حلقه معیوب فقر و سیگار

شعار «حلقه معیوب» بیانگر ارتباط تنگاتنگ دخانیات و فقر و چگونگی تأثیر مصرف دخانیات خصوصاً در افراد فقیرتر كه میزان مصرف بیشتری نسبت به افراد با درآمد بالاتر دارند، در بروز پیامدهای ناگوار بر درآمد ناپایدار و اقتصاد نامطمئن این افراد است. در حال حاضر هر ۵/۶ ثانیه یك نفر در اثر ابتلا به بیماریهای ناشی از استعمال دخانیات جان خود را از دست می دهد و بسیاری هم دچار بیماری و ناتوانیهای مرتبط می شوند در حالی كه دنیای امروز نمی تواند هدر رفتن چنین سرمایه های عظیم را در اثر این اپیدمی قابل پیشگیری بپذیرد.» مطالعات انجام شده در سراسر دنیا نشان داده است كه مردم فقیر تر در هر دو منطقه پیشرفته و در حال توسعه تمایل بیشتری به مصرف دخانیات داشته و بیشترین بار بیماریهای مرتبط را همین قشر از جامعه متحمل می شوند.مصرف دخانیات در افرادی كه از سطح تحصیلات كمتری نیز برخوردار هستند بیشتر است. مطالعات اخیر در ریودوژانیرو- برزیل حاكی از آن است كه شیوع استعمال دخانیات بین افرادی كه چهار كلاس یا كمتر سواد دارند ۲۶ درصد و در مقابل این میزان در افرادی كه از سطح تحصیلات بالاتری برخوردار هستند (۹ كلاس یا بیشتر) ۱۷ درصد می باشد این روند در مورد سطح درآمد افراد نیز صادق است. بسیاری از مطالعات انجام شده نشان داده است كه مردم فقیر تر درصد بیشتری از درآمد خانواده را صرف خرید محصولات دخانی می نمایند در جایی كه هزینه می توانست صرف سایر نیازهای اساسی همچون غذا، پوشاك، سرپناه، تحصیلات و مراقبتهای بهداشتی شود. در بنگلادش چنانچه دو سوم پول هزینه شده برای دخانیات صرف تهیه مواد غذایی مورد نیاز شود از سوء تغذیه ۵/۱۰ میلیون نفر جلوگیری خواهد شد.دخانیات همچنین تأثیرات نامطلوبی بر اقتصاد كشورها می گذارد. بارنوم در مطالعه اقتصادی كه در سال ۱۹۹۴ در خصوص هزینه های دخانیات در سطح جهانی انجام داده است برآورد نموده كه سالیانه زیان خالص دخانیات در سطح جهان ۲۰۰ هزار میلیون دلار است كه یك سوم آن در كشورهای در حال توسعه هزینه می شود.
اطلاعات دیگری هم در كشورهای در حال توسعه وجود دارد. در مصر هزینه درمان بیماریهای ناشی از استعمال دخانیات حدود ۵/۵۴۵ میلیون دلار در سال ۲۰۰۳ برآورد شده است. در چین هزینه های بهداشتی استعمال دخانیات ۵/۶ میلیارد دلار در سال (در اواسط دهه ۱۹۹۰) محاسبه شده است. از دیگر تبعات اقتصادی دخانیات می توان به از دست دادن ارز(بیشتر كشورها واردكننده خالص محصولات دخانی هستند) و درآمدهای مالیاتی از طریق قاچاق و خسارت های وارده به محیط زیست از طریق كاشت و پرورش توتون اشاره كرد.سازمان جهانی بهداشت در مراسم گرامیداشت روز جهانی بدون دخانیات با اعلام این مطلب كه اكثریت قاطع كشاورزان توتون خصوصاً در كشورهای در حال توسعه در فقر زندگی می كنند خواستار تأكید هر چه بیشتر كشورهای جهان بر موضوع مذكور در برگزاری مراسم روز جهانی بدون دخانیات شد.دكتر كاترین لی كاموس مشاور مدیر كل بیماریهای غیرواگیر و بهداشت روانی سازمان جهانی بهداشت اعلام كرد: «بخش اعظم هزینه های دخانیات بر كشاورزان توتون كار و خانواده های آنها تحمیل می شود. وضعیت بسیار ناگواری كه كشت توتون برای این افراد ایجاد كرده است همچون به كارگیری كودكان در زمینهای كشت توتون و تماس با مواد سمی، همچنین تأثیرات منفی آن بر محیط زیست موجب تشدید فقر و تبعات ناگوار آن در خانواده های كشاورز توتون كار می شود.»با رسیدن به آخرین محدوده زمان امضای كنوانسیون جهانی كنترل دخانیات(FCTC) ، در روز جهانی بدون دخانیات تلاش برای روشن نمودن فواید اقتصادی كشت توتون و همچنین یافتن راه حلی برای كشورهایی كه وابستگی اقتصاد شدیدی بر آن دارند صورت می گیرد.FCTC در ماه مه سال گذشته توسط همه كشورهای عضو سازمان جهانی بهداشت به امضا رسید.طبق اعلام سازمان جهانی بهداشت، اپیدمی جهانی دخانیات خصوصاً در كشورهای در حال توسعه رو به افزایش است.۸۴ درصد مصرف كنندگان مواد دخانی در كشورهای در حال توسعه هستند. دخانیات موجب مرگ ۹/۴ میلیون نفر در سال می شود و پیش بینی شده است كه این میزان تا ۲۰ سال آینده دو برابر افزایش یابد. با روند جاری مصرف دخانیات جمعیت افراد مصرف كننده از ۳/۱ میلیارد نفر به ۷/۱ میلیارد نفر تا سال ۲۰۲۵ افزایش خواهد یافت.
ترجمه: مهندس بهزاد ولی زاده
منبع: Press Release. WHO

منبع : روزنامه کیهان