۱۳۸۶و شش ماهه نخست ۱۳۸۷

● ‌ مقدمه:
سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران برخاسته از اصول و مبانی ثابتی‌ ‌است که با توجه به مقتضیات و شرایط جهانی، تاکتیک‌های لازم را برای رسیدن به اهداف‌ ‌پیش‌بینی شده در راستای منافع ملی اتخاذ می‌نماید. مسیری که جمهوری اسلامی ایران‌‌ ‌ترسیم کرده، در جهت توسعه صلح و امنیت در منطقه و گسترش همکاری با همه کشورها بجز‌‌ رژیم صهیونیستی است. دولت نهم با استفاده از یک دیپلماسی فعال و بهره‌مندی از قدرت‌‌ ‌‌نرم در جهت اهداف سیاست خارجی که علاوه بر گسترش روابط با کشورهای همسایه، منطقه و‌ ‌جهان و حضور فعال در سازمان‌های بین‌المللی در جهت توسعه تجاری و ایجاد بازار برای‌‌ ‌‌محصولات ایرانی در کشورهای دیگر و رسیدگی به وضعیت ایرانیان، عملکرد بسیار مثبتی‌‌ داشته است. در این مقال تلاش بر این است تا گوشه‌هایی از فعالیت‌ها و اقدامات متنوع‌‌ ‌‌دولت جمهوری اسلامی ایران طی سال۱۳۸۶ وشش ماهه اول سال ۸۷ در بخش سیاست خارجی را‌‌ ‌معرفی نماید.‌‌‌
‌طی سال جاری دستگاه دیپلماسی کشور در زمینه تنظیم سفرهای رسمی‌ ‌مقامات فعالانه عمل کرده است. هماهنگی تنظیم، برنامه‌ریزی و اجرا در خصوص دهها سفر‌‌ ‌‌سران سه قوه به کشورهای مختلف از جمله سفر رئیس محترم جمهور به نیویورک جهت شرکت در‌ ‌اجلاس سازمان ملل متحد در نیویورک، شرکت ریاست محترم جمهور در اجلاس‌های سران ‌‌همکاری شانگهای و بیست و هشمین اجلاس سران کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس و‌‌ ‌‌همچنین سفر ایشان به حداقل ۲۳ کشور دنیا از جمله قطر، امارات، عربستان، عراق،‌‌ آذربایجان، ارمنستان، ترکمنستان، قرقیزستان، الجزایر، کشورهای آمریکای لاتین و نیز‌‌ ‌‌تنظیم مصاحبه رسانه‌های طراز اول دنیا با جناب آقای احمدی‌نژاد و سایر مقامات کشور‌ ‌از جمله اقدامات وزارت امور خارجه برای توسعه حضور فعال جمهوری اسلامی ایران در‌ ‌کلیه مناطق دنیا بوده است. در کنار آن، انجام بیش از ۹۳ سفر رسمی توسط وزیر محترم‌‌‌‌ امور خارجه و نیز سفرهای معاونان وزیر و مدیران کل به کشورهای مختلف و متقابلا‌ ‌‌تنظیم ۴۵۰ مورد سفر مقامات خارجی به کشورمان از جمله سفر روسای جمهور روسیه،‌‌ ‌‌ترکمنستان، آذربایجان، قزاقستان، تاجیکستان، ارمنستان، بلاروس، گرجستان، توگو،‌ ‌زیمبابوه، نیکاراگوئه، ونزوئلا، سنگال، الجزایر، اریتره، کومور و بولیوی به‌ ‌جمهوری اسلامی ایران برنامه‌ریزی و مدیریت گردیده است.‌‌ ‌
‌مجموعه نمایندگی‌های‌‌ سیاسی و کنسولی جمهوری اسلامی ایران در راستای گسترش همکاری‌های دوجانبه و چندجانبه‌‌، تشریح مواضع جمهوری اسلامی ایران و تسهیل امور ایرانیان، طی این مدت بیش از۲۶ ‌هزار ملاقات انجام داده‌اند.‌‌‌
برخی از فعالیت‌های اجرایی متنوع دستگاه دیپلماسی کشور در برهه یاد شده، در پی از نظر خوانندگان گرامی روزنامه اطلاعات می‌گذرد:‌
۱ ) ‌‌‌ دیپلماسی هسته‌ای:‌
دیپلماسی هسته‌ای ایران در سال ۱۳۸۶و ۸۷ مبتنی بر پاسخگویی در ابعاد‌‌‌ ‌فنی و حقوقی و گرفتن هرگونه بهانه از دست آمریکا و برخی از هم‌پیمانان آن بود. در‌‌ ‌این راستا تلاش گردید که تنها بر تعهدات و حقوق ایران در چارچوب معاهده منع گسترش‌ ‌سلاح هسته‌ای و پادمان مورد توافق با آژانس تاکید نموده و عوامل سیاسی زائد در‌‌ ‌‌گفتگوها به حاشیه رانده شود. در یک سال گذشته علاوه بر پیگیری‌های مربوط به تکمیل‌ ‌عملیات احداث نیروگاه بوشهر، اقدامات لازم برای ورود ۸۸ تن سوخت این نیروگاه از‌‌ ‌کشور روسیه انجام شد. بمنظور شفاف‌سازی و اعتمادسازی فعالیت‌های هسته‌ای کشورمان،‌ ‌بدنبال چند دور مذاکره با خاویر سولانا مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و نماینده‌ ‌گروه ۱+۵ و همچنین محمد البرادعی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، نهایتا توافق‌‌‌ ‌شد که ظرف ۶۰ روز طرح اقدام (یا مدالیتی) برای حل و فصل مسائل و ابهامات باقیمانده‌ ‌آژانس در مورد برنامه هسته‌ای ایران تنظیم شود که این اقدام ظرف ۴۰ روز صورت گرفت و‌‌ ‌در طرح اقدام شش موضوع مشخص به عنوان موضوعات باقیمانده تعیین و سوالات آژانس در‌‌ ‌‌اختیار ایران قرار گرفت. براساس طرح اقدام، حل و فصل شش موضوع به ۱۸ ماه زمان نیاز‌‌ ‌داشت اما جمهوری اسلامی ایران بنا بر حسن نیت خود، طی شش ماه پاسخگویی به این‌‌‌ سوالات را به سرانجام رساند و در نتیجه مدیرکل آژانس در گزارش سوم اسفند خود، حل و‌ ‌فصل و بسته شدن هر شش موضوع را رسما اعلام نمود. آقای البرادعی در ماه نوامبر (آبان‌‌ ‌ماه) نیز گزارش مثبتی را ارائه نموده و در آن حل و فصل سه موضوع از شش موضوع را‌ ‌عنوان نموده بود.‌‌ ‌
‌سیاست هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران در یک سال گذشته سبب شد که‌ ‌علاوه بر ادامه فعالیت‌های غنی‌سازی، حسن نیت ایران برای شفافیت و همکاری با آژانس‌ ‌جهت حل مسائل گذشته به نمایش گذاشته شود و از اینرو، با اطمینان باید گفت که تاثیر‌‌‌ ‌‌این سیاست، بر صدور گزارش‌های مثبت البرادعی و سپس اذعان نهادهای اطلاعاتی آمریکا‌ ‌نمایان گردید. با حل مسائل باقیمانده بسیاری از مبانی و استدلالات آمریکا و هم‌‌‌پیمانان غربی آن برای ارجاع موضوع هسته‌ای ایران از آژانس به شورای امنیت و قطعنامه‌های صادره فرو ریخت. این سیاست حاصل ایستادگی و پافشاری بر حقوق حقه ملت ایران بود‌‌ ‌و بار دیگر اثبات نمود که اقدامات چند کشور خاص تنها برخاسته از نیات و اغراض سیاسی‌ ‌آنهاست و هیچ مبنای قانونی و منطقی ندارد.‌‌‌
