جان آدیر، رهبری مبتنی بر عمل (Action-Centered Learning)

دوران شغلی جان آدیر در سالهای اولیه بسیار متنوع بود و همین امر باعث شد که مبنایی برای نگرش او درباره رهبری ایجاد گردد. او پس از آنکه به گارد اسکاتس پیوست، تنها سربازی بود که حاضر شد به خدمت در کشورهای عربی بپردازد. جان پیش از آنکه به دانشگاه برود در یک قایق ماهیگیری ایسلندی کار می‌کرد.
او همچنین بعنوان کارگر اتاق عمل در یک بیمارستان کار کرده است. پس از فارغ‌التحصیلی از دانشگاه کمبریج جان آدیر به یک از مؤلفان کتابهای تاریخی درباره ارتش تبدیل شد و ریاست بخش آموزش آکادمی سلطنتی ارتش را بر عهده گرفت. پس از آن، مسئولیت بخش مطالعات دانشگاه سنت جرج را عهده‌دار شد و دو سال بعد بعنوان نایب رئیس انجمن صنعتی منصوب شد و در همانجا ایده رهبری مبتنی بر عمل را ارائه نمود.
در سال ۱۹۷۸، آدیر به نخستین استاد رشته مطالعات رهبری در دانشگاه سوری تبدیل شد. جان آدیر هم‌اکنون استاد مهمان این رشته در دانشگاه اکستر است و مشاور بسیاری از شرکتهای جهان در زمینه کسب و کار، آموزش، بهداشت و بخش‌های داوطلب به شمار می‌رود.
جان آدیر طی سه سال، سه الگوی به‌هم‌پیوسته رهبری مبتنی بر عمل را ارائه و آنها را در فرهنگهای سازمانی ادغام نموده است. سبک رهبری او یکی از مهمترین شیوه‌های آموزش مدیریت در بسیاری از سازمانها است.
● اندیشه کلیدی: رهبری مبتنی بر عمل
این الگوی ساده و عملی بر مبنای سه چرخه به‌هم‌پیوسته است و نشان‌دهندۀ وظایف، کارهای فردی و کارهای گروهی است. این الگو کارآیی بسیار خوبی داشته که احتمالاً بدلیل آن است که تفسیری بنیادی از کارهایی است که رهبران باید برای اثربخشی فعالیتهایشان انجام دهند، یعنی:
▪ انجام دادن وظیفه
▪ ایجاد و حفظ گروه
▪ توسعه فردی
مفهوم الگوی آدیر متضمن آن است که سه عامل وظیفه، گروه و فرد می‌توانند مانعی در برابر رهبری باشند زیرا مردم انتظار دارند که رهبرانشان به آنها در تحقق اهدافشان کمک کنند، در کار تیمی مشارکت نمایند و به نیازهای افراد پاسخ دهند.
▪ ادای وظیفه، نیازمند آن است که گروهها یا سازمانها وارد عمل شوند زیرا یک فرد نمی‌تواند به تنهایی کاری از پیش ببرد.
▪ گروه، نیازمند توسعه مستمر و توافق نظر برای تضمین موفقیتش است. کار گروه باید بر اساس این اصل باشد که: «با اتحاد پیروز می‌شویم و با تفرقه شکست می‌خوریم.»
▪ نیازهای افراد، مادی (مانند دستمزد) و روانی (مانند حس موفقیت، جایگاه اجتماعی و نیاز به درک متقابل در محیط کار) هستند.
از نظر آدیر تعامل وظیفه، گروه و فرد باید منجر به تحقق موضوعات ذیل گردند:
▪ انجام دادن وظیفه، شکل‌گیری گروه را امکان‌پذیر ساخته و باعث رضایت افراد می‌گردد.
▪ اگر اهداف گروه محقق نشوند (اگر گروه اجماع نظر خود را حفظ نکند) عملکرد آن دچار نقص می‌شود و رضایت فردی کاهش می‌یابد.
▪ اگر نیازهای فردی محقق نشوند، گروه اجماع نظر خویش را از دست داده و وظایف نیز انجام نمی‌شوند.
● آدایر معتقد است که رهبری در سه سطح متفاوت وجود دارد:
▪ رهبری گروهی، گروههای ۵ تا ۲۰ نفره.
▪ رهبری عملیاتی، که در این حالت چند رهبر گروه به یک رهبر اصلی گزارش می‌کنند.
▪ رهبری استراتژیک، در کل یک سازمان یا شرکت و با مسئولیت‌پذیری در تمامی سطوح رهبری.
الگوهای آدیر بدون توجه به سطح رهبری، یکسان است: نیازهای سه‌گانۀ ادای وظیفه، گروه و فرد را باید به طور مستمر در نظر داشت.
نقاط قوت این الگو آن است که زمانی مشخص ندارد و از فرهنگهای سازمانی و شرایط سازمانی مستقل است. این مفهوم می‌تواند به یک رهبر کمک کند تا مشخص نماید در کجا ممکن است قدرتش را در رفع نیازهای گروه از دست بدهد.

منبع : نشریه میثاق مدیران