دو کلمه حرف حساب درباره مد خطرناک برنزه کردن

● جوانانی به رنگ كاكائو
‌‌گلرخ ثریا روزگاری نه چندان دور پوستی لطیف و سفید به عنوان معیار زیبایی در جوامع مطرح بود،ولی امروزه پوستی تیره و سبزه و به اصطلاح برنزه، هواداران زیادی در میان جوانان دارد.
چند سالی است كه كرم‌ها و محصولات برنزه‌كننده و اتاق‌های نور ماوراء‌بنفش در آگهی‌های تبلیغاتی و این‌جا و آن جا باب شده‌اند و جوانان كه به اقتضای سن در جستجوی زیبایی و تنوعند، این روش‌ها و محصولات جدید را آزمایش می‌كنند.
● برنزه شدن در تاریكی
برنزه شدن بدون نور آفتاب یا برنزه شدن خودبه‌خودی یا برنزه شدن بدون اشعه ماوراء‌بنفش روشی است كه این روزها طرفداران زیادی در میان جوانان پیدا كرده است. در این روش جدید با استفاده از مواد شیمیایی خاصی، پوست برنزه خواهد شد و دیگر نیاز به ساعت‌های طولانی در مقابل نور خورشید قرار گرفتن و خطرات و آفتاب سوختگی پوست را به جان خریدن، نیست و در زمان كوتاهی رنگ پوست به رنگ دلخواه تبدیل خواهد شد.
در فرنگ این روش مدرن اسامی طنزآمیزی مانند<در قوطی كنسرو شدن> و یا <برنزه شدن مصنوعی> را به خود گرفته است. از زمانی كه رابطه بین سرطان پوست و نور آفتاب ثابت شد، تلاش‌های بسیاری برای طراحی و ساخت دستگاه‌های جدیدی كه بدون نیاز به نورآفتاب، پوست را برنزه كنند، انجام گرفت كه سرانجام به ساخت اتاقك‌های كوچكی كه دارای چراغ‌های نور ماوراء‌بنفش هستند (سولا‌ریوم) و ابداع روش‌های برنزه شدن با مواد شیمیایی، انجامید.
● برنزه شدن به كمك شیمی
بر اساس نظریه انجمن متخصصان پوست امریكا، موثرترین محصولا‌ت موجود در بازار، محصولاتی هستند كه حاوی دی‌هیدروكسی استون به‌عنوان جزء فعال تركیب باشند. تغییر رنگ شیمیایی پوست و برنزه شدن پوست با استفاده از كرم‌ها و لوسیون‌های برنزه كننده، به معنای رنگ كردن پوست با مواد رنگی نیست، بلكه در این روش یك واكنش شیمیایی بین ‌ جزء فعال این محصولات با اسیدهای آمینه لایه شاخی و مرده سطحی پوست انجام می‌گیرد.
در روش‌های قدیمی برنزه شدن پوست و قرار گرفتن در برابر نور خورشید، باعث تولید مقدار زیادی ماده رنگی (رنگدانه) قهوه‌ای- سیاه ملانین از ملانوسیت‌های پوست به وسیله تحریك این سلول‌ها با اشعه ماوراء بنفش موجود در نورآفتاب می‌شد و افزایش این مواد رنگی در پوست، رنگ پوست را تیره و به اصطلاح برنزه می‌كرد، اما در روش جدید، این فرآیند رخ نمی‌دهد و صرفا یك ماده شیمیایی با پوست تركیب می‌شود.
این واكنش، غیرسمی و غیرسرطان‌زاست و اثرات مخربی كه اشعه ماوراء بنفش بر روی پوست دارد را نخواهد داشت. البته رنگ برنزه حاصل از این محصولات موقتی است و به تدریج در طول ۳ تا ۱۰ روز از بین خواهد رفت.
بعضی از محصولات برنزه كننده جدید علاوه بر داشتن دی‌هیدروكسی‌استون‌ حاوی تركیب دیگری به نام اریترولوز هستند كه اثر مشابهی بر پوست دارد، ولی آرام‌تر رنگ پوست را برنزه می‌كند. استفاده از هر دو این تركیبات در یك محصول، موجب تداوم رنگ به مدت طولانی‌تری بر روی پوست خواهد شد.
هر دو این تركیبات ممكن است باعث التهاب پوست شوند و یا ممكن است شما به آنها حساسیت داشته باشید، بنابراین ۲۴ ساعت قبل از استفاده از آنها، مقدار كمی از این محصولات برنزه كننده را بر روی بخش كوچكی از پوست بازویتان امتحان كنید و اگر در طول این ۲۴ ساعت دچار هیچ‌گونه خارش، قرمزی و حساسیت در آن محل نشدید، از این محصولات برای تمام بدن خود استفاده كنید. این محصولات برنزه كننده به صورت‌های مختلف ژل، لوسیون، اسپری و موس ، در بازار وجود دارد كه یكی از مشتریان پروپاقرص‌ آن خانم‌های جوان هستند. در كشورهای غربی مجوز استفاده از این محصولات برای مشتریان به سالن‌های آرایش و باشگاه‌های ورزشی داده شده است.
در این مراكز اتاقك‌های خاصی وجود دارد كه با تفنگ‌های اسپری كننده ویژه‌ای به نام HVLP و LVLP محصولات برنزه كننده بر روی پوست بدن پاشیده می‌شود.