‌همچنین صدور بیانیه مشترک جنبش عدم‌ ‌تعهد در جریان پانزدهمین اجلاس وزرای امور خارجه در حمایت از فعالیتهای صلح‌آمیز‌ ‌هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران و تکرار آن در چارچوب نشست شورای حکام آژانس، ارائه‌‌ ‌هشت مقاله کاری و گزارش ملی در دومین نشست کمیته مقدماتی کنفرانس بازنگری عدم اشاعه‌‌ هسته‌ای و اختصاص یک مقاله کاری تحت عنوان <پای‌بندی> متضمن موارد عدم پای‌بندی کشورهای هسته‌ای از جمله سایر اقدامات قابل ذکر در این راستا می‌باشند و همچنین در‌ ‌زمینه موشکی نیز با تلاشهای جمهوری اسلامی ایران گروه سوم کارشناسان دولتی سازمان‌‌ ‌‌ملل متحد در خصوص موشک تشکیل شد و علیرغم مخالفت برخی کشورهای غربی و رژیم‌ ‌صهیونیستی موفق به ارائه گزارش محتوایی اجماعی گردید و نیز در همین ارتباط، جمهوری‌‌ ‌اسلامی ایران قطعنامه دیگری را به مجمع عمومی سازمان ملل ارائه داد که آن هم با وجود مخالفت کشورهای فوق‌الذکر مورد تصویب قرار گرفت.‌‌‌‌
‌همچنین در چارچوب‌‌‌ ‌‌دیپلماسی عمومی، تبیین سیاست‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران جهت افکار عمومی‌ ‌جهان از کانال رسانه‌های گروهی کشورهای مختلف توسط نمایندگی‌های کشورمان، مصاحبه‌های متعدد سفرا، کنفرانس‌های مطبوعاتی و برگزاری سمینار بین‌المللی انرژی هسته‌ای‌ ‌در تهران با شرکت اندیشمندان داخلی و خارجی از دیگر اقدامات متخذه در این زمینه‌ ‌بوده است.‌‌
۲ ‌‌) ‌‌اجلاس سران خزر در تهران‌‌:‌
‌برگزاری دومین اجلاس سران کشورهای‌‌ ‌‌دریای خزر در پائیز ۱۳۸۶ دستاورد بزرگی بود که بعد از سال‌ها تلاش و پیگیری مضاعف‌‌‌ ‌به نتیجه رسید. در پایان این نشست برخلاف اجلاس اول که در عشق‌آباد پایتخت‌‌ ‌‌ترکمنستان برگزار شد، بیانیه‌ای صادر گردید که در آن، سران کشورهای ساحلی برای‌ ‌نخستین بار ضمن پذیرش مجموعه اصول کلی مانند مخالفت با حضور نیروهای خارجی در دریای‌خزر، توافق نمودند تا نسبت به تعیین یک رژیم حقوقی خاص دریای خزر همکاری‌های مشترکی‌ ‌را انجام دهند.‌‌
۳ ) گفتگوهای ایران و آمریکا درباره عراق‌‌‌:‌
‌جمهوری اسلامی ایران با‌ ‌هدف کمک به مردم ستمدیده عراق و همکاری برای تامین امنیت، سه دور گفتگو با آمریکایی‌‌ها درباره عراق داشته است. دور چهارم این گفتگوها که بنا به درخواست رسمی دولت عراق‌‌ ‌‌و دولت آمریکا قرار بود انجام شود، به دلایل فنی به تعویق افتاد. البته کماکان‌رایزنی‌ها برای انجام این گفتگوها ادامه دارد.
۴ ) عراق‌‌:‌
‌سیاست جمهوری اسلامی ایران در قبال عراق مبتنی بر حمایت‌ ‌همه جانبه از حاکمیت و تمامیت ارضی آن کشور و تاکید بر خروج اشغالگران و واگذاری‌‌ کلیه نهادها و سازو کارهای داخلی به دولت قانونی و منتخب عراق بوده است. همچنین‌‌ ‌دولت جمهوری اسلامی ایران تلاش‌هایی را برای ‌ رفع اختلافات و ترغیب مشارکت همه مردم‌ ‌عراق در تعیین سرنوشت سیاسی خود، از طریق اعلام مواضع رسمی و گفتگو با همه نیروها و‌ ‌جناح‌های عراقی تاثیرگذار دنبال نمود.‌‌‌
‌نقطه اوج همکاری‌های سیاسی و اقتصادی‌ ‌ایران و عراق سفر تاریخی رئیس‌جمهور محترم به بغداد است که نقطه عطفی در روابط‌ ‌کشورمان با عراق است و تاثیرات عظیمی را در روابط دو کشور و نقش بی‌بدیل ایران در‌ ‌تحولات منطقه‌ای نشان داد. در این سفر اسنادی به امضاء رسید که در گسترش همکاری‌های‌‌ ‌‌فیمابین دو کشور تاثیرات ژرفی برجای خواهد گذاشت. برگزاری نشست مشترک با حضور هیات‌‌ ‌‌عالیرتبه عراقی به ریاست معاون وزیر خارجه آن کشور در تهران در تاریخ ۳۰ بهمن و اول ‌‌اسفند ۱۳۸۶، یکی از نتایج همکاری‌های دو کشور در زمینه رفع ابهامات و شفاف‌سازی‌‌ ‌‌همکاری‌ها در چارچوب معاهده ۱۹۷۵ بوده است. طی دو روز مذاکره، طرفین بر رفع مشکلات‌‌ ‌‌موجود در مرز زمینی و رودخانه‌ای مشترک براساس مفاد عهدنامه مربوط به مرز دولتی و‌ ‌حسن همجواری بین ایران و عراق مورخ ۱۳ ژوئن ۱۹۷۵ و پروتکل‌ها و موافقت‌نامه‌های‌ ‌ضمیمه، تاکید و نسبت به فعال نمودن مجدد مکانیسم‌های فنی - اجرایی پیش‌بینی شده در‌ ‌این معاهدات توافق نمودند.‌‌ ‌
‌بر این اساس، در بخش مرز زمینی مقرر شد که کمیسیون مختلط دو کشور براساس ماده ۵ پروتکل راجع به علامت‌گذاری مجدد مرز زمینی بین‌‌ ‌ایران و عراق مورخ ۱۳ ژوئن ۱۹۷۵ ظرف دو ماه آینده تشکیل و ضمن بازدید سرتاسری از‌‌ ‌مرز زمینی مشترک نسبت به تعمیر، مرمت و تجدید بنای میله‌های مرزی اقدام نماید.‌‌ همچنین به منظور تعیین مجدد خط مرزی تالوگ در اروندرود (شط‌العرب)، طرفین توافق‌ ‌نمودند که ظرف دو ماه آینده نسبت به عملیات اندازه‌گیری و هیدروگرافی مشترک از‌ ‌اروندرود (شط العرب) براساس مقررات مندرج در پروتکل راجع‌‌‌‌‌به تعیین مرز رودخانه‌ای‌ ‌بین ایران‌‌‌‌‌و عراق مورخ ۱۳ ژوئن ۱۹۷۵ اقدام نمایند.‌‌‌
۵‌ ) ‌‌ ‌افغانستان‌‌:‌
‌سیاست خارجی، راهبردی جمهوری اسلامی ایران پس از‌ ‌سقوط طالبان و ایجاد وضعیت جدید در افغانستان، کمک به اسقرار صلح، ثبات، امنیت و ‌‌همچنین بازسازی این کشور بوده است. دیدار متقابل سران دو کشور به ویژه سفرسال گذشته‌ ‌جناب آقای دکتر احمدی‌نژاد رئیس محترم جمهور به کابل و امضای چندین سند همکاری، سفر‌‌ روسای مجلس ملی و سنای افغانستان، معاونین رئیس‌جمهور و وزیر خارجه افغانستان به‌ ‌تهران، نشاندهنده اراده مقامات عالی دو کشور برای گسترش و تعمیق روابط دوستانه‌‌ ‌‌دوجانبه می‌باشد.‌‌‌
‌تحکیم و گسترش روابط در سطوح مختلف طی این مدت پیوسته در‌‌ دستور کار دستگاه دیپلماسی کشور بوده است تشکیل کمیسیون مشترک اقتصادی، کمیسیون‌‌ ‌‌مشترک مرزی، اجلاس کمیساران آب هیرمند، کمیته مشترک حمل و نقل همگی در راستای‌ ‌توسعه روابط صورت گرفته است همچنین مرز سوم رسمی بین دو کشور در منطقه میل ۷۸ در‌‌‌ ‌‌مجاورت بیرجند در سال گذشته افتتاح گردیده است صادرات رسمی کشورمان به افغانستان‌‌ ‌‌روند صعودی داشته و در سال ۸۶ بیش از ۴۴۰ میلیون دلار بوده است و به منظور تقویت ‌‌حضور بخش خصوصی در افغانستان و ارتقای روابط تجاری دو کشور اعطای وام به مبلغ ‌‌‌‌۳۰۰ ‌‌میلیون دلار برای سه سال آینده توسط هیات محترم وزیران ابلاغ گردیده است.‌‌‌
