیکنانی که برای خطای قابل اخطار یا اخراج مقصر هستند.
▪ هیچ لزومی ندارد که داور فوراً به این عمل اقدام کند، او می‌تواند وقتی که توپ از بازی خارج شد به این‌کار مبادرت ورزد.
▪ داور می‌تواند مسئولین رسمی تیم را که رفتار غیر مسئولانه‌ای دارند با تشخیص و صلاحدید خود از زمین بازی و اطراف آن به خارج هدایت نماید.
▪ عمل کردن به‌نظر کمک‌داوران روی حوادثی که خود آنها را ندیده است.
▪ مطمئن شود که شخصی بدون اجازه وارد زمین بازی نشود.
▪ آغاز مجدد بازی بعد از هر توقف.
▪ تهیه گزارش مقتضی و دادن اطلاعات لازم از موارد انضباطی بازیکنانی یا مسئولان تیم و حوادث دیگر که قبل، در جریان و بعد از مسابقه اتفاق می‌افتد.
● تصمیمات داور
▪ تصمیمات داور در حقیقت در ارتباط با بازی، نهائی است.
▪ داور تنها موقعی می‌تواند تصمیم خود را روی حوادث تغییر دهد که این تصمیم به‌نظر او و کمک‌داور، نادرست بوده و بازی هنوز مجدداً آغاز نشده باشد.
▪ تصمیمات برد بین‌المللی
۱) تصمیم ۱
▪ یک داور (یا هر جا که مربوط به کمک‌داور یا داور چهارم باشد) برای موارد زیر مسئول نخواهد بود: هرگونه جراحت و آسیب‌دیدگی بازیکن، مسئولان رسمی یا تماشاگر.
▪ هرگونه خسارت وارده به هر نوع اموال.
▪ هرگونه ضرر و زیان وارد به فرد، باشگاه، شرکت، فدراسیون، انجمن یا هیئت‌های مشابه که ممکن است بر اثر تصمیم داور که براساس قوانین بازی یا روش‌های معمول لازم برای نگه‌داشتن بازی و کنترل مسابقه اتخاذ می‌کند به‌وجود آید، از قبیل تصمیمات زیر:
▪ تصمیم در مورد اجازه یا عدم اجازه برگزاری مسابقه با توجه به شرایط زمین بازی، اطراف آن یا هوا ـ تصمیم در مورد ناتمام گذاشتن مسابقه، به‌دلیل شرایط جوی.
▪ تصمیم در رابطه با شرایط لوازم یا تجهیزات مورد استفاده در طول یک مسابقه، از جمله تیرهای عمودی و افقی پرچم و توپ.
▪ تصمیم در مورد قطع یا عدم قطع مسابقه بر اثر دخالت تماشاگر یا هر مسئله‌ای که در جایگاه تماشاگر به‌وجود آید.
▪ تصمیم در مورد توقف یا عدم توقف بازی، برای دادن اجازه انتقال و مداوا به بازیکنان مجروح از زمین بازی.
▪ تصمیم در مورد پافشاری در درخواست انتقال.
بازیکن مجروح از زمین بازی به خارج جهت مداوا ـ تصمیم در مورد اجازه یا عدم اجازه به بازیکن برای پوشیدن لباس یا وسایل دیگر.
▪ تصمیم (تا آنجائی‌که جزء مسئولیت‌هایش است) در مورد اجازه به هر فرد (از جمله مسئولان تیم‌ها یا ورزشگاه، مأموران انتظامی، عکاسان و سایر نمایندگان رسانه‌ها) جهت حضور در مجاورت زمین بازی.
▪ هرگونه تصمیم دیگری که ممکن است داور بر طبق قوانین بازی یا مطابق با وظایفش، براساس مقررات فیفا، کنفدراسیون، فدراسیون یا اتحادیه‌های ملی با مقررات لیگ که مسابقه تحت آن ضوابط برگزار می‌شود، اتخاذ کند.
۲) تصمیم ۲
در تورنمنت‌ها یا مسابقاتی که داور چهارم تعیین می‌شود، نقض داور و وظایف او طبق دستورالعمل‌های مصوبه برد بین‌المللی فوتبال خواهد بود.
۳) تصمیم ۳
حوادثی که با بازی ارتباط دارند، شامل به ثمر رسیدن یا عدم به ثمر رسیدن گل و نتیجه مسابقه، باید در گزارش ثبت شوند.
● کمک داور
پس از تعریف داور، فیفا در قانون بعدی خود، یعنی قانون شماره شش، کمک داور را تعریف می‌کند.
کمک‌داوران که به داور اصلی کمک می‌کنند تا قضاوت را بهتر انجام دهد و دارای وظایفی مشخص هستند. آنها می‌بایست در چهارچوب وظایف و همکاری‌های تعریف شده خود در تصمیم‌گیری به داور اصلی میدان هم‌یاری رسانند:
▪ وظایف
دو کمک داور تعیین می‌شوند که وظایف آنها تابع تصمیمات داور است. آنها باید موارد زیر را نشان دهند:
ـ وقتی که تمام توپ از بازی خارج می‌شود.
ـ کدام طرف حق زدن ضربه کرنر، ضربه دروازه و یا پرتاب توپ اوت را دارد.
ـ موقعی‌که بازیکنی را می‌توان به‌دلیل قرارداشتن در وضعیت آفساید جریمه کرد.
ـ موقعی‌که تعویض درخواست می‌شود.
ـ موقعی‌که رفتاری ناشایست یا حوادث دیگری در خارج از دید داور، روی دهد.
ـ موقعی‌که خطا اتفاق افتد و کمک داوران نسبت به داور نزدیک‌تر به صحنه باشند (شامل موقعیت‌های خاص، خطاهائی که در داخل محوطه جریمه اتفاق افتاده است)
ـ هر گاه در ضربات پنالتی، دروازه‌بان قبل از زدن ضربه به طرف جلو حرکت کند و توپ از خط عبور کند.
▪ همکاری
کمک داوران همچنین در کنترل مسابقه بر طبق قوانین بازی به داور کمک می‌کنند. به‌خصوص آنها می‌توانند برای رعایت فاصله ۱۵/۹ متر و برای کنترل بازی و کمک به داور، وارد زمین مسابقه شوند.
در صورت دخالت ناروا و غیر ضروری یا برخورد نامناسب، داور، کمک داور را برکنار و گزارش مقتضی ارسال خواهد کرد.

منبع: سایت یوفا

منبع : مجله دانش ورزش