چهارشنبه, ۲۶ دی, ۱۴۰۳ / 15 January, 2025
مجله ویستا
ته‌فنجانت چه خبر است؟
اینگونه سخنان را، تمام كسانی كه به فالگیری و طالع‌بینی اعتقاد دارند، بارها به اشكال مختلف از زبان كسانی كه مدعی خبر داشتن از آینده هستند، شنیده‌اند و با این حال، همان افراد نه تنها باعث می‌شوند بازار طالع‌بینی و آینده‌نگری داغ بماند و دست‌اندركارانش درآمدی سرشار از طریق فریفتن دیگران و دادن نوید آینده بهتر به آنها داشته باشند،كسان دیگری را نیز با القائات خود می‌فریبند و به دام طالع‌بین‌ها و فالگیرها می‌اندازند.
براستی در پشت پرده پدیده‌یی به نام طالع‌بینی چیست؟
خوشبین‌ها، عقیده دارند كه فالگیرها موجوداتی استثنایی هستند و در پاسخ به چنین سوالی می‌گویند كه آنان به پشتوانه علمی كه از آن برخوردارند، می‌توانند آدم‌های دیگر را نسبت به آینده‌شان هشیار سازند و در مقابل، بدبین‌ها مدعیان فالگیری را موجوداتی شیاد می‌دانند كه با سوءاستفاده از سادگی مراجعان خود، سعی در اغفال آنها برای تامین نیات مادی خود دارند و وقتی همین پرسش با یك دانش‌آموخته رشته روانشناسی در میان گذاشته شد، پاسخ آن بود كه فالگیرها، بدون آنكه كوچكترین مطالعه‌یی در رشته روانشناسی داشته باشند، براؤر تمرین و ممارست، به روانشناسانی خبره تبدیل شده‌اند و پس از چند دقیقه حرف زدن با كسی كه به آنها مراجعه كرده است، درك می‌كنند كه باید چه بگویند تا به دل مشتری بنشیند و بابت شنیدن آنها حاضر به پرداخت پول بشود.پروانه بنی‌یعقوب، در این باره می‌گوید: حتی سرسخت‌ترین منتقدان به طالع‌بینی و فالگیری هم در اعماق وجودشان مختصری خرافاتی هستند و تا حدودی القائات دیگران را، خصوصا اگر در راستای افكار و اندیشه‌هایشان باشد، باور می‌كنند و همین روحیه باعث شده تا بازار فالگیرها، رمالان، دعانویس‌ها و... از داغی موردنظر خودشان برخوردار بماند.وی كه كارشناس مشاوره و راهنمایی است، می‌افزاید: تلاش برای كشف مجهولات، با شروع زندگی بشر بر روی زمین شروع شده و تا روزی هم كه حیات بر روی كره خاكی استمرار داشته باشد دوام خواهد آورد. منتهی در گذشته‌های دور، انسانی كه زیراندازش زمین، بالاپوشش آسمان و خانه‌اش غارها و شكاف صخره‌ها بود و شكم خود را از طریق شكار حیوانات سیر می‌كرد، آنچه برایش اهمیت داشت آن بود كه در شكار موفق شود و از گرسنگی نمیرد و امروز، همان نیاز به نسبت شرایط زندگی تغییر كرده و حرف‌هایی كه فالگیرها می‌زنند به صورت دلخوشكنك طرفداران فال و فالگیری درآمده است.این موضوع، مورد تایید صاحب‌نظران جهانی نیز هست. از جمله «هو.جنسن» مولف كتاب تاریخ هنر، با اشاره به نقاشی غارها كه نمونه‌های متعددی از آن در اسپانیا، سوریه و حتی در قسمت‌هایی از لرستان خودمان كشف شده، نیازهای معیشتی انسان‌های اولیه را بن‌مایه ایجاد آنها دانسته و متذكر شده كه انسان نخستین، كه هنوز دركی از نظام هستی نداشت، وقتی می‌خواست به شكار برود، نقش حیوانی كه درصدد شكار آن بود، بر روی دیواره غار محل سكونت خود ترسیم می‌كرد و با ترسیم كردن ضربات نیزه بر بدن آن حیوان، در واقع از نیروی تلقین به خود برخوردار می‌شد و با قوت قلب بیشتری قدم در راه شكار می‌گذاشت و این همان چیزی است كه با تغییر و تبدیل‌هایی در ادوار مختلف زندگی بشر ادامه یافته و به زمان ما رسیده است.یك روانشناس، با تاكید بر اینكه پدیده سرگرم كننده فال، در قرن بیست و یكم و عصر تكنولوژی بین بسیاری افراد تحصیلكرده و بخصوص زنان و دختران خریدار دارد، به اقناع شدن غریزه كنجكاوی بشر اشاره می‌كند و می‌گوید: فالگیری علاوه بر جنبه‌های سرگرمی و تفنن، یا ارضای حس كنجكاوی نسبت به آینده، جنبه‌های قابل تامل دیگری نیز دارد.
این روانشناس، رویكرد بسیار زیاد دختران جوان به اطلاع از آینده و استقبال از پیشگویی‌های فالگیران را بهانه‌یی برای رسیدن به آرامش روحی، تسلی و امیدواری نیز می‌داند و می‌گوید: اگر نگاهی ولو سطحی، به محتوا و قالب اصلی اظهارات فالگیران و حتی پیام‌های مندرج در فال‌های به اصطلاح سرنوشت نشریات، یا كتاب‌های مثلا علمی طالع‌بینی‌های چینی، هندی، فیثاغورثی، خورشیدی، ژاپنی و... بیاندازید، بخوبی متوجه می‌شوید تمام پیام‌ها دارای بار مثبت و توام با نوعی خوشبینی و ایجاد اعتماد به نفس در مخاطب است.به اعتقاد كارشناسان، این امر، تا زمانی كه در حد ایجاد امید و ناشی از نگاه انداختن بر صفحات فال نشریات باشد، بسادگی می‌توان از كنارش گذشت و آن را كاری تفننی در حد بقیه تفنن‌ها انگاشت. اما مشكل اصلی اینجاست كه این پدیده، همیشه مساله‌یی آرام و كم‌آزار نیست و گاه، دیده و شنیده شده كه اعتقاد افراطی بعضی كسان به اظهارات فالگیرها، باعث ایجاد مشكلاتی در زندگی خودشان یا دیگران شده است.به اعتقاد یك روزنامه‌نگار قدیمی، شاید فال‌های مندرج در مطبوعات را به نوعی پیام‌هایی روشن، واضح و دارای بار مثبت دانست كه بعضی از آنها را در شرایط عادی نمی‌توان به مخاطب قبولاند و انتظار تبعیت از آنها را داشت. زیرا كاركرد این نوع پیام‌ها، دقیقا شبیه پیام‌های مثبتی است كه از طریق شعر و قصه به خواننده منتقل میشود و نمی‌توان منكر شد كه حتی اگر درصد اندكی از خوانندگان نشریات با خواندن پیام‌هایی مثل ضرورت نظم و ترتیب بخشیدن به كارهایشان، یا تامل در كاری كه قصد انجامش را دارند، عمل كنند، این كار، نه تنها لطمه‌یی به آنان نمی‌زند، بلكه خیلی هم مفید است. اما فالگیران، كه خوب می‌دانند هرچه حرف‌ها و پیام‌هایشان اغراق‌آمیزتر باشد، مهارتشان بیشتر توسط علاقه‌مندان فال و فالگیری، تایید میشود، موضوعاتی را به مشتریانشان القا می‌كنند كه گاهی مساله‌ساز است.این اعتقاد را بعضی حوادؤی هم كه گاهی اتفاق می‌افتد و خبرش در صفحات حوادث روزنامه‌ها به چاپ می‌رسد، تایید می‌كند. گواهش هم اینكه در خبرها آمده بود یك زن، كه تحت تاؤیر القائات یك فالگیر تصور می‌كرد شوهرش به وی وفادار نیست و در محل كار خود تماس‌های تلفنی زیادی با زنان غریبه دارد، از فالگیر خواست تا راهی برای سربه‌راه شدن شوهرش به وی بیاموزد و فالگیر كه تمام راه‌ها را رفته بود تا زن را به چنان مرحله‌یی از استیصال برساند، در قبال دریافت مبلغی حدود یك میلیون تومان، تكه فلزی را كه عباراتی نامفهوم روی آن حك شده بود، به زن داد و اظهار داشت كه چنانچه بتواند آن را به كف گوشی تلفن روی میز شوهرش بچسباند، زنان ودخترانی كه با شوهرش در ارتباط هستند، هر گاه با وی تماس بگیرند، تلفنش اشغال است و... چه بسا، زمانی كه چنین حرفی می‌زد، تصور می‌كرد آن زن نخواهد توانست چنین كاری انجام دهد. ولی مشتری، با فریفتن یكی از مستخدمان محل كار شوهرش، توانست حرفهای فالگیر را موبه مو اجرا كند و جالب اینكه چند روز بعد، شوهر او، كه مدیرعامل یك شركت معتبر هم هست، برحسب اتفاق چشمش به آن تكه فلز افتاد و چون كنجكاوی برانگیز بود درباره‌اش از مستخدم خود توضیح خواست و وی نیز واقعیت را گفت و میانه زن و شوهر، چنان شكراب شد كه گذرشان به دادگاه خانواده افتاد و...
یك كارشناس خارجی مسائل اجتماعی، در جواب به این پرسش كه چرا زنان و دختران كشش بیشتری نسبت به فال دارند؟ گفته: در جوامعی كه زنان زمام سرنوشت خود را در دست ندارند و مردان برای زندگی آنان تصمیم می‌گیرند، به دلیل انفعال و برای آنكه بتوانند مردانشان را مطیع اراده خود سازند و همچنین برای فرار از بن‌بست‌هایی كه در آن اسیرند، از فال استقبال می‌كنند، در حالی كه پروانه بنی یعقوب، اعتقادی جز این دارد و می‌گوید: چنین ادعایی از بنیان باطل است. زیرا تجربه نشان داده كه در طبقات متوسط و پایین جامعه، با وجودی كه زنان از استقلال و آزادی كمتری نسبت به زنان طبقات مرفه برخوردارند، گرایش به فال به مراتب ضعیف‌تر از زنان و دختران مرفه و تحصیلكرده است.وی، میزان تمایل به پدیده فال را تا حد زیادی مرتبط با میزان بلندپروازی‌ها و پایین بودن قدرت تصمیم‌گیری افراد در مورد سرنوشتشان می‌داند و معتقد است گرایش به این پدیده، بخصوص در هنگام دودلی و تردید بیشتر میشود.دكتر عبدالرسول كریمی، به عنوان روانشناس نیز دیدگاهی تقریبا همین‌گونه دارد و معتقد است افرادی كه از فال استقبال می‌كنند، غالبا موجوداتی بی‌درد هستند كه در ظاهر دردی متعارف ندارند. ولی از لحاظ روحی نیازمند كمك، راهنمایی و خدمت هستند. خدمت و سرویسی كه نتوانسته‌اند از سایر منابع موجود چون سیستم‌های مشاوره و راهنمایی دریافت دارند و در نتیجه به سوی یافتن تكیه‌گاهی خرافی و كاذب متمایل شده‌اند.وی كه در این زمینه، مطالعات و تالیفاتی هم دارد، می‌گوید: در یك نظرسنجی از جمعی دانشجویان علاقه‌مند به طالع‌بینی و پیشگویی متوجه شدم اكثر آنها علی‌رغم اینكه اعتقاد چندان زیادی به این قضایا ندارند، دلیل گرایش خود به فال را نیاز به آرامش، حتی آرامش كاذب می‌دانند و معتقدند آرامش و اعتمادبه‌نفس ناشی از شنیدن سخنان فالگیرها، لااقل از آرام‌بخش‌هایی چون دیازپام، اگزاپام و... بهتر است!به اعتقاد بعضی از دیگر علاقه‌مندان فال، بعضی مسائل زندگی كه حل آنها زمان می برد و تحمل زمان برای حل آنها سخت است نیز، باعث گرایش بعضی افراد به فال میشود و با این كار می‌كوشند تا به گونه‌یی خود را سرگرم سازند تا زمان بگذرد و در خلال گذشت آن، امیدواری خود را از دست ندهند.به اعتقاد یكی از نویسندگان كتاب‌های طالع‌بینی، بسیاری كسان، برای اینكه به نوعی تخلیه روانی شوند و ضمنا، به دلایلی دوست ندارند به دكتر، روانپزشك، دارو و درمان متوسل شوند، به سمت طالع‌بینی و فال روی می‌آورند.وی با تاكید بر تیراژ نسبتا بالای كتاب‌های طالع‌بینی، كه به گفته خودش هیچ‌كدام از آنها هم زیربنای علمی ندارد، خاطرنشان می‌سازد كه حتی مطالعه این نوع كتاب‌ها، با وجودی كه بار مالی زیادی به علاقه‌مندان تحمیل نمی‌كند و خطرات تلقینات فالگیرها را نیز ندارد، حركتی است كه ریشه در ناآرامی روح و روان خواننده دارد و باعث میشود كه با دلخوش كردن به پیام‌های ساختگی، از حركت در مسیر صحیح و یافتن راهی مناسب برای حل مشكلاتش غافل بماند
منبع : روزنامه اعتماد
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست