سه شنبه, ۱۴ اسفند, ۱۴۰۳ / 4 March, 2025
مجله ویستا

برق سکه قدرت


در حالی كه محافظه‌كاران از روزهای گذشته به علت عملكردشان در یك رخوت سیاسی به سر می‌برند و تحت‌فشارهای برون مرزی و نیز فشارهای درون مرزی همچون نام ۱۵ اقتصاددان قرار گرفته‌اند، اصلاح‌طلبان كسانی را كه از «هوای تازه» سخن می‌گویند به باد انتقاد گرفتند و از «برق سكه قدرت» كه باعث بی مفهوم شدن قداست و اقتدار در نزد آنها شده است سخن گفتند.به همین دلیل است كه اصولگرایان، دیروز (۶/۱۱/۸۳) در موضع تدافعی قرار گرفته‌اند و «رسالت» مهمترین ارگان مطبوعاتی آنان «سخنی با اقتصاددانان » در صدر تحلیل‌های خود قرار داده و به آنان گوشزد كرده است كه با طرح چنین مسائلی راه به بیراهه می‌روند. این روزنامه البته برای تهدیدات خارجی نیز از «دشواری‌های تهاجم به ایران» سخن گفته و یادآور شده است كه ایران فرصت‌های بسیاری در مقابل با این تهدیدات دارد كه می‌تواند از آنها برای استحكام موضع خود استفاده كند.در این میان البته هاشمی و هواداران او نقش بسیار پررنگی داشتند. آنان به نقل از هاشمی نكات جالب توجهی را نیز بیان كردند. مجمع متخصصین دیداری با رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام ترتیب دادند و بعد از جلسه عنوان كرده‌اند كه هاشمی درخصوص خواسته آنان گفته است كه «اگر دیرتر می‌آمدید جواب قطعی خود را می‌دادم اما اكنون صبر می‌كنم تا ببینم از میان كاندیداهای احتمالی یا دیگران كه هنوز اعلام نامزدی نكرده‌اند كسی توانایی دارد یا خیر.» حسین مرعشی نیز كه از بستگان نزدیك هاشمی است تلویحاً خبر داد كه او می‌آید. به گفته مرعشی هاشمی خطر نوعی رادیكالیسم جدید كه نظام را تهدید می‌كند درك كرده است. محافظه‌كاران «سعی دارند با انواع روش‌های تشویقی و تهدیدی، هاشمی را از حضور درانتخابات منصرف كنند اما هاشمی تحت تأثیر این رفتارها قرار نخواهد گرفت.» اما سوای این وقایع، اخباری دیگر حاكی از آن است كه هاشمی رفسنجانی تصمیم گرفته است واردعرصه انتخابات شود. اطرافیان اعلام حضور او را در انتخابات در دو تاریخ عنوان كرده‌اند. عده‌ای معتقد هستند كه بهتر است هاشمی قبل از سال نو اعلام كند كه وارد صحنه انتخابات خواهد شد یا خیر و عده‌ای دیگر می‌گویند این زمان مناسب نیست. بهتر است بعداز تعطیلات نوروز و حدوداً دوهفته قبل از ثبت‌نام كاندیداها هاشمی حضور خود در انتخابات را اعلام كند. بدین ترتیب می‌توان پی برد كه چرا حسین مرعشی تأكید می‌كند كه هاشمی اصلاح‌طلب‌ترین چهره تاریخ معاصر است» و یا چرا مهدی هاشمی فرزند او ابراز گلایه می‌كند از این كه پدرش رئیس جمهور شود. رقابت آغاز شده است. اصولگرایان دچار تفرقه شده اند و اصلاح‌طلبان مستقیم و غیرمستقیم، هاشمی را تشویق به حضور در انتخابات می‌كنند تا حضور او مانع از یكدست شدن حاكمیت و یكپارچگی كشور شود. به همین علت است كه «قاسم روانبخش» عضو شورای هماهنگی نیروهای انقلاب قم صریحاً به اعتراض علیه هاشمی بر می‌خیزد و می‌گوید: «با آمدن آقای هاشمی رفسنجانی، چیزی تغییر نخواهد كرد.» روانبخش كه سردبیر هفته‌نامه پرتو است می‌گوید با آمدن هاشمی مخالفم مگر اینكه آقای هاشمی قول بدهد كه به هیچ‌وجه عناصر كارگزارانی را در كارهای اجرایی وارد نكند كه باتوجه به سیاست‌های ایشان، عملی نیست.