‌جمهوری اسلامی ایران با اجرای طرحهای بازسازی افغانستان از جمله طرحهای جاده‌‌‌‌‌سازی، احداث راه‌آهن و برق‌رسانی و طرحهای آموزشی و فرهنگی توسط شرکتهای ایرانی،‌‌‌ ‌‌پیوسته در راستای تسهیل مراودات اقتصادی و فرهنگی با این کشور و نیز معرفی‌ ‌توانمندیهای فنی شرکتهای ایرانی قدم برداشته است این شرکتها همچنین توانسته‌اند در‌ ‌پروژه‌های مناقصه راهسازی که توسط نهادهای بین‌المللی تامین اعتبار می‌شوند برنده‌ ‌بسیاری از این مناقصه‌ها شوند.‌‌‌
‌با توجه به مشترکات تاریخی و فرهنگی دو کشور،‌‌‌ ‌‌اجرای طرح‌های فرهنگی و آموزشی به ویژه در حوزه آموزش و پرورش، تربیت معلم، ایجاد‌‌ ‌کتابخانه و مراکز فنی و حرفه‌ای با تکیه بر محور وحدت اسلامی نیز در دستور کار بوده‌ ‌است.‌‌‌
‌در زمینه مبارزه با قاچاق موادمخدر، اجلاس سه جانبه مقامات عالی مبارزه‌ ‌با موادمخدر ایران، پاکستان و افغانستان و نیز چهل وسومین اجلاس کمیسیون فرعی‌ ‌موادمخدر در تهران برگزار گردید و نیز علاوه بر نوسازی اسناد و علایم مرزی با‌‌‌ ‌‌افغانستان، مذاکرات دوجانبه‌ای در جهت اعمال حاکمیت جمهوری اسلامی ایران در نقطه‌ ‌مرزی دوغارون صورت پذیرفت.‌‌
۶‌ ) ‌‌چین‌‌:‌
‌در سال ۸۶ مقام محترم رئیس‌جمهور در حاشیه اجلاس سران‌‌ ‌سازمان همکاری شانگهای در بیشکک با رئیس‌جمهور چین ملاقات و سنگ‌ بنای همکاریهای‌ ‌دراز مدت و استراتژیک دوجانبه در حوزه مالی و انرژی مورد بحث و توافق قرار گرفت و‌ ‌بر این اساس قرارداد نفتی به ارزش ۲ میلیارد دلار به امضای طرفین رسید همچنین در‌‌ ‌این سال وزیر محترم کشور به عنوان فرستاده ویژه رئیس‌جمهور از چین دیدار و پیام‌ ‌مقام محترم ریاست جمهور جهت عضویت کامل ایران در سازمان همکاری شانگهای را به‌ ‌مقامات چین تقدیم نمودند.‌‌‌
‌همچنین علاوه بر دیدار رسمی جناب آقای جلیلی دبیر‌ ‌شورای عالی امنیت ملی از آن کشور، وزیر امور خارجه چین نیز طی دیداری دوجانبه و‌ ‌رسمی از تهران با رئیس محترم جمهور، وزیر محترم امور خارجه و دبیر شورای عالی امنیت‌ ‌ملی کشورمان دیدار و گفتگو نمودند.‌‌‌
‌در طی این مدت، چهار قرارداد فرهنگی، هنری‌ ‌و گردشگری نیز بین دو کشور به امضا رسیده است.‌‌
۷‌) خاورمیانه (فلسطین و لبنان‌):‌
‌تحولات مربوط به خاورمیانه بویژه‌ ‌تحولات فلسطین و لبنان به عنوان یک موضوع مهم و محوری در دستگاه دیپلماسی کشور مورد‌ ‌توجه و عنایت قرار داشته است. اتخاذ مواضع سریع و به موقع، رایزنی با مقامات کشورها‌ ‌بویژه کشورهای اسلامی، برقراری ارتباط با سازمان کنفرانس اسلامی، جنبش عدم تعهد و‌‌ ‌‌سایر مجامع سیاسی بین‌المللی با هدف یافتن ابتکارات لازم و محکومیت اقدامات فجیعانه‌‌ ‌‌صهیونیست‌ها بر علیه مردم مظلوم و مقاوم فلسطین همواره در دستور کار قرار داشته‌ ‌است.‌‌ ‌
‌طی سال جاری چندین سفر توسط مقامات کشورمان از جمله جناب آقای متکی وزیر‌ ‌امور خارجه و معاون و مدیر کل سیاسی وزارت خارجه کشورمان به لبنان انجام شد. به‌ ‌دنبال جنگ ۳۳ روزه سال گذشته که به شکست مفتضحانه رژیم صهیونیستی انجامید، جمهوری‌‌ ‌اسلامی ایران نسبت به ارائه مساعدتهای انساندوستانه و فنی مهندسی در بازسازی لبنان‌ ‌اقدام نمود.‌‌
۸‌‌ ) خلیج فارس و جهان عرب‌‌:‌
‌رویکرد دولت نهم به کشورهای همسایه‌ ‌مسلمان و عرب، یک رویکرد ویژه است. در سال ۱۳۸۶و۸۷ ما شاهد رشد قابل توجه از‌‌‌ ‌‌مراودات و رفت‌و آمدهای سیاسی در سطح عالی میان جمهوری اسلامی ایران و کشورهای حوزه‌‌ خلیج‌فارس بودیم. حضور فعال جناب آقای احمدی‌نژاد در اجلاس سران کشورهای عضو شورای‌ ‌همکاری خلیج فارس در دوحه که برای نخستین بار با دعوت از بالاترین مقام اجرایی‌ ‌ایران آن هم بعد از اجلاس آناپولیس صورت پذیرفت، امیدها، آمال و نقشه‌های دشمنان‌‌ ‌‌جمهوری اسلامی را نقش بر آب ساخت. پیشنهادات رئیس‌جمهور محترم در این اجلاس بخصوص‌ ‌موضوع تجارت آزاد با شورای همکاری خلیج‌فارس، طرح ترتیبات امنیتی بومی در خلیج‌فارس‌ ‌و ... بستر مناسبی برای همگرایی منطقه‌ای را فراهم ساخت و مورد توجه روسای کشورهای‌ ‌عضو قرار گرفته که تلاش برای اجرایی شدن آن ادامه خواهد یافت.‌‌‌
‌انجام سفرهای‌‌ ‌‌تاثیرگذار رئیس محترم جمهوری به برخی از کشورهای منطقه مانند امارات متحده عربی یکی‌‌ ‌از دستاوردهای سیاست خارجی ما محسوب می‌شود. سفر متقابل مقامات عربی نیز حاکی از‌ ‌تمایل و استقبال همسایگان عرب ایران برای توسعه همکاری‌ها در ابعاد دوجانبه و‌ ‌چندجانبه بوده است. تشکیل کمیسیون مشترک با کویت و توافق برای تاسیس کمیسیون مشترک‌ ‌ایران و امارات از جمله موضوعات مربوط به توسعه همکاری‌هاست.‌‌‌
‌ ‌‌با توجه به ظرفیت‌ ‌قوی جهان عرب در مقابل رژیم صهیونیستی و نافذ بودن تصمیمات و مواضع اتحادیه عرب در‌ ‌سازمان ملل و فضای عمومی جهان، جمهوری اسلامی ایران رویکرد نزدیکی به این اتحادیه‌ ‌را در دستور کار قرار داد. اکنون ایران به عنوان یک ناظر در نشست‌ها حضور‌ ‌دارد.‌‌‌
‌همکاری با سایر کشورهای خاورمیانه نیز یکی از اولویت‌های وزارت امور خارجه‌ ‌بوده و طی سال جاری با جدیت دنبال شده است. از جمله می‌توان به امضای قرارداد ایجاد‌ ‌پالایشگاه مشترک نفت در سوریه با مشارکت ایران، سوریه، مالزی و ونزوئلا و همچنین به‌‌ ‌‌افتتاح پروژه‌های مشترک ایران و سوریه در زمینه خودروسازی و سیمان اشاره کرد. در‌‌ ‌‌خصوص عادی‌سازی روابط ایران و مصر نیز دیدارها و تلاش‌های متقابلی از سوی ایران و‌ ‌مصر بمنظور رفع موانع و بهبود روابط سیاسی فیمابین صورت پذیرفت.‌‌
۹‌‌) ‌‌توسعه همکاری‌های سیاسی با مناطق مختلف دنیا‌:‌
یکی از اهداف سیاست خارجی دولت نهم، تنوع بخشی همکاری‌های خارجی‌ ‌است. دولت تلاش کرده است که با توزیع ظرفیت‌های همکاری با مناطق مختلف دنیا مانند‌ ‌شرق آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین، حضور خود را در سطح جهان گسترش دهد.‌‌ ‌
‌برای‌ ‌روشن شدن ابعاد این سیاست‌ها، به بخشی از فعالیت‌های اجرایی دستگاه سیاست خارجی در‌ ‌سال ۱۳۸۶ و نیمه اول ۸۷اشاره می‌گردد‌‌:‌
‌الف) اروپا‌‌:‌
‌در گذشته بیش از دو سوم‌ ‌همکاری‌های ایران با کشورهای اتحادیه اروپا بر دو یا سه کشور اروپایی متمرکز بود که‌ ‌دستگاه دیپلماسی کشور تلاش زیادی را برای متعادل‌سازی این روابط در سطح قاره اروپا‌ ‌به عمل آورده است. علیرغم فراز و نشیب‌های موجود بخاطر موضوع هسته‌ای و اعمال فشار‌ ‌آمریکا و برخی از همپیمانانش، در سال ۱۳۸۶ وزیر امور خارجه کشورمان سفرهایی را به‌‌‌ ‌کشورهای مختلف اروپایی مانند هلند، سوئیس، سوئد، نروژ، دانمارک، بلغارستان و پرتغال‌‌ ‌انجام داد. در این زمینه باید از حضور فعال هیات ایرانی در اجلاس جهانی اقتصاد در‌‌ ‌داووس سوئیس و کنفرانس خلع سلاح در ژنو یاد کرد. آقای متکی در حاشیه اجلاسیه‌های‌ ‌بین المللی از جمله شصت و دومین مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک، مجمع جهانی‌ ‌اقتصاد در داووس، اجلاس کنفرانس بازسازی عراق در استانبول و کنفرانس فلسطین و لبنان‌ ‌در ریاض با برخی از همتایان اروپایی خود از جمله وزرای خارجه فرانسه، پرتغال، سوئد،‌ ‌نروژ، اسلواکی، انگلیس، آلمان، سوئیس، هلند، ایسلند و... دیدار و گفتگو کردند.‌‌‌‌الف ) اروپا‌‌:‌
‌در گذشته بیش از دو سوم‌ ‌همکاری‌های ایران با کشورهای اتحادیه اروپا بر دو یا سه کشور اروپایی متمرکز بود که‌ ‌دستگاه دیپلماسی کشور تلاش زیادی را برای متعادل‌سازی این روابط در سطح قاره اروپا‌ ‌به عمل آورده است. علیرغم فراز و نشیب‌های موجود بخاطر موضوع هسته‌ای و اعمال فشار‌ ‌آمریکا و برخی از همپیمانانش، در سال ۱۳۸۶ وزیر امور خارجه کشورمان سفرهایی را به‌‌‌ ‌کشورهای مختلف اروپایی مانند هلند، سوئیس، سوئد، نروژ، دانمارک، بلغارستان و پرتغال‌‌ ‌انجام داد. در این زمینه باید از حضور فعال هیات ایرانی در اجلاس جهانی اقتصاد در‌‌ ‌داووس سوئیس و کنفرانس خلع سلاح در ژنو یاد کرد. آقای متکی در حاشیه اجلاسیه‌های‌ ‌بین المللی از جمله شصت و دومین مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک، مجمع جهانی‌ ‌اقتصاد در داووس، اجلاس کنفرانس بازسازی عراق در استانبول و کنفرانس فلسطین و لبنان‌ ‌در ریاض با برخی از همتایان اروپایی خود از جمله وزرای خارجه فرانسه، پرتغال، سوئد،‌ ‌نروژ، اسلواکی، انگلیس، آلمان، سوئیس، هلند، ایسلند و... دیدار و گفتگو کردند.‌‌‌
‌در طی یک سال و نیم گذشته، ما همچنین شاهد سفر برخی از مقامات عالیرتبه‌‌ ‌کشورمان از جمله دبیر شورای عالی امنیت ملی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزیر علوم،‌ ‌تحقیقات و فناوری، معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان گردشگری و برخی از معاونین‌‌ ‌‌وزارتخانه‌های اقتصادی به کشورهای اسپانیا، فرانسه، پرتغال، سوئیس، یونان، ایتالیا‌‌ ‌و مجارستان بودیم. متقابلا نیز برخی از مقامات اروپایی به کشورمان سفر کردند که از‌‌ ‌آن جمله می‌توان به سفر رئیس کمیسیون روابط خارجی پارلمان نروژ، سفر وزیر امور‌ ‌خارجه بلژیک، سفر قائم مقام وزارت خارجه ایسلند و سفر مسئول سیاست خارجی اتحادیه‌ ‌اروپا به تهران اشاره‌ ‌نمود.‌‌‌
‌در زمینه همکاری‌های اقتصادی دوجانبه با کشورهای‌ ‌اروپایی، همکاری در زمینه‌های صنعتی مانند صنایع خوروسازی و انرژی میان ایران و‌ ‌بسیاری از کشورهای اروپایی تداوم داشته است. شرکت‌های نفتی اروپایی مانند شل، توتال‌‌ ‌فرانسه، او.ام.و اتریش و شرکت‌هایی از ایتالیا و سوئیس در اجرای طرح‌های بزرگ‌ ‌اکتشاف و تاسیسات نفت و گاز فعال بوده و یا در جریان امضاء قرارداد با ایران هستند.‌ ‌در زمینه همکاری‌های بازرگانی، اتاق‌های بازرگانی مشترک ایران و کشورهای اروپایی‌ ‌همکاری‌های تنگاتنگ خود را ادامه داده و سفر هیات اتاق بازرگانی ایران به انگلیس و‌ ‌همچنین سفر هیاتی از شرکت فرش ایران به چند کشور اروپایی توانسته است مسیر همکاری‌های بازرگانی میان ایران و کشورهای اروپایی را بیشتر هموار سازد.‌‌
ب) روسیه‌‌:‌
‌در سال ۱۳۸۶ توسعه همکاری‌های همه جانبه با روسیه، به‌ ‌عنوان نمونه‌ای از موفقیت دستگاه دیپلماسی کشور قابل توجه همگان بوده است. روابط دو‌‌ ‌کشور در همه زمینه‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و دفاعی از رشد قابل توجه برخوردار‌‌ ‌بوده است. علاوه بر ادامه مراحل تکمیل نیروگاه بوشهر و تحویل سوخت که نیازمند تلاش‌‌ ‌و پیگیری‌های مداوم بوده است، دو کشور تلاش‌های زیادی را برای گسترش و تعمیق روابط‌ ‌فیمابین به عمل آوردند. سفر ولادیمیر پوتین به عنوان رئیس‌جمهور روسیه به ایران که‌‌ ‌برای نخستین بار صورت گرفت، یک سفر تاریخی بود که در جریان برگزاری اجلاس سران خزر،‌ ‌بسیاری از زمینه‌های همکاری دوجانبه مورد بررسی توافقات زیادی میان دو کشور انجام‌ ‌شد. امضای اولین سند حفاظت‌‌‌‌‌‌اسناد محرمانه بین دو کشور در بهمن ۱۳۸۶، افتتاح ‌‌سرکنسولگری ایران در غازان پایتخت جمهوری تاتارستان و برگزاری کمیسیون مشترک همکاری‌‌ ‌های دفاعی از جمله فعالیت‌هایی بود که ما در سال گذشته شاهد آن بودیم.‌‌‌
‌ج‌) ‌آسیا‌‌:‌
‌همکاری‌های جمهوری اسلامی ایران با کشورهای آسیایی نیز به اقتضاء رویکرد‌ ‌نگاه به شرق، از رشد خوبی برخوردار بوده است. برگزاری دومین اجلاس روسای مجمع‌‌ ‌مجالس آسیایی‌ (APA) ‌در تهران که با حضور ۳۲ هیات از کشورهای عضو تشکیل شد، یکی از‌ ‌موفقیت‌های چشمگیر دستگاه دیپلماسی کشور در توسعه همکاری با آسیا محسوب می‌شود.‌‌ ‌
‌در بخش سرمایه‌گذاری اعم از جذب یا انتقال سرمایه‌در سال ۱۳۸۶ کم نظیر بوده و‌‌‌ ‌حضور شرکت‌های هندی، چینی و مالزیایی در طرح‌های انرژی کشورمان قابل توجه است.‌ ‌انعقاد قرارداد همکاری‌های گازی با کشور مالزی برای توسعه میادین گازی یکی از‌ ‌بزرگترین طرح‌های سرمایه‌گذاری در ایران است که در سال جاری تحقق یافت. جمهوری‌‌ ‌اسلامی ایران متقابلا در برخی از کشورهای آسیایی مانند فیلیپین و سریلانکا توافقاتی‌ ‌را برای اجرای طرح‌های سرمایه‌گذاری و صدور خدمات فنی و مهندسی دارد.‌‌‌
