جمعه, ۱۴ دی, ۱۴۰۳ / 3 January, 2025
مجله ویستا
رضاقلی خان هدایت طبرستانی
جنسیت: مرد
نام پدر: محمدهادی
تخلص: هدایت
تولد و وفات: (۱۲۱۵ -۱۲۸۸) قمری
محل تولد: ایران - تهران - تهران
شهرت علمی و فرهنگی: نویسنده ، شاعر
معروف به لَلِه‌باشی و مشهور به شیرازی. ملقب به خانی و امیرالشعراء. نسبتش به شیخ کمال خجندی می‌رسد. پدرش از اعیان قریهٔ چارده ، از توابع دامغان بود و در زمان فتحعلی‌شاه قاجار به خدمت حسینعلی میرزا ، فرمانفرمای فارس رسید و همان‌جا درگذشت. پس از فوت پدر همراه مادر و بستگانش به تهران آمد و سپس به مازندرانرفت. بعد از چند سال همراه مادرش که قصد زیارت مکه داشت ، به فارس رفت و در خدمت محمدمهدی‌خان ، متخلص به شحنه ، مشغول تحصیل شد. هدایت از آغاز جوانی به سرودن شعر پرداخت و ابتدا چاکر تخلص می‌کرد. وی خدمات اداری خود را از دستگاه حسینعلی میرزا آغاز کرد. در این دوره بود که فتحعلی‌شاه مدتی در خدمت والیان فارس ، از جمله فیروز میرزا و فریدون میرزا بود تا اینکه عازم تهران شد و به خدمت میرزاآقاسی صدراعظم رسید. محمدشاه قاجار تعلیم و تربیت فرزند خود ، عباس میرزای نایب‌السلطنه (دوم) را به وی واگذار کرد و به همین جهت به لله‌باشی معروف گردید. پس از مرگ محمدشاه گوشه‌نشینی اختیار کرد ، ولی پس از مدتی به پیشنهاد امیرکبیر و دستور ناصرالدین شاه به سفارت خوارزم مأمور کردید و به امر رضاقلی‌خان در این سفر به تألیف کتابی در شرح راه و اسامی بلاد و اسامی سرکردگان و ریش سفیدان و حوادث این سفر به نام "سفارت‌خانهٔ خوارزم" پرداخت. پس از بازگشت به تهران با کمک علیقلی میرزا اعتضادالشلطنه به ریاست و ناظمیت دارالفنون انتخاب گردید. رضاقلی خان در ۱۲۷۹ق به للگی ولیعهد مظفرالدین میرزا انتخاب و همراه او به آذربایجان رفت و پس از بازگشت به تهران انزوا گزید. وی در مسجد هدایت به خاک سپرده شد. از دیگر آثارش: تذکرهٔ "ریاض العارفین" ، مبنی بر شرح حالات عرفا ، فضلا ، حکما ، ادبا ، شعرا از متقدمین و متأخرین و معاصرین؛ تذکرهٔ"مجمع‌الفحصا" در شش جلد؛ ملحقات "تاریخ روضهٔ الصفای ناصری" ، در سه مجلد ، که الحاقی است بر "تاریخ روضهٔ‌الصفا" تألیف میر محمد بن برهان‌الدین خاوندشاه؛ "مظاهرالانوارگ؛ "لطائف‌المعارف"؛ "فهرست التواریخ"؛ "فرهنگ انجمن‌آرای ناصری"؛ در لغت فارسی؛ ثنویات ستهٔ ضروریه شامل: "انوار الاولایهٔ" در معجزات ائمه (ع) بر وزن "مخزن الاسرار" نظامی گنجوی ، "گلستان ارم" مشهور به "بکتاش نامه" بر وزن "خسر و شیرین" نظامی گنجوی ، "بحرالحقایق" بر وزن "حدیقه" سنائی؛ "انیس العاشقین" بر وزن "لیلی و مجنون" نظامی گنجوی ، "خرم بهشت" ، "هدایت‌نامه"؛ "دیوان" شعر.
نام پدر: محمدهادی
تخلص: هدایت
تولد و وفات: (۱۲۱۵ -۱۲۸۸) قمری
محل تولد: ایران - تهران - تهران
شهرت علمی و فرهنگی: نویسنده ، شاعر
معروف به لَلِه‌باشی و مشهور به شیرازی. ملقب به خانی و امیرالشعراء. نسبتش به شیخ کمال خجندی می‌رسد. پدرش از اعیان قریهٔ چارده ، از توابع دامغان بود و در زمان فتحعلی‌شاه قاجار به خدمت حسینعلی میرزا ، فرمانفرمای فارس رسید و همان‌جا درگذشت. پس از فوت پدر همراه مادر و بستگانش به تهران آمد و سپس به مازندرانرفت. بعد از چند سال همراه مادرش که قصد زیارت مکه داشت ، به فارس رفت و در خدمت محمدمهدی‌خان ، متخلص به شحنه ، مشغول تحصیل شد. هدایت از آغاز جوانی به سرودن شعر پرداخت و ابتدا چاکر تخلص می‌کرد. وی خدمات اداری خود را از دستگاه حسینعلی میرزا آغاز کرد. در این دوره بود که فتحعلی‌شاه مدتی در خدمت والیان فارس ، از جمله فیروز میرزا و فریدون میرزا بود تا اینکه عازم تهران شد و به خدمت میرزاآقاسی صدراعظم رسید. محمدشاه قاجار تعلیم و تربیت فرزند خود ، عباس میرزای نایب‌السلطنه (دوم) را به وی واگذار کرد و به همین جهت به لله‌باشی معروف گردید. پس از مرگ محمدشاه گوشه‌نشینی اختیار کرد ، ولی پس از مدتی به پیشنهاد امیرکبیر و دستور ناصرالدین شاه به سفارت خوارزم مأمور کردید و به امر رضاقلی‌خان در این سفر به تألیف کتابی در شرح راه و اسامی بلاد و اسامی سرکردگان و ریش سفیدان و حوادث این سفر به نام "سفارت‌خانهٔ خوارزم" پرداخت. پس از بازگشت به تهران با کمک علیقلی میرزا اعتضادالشلطنه به ریاست و ناظمیت دارالفنون انتخاب گردید. رضاقلی خان در ۱۲۷۹ق به للگی ولیعهد مظفرالدین میرزا انتخاب و همراه او به آذربایجان رفت و پس از بازگشت به تهران انزوا گزید. وی در مسجد هدایت به خاک سپرده شد. از دیگر آثارش: تذکرهٔ "ریاض العارفین" ، مبنی بر شرح حالات عرفا ، فضلا ، حکما ، ادبا ، شعرا از متقدمین و متأخرین و معاصرین؛ تذکرهٔ"مجمع‌الفحصا" در شش جلد؛ ملحقات "تاریخ روضهٔ الصفای ناصری" ، در سه مجلد ، که الحاقی است بر "تاریخ روضهٔ‌الصفا" تألیف میر محمد بن برهان‌الدین خاوندشاه؛ "مظاهرالانوارگ؛ "لطائف‌المعارف"؛ "فهرست التواریخ"؛ "فرهنگ انجمن‌آرای ناصری"؛ در لغت فارسی؛ ثنویات ستهٔ ضروریه شامل: "انوار الاولایهٔ" در معجزات ائمه (ع) بر وزن "مخزن الاسرار" نظامی گنجوی ، "گلستان ارم" مشهور به "بکتاش نامه" بر وزن "خسر و شیرین" نظامی گنجوی ، "بحرالحقایق" بر وزن "حدیقه" سنائی؛ "انیس العاشقین" بر وزن "لیلی و مجنون" نظامی گنجوی ، "خرم بهشت" ، "هدایت‌نامه"؛ "دیوان" شعر.
منبع : مطالب ارسالی
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست