خیال پرداز باشید

«اگر رویایی در کار نباشد، پیشرفتی حاصل نمی شود.» شاید گفتن اینکه تنها تفاوت یک کشور صنعتی و یک کشور جهان سومی در تعداد آدم هایی است که رویاپردازی کرده اند، به حساب ساده لوحی کودکانه یا حماقت گذاشته شود، اما فکر می کنم جهان ما بر همین اصول ساده استوار است.
رویاپردازی و خلق داستان های خیالی گذشته، زیربنای دنیای حقیقی کنونی است. اگر آن را قبول نمی کنید یک بار دیگر داستان «بیست هزار فرسنگ زیر دریا» اثر ژول ورن را بخوانید یا ماجرای پرواز انسان را مرور کنید.
اینکه ما فرصتی برای اندیشیدن به یک دنیای فانتزی نداشته باشیم، شاید همان قدر اهمیت داشته باشد که تمام شدن ذخایر زیرزمینی در چند صد سال آینده.
امروز به کوتاهی همین ستون در مورد ورود روبات ها به عرصه زندگی روزمره می نویسم و آنقدر خبر پاره در کنار هم می چینم تا کمی طعم این واقعیت را بچشیم.
همه ما هر از گاهی از گوشه و کنار خبرهایی در مورد روبات ها می شنویم، اینکه چقدر در صنعت تاثیرگذار بوده و هستند و فرآیندهای سخت و خطرناکی را که زمانی انسان مجبور بود به تنهایی انجامشان دهد، برایش انجام داده اند. اما به احتمال زیاد نمی دانیم که این همه هیاهو فقط مختص ۲/۱ میلیون روبات صنعتی است که نزدیک به چهار دهه است به بشر خدمت می کنند و البته به همان میزان نیروی کار را بیکار کرده اند و به عبارتی خوش بینانه تر، نیروی کار را به سمت تخصص سوق داده اند.
شنیده ایم که روبات های هوشمند در سطوح مختلف کنترل شهری در آینده یی نه چندان دور، وارد خواهند شد و شاید هیچ کدام از ما نمی دانیم که اولین ماشین پلیس هوشمند چند ماه پیش در آزمایش های نهایی تایید شده و هم اکنون در یکی از ایالت های امریکا مشغول انجام وظیفه است و همینطور نخستین زنبور هوشمند با نام «Honeywell» هم اکنون در عملیات پلیس ویژه میامی امریکا مورد استفاده قرار می گیرد.
ساخت یک روبات کوهنورد شاید دیگر به تنهایی فاقد اعتبار باشد و آنچه این روبات را از دیگر گونه های ساخته شده متمایز می کند و ارزشمند می سازد، صرفاً میزان توانایی اش در راه رفتن روی سطوح شیب دار و ناهموار است. پیچیدگی این مساله ساده، زمانی قابل فهم است که یک کوهنورد آماتور را در حالی که از جایی سقوط کرده نظاره می کنید. برای یک حرکت ساده پای روبات نیاز است محاسبه های دقیقی در مورد سرعت حرکت اعضا، وضعیت خمیدگی کمر و زاویه مفصل ها انجام گیرد تا روبات امکان حفظ تعادل را روی سطح ناهموار داشته باشد. روبات کوهنورد چندین بار آزمایش می شود و هربار از خطاهایی که انجام می دهد در ساختار الگوریتمی خود استفاده می کند تا در دفعات بعد اطلاعاتی را که از ورودی های خود دریافت می کند، با پارامترهای حاصل از تجربه های قبل ترکیب کند و روش های بهینه تر و کم خطاتر را پیش گیرد.
نزدیک به یک دهه است که در صنعت فیلمسازی استفاده از حسگرهای (سنسور) عصبی روی بدن بازیگران فیلم های انیمیشن برای تصویر کردن حرکات طبیعی یک انسان در قالب یک شخصیت انیمیشن به کاری رایج بدل شده است. دریافت سیگنال های عصبی انسان از طریق تعدادی حسگر که به اعضای بدن متصل می شوند و پردازش اطلاعات حاصله توسط پردازنده ها، صرفاً دیگر برای ایجاد یک تصویر انیمیشن طبیعی و زیبا به کار نمی رود، بلکه به شکلی گسترده تر و پیچیده تر دارای ارزش پزشکی شده است، به طوری که از طریق نصب این حسگرها به بدن، نه تنها اطلاعات حرکتی اعضای بدن دریافت می شود بلکه الگوهای حرکتی انسان از آن استخراج می شود تا در آینده یی نه چندان دور در قالب یک عضو مصنوعی که قادر است سیگنال های عصبی را از سیستم عصبی انسان دریافت کند و بلافاصله آن را به صورت یک حرکت کاملاً طبیعی به بیرون منتقل کند یا در قالب یک روبات که قادر است به کمک اطلاعاتی که پیش از این از الگوهای حرکتی انسان استخراج شده است، حرکاتی نظیر انسان از خود بروز دهد به بازار عرضه شود.
● یک خبر داخلی
از نزدیک ترین رویدادهایی که در عرصه مسابقات روبوکاپ در کشورمان در آینده روی خواهد داد، مسابقات «Iran open» است که این دوره در اواسط بهار سال آینده در دانشگاه آزاد اسلامی قزوین برگزار خواهد شد.
در پایان اگر بخواهم منصف باشم آن جمله اول را باید به این شکل بازنویسی کنم «اگر رویایی در کار نباشد و هزار و یک چیز دیگر، پیشرفتی حاصل نمی شود.» اما همچنان جهان ما بر همین اصول ساده استوار است.

احسان شارقی

منبع : روزنامه اعتماد