اجرای تور داخلی اقتصادی نیست

با نزدیک شدن به سال نو میلادی، تعداد و نرخ آگهی‌های تورهای خروجی در نشریات افزایش پیدا کرد. این در حالی است که اجرای طرح سفرهای ارزان‌قیمت هم نتوانست جایی برای آگهی‌های تورهای داخلی در این میان باز کند.
مصطفی شفیعی شکیب که از بنیانگذاران تورهای یک روزه و چند روزه در کشورمان است علت اصلی این امر را نرخ بالای هتل‌ها و افزایش نرخ بنزین دانسته و می‌گوید: «اجرای تورهای داخلی برای دفاتر خدمات مسافرتی مقرون به صرفه نیست و دلیلی برای فعالیت در این حوزه نمی‌بینند.»
وی افزود: «آژانس‌های مسافرتی در واقع بنگاه‌های اقتصادی هستند و در نتیجه وقتی در اجرای تورهای خارجی درآمد بیش‌تری نصیب آنان می‌شود خودشان را برای برگزاری تورهای داخلی به زحمت نمی‌اندازند.»
شفیعی شکیب با اشاره به این که اجرای طرح تورهای ارزان قیمت از سوی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری موجب رکود کاری سایر دست‌اندرکاران گردشگری در این بخش شد، گفت: «وقتی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با تعدادی آژانس مسافرتی مشخص تورهایی را با خدمات و نرخ پایین باب کرد، دیگر جای فعالیت برای برنامه‌های سایر دفاتر باقی نگذاشت چرا که هنوز مردم ما با این که; گردشگری فروش خدمات است آشنایی چندانی ندارند و در نتیجه وقتی آن‌ها تور (به طور مثال) مشهد را با ۴۰ هزار تومان برگزار می‌کنند، کسی در تورهای با خدمات و نرخ بالاتر که ما اعلام می‌کنیم، شرکت نمی‌کند.»
وی با اعتماد بر این که نحوهء اجرای تورهای ارزان قیمت مردم را نسبت به دفاتر خدمات مسافرتی بدبین کرده است، می‌گوید: «بسیاری از گردشگران در مقایسه نرخ‌های دفاتر خدمات مسافرتی با طرح اعلام شده، تصور می‌کنند، آژانس‌ها از آنان پول اضافی می‌گیرند.»
شفیعی‌شکیب با وجود آن که در سال ۷۲ برگزاری تورهای یک روزه را در کشور طراحی و اجرا کرد پس از_ ۱۰ سال فعالیت در این حوزه از سال ۸۲ دیگر این تورها را برگزار نمی‌کند. وی در این خصوص می‌گوید: «در آن سال‌ها برای اجرای تورهای یک روزه ماشین را خیلی ارزان‌تر کرایه می‌کردیم اما حالا حتی با روزی ۴۰۰ هزار تومان هم، اتوبوس گیرمان نمی‌آید، از طرفی نرخ هتل‌ها هم بسیار افزایش پیدا کرده است.»
وی همچنین به صدور بی‌رویهء مجوز برای فعالیت در امر تورگردانی اشاره کرد و گفت: «طی دههء اخیر تعداد دفاتر خدمات مسافرتی بدون وجود نظارت دقیق رشد پیدا کرد و در برخی موارد افرادی به اجرای تور پرداختند که ما را از هدف اصلی‌مان در برپایی تورهای داخلی دور کردند به طوری که شاهد آگهی‌هایی با عنوان تورهای یک روزهء شاد شاد شاد هستیم.»
فخرالسادات غنی از دیگر دست‌اندرکاران صنعت گردشگری با تایید نظرات شفیعی‌شکیب می‌گوید: «طرح سفرهای ارزان قیمت بیش‌تر در حوزهء اندیشه اتفاق افتاد تا در حوزهء عمل و تا ورود به عملیاتی کردن این طرح خیلی فاصله داریم.»
وی گرانی نرخ تورهای داخلی را یکی از دلایل رونق تورهای خروجی دانسته و گفت: «وقتی نرخ یک هفته‌ای تور ترکیه با سفر چند روزهء داخلی برابری می‌کند، طبیعی است که بسیاری از گردشگران ایرانی به سوی سفرهای خارجی هدایت می‌شوند.»
او که حدود شش سال است در بخش طبیعت‌گردی به اجرای طرح تور می‌‌پردازد درخصوص نرخ این تور می‌گوید: «در حال حاضر نرخ تورهای طبیعت‌گردی از ۲۰ هزار تومان به بالاست و ارزان‌تر از سایر تورهای تاریخی و فرهنگی محسوب می‌شود چرا که در تورهای طبیعت‌گردی نیازی به اقامت در هتل‌ها نیست بنابراین هزینه‌ها کم می‌شود.»
فخر‌السادات غنی اقتصاد تک محصولی را علت اصلی رکود گردشگری در کشورمان می‌داند. وی در این خصوص گفت: «تا زمانی که محوریت اقتصاد کشورمان بر پاشنهء چاه‌های نفت بچرخد، باور واقعی برای توسعهء گردشگری در سطح کلان کشور وجود نخواهد داشت و تنها برای آن‌که در عرصهء بین‌المللی و داخلی بگوییم که ما هم در حوزهء گردشگری هستیم، به نمایشگاه‌ها می‌رویم و برنامه‌هایی به اجرا درمی‌آید که در چرخهء اقتصادی کشور تعیین‌کننده نیست.»
غنی همچنین معتقد است، هنوز بخش آموزش گردشگری کشور با فقر چشمگیری دست و پنجه نرم می‌کند و می‌گوید: «با وجود آن‌که حدود ۱۱ دورهء آموزش راهنمایان طبیعت‌گردی را در کشور برگزار کردیم هنوز هیچ جزوهء آموزشی از طریق سازمان متولی در اختیارمان قرار نگرفت و هیچ کارشناسی هم برای این که جزوات تهیه شده توسط استادان خودمان را در اختیارشان قرار دهیم وجود نداشت.»
از سوی دیگر جمشید حمزه‌زاده مدیر کل گردشگری داخلی با تاکید بر این که اجرای طرح سفرهای ارزان قیمت در توسعهء گردشگری داخلی موثر بوده است، گفت:‌«۲۴۷ هزار نفر در شش ماه اول سال جاری از این طریق به نقاط مختلف کشور سفر کردند که اسامی آنان در دفترمان ثبت شده است.»

دلبر توکلی

منبع : روزنامه سرمایه