دی‌هیدروكسی استون‌ برای استفاده‌های زیبایی به تایید سازمان غذا و داروی امریكا، وزارت بهداشت و درمان كانادا و اكثر كشورهای عضو اتحادیه اروپا هم رسیده است.
یكی از كاربردهای درمانی و دارویی دی‌هیدروكسی استون‌ برای درمان بیماری پوستی لك و پیس (ویتلیگو)‌ است.
در این بیماری بخش‌هایی از پوست رنگ خود را از دست داده و سفید می‌شود. بنابراین می‌توان از دی‌هیدروكسی استون برای رنگ بخشیدن به پوست در این نواحی استفاده كرد.
● محصولا‌ت دیگر
گرچه ژل، لوسیون و اسپری‌های برنزه كننده حاوی دی‌ هیدروكسی استون‌ پرفروش‌ترین محصولات از این دست در بازار است، اما محصولات دیگری نیز وجود دارند.
محصولاتی به نام تسریع كننده‌های برنزه شدن لوسیون یا قرص‌های حاوی اسیدآمینه تیروزین هستند كه باعث افزایش تشكیل ملانین در پوست شده و پوست را سریع برنزه می‌كنند، ولی این محصولات هنوز به تایید علمی و بهداشتی نرسیده‌اند.
قرص‌های برنزه كننده دیگری كه حاوی كانتاگزانتین كه جزء ‌رنگ‌های خوراكی و برای رنگ كردن مواد غذایی استفاده می‌شود نیز در بازار بسیاری از كشورها وجود دارند.
اگر این محصولات بر روی پوست قرار گیرند، با لایه چربی زیر پوست تركیب شده و رنگ پوست را متمایل به قهوه‌ای- نارنجی می‌كنند. این قرص‌های برنزه كننده اثرات جانبی زیادی نیز مانند هپاتیت و مشكلا‌ت بینایی دارند كه در عارضه دوم یك لایه زرد رنگ از مواد رنگی در شبكیه چشم جایگزین می‌شوند.
<ملانوتان> هم یك هورمون تحریك‌كننده ملانوسیت‌است كه باعث افزایش پیگمان‌های رنگی پوست می‌شود و راه جدیدی برای برنزه كردن پوست در آینده خواهد بود. گرچه تحقیقات بر روی این ماده ادامه دارد اما این دارو هنوز مجوز استفاده بر روی انسان را نگرفته است، چون برای تولید رنگ برنزه در پوست، نیاز به تابش اندكی اشعه ماوراء بنفش دارد.
برونزر نیز یك برنزه‌كننده مصنوعی است كه به شكل پودر، اسپری، ژل و لوسیون در بازار موجود است. این محصول مانند مواد آرایشی روی پوست مالیده می‌شود و به راحتی با آب و صابون و حمام رفتن از سطح پوست پاك می‌شود.
● و اما سولاریوم
سولاریوم یك دستگاه جدید برای برنزه‌كردن پوست است كه شامل تختی است كه در دیواره‌های آن لامپ‌های اشعه فرابنفش‌ تعبیه شده است. وقتی بدن درون این وسیله قرار می‌گیرد، درب این دستگاه كه حاوی لامپ‌های مشابهی است بسته شده و بدن درون جعبه‌ای كه حاوی نور فرابنفش‌ است، قرار می‌گیرد.
در این دستگاه‌ها معمولا از اشعه ماوراء بنفش نوع A استفاده می‌شود. گرچه به تازگی از نوع B اشعه ماوراء بنفش نیز در این دستگاه‌ها استفاده شده است.
قرارگرفتن در این دستگاه‌ اثراتی مانند قرارگرفتن در نور آفتاب دارد و با همان مكانیسم پوست را برنزه می‌كند. ولی به دلیل اثرات مضر اشعه X بر سلامت انسان، سازمان بهداشت جهانی استفاده از این دستگاه را منع كرده است.
نتایج یك مطالعه جدید كه در سال ۲۰۰۴ منتشر شد، نشان داد كه این دستگاه باعث اعتیاد فرد می‌شود، چون با تابش اشعه ماوراء بنفش‌‌ بر سطح پوست در فرآیند تولید ویتامین D، هورمون آندرفین نیز به میزان بیشتری تولید شده و فرد استفاده‌كننده دچار سرخوشی می‌شود.
اشعه ماوراء بنفش باعث تغییر ساختمان دی.‌ان.‌ای و همچنین سرطان‌های خطرناك پوست مانند ملانوما می‌شود.
همچنین این اشعه پیری زودرس پوست و چین و چروك پوست را به ارمغان می‌آورد و همچنین اثرات مخربی بر سیستم ایمنی بدن خواهد داشت.
براساس اینكه شما چند بار از این دستگاه استفاده كرده‌اید، شدت اشعه ماوراء بنفش این دستگاه چقدر است و نوع اشعه آن چیست و همچنین استعداد ژنتیكی و وراثتی شما در آسیب‌پذیری از این اشعه، ماوراء بنفش اثرات را در درجات متفاوت به جا خواهد گذاشت.

منبع : پایگاه اطلاع رسانی پزشکی ایران سلامت