‌د) آمریکای‌ ‌لاتین:‌‌ ‌
‌با تلاش‌های به عمل آمده، حجم مبادلات تجاری جمهوری اسلامی ایران با‌ ‌کشورهای منطقه آمریکای لاتین نسبت به گذشته ۲۵۰ درصد رشد داشته است. افتتاح‌‌ ‌سفارتخانه در برخی از کشورهای منطقه مانند نیکاراگوئه، بولیوی و اکوادور توانسته‌ ‌است فرصت‌های لازم را برای شناسایی زمینه‌های همکاری و حضور شرکت‌های ایرانی در آن‌ ‌کشورها فراهم سازد. بر همین اساس، تعدادی از پروژه‌های علمی و صنعتی با کشورهای‌ ‌منطقه بویژه ونزوئلا اجرایی گردید که از آن جمله می‌توان به احداث مجتمع پتروشیمی و‌ ‌تاسیس کارخانه تولید اتومبیل سمند اشاره نمود.‌‌‌
‌سفر جناب آقای احمدی نژاد به منطقه آمریکای لاتین و عقد تفاهمنامه‌های بسیار مهم، نوید همکاری‌های گسترده را در‌ ‌همه ابعاد سیاسی، اقتصادی و فرهنگی می‌دهد. در سال جاری همچنین برای اولین بار شاهد‌‌ ‌تشکیل کمیسیون مشترک با کشورهای بولیوی و اکوادور بودیم. تشکیل گروه دوستی پارلمانی‌‌ ‌با برخی از کشورهای منطقه و مراودات نمایندگان مجالس ایران و آن کشورها که حاصل‌ ‌تلاش دستگاه دیپلماسی فعال کشور است، موجب نزدیک شدن هرچه بیشتر ایران با کشورهای‌ ‌منطقه گردیده است.‌‌‌
‌ه) آفریقا‌‌:‌
‌توجه به آفریقا و همکاری با کشورهای این قاره‌ ‌همواره به عنوان یکی از اولویتهای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران مطرح بوده است‌‌ ‌این امر در سال ۸۶ با تاسیس معاونت مستقل آفریقا در وزرات امورخارجه و تصمیم گیری‌‌ ‌برای برگزاری اجلاس ایران و افریقا در سه سطح کارشناسان ارشد، وزرای خارجه و روسای‌‌‌ ‌جمهور وارد مرحله جدیدی شد این اقدامات که به دنبال حضور ریاست محترم جمهور در‌ ‌اجلاس سران اتحادیه آ‌فریقا در بانجول پایتخت گامبیا و سخنرانی مهم ایشان به عنوان‌ ‌میهمان ویژه در جمع سران آفریقا،صورت گرفت و نیز برقراری رابطه با کشورهای اریتره و‌ ‌موریتانی و گشایش سفارت غنا در تهران، مشارکت فعال ایران در اجلاسهای اتحادیه‌‌ ‌آفریقا به عنوان عضو ناظر، وافزایش همکاریها در موضوعات بین‌المللی و مجامع بین‌‌المللی و استقبال کشورهای آفریقایی ار کنفرانسها و نشستهای تهران از دیگر تحولات‌ ‌مهم رابطه با این قاره به شمار می‌روند.‌‌‌
همچنین با توجه به اهمیت و تاثیرگذاری‌ ‌همایش ایران و آفریقا و لزوم تداوم مذاکرات در این خصوص با سفر هیاتی از دبیرخانه‌ ‌اتحادیه آفریقا به تهران و حضور معاون آفریقای وزارت خارجه دراجلاس سران آفریقا در‌ ‌شرم الشیخ، جمهوری اسلامی ایران در فهرست شرکای استراتژیک اتحادیه آفریقا قرار‌‌ ‌گرفت و با توجه به مهیا شدن زمینه برای برگزاری همایش ایران و آفریقا، انتظار می‌‌ ‌رود این اجلاس طی سال آتی برگزار گردد.‌‌‌
همچنین در راستای پیگیری سیاستهای اصولی‌ ‌جمهوری اسلامی ایران برای کمک به حل بحرانهای منطقه‌ای، و در چاچوب اجرای دستور‌‌ ‌رئیس محترم جمهور تلاشهای میانجیگرانه کشورمان بین چاد و سودان آغاز شد و برای‌ ‌اجرای بیانیه تهران بین وزرای خارجه چاد و سودان، مذاکرات فشرده‌ای انجام پذیرفت.‌‌‌
سفر حضرت آیت الله‌هاشمی شاهرودی رئیس محترم قوه قضاییه به کشورهای مغرب و‌ ‌سنگال، سفر جناب آقای حدادعادل رئیس وقت مجلس شورای اسلامی به سودان، سفر رئیس‌‌ ‌مجلس جیبوتی به تهران، سفرنخست وزیر لیبی به جمهوری اسلامی ایران و سفر جناب آقای‌‌ ‌داودی معاون اول رئیس‌جمهوری به لیبی و همچنین دیدار معاون محترم رئیس‌جمهوری‌ ‌اسلامی ایران از کشور جیبوتی در سال جاری، و امضای ۱۳ سند همکاری دوجانبه با‌‌‌ ‌کشورهای حوزه شمال و غرب افریقا از دیگر تحولات رابطه با قاره آفریقا طی این مدت‌ ‌بوده اند.‌‌
۱۰‌‌) اقدامات اجرایی‌
در امور سیاسی بین‌المللی‌‌:‌
علاوه بر موضوع هسته‌ای، حوزه معاونت سیاسی بین‌المللی وزارت امور خارجه و نمایندگی‌های جمهوری اسلامی ایران در نیویورک، ژنو، وین، لاهه و... سال پرکاری را پشت سر گذاشتند.‌‌ ‌تنظیم سفر و برنامه‌ریزی حضور فعال رئیس‌جمهور محترم در نشست مجمع عمومی سازمان ملل‌‌ ‌متحد و دیدارهای مختلف با سران کشورها در نیویورک و حضور در دانشگاه کلمبیا که‌ ‌بازتاب وسیع جهانی داشت، از جمله این اقدامات است. علاوه بر آن با تلاش دستگاه‌‌ ‌دیپلماسی کشور، رئیس‌جمهور محترم در اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای در بیشکک‌‌ ‌حضور یافت.‌‌‌
افتتاح مرکز منطقه‌ای کاهش خطرات در ایران با همکاری سازمان ملل‌متحد، ریاست کشورمان بر شورای مستقل فائو، پیگیری تمهیدات محتوایی و سخنرانی رئیس‌ ‌محترم جمهور در اجلاس فائو، برگزاری پانزدهمین اجلاس وزرای امور خارجه جنبش عدم‌‌ ‌تعهد در تهران،امضای سند نهایی بررسی میان دوره‌ای برنامه همکاریهای کشوری با‌ ‌یونیسف، مشارکت و تعامل فعال با سازمانها، موسسات منطقه‌ای و بین‌المللی در امور‌ ‌پناهندگان، هماهنگی شرکت در اجلاس بین‌المللی آنکتاد به ریاست وزیر محترم بازرگانی‌ ‌و عضویت در هیات هماهنگ‌کننده برنامه ایدز سازمان ملل گوشه‌ای از حضور فعال جمهوری‌ ‌اسلامی ایران در مجامع بین‌المللی است.‌‌‌
برگزاری دومین اجلاس روسای مجمع مجامع‌‌ ‌آسیایی در تهران با حضور ۳۲ هیات از کشورهای عضو از دیگر اقدامات وزارت امور خارجه‌‌ ‌در این مدت می‌باشند.‌‌‌ ‌نقش مهم کشورمان در سازمان کنفرانس اسلامی در سال جاری‌ ‌بسیار چشمگیر بوده است. در جریان برگزاری اجلاس وزرای خارجه این سازمان در اسلام‌‌‌آباد، با تلاش همکاران ما، قطعنامه‌های پانزده‌گانه پیشنهادی جمهوری اسلامی ایران‌ ‌از جمله قطعنامه مربوط به حمایت از فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران به تصویب‌ ‌رسید و همچنین به پیشنهاد کشورمان در جریان اجلاس وزرای امور خارجه سازمان کنفرانس‌ ‌اسلامی در کامپالا، روز ۱۵ مرداد هر سال به عنوان روز حقوق بشر و کرامت انسانی‌‌‌ ‌‌تصویب گردید.‌‌ ‌
بخش حقوقی وزارت امور خارجه نیز در سال جاری تلاش وسیعی را برای‌ ‌احقاق حقوق کشورمان در خارج از کشور به عمل آورد. از جمله رفع توقیف از حدود یک‌‌ ‌میلیارد یورو مربوط به سفارت جمهوری اسلامی ایران و بانکهای ایران در ایتالیا و‌ ‌صدور حکم دیوانعالی ایتالیا در تیرماه سالجاری مبنی بر لغو حکم شناسایی و اجرای‌ ‌احکام دادگاههای آمریکا در ایتالیا و پیگیری رد اتهامات ناروا به اتباع جمهوری‌‌ ‌اسلامی ایران در موضوع آمیا از بخش‌هایی است که اداره کل حقوقی وزارت خارجه فعالانه‌ ‌آنها را دنبال نمود.‌‌‌ ‌در زمینه حقوق بشر نیز وزارت امور خارجه در این مدت اقدامات‌ ‌اجرایی خوبی را به عمل آورده است. تشکیل مجموع مشورتی مفهوم سازی حقوق بشر در وزارت‌‌ ‌امور خارجه یکی از اقدامات پایه بوده است که توانست امکان توسعه مباحث کاربردی علمی‌ ‌را برای ما فراهم سازد.‌‌ ‌
برگزاری۴ نشست مشورتی، تصویب قطعنامه تاثیرات و تبعات‌‌ ‌منفی تحریمهای مالی و اقتصادی بر میزان برخورداری کامل مردم تحت تحریم از حقوق‌ ‌بشرومشارکت در اجلاس هفتم، هشتم و نهم شورای حقوق بشر،مشارکت فعال در تهیه سند‌ ‌بازنگری دوربان و قراردادن بیش از ۵ پاراگراف از نقطه‌نظرات کشورمان در سند نهائی‌‌ ‌آن، مشارکت محتوایی جمهوری اسلامی ایران در روند تدوین قطعنامه‌های حقوق بشری در‌ ‌کمیته سوم مجمع عمومی و شورای حقوق بشر سازمان ملل با ارائه سه قطعنامه ابتکاری تحت‌ ‌عناوین <ارتقاء همکاری بین‌المللی در زمینه حقوق بشر>، <اقدامات زورمدارانه یکجانبه‌ ‌و حقوق بشر> و <حقوق بشر و تنوع فرهنگی> در سال جاری صورت گرفت.‌‌‌‌
یکی از قابل‌ ‌توجه‌ترین اقدامات در زمینه حقوق بشر، برگزاری اجلاس وزرای خارجه نهضت عدم تعهد‌‌ ‌‌درخصوص تنوع فرهنگی و حقوق بشر در تهران با حضور بیش از ۸۰ وزیر امور خارجه و وزیر فرهنگ کشورهای عضو جنبش بود که در این اجلاس، تاسیس <مرکز حقوق بشر و تنوع فرهنگی‌‌> ‌در ایران توسط کشورهای مذکور مورد تصویب قرار گرفت.‌‌‌
با توجه به رویکرد فعال دولت‌ ‌نهم در عرصه سیاست خارجی، با مطالعه و بررسی کامل روی کاستی‌ها، نارسایی‌ها و موارد‌‌ ‌عدیده نقض حقوق بشر در آمریکا و کانادا که اتفاقا از جمله کشورهای مدعی حقوق بشر‌‌ ‌علیه جمهوری اسلامی ایران هستند، سه کتاب <نقض حقوق بشر در آمریکا> <وضعیت حقوق‌ ‌بشر در انگلیس> و <نقض حقوق بشر در کانادا> به زبان انگلیسی به رشته تحریر درآمد.‌‌ ‌
وزارت خارجه همچنین در راستای شفاف‌سازی، رفع ابهامات و تبادل تجربه، چهارمین ‌‌گفتگوهای دوجانبه حقوق بشری را با نمایندگان ژاپن برگزار کرد. خوشبختانه با تلاش‌‌ ‌همکاران حوزه معاونت امور بین‌الملل، نام ایران از دستور کار رویه محرمانه ‌‌۱۵۰۳ ‌شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد خارج گردید.‌‌‌
درزمینه حفاظت از محیط زیست، اصلاح‌‌ ‌پروتکل الحاقی کنوانسیون کویت (حفاظت از محیط زیست خلیج فارس و دریای عمان) و‌ ‌کنوانسیون تهران (حفاظت از محیط زیست دریای خزر) انجام گرفته است و نیز تعریف‌ ‌تعدادی از پروژه‌های زیست محیطی از جمله <ایمن زیستن> در شورای جهانی ‌‌‌GEF جهت‌ ‌اجرا در سطح ملی و همچنین انتقال پست ریاست کمیته فرعی حقوقی استفاده صلح‌آمیز از‌‌ ‌فضای ماورای جو به سازمان فضایی ایران از دیگر اقدامات‌‌‌صورت گرفته در این زمینه‌ ‌بوده‌اند.‌‌
۱۱‌) ‌‌همکاری‌های اقتصادی‌‌‌:‌
طی سال ۱۳۸۶ تعداد ۱۸ جلسه ستاد هماهنگی‌‌ ‌روابط خارجی در وزارت امور خارجه برگزار گردید که مباحث مهمی چون نحوه کاهش اثرات‌ ‌تحریم، کمیسیون‌های مشترک، همکاری‌های بانکی و... در این جلسات مورد تصمیم‌گیری‌ ‌واقع شدند. با تلاش‌های حوزه معاونت اقتصادی، ریاست ایران بر گروه ۱۵ در سطح سران،‌ ‌ریاست بر کارگروه آب گروه ۱۵ و کارگروه توسعه روستایی گروه ۱۵، ریاست بر اتحادیه‌ ‌همکاری‌های منطقه‌ای کشورهای حاشیه اقیانوس هند و فعال‌سازی و افزایش مشارکت اعضاء،‌ ‌ایجاد مرکز علوم و انتقال فن‌آوری اتحادیه اقیانوس هند در ایران طی این مدت محقق‌ ‌گردید.‌‌‌
‌دستگاه دیپلماسی کشور همچنین توانسته است دو موافقتنامه <ترجیحات تعرفه‌ای> و <تسهیلات صدور روادید> میان کشورهای گروه ۸ به امضاء برساند. رایزنی جهت‌‌ ‌تعیین رئیس گروه کاری الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی و پیگیری اصلاح و تصویب‌ ‌نسخه نهایی رژیم تجارت خارجی کشور جهت ارائه آن به‌ WTO، تهیه برنامه اقدام بر اساس‌ ‌بیانیه پایانی شورای اجرایی مجمع پارلمانی آسیایی مبنی بر تشکیل بازار یکپارچه‌ ‌انرژی آسیایی، تهیه سند سازوکار همکاری اقتصادی در آسیا برای ارائه به مجمع‌ ‌پارلمانی آسیایی در تهران و ارائه طرح توجیهی تاسیس کمیته دیپلماسی انرژی با محوریت‌ ‌وزارت امورخارجه ‌در چارچوب شورای راهبردی انرژی به رئیس‌جمهور محترم ، تهیه پیش‌‌ ‌نویس موافقتنامه تجارت آزاد با شورای همکاری خلیج فارس پیرو پیشنهاد رئیس محترم‌ ‌جمهور در سفر به قطرو برگزاری نشستهای مقدماتی با حضور معاون اول محترم رئیس‌جمهور‌ ‌در خصوص روابط اقتصادی با آفریقا و آمریکای لاتین، از دیگر اقدامات قابل توجه بوده‌ ‌است.‌‌
‌امضای قرارداد نهایی توسعه پارس جنوبی با مالزی به ارزش ۱۶ میلیارد دلار، ۱۱ ‌‌مورد موافقتنامه اقتصادی و حمل ونقل و سازماندهی، هدایت و برنامه‌ریزی بیش از ۱۳۰ ‌‌مورد هیات سرمایه گذاری در قالب ۱۰۴ طرح با ارزش ۸۵۷/۱۱ میلیارد دلار سرمایه‌‌گذاری طی سال ۸۶ و تعداد ۵۲ طرح با حجم سرمایه‌گذاری ۶۶۰ میلیون دلار در نیمه نخست ۸۷ ‌‌و نیز امضا یادداشت تفاهم کمیته مشترک سرمایه‌گذاری با ۶ کشور از جمله اقدامات‌‌ ‌دستگاه دیپلماسی کشور درراستای جذب سرمایه‌گذاری خارجی بوده است.‌‌‌
‌اتخاذ اقدامات‌ ‌لازم در زمینه بانکی و مقابله با تحریمها، تشکیل کارگروه ویژه حل مشکلات مالی - ‌‌بانکی وزارتخانه‌ها و بخشهای خصوصی، برنامه ریزی جهت افتتاح شعب بانکهای کشور در۲۰ کشور و ایجاد صندوق مشترک با ۵ کشور، پیگیری تاسیس شعب بانکهای خارجی در ایران ، اتخاذ اقداماتی برای مبارزه با پولشوئی، تاسیس بانک مشترک با ونزوئلا با سرمایه یک میلیارد دلار و تاسیس صندوق مشترک سرمایه‌گذاری دوکشور با سرمایه یک میلیارد‌ ‌دلار از جمله موارد قابل ذکر در این خصوص می‌باشند.‌‌‌
‌در ارتباط با برگزاری‌ ‌کمیسیونهای مشترک اقتصادی طی سال گذشته می‌توان به هماهنگی برگزاری ۳۳ اجلاس ‌‌کمیسیون مشترک اقتصادی دوجانبه و برگزاری ۶ اجلاس کمیسیون مشترک اقتصادی توسط وزارت امور خارجه و نیز ۶ کمیسیون مشترک طی نیمه نخست ۸۷، برپایی ۴ جلسه ستاد هماهنگی‌‌‌‌ ‌‌روابط اقتصادی در راستای سازماندهی کمیسیونهای مشترک و تشکیل کارگروه بررسی عملکرد ‌‌و مشکلات کمیسیونهای مشترک و پیگیری اجرایی ساختن مصوبات آنها و نیز تکمیل بانکهای‌ ‌اطلاعاتی در خصوص بیش از ۷۲ پروژه اشاره نمود.‌‌‌‌
‌در زمینه همکاری متقابل در‌ ‌برگزاری نمایشگاهها و همایشهای اقتصادی، برگزاری بیش از ۴۰ مورد <همایش فرصتهای ‌‌سرمایه‌گذاری و تجاری در ایران> در کشورهای مختلف و بسترسازی لازم جهت برگزاری‌‌ ‌بیش از ۵۰ مورد نمایشگاه صنعتی و تجاری ایران در خارج از کشور، برگزاری اولین نشست‌‌‌‌ ‌‌همکاریهای اقتصادی با بولیوی و امضا سند همکاری صدور خدمات فنی و مهندسی و نیز‌ ‌مشارکت و همکاری در برگزاری همایشهایی از قبیل <چابهار، ترانزیت و توسعه محور شرق>، <‌‌خلیج‌فارس، جاده ابریشم دریایی>، <کلینیک صنعت ایران>، <برترین‌های صنعت‌ ‌گردشگری> و <فرصتهای سرمایه‌گذاری در تبریز> قابل ذکر می‌باشند.‌‌‌
‌در ارتباط با‌ ‌انعقاد قراردادهای صدور خدمات فنی و مهندسی، اقداماتی از قبیل پیگیری اعطای‌‌ ‌اعتبارات بانکی و یا ایجاد خطوط اعتباری برای کشورهای مختلف به منظور توسعه صادرات‌ ‌خدمات فنی و مهندسی با گشایش ۴۷ خط اعتباری و هماهنگی انعقاد ۰۷۷/۲ میلیارد دلار‌‌ ‌قراردادصدور خدمات فنی و مهندسی، انجام شده است.‌‌
‌در خصوص انرژی، پس از تشکیل‌ ‌شورای راهبردی انرژی، مطالعات زیادی درخصوص نحوه مشارکت کشورهای مختلف در پروژه‌های‌‌ ‌انرژی کشور از جمله مشارکت ژاپن، هند و پاکستان، چین و مالزی و سایر کشورها مورد‌‌توجه قرار گرفت و با بیش از ۵۰ کشور توافق صورت گرفت. در مورد همکاری در قالب اوپک‌ ‌نیز با پیگیری وزارت امور خارجه، جناب آقای احمدی نژاد در اجلاس سران اوپک فعالانه‌ ‌حضور یافت.‌‌‌
‌برگزاری اجلاس وزیران اوپک در اصفهان به ریاست وزیر محترم امور خارجه‌ ‌، مشارکت در تدوین اساسنامه مجمع کشورهای صادرکننده گاز و راهبرد پیگیری تشکیل اوپک‌ ‌گازی، تهیه پیش نویس منشور انرژی آسیایی و ارائه آن به دبیر خانه مجمع پارلمانهای‌‌ آسیائی، از دیگر اقدامات دستگاه دیپلماسی کشور در زمینه همکاریهای اقتصادی در این‌‌ ‌برهه می‌باشند.‌‌‌ ‌در رابطه با سازمان همکاری‌های اکو که دبیرخانه آن در تهران‌ ‌مستقر است، نیز فعالیت‌هایی مانند تاسیس اتحادیه منطقه‌ای کتابخانه‌های ملی اکو،‌ ‌تاسیس اتحادیه صنعت نشر وچاپ اکو، تاسیس مرکز هواشناسی و مبارزه با بلایای طبیعی‌ ‌منطقه اکو در مشهد، تاسیس موسسه استاندارد‌سازی منطقه‌ای اکو (ریسکام)، تاسیس صندوق‌‌ ‌توسعه گردشگری، تاسیس مرکز منطقه‌ای نانو تکنولوژی اکو در ایران، پروژه ایجاد‌‌ ‌‌پایگاه داده‌های معدنی اکو، تهیه گزارش مقدماتی پروژه ارتباط شبکه برق اکو و تعیین‌‌ ‌مراجع ملی ایران جهت اجرای پروژه اتصال شبکه برق اکو، صندوق حمایت از فعالیتهای‌ ‌فرهنگی و اختصاص مبلغ دو میلیون دلار به این صندوق و همچنین صندوق حمایت از اجرای‌‌ ‌موافقت نامه چارچوب همکاریهای ترانزیتی‌ (TTFA) ‌صورت گرفت.‌‌ ‌
علاوه بر موارد فوق،‌‌ ‌‌اولین اجلاس روسای مرکز آماری کشورهای عضو و اولین اجلاس روسای بانکهای مرکزی اکو‌ ‌با همت ایران برگزار شد. از دیگر فعالیت‌های همکاران ما، تصویب تاسیس کمیسیون دائمی‌‌ ‌منطقه‌ای دامپزشکی و ایجاد شبکه دارویی در منطقه اکو بوده است.‌‌‌
۱۲‌‌)‌‌ ‌مطالعاتی و پژوهشی‌‌:‌
‌در حوزه معاونت آموزش و پژوهش، ایجاد‌ ‌شورای راهبردی سیاست خارجی بمنظور تدوین راهبردها و سیاست‌های اصولی دولت یکی از‌ ‌اقدامات اساسی بود. در همین راستا همچنین سمینارها و گردهمایی‌های مختلف با حضور‌ ‌اندیشمندان و صاحبنظران امور سیاسی در دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی برگزار‌‌ ‌‌گردید که از جمله آنها می‌توان به برگزاری دو میزگرد بین‌المللی تبیین هسته‌ای،‌ ‌برگزاری پانزدهمین همایش بین‌المللی آسیای مرکزی و قفقاز تحت عنوان <گسترش نانو به‌ ‌اوراسیا؛ ابعاد و پیامدها>، برگزاری هفدهمین و هجدهمین همایش بین‌المللی خلیج‌‌‌‌‌فارس، برگزاری اولین و دومین همایش بین‌المللی <امام خمینی و سیاست خارجی‌‌>‌‌،‌‌ ‌‌برگزاری سمینار آمریکای لاتین و کارگاه مسائل این قاره و همچنین دهها میزگرد‌ ‌دوجانبه و چندجانبه در داخل و خارج کشور و حدود ۱۵ پروژه مشترک مطالعاتی با سایر‌‌ ‌مرکز مطالعاتی دنیا اشاره نمود.‌‌‌
‌در بخش انتشاراتی و آموزشی نیز برنامه‌های خوبی‌‌ ‌‌در سال جاری تدوین گردید که از جمله آنها می‌توان، انتشار بیش از ۳۰۰ عنوان کتاب،‌‌‌ شرکت در بیش از بیست نمایشگاه کتاب، انتشار فصلنامه‌های سیاست خارجی به زبانهای‌ ‌انگلیسی، عربی و روسی، کتاب سبز کشورها و ماهنامه‌‌ ‌رویدادها و تحلیلها، برگزاری‌‌ ‌‌دوره آموزش دیپلماتیک ویژه کشورهای خارجی، برگزاری گارگاههای مختلف آموزشی، تصویب‌‌ ‌دوره جدید تربیت دیپلمات در دانشکده روابط بین‌الملل در سطح کارشناسی ارشد و دکترا‌‌ ‌و همچنین راه‌اندازی دوره کارشناسی ارشد مطالعات ایران برای متقاضیان خارج از کشور‌ ‌را ذکر نمود.‌‌‌
‌همچنین طی این مدت سازمان ایرانی مجامع بین‌المللی در برگزاری بیش‌ ‌از ۴۷۷ گردهمایی اعم از سمینارهای ملی و منطقه‌ای، کارگاه‌آموزشی،دوره‌های‌‌آموزشی‌و... مشارکت فعال داشته است.‌
۱۳‌) رسانه‌ای و فرهنگی‌‌‌:‌
یکی از اهداف و برنامه‌های دولت نهم، پاسخگویی و حضور فعال در صحنه اطلاع رسانی به مردم و موضع گیری سریع در مقابل تحولات مهم منطقه‌ای و بین‌المللی است که حوزه سخنگویی و اداره کل اطلاعات و مطبوعات وزارت امور خارجه از طریق برگزاری حدود ۵۰ کنفرانس هفتگی،تهیه ۲۵۰ بیانیه سخنگویی، انجام بیش از ۱۵۰ مصاحبه اختصاصی توسط مسئولان ارشد وزارت امور خارجه، اطلاع‌رسانی لازم را انجام دهد.‌‌
‌دستگاه دیپلماسی کشور همچنین با بذل توجه به ‌‌موضوع دیپلماسی عمومی، اعزام چندین هیات رسانه‌ای به خارج از کشور و متقابلا دعوت‌ ‌از چندین هیات رسانه‌ای خارجی، صدور بیش از ۱۵۰۰ روادید مطبوعاتی برای خبرنگاران‌‌ ‌خارجی با همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تعداد ۱۱۷۵ مورد مصاحبه، صدور بیانیه‌‌‌‌ ‌‌و درج مقاله در رسانه‌های خارجی، اعزام خبرنگاران داخلی در قالب ۷ گروه به کشورهای‌‌‌ ‌‌مختلف به منظور افزایش تعاملات رسانه‌ای، هماهنگی برای انجام دهها مصاحبه‌‌‌ ‌‌خبرنگاران رسانه‌های طراز اول دنیا با رئیس‌جمهور محترم و سایر مقامات عالیرتبه‌ ‌کشور را به انجام رسانید و در این زمینه سال پرکاری را پشت سر گذاشت.‌‌‌
همچنین توسعه دفاتر رسانه‌های داخلی در خارج از کشور، ارائه مقالات به نشریات داخلی و‌ خارجی، همکاری در تهیه و تدوین برنامه‌های تلویزیونی و... بخشی از فعالیت دیگر حوزه رسانه‌ای وزارت امور خارجه بوده است. راه‌اندازی و توسعه پایگاه اینترنتی وزارت امور خارجه و تغذیه نمایندگی‌های جمهوری اسلامی ایران در این زمینه در سال جاری توانسته است پاسخگوی بسیاری از نیازهای مخاطبان داخلی و خارجی بوده و اطلاعات کافی درباره اخبار و مواضع سیاست خارجی کشور را در اختیار آنها قرار دهد.‌‌‌
در زمینه فرهنگی، پیگیری و هماهنگی برای شرکت در ۸۰ نمایشگاه گردشگری، برگزاری نمایشگاه ‌‌گردشگری ایران در کشورهای متعدد از جمله تونس، الجزایر، مغرب، برگزاری نخستین ‌‌همایش توسعه گردشگری در دانمارک، راه‌اندازی دفتر گردشگری ایران در استانبول و‌‌‌ ‌‌نهادینه‌سازی همکاریهای توریستی از طریق امضای قراردادهای گردشگری با قزاقستان،‌‌‌ روسیه، سریلانکا و ازبکستان، توزیع محصولات فرهنگی مرتبط در ۱۳۱ نمایندگی، امضا و‌‌ ‌اجرایی شدن۵۶ موافقتنامه فرهنگی، علمی، رسانه‌ای و دانشجویی، هماهنگی و تبادل بیش‌ ‌از ۳۶۰ هیات فرهنگی، رسانه‌ای، ورزشی و تقویت و ارتقاء ۱۶ کرسی زبان فارسی و‌‌ ‌تاسیس ۴ کرسی جدید زبان فارسی در کشورهای پرتغال، چک، غنا و جمهوری نخجوان،‌‌ ‌ایجاد انجمن فارسی دانان مالزی ودایر ساختن دوره‌های آموزش زبان فارسی در چند ‌‌کشور از جمله دانمارک و اسپانیا و ۸ دوره آموزشی ویژه دیپلماتهای خارجی مقیم تهران‌‌‌، بازسازی دانشکده ادبیات فارسی در دانشگاه بغداد، تدوین برنامه جامع دوره کارشناسی‌‌‌ ‌‌زبان فارسی در قزاقستان، دوره آموزش فارسی در دانشگاه داغستان و افتتاح اتاق ایران‌ ‌در دانشکده ملی ازبکستان، برگزاری ۷۴۰ مورد مراسم و روزملی در خارج از کشور و انجام‌‌ ‌بیش از ۲۵۰۰ ملاقات فرهنگی و رسانه‌ای، تشکیل ۷۲ گروه دوستی پارلمانی با کشورهای‌‌‌ ‌‌مختلف و هماهنگی شرکت هیات پارلمانی کشورمان در اجلاس بین‌المللی اتحادیه بین‌‌المجالس، تاسیس ۵ انجمن دوستی جدید و بسترسازی تشکیل انجمنهای دوستی با اوکراین،‌‌‌ ‌‌چین، مالزی و قزاقستان وحضور در ۱۰۴ همایش و نشست فرهنگی، در کارنامه فعالیتهای‌‌‌ ‌‌فرهنگی دستگاه دیپلماسی کشور قرار دارند.‌‌
۱۴‌) ‌‌اقدامات اجرایی در بخش کنسولی‌‌:‌
تلاش دستگاه دیپلماسی کشور در‌‌ ‌‌سال ۱۳۸۶ توسعه و تسهیل خدمات کنسولی بوده است. تسریع در صدور روادید و اجرای طرح‌‌ ‌صدور روادید گردشگری در دفاتر وزارت امور خارجه در مبادی ورودی کشور، یکی از‌ ‌اقدامات بارز برای توسعه گردشگری در کشور بوده است. پیگیری مربوط به مشکلات‌‌‌ ‌‌ایرانیان مقیم خارج از کشور و تامین تسهیلات حقوقی برای آنها، همکاری در زمینه‌‌ ‌تسهیل سفر و اقامت زائران ایرانی در کشورهای عربستان، عراق و سوریه، و انجام بیش از‌‌۱۱۶۸۰۰۰‌‌ ‌ ‌هزار مورد عملیات سجلی و ۱۳۶۵۰۰۰ هزار مورد عملیات گذرنامه‌ای از جمله ‌‌اقدامات وزارت امور خارجه برای ارائه خدمات مفید و موثر به هموطنان ایرانی است‌‌.‌ همچنین با پیگیری‌هایی که انجام شد، درج مهر خروجی گذرنامه ایرانیان مقیم خارج که‌ ‌معمولا مشکلاتی را برای آنها در فرودگاهها و مبادی خروجی کشور ایجاد می‌کرد، حذف‌ ‌گردید. از سوی دیگر، با استقرار تجهیزات کامپیوتری و دیجیتالی کردن اطلاعات گذرنامه‌‌‌ای، از ۱۳۰ نمایندگی جمهوری اسلامی‌ایران، ۶۴ نمایندگی کاملا خودکفا شده و این امر‌‌‌ ‌باعث تسریع در صدور یا تعویض گذرنامه هموطنان ایرانی در خارج از کشور گردیده‌ ‌است.‌‌‌
پیگیری تغییر گذرنامه‌های فعلی به گذرنامه‌های بیو متریک و فراگیرسازی پروژه ویزای الکترونیکی، تعداد ۸۴۸۰ مورد حل مشکلات مختلف هموطنان در خارج از کشور‌‌‌‌، آزادی ۴۹۶ زندانی، تعداد ۱۳۷۹۲۰مورد رفع مشکلات هموطنان در خصوص امور تابعیت،‌‌ ‌برگزاری ۱۱مورد همایش ایرانیان خارج از کشور در فرانسه، آلمان، انگلستان، ترکیه‌‌،آمریکا، ایتالیا، چک، امارات، عربستان و اتریش و ۵۴۰۰ مورد ملاقات کنسولی با‌‌ ‌دستگاهها و ارگانهای ذیربط کشورهای مختلف برای تسهیل امور هموطنان، ارائه طرح تسهیل‌ ‌انتقال دانشجویان ایرانی به دانشگاههای داخل و نهایی ساختن آن، تشکیل انجمن پزشکان‌ ‌و پیراپزشکان ایرانی مقیم ایتالیا، تاسیس انجمن پزشکان ایرانی مقیم اسکاتلند، از‌‌‌ ‌دیگر بخشهای مربوط به عملکرد دستگاه دیپلماسی کشور طی این مدت در بخش کنسولی می‌ ‌باشند.‌‌

منبع : روزنامه اطلاعات