سه شنبه, ۹ بهمن, ۱۴۰۳ / 28 January, 2025
مجله ویستا
ایرانیان ،بی‌حوصله‌اند نه افسرده
گفتم: «چرا چنین قرصهایی را می‌خوری؟» گفت: «سرم درد می‌كند.» گفتم: مسكن‌های ضعیف‌تری هم هست. چرا از یك آرامبخش استفاده می‌كنی؟» گفت:«مدتی پیش كه شبها خوابم نمی‌برد به دكتر مراجعه كردم، اینها را داد. الان هم دیگر باید ۳ تا ۳ تا بخورم و گرنه جواب نمی‌دهد. قرص‌های ضعیف‌تری مثل استامینوفن و آكسار هم كه اصلا اثری نداره.»دیگر اصلا فرق نمی‌كند دختر باشد یا پسر، پیر باشد یا جوان، كافی است نگاهی به محتویات كیفشان بیاندازید یا سری به كشوهای اتاق یا قفسه‌های یخچال بزنید. تقریبا دیگر غیرممكن است كه اثری از انواع و اقسام مسكن‌ها و آرامبخش‌ها نیابید.
در حالی كه كشورهای عرب همسایه حتی به همراه داشتن مسكن‌های خفیفی مثل استامینوفن را هم جرم محسوب می‌كنند و در صورت یافتن آنها در كیفتان به جرم قاچاق دستگیرتان می‌كنند با فاصله نه چندان زیاد داخل مرزهای ایران بزرگ و جوان ما، مصرف قرص‌های مسكن و آرامبخش به جزیی از زندگی روزمره بسیاری از افراد تبدیل شده است.ایران یكی از پرمصرف‌ترین كشورهای دنیا در زمینه انواع دارو است. اما چرا؟ آیا مصرف این همه مسكن و آرامبخش لازم است؟
از سوی دیگر شنیدن و به كار بردن اصطلاحاتی مانند «عصبی است» یا «دچار افسردگی شده» نیز به یكی از مكالمات همیشگی میان مردم تبدیل شده است.مطبوعات و رسانه‌ها نیز هر روز پر می‌شوند از آمارهای مختلف از افسردگی جوانان و مردم ایران، شیوع اضطراب و افسردگی و وسواس و انواع بیماری‌های روحی دیگر.
بتازگی نیز اعلام كردند ۵۰ درصد مراجعه بیماران به پزشكان به علت بیماری‌های جسمی ناشی از فشارهای روانی و اضطراب است.
اما دكتر «مصطفی اقلیما» رییس انجمن علمی مددكاران اجتماعی ایران، نظر متفاوتی دارد.او معتقد است غیرممكن است این تعداد از افراد جامعه دچار بیماری‌های مختلفی از جمله اضطراب و افسردگی باشند.او میگوید: «در ایران نیز مانند بسیاری دیگر از نقاط دنیا ۹۰ درصد افرادی كه به روانپزشك مراجعه می‌كنند راه را اشتباه رفته‌اند.»
او معتقد است بیماری مردم ایران برخلاف آنچه رایج شده افسردگی نیست. مردم ایران دچار بی‌هدفی، ناامیدی و بی‌حوصلگی شده‌اند.
بیماری یا مساله
دكتر اقلیما میگوید: بیماری باید ریشه ارگانیك داشته باشدأ در حالی كه مردم ما عموما دچار چنین مشكلی نیستند. آنچه ایرانیان را به رخوت كشانده و آنها را به ظاهر افسرده می‌كند، مسائل مختلف است، مسائلی كه ریشه ارگانیك یا شخصی ندