درمان واریس با لیزر

با نام لیزر آشنا هستید. این اشعه متمركز كه از جنس نور معمولی است، فواید زیادی در درمان بیماری‌های متعدد دارد. آشنایی شما با لیزر، بیشتر در زمینه پوست و زیبایی است. شاید در زمینه چشم‌پزشكی هم نام لیزر برایتان ‌آشنا باشد. از اقوام و آشنایان شما حتما كسی بوده كه با لیزر كردن چشم، از دست عینك زدن خلاص شده باشد، اما درباره كاربردهای جدید لیزر چه اطلاعی دارید؟ آیا خبر دارید كه واریس یا تومورهای كبدی را هم می‌توان با لیزر درمان كرد و این اقدامات حتی در كشور ما هم قابل انجام است. دكتر شهرام اخلاق‌پور، متخصص رادیولوژی و دارای فلوی اینترونشنال رادیولوژی در این مورد توضیح می‌دهد.
● ‌‌ آقای دكترگفته می‌شود كه می‌توان واریس را با لیزر درمان كرد. ایا این واقعیت دارد یا نه؟
▪‌‌ بله، هم‌اكنون با كمك لیزر می‌توانیم واریس را به راحتی درمان كنیم. جراحی مشكلات فراوانی دارد مثلا‌ نیاز به بیهوشی دارد و بعد هم به علت برش‌هایی كه در محل جراحی انجام می‌شود در محل مورد نظر ممكن است جای جراحی باقی بماند. اما درمان واریس با لیزر سرپایی است و نیاز به بیهوشی ندارد. بیمار بعد از درمان با پای خودش كلینیك را ترك می‌كند و می‌تواند به كارهای روزانه اعم از رانندگی و هر فعالیتی بپردازد. از لحاظ زیبایی هم برخلاف جراحی كه بعضا به برش وسیع و یا برش‌های كوچك و متعددی نیاز دارد، درباره لیزر ما فقط یك برش دو میلی‌متری لازم داریم كه نه بخیه لازم دارد و نه جای جراحی روی پا بدمنظره می‌شود. اگر شما بعد از درمان، پای شخص بیمار را ببینید متوجه نخواهید شد كه این شخص واریس داشته است.
● آمادگی خاصی برای انجام این درمان نیاز داریم؟
▪‌ خیر. بیمار به صورت سرپایی وارد كلینیك شده و تحت درمان قرار می‌گیرد و با پای خودش هم می‌تواند به منزل برود. هیچ آمادگی قبلی نمی‌خواهد. فقط در روز مراجعه باید موهای پای مبتلا به واریس را بتراشد.
● زمان انجام لیزر چه قدر طول می‌كشد؟
▪‌ زمان خیلی كوتاه است. شاید در نهایت نیم ساعت باشد.
● شیوه انجام لیزر چگونه است؟
▪‌ ما با استفاده از سونوگرافی داپلر، محل دقیق رگ واریسی را معلوم می‌كنیم. سپس با بی‌حسی موضعی آن ناحیه، پس از عبور یك سوزن به داخل ورید، یك شكاف دو میلی‌متری ایجاد می‌كنیم. سپس فیبر لیزر را وارد سیاهرگ واریسی كرده و دستگاه را روشن می‌كنیم. در حالی كه دستگاه روشن است، فیبر را به آرامی بیرون می‌كشیم و با این كار، دیواره رگ روی هم می‌خوابد و رگ بسته می‌شود.
پس از اتمام كار، یك باندكشی به پای بیمار می‌بندیم كه آن را یك هفته بعد می‌تواند باز كند. همان‌طور كه گفتم بیمار با پای خودش می‌تواند به فعالیت‌های روزمره‌اش بپردازد.
● فرمودید سیاهرگی كه مبتلا به واریس بوده را می‌بندید. آیا با این كار در خون‌رسانی پا مشكلی به وجود نمی‌آید؟
▪‌ خیر. لیزر در واقع با تابش به دیواره سیاهرگ‌های گشادشده موجب جمع شدن دیواره‌های آن سیاهرگ می‌شود و بعد از درمان، خون به جای عبور از این سیاهرگ، از طریق سیاهرگ‌های سطحی و سایر سیاهرگ‌های عمقی پا در جریان خواهد بود.
● هزینه درمان با لیزر نسبت به درمان با جراحی تفاوت دارد؟
▪‌ بله. خیلی كمتر از هزینه جراحی است.
● چه مدت بعد از درمان نتایج آن را می‌توانیم مشاهده كنیم؟
▪ كمی بعد از درمان، تورم مختصری كه در آن ناحیه هست از بین می‌رود و ظرف مدت چند هفته نتیجه قابل روِیت است. حتی اگر یك ماه بعد از لیزر شدن، شما پای فرد را مشاهده كنید هیچ آثاری از رگ واریسی نخواهید دید.
● آیا همه بیماران مبتلا به واریس با این روش بهبود می‌یابند؟
▪ بله. ۹۷ درصد بیماران با این روش، در همان جلسه بهبودی حاصل می‌كنند. آن ۳ درصد بقیه هم با تكرار دوباره درمان كاملا خوب می‌شوند.
● این روش عارضه‌ای هم دارد؟
▪ خیر. بافت‌های اطراف به هیچ‌وجه تحت تأثیر نخواهند بود. چون نوع لیزری كه برای هر كار درمانی انتخاب می‌شود، خاص است و دقت لازم در این انتخاب صورت می‌گیرد. به طور كلی لیزر عارضه‌ای به جای نخواهد گذاشت.
● چگونه لیزر مورد نظر را انتخاب می‌كنید؟
▪ براساس نوع هدف درمانی كه داریم، انتخاب لیزر صورت می‌گیرد. به طور مثال در كارهای جراحی از لیزرهای با توان بالا استفاده می‌شود، چون ما در واقع می‌خواهیم قسمتی را برش دهیم .مثلا بافت‌های پرخون را با چاقو برش نمی‌دهند و از لیزر استفاده می‌كنند. به این ترتیب هم برش ظریف‌تر است و هم خون‌ریزی به وجود نمی‌آید. اما در درمان واریس ما به لیزری نیاز داریم كه كم‌توان باشد، چون قرار نیست جایی را برش بدهیم. پس یكی از پارامترهای انتخاب لیزر، توان لیزر است.
● عمق نفوذ هم همین‌طور. باید برحسب نوع كار درمانی كه می‌خواهیم انجام دهیم نوع لیزر را انتخاب كنیم.
▪ درباره اصلاح قرنیه چشم ما به عمق نفوذ بسیار كم در حد چند میكرون نیاز داریم كه فقط یك لایه را از روی قرنیه چشم بردارد و انحنایی ایجاد كند. پس اگر لیزر نابجا انتخاب شود، چشم را كور می‌كند. لیزرها در طول موج، با هم تفاوت دارند كه برحسب بافت و نوع هدف درمانی باید لیزر مناسب انتخاب شود.‌

گفت‌وگو با دكتر شهرام اخلاق‌پور، فوق‌تخصص اینترونشنال رادیولوژی
الهه رضائیان

منبع : روزنامه سلامت