مروار بافی

مروار بافی یكی از رشته های صنایع دستی است كه طی چند سال اخیر در استان گیلان رواج یافته است .
مروار یك نوع چوب تركه یی است كه از اطراف یك نوع چوب تركه یی است كه از اطراف تهران ، كرج ، سولقان بهار همدان ،‌ملایر و مراغه تهیه میشود.
البته تهیه ی آن در مناطق دیگر نیز امكان پذیر بوده و حتی در مناطق دیگر نیز امكان پذیر بوده و حتی در مناطق جنوبی كشور ( از جمله خوزستان ) نیز احتمالاً تولید آن رواج دارد.
مروار بافی پس از تهیه ی تركه از مناطق فوق آن را انبار نموده و به تدریج پس از گرفتن زوائد آن ، تركه ها را از طول به سه یا چهار قسمت تقسیم نموده و آن ها را در پاتیل های مخصوصی با آب می جوشانند و لایه رویی آن را می گیرند و پس از خشك شده جهت بافتن از آنها استفاده می كنند. مروار دارای ویژگی های خاص خود می باشد. رنگ آن زرد است و وقتی روغن جلا می خورد به رنگ طلایی در می آید.
لازم به توضیح است كه نوع نامرغوب آن بیشتر به رنگ سیاه و سبز می باشد. پس از بافتن مروار باید آنرا نزدیك به ۴۸ ساعت در معرض آفتاب بگذارند و این كار بدین جهت انجام می گیرد كه بر اثر تابش نور آفتاب به تركه های مروار ، رنگ طلایی در آید.
محصولاتی كه مروار با فان تولید می كنند عبارت است از :
سبد گرد كوچك و بزرگ – سبد بیضی كوچك و بزرگ – سبد قایقی كوچك و بزرگ – كاسه در اندازه های مختلف – سبد كشكولی – سبد جای میوه – سبد پنجره ای – ساك پیك نیك – سبد دو طبقه – سبد سه طبقه – جای لباس – جای بچه – جای روزنامه – انواع لوستر – انواع شكلات خوری – جای سوزن و نخ – جای تخم مرغی – میز و صندلی و مبل و محصولات متنوع دیگر. در مروار بافی علاوه بر تركه های مروار از مواد دیگری مانند تخته ی سه لائی انواع میخ ، روغن جلا و مفتول های سیمی نیز استفاده می شود و ابزار آلات تولید مروار عبارت است از اره ، رنده ، چكش ، انبردست ، گازانبر و قیچی باغبانی .
مركز اصلی فعالیت دست اندر كاران این صنعت اطراف آستانه ای اشرفیه و مخصوصاً قریه ی « كورگا»‌ می باشد. و بطور پراكنده در مناطق دیگر استان گیلان از جمله اطراف بندر كشاشهر و در صیقلان بازار جمعه نیز دیده می شود. شیوه ی كار مروار بافان شبیه بافت شعاعی بامبو است ، به این طریق كه بافندگان ابتدا تركه های درخت را كه ماده ی اولیه ی مورد مصرفشان است انتخاب و آن تعداد از تركه هایی را كه قابلیت تقسیم شدن به دو ، سه یا چهار قسمت را دارند،‌برش طولی داده و سپس از نظر اندازه به طول های مورد نیاز در آورده و در آب می خیسانند تا انعطاف پذیر و قابل استفاده شود.
در مرحله ی بافت ، تعداد چهار عدد از تركه ها در كنار یكدیگر قرار گرفته و تعداد چهار یا پنج تركه ی دیگر بصورت متقاطع روی آنها قرار می گیرد تا تشكیل یك ستاره ی هشت پر را بدهد آنگاه به وسیله ی تركه های باریك تری مهار شده و بافنده با تركه های نازك عمل بافت را به شیوه ی یكی از زیر ، یكی از رو آغاز نموده و تركه ها را بطور یكی در میان از لابلای تركه هایی كه قبلاً بطور متقاطع روی یكدیگر قرار گرفته عبور می دهد و اینكار را تا تكمیل قسمت كف شیئی كه تولید آن مورد نظر است تعقیب می كند. بعد از پایان كار بافت قسمت كف ، در محلی كه قرار است از آنجا به لبه ی كار بافته شود عموماً‌ صنعتگران به بافت حالت مارپیچی داده و كار را به شیوه ی قبلی ادامه میدهند و انتهای كار را نیز بصورت مارپیچ درآورده و سرتكه ها را به داخل قسمت مارپیچ خم میكنند. بخشی از محصولات تولیدی مروار بافان در مناطق تولید و نیز سایر قسمتهای استان گیلان و مخصوصاً به مسافران فروخته میشود و بخش دیگری از فرآورده ها نیز توسط فروشگاهها و واسطه ها در دیگر نقاط كشور عرضه و بفروش می رسد. سازمان صنایع دستی ایران همه ساله قسمتی از تولیدات مروار بافان را خریداری و در مراكز فروش سازمان در سراسر كشور به علاقمندان اینگونه تولیدات عرضه می نماید

منبع : بنياد انديشه اسلامي