در چنین شرایطی است كه مهدی كروبی، دیروز ستاد انتخاباتی خود را رسماً افتتاح می‌كند تا رقیب جدی هاشمی در انتخابات باشد. چرا كه او حضورش را منوط به حضور هاشمی كرده بود و امروز دیگر بر همه یقین حاصل شده است كه هاشمی می‌آید. در عین حال تحلیلگران معتقد هستند باتوجه به اتفاقات روی داده و نیز انصراف كاندیداهای اصولگرایان مقابل هاشمی، در واقع رقابت اصلی بین هاشمی و اصلاح‌طلبان است. میدان بازیی كه هر دو طرف برنده هستند. هركس پیروز بیرون آید وضعیت به ضرر اصلاح‌طلبان نخواهد شد. هاشمی امروز، برخلاف دیروز در اردوگاه اصلاح‌طلبان قرار گرفته است و این نكته‌ای است كه اصولگرایان را بیش از گذشته كلافه كرده است. آنها شاهد آن هستند قبل از این كه پا به میدان رقابت بگذارند، بازنده تلقی می‌شوند. چرا كه نه تنها امیدوار به رأی اكثریت مردم نیستند، بلكه حضور هاشمی رفسنجانی نیز بسیاری از آرای آنها را كاهش می‌دهد. در چنین شرایطی تنها هاشمی، كروبی و مصطفی معین هستند كه می‌توانند اضلاع سه‌گانه انتخابات را شكل دهند. مگر آن كه معین ردصلاحیت شود و هاشمی و كروبی نقش خطوط موازی انتخابات را برعهده گیرند. خطوطی كه هیچ تلاشی بر اینكه یكدیگر را قطع كنند، ندارند اما به سان یك رقیب و یك رفیق تا پایان راه با یكدیگر می‌مانند. آنان می‌دانند كه این «آخرین فرصت» است و همانطور كه هادی خامنه‌ای گفته است: «شاید آخرین فرصت برای تداوم اصلاحات باشد. كه از دست‌دادن آن با عدم مشاركت در انتخابات، شانس بازگشت به فضای كنونی را برای مدت طولانی از اصلاح‌طلبان سلب می‌كند.» در همین چارچوب است كه حمیدرضا جلایی‌پور در سخنرانی هفتگی در ستاد انتخابات جبهه مشاركت یكبار دیگر به مردم یادآور می‌شود كه شركت آنها در انتخابات به معنای آگاهی‌سازی است و این به نفع دموكراسی است. «شركت فعال در انتخابات، امكان شكل‌گیری و یكدست شدن قدرت در حكومت ایران را تضعیف می‌كند.» از همین زاویه است كه عبدالله رمضان‌زاده، سخنگوی دولت نیز در حالی كه محافظه‌كاران در زیر انتقادات اقتصاددانان قرار داشتند، به میدان آمد و تمام جلسه مطبوعاتی خود را به انتقاد از اصولگرایان اختصاص داد. او مستقیماً در این جلسه سخنان علی لاریجانی و احمد توكلی دو تن از نامزدان شورای هماهنگی نیروهای انقلاب را مورد توجه قرار داد. آنان پیشتر در دو سخنرانی مختلف از بحث اختیارات رئیس جمهوری را كه از سوی خاتمی مطرح شده بود، انتقاد كرده و گفته بودند كه اگر رئیس جمهور اقتدار داشته باشد، اختیارات لازم ندارد. رمضان زاده در پاسخ به آنها گفت كه «ما اقتدار را در اختناق و استبداد نمی بینیم و با افتخار اعلام می كنیم كه در دوران دولت آقای خاتمی، هیچ مخالف دولتی، احساس ناامنی نكرد. اگر در حوزه داخلی اقتدار به این معناست كه اتوبوس روشنفكران را به دره بیندازند و بقیه سكوت كنند و این را نشانه رعب در دل مخالف بدانند و یا چهار وبلاگ نویس جوان را بگیرند و شبانه آنها را در خیابان ها دستگیر كنند ما چنین اقتداری را نداریم و نمی خواهیم. ما اقتدار را به معنای رعب نمی دانیم.» البته رمضان زاده تنها نبود. روزنامه ایران نیز به مدد سخنگوی دولت آمد و اظهارات علی لاریجانی را درخصوص این كه كشور نیاز به «هوای تازه» دارد به باد انتقاد گرفت. این روزنامه در تحلیل خود تأكید كرده كسی كه از لزوم «هوای تازه» سخن می گوید، بی شك به فضای سرد و ساكتی كه پیش از اصلاحات بود خو كرده است. اگر پای تازگی هوا و طراوت فضا در میان باشد سراغ آن را جز درحد فاصل سال های میانه دهه ۷۰ و آغاز دهه ۸۰ نمی توان گرفت. گویا برق سكه قدرت، قداست مفهوم اقتدار را بی رونق كرده است.» به هر صورت دیروز، در غیاب محافظه كاران كه در لاك خود فرو رفته اند، اصلاح طلبان توانستند نفسی بكشند و كارهای خود را به پیش ببرند و حتی در موضع تهاجمی قرار بگیرند و از اصولگرایان انتقاد كنند. سكوت طولانی آنها یك باره با یك فریاد منفجر شد و تمام حرف ها را به یك باره بیان كردند. حرف هایی كه قطعا برای دولت و اصلاح طلبان در روزهای آینده مجادله برانگیز خواهد شد.
منبع : مجله گسترش صنعت