بررسی نسخه های بیمه پزشکان شهر رفسنجان در سال های ۱۳۷۴ و ۱۳۷۹

● سابقه و هدف:
وضعیت دارو و کمبودهای آن از مشکلات اساسی مردم به شمار می رود و یکی از علل مهم آن مصرف غیرمنطقی داروها و فرهنگ غلط نسخه نویسی است. به همین علت سازمان بهداشت جهانی WHO شاخص هایی رابرای بررسی مصرف دارو در منطقه پیشنهاد کرده که با استفاده از آنها می توان مقایسه های بنیادی در مورد وضعیت مصرف دارو در نواحی مختلف و در زمان های مختلف به عمل آورد، این مطالعه جهت بررسی همین شاخص ها طراحی شده است.
● روش بررسی:
این مطالعه توصیفی- مقطعی در ۲ مرحله در سال های ۱۳۷۴ و ۱۳۷۹ انجام شد. جمعیت مرجع نسخه های تجویز شده در دفترچه بیماران تحت پوشش بیمه های تامین اجتماعی و خدمات درمانی می باشد که به داروخانه های شهر رفسنجان ارجاع شده بود. مجموع ۲۷۹۱ نسخه در سال ۱۳۷۴ و ۴۱۰۴ نسخه در سال ۱۳۷۹ بررسی شد میانگین اقلام تجویزی، درصد نسخه های حاوی آنتی بیوتیک، درصد نسخه های حاوی داروی تزریقی و درصد داروهای با نام ژنریک مورد بررسی قرار گرفت.
● یافته ها:
میانگین اقلام تجویزی در سال ۱۳۷۴در نسخ پزشکان عمومی و متخصص به ترتیب ۴.۲۶ و ۳.۲ و در سال ۱۳۷۹ به ترتیب ۳.۷۵ و ۳.۳۹ بوده که در هر سال بین پزشکان عمومی و متخصص اختلاف معنی داری وجود دارد. در سال ۱۳۷۴ ۸۰.۷% نسخ پزشکان عمومی و ۱۴.۹% نسخ پزشکان متخصص و در سال ۱۳۷۹، ۴۶% نسخ پزشکان عمومی و ۱۶.۹۳% نسخ پزشکان متخصص حاوی حداقل یک داروی تزریقی بود که این شاخص در هر دوسال بین دو گروه پزشکان اختلاف معنی دار نشان می دهد. در سال ۱۳۷۴، ۹۶.۸% داروهای تجویزی پزشکان عمومی و ۹۶.۷% داروهای تجویزی پزشکان متخصص با نام ژنریک نوشته شده بود، در حالی که در سال ۱۳۷۹ شاخص مذکور به ترتیب ۹۱.۸۵ و ۸۷.۴ درصد بود که در هر دو گروه پزشکان این شاخص نسبت به سال ۱۳۷۴ کاهش معنی داری را نشان می دهد. در سال ۱۳۷۴، ۷۰.۸% نسخ پزشکان عمومی و ۲۲.۲% نسخ پزشکان متخصص حاوی حداقل یک آنتی بیوتیک بوده که این شاخص در دو گروه با هم اختلاف معنی داری دارد.
● نتیجه گیری:
نتایج این مطالعه نشان می دهد که شاخص های تجویزی در هر دو مرحله در پزشکان متخصص بهتر از پزشکان عمومی بوده ، اما در مقایسه سال های ۱۳۷۴و ۱۳۷۹ شاخص‌های پزشکان عمومی بهبود یافته اما در پزشکان متخصص تغییری تکرده و یا افزایش یافته است.

محمد خاکساری
علی جعفر احمدی کهن
غلام رضا سپهری
کاوه شفیعی
سهراب صادقی

منبع : پایگاه اطلاعات علمی