درنگی بر سرگردانی‌های شهرزاد پسامدرن سیمین دانشور

تاریخ نشر : ۸۵۰۲۲۵
تیراژ : ۲۰۰۰
تعداد صفحه : ۱۹۲
نوبت چاپ : ۱
شابک : ۹۶۴-۷۷۰۳-۲۵-۲
شماره کنگره : ۸۵۲۲۵۰۴۴
رده دیویی : ۸fa۳.۶۲
محل نشر : تهران
جلد : شومیز
قطع : رقعی
زبان کتاب : فارسی
نوع اثر : تالیف
نویسنده : اسحاقیان - جواد

نخستین شماره از این مجموعه نقدی است بر آثار سیمین دانشور ـ نویسنده‌ی معاصر ـ در بخش‌هایی نظیر: بینش و کنش طبقات اجتماعی در سووشون، در گستره‌ی ادبیات فمینیستی، نقد جامعه‌شناختی جزیره‌ی سرگردانی، و نگرش و هنجارهای نقد پسامدرن. در کتاب تصریح شده است: 'سیمین دانشور از همان نخستین داستان کوتاه خود (اشک‌ها) تا آخرین اثرش، ساربان سرگردان (1380) درگیر عوالم زن‌گرایانه بوده. آن‌چه تا سال 1348 (سووشون) ذهن نویسنده را به خود مشغول می‌کرده و تا مدت‌ها از استقلال و فردیت دید فلسفی و فراگیر نسبت به زن بازمی‌داشته، مقولاتی کلی، مجرد و مطلق چون هنجارهای اخلاقی، وجدان، کام‌خواهی و نام‌جویی زن، وظیفه‌ی مادری، سرکوب احساسات و عواطف عاشقانه، احساس گناه، معصومیت و قداست زن، پاسداری از حریم امن خانواده از یک سو و خودکامگی، بی‌وفایی و شهرت خواص مردان از دیگر رو بوده. در جمع‌بندی نهایی می‌توان گفت که برخورد نویسنده با این مفاهیم، برخوردی جزمی و مطلق‌گراست. در اشک‌ها، مقدمات امر به گونه‌ای فراهم می‌آید که گویی میان عشق و وجدان اخلاقی فرد، تضادی غیر قابل حل هست. در 'آتش خاموش' تقابل میان کام‌جویی و ارزش‌های خانوادگی است. در داستان کوتاه 'مردهای عوض نمی‌شوند'، کوشش شوهر برای ایجاد تغییراتی در رفتار خودش، نقش زدن بر آب است. این تقابل وقتی به روابط میان افراد، اعضا و طبقات اجتماعی گوناگون کشیده می‌شود، به قطبی کردن افراد و کسان داستان می‌انجامد. در سووشون این مطلق‌گرایی و قطبی‌سازی، اندکی کاهش یافته و رمان، سکوی پرتاب نویسنده برای حرکت در مدار واقع‌گرایی و ادبیات فمینیستی است. اهمیت این رمان به ویژه در این نکته نهفته است که به خواننده کمک می‌کند تا خط عزیمت اندیشه‌ی زری را از فردگرایی تا جامعه‌گرایی و از انقیاد تا عصیان او بر ضد وضع موجود و از زنی احساساتی و منفعل تا مرز زنی منطقی و فعال و از عامیانه اندیشی تا پهنه‌ی اندیشه‌های فلسفی ـ اجتماعی، پی‌گیری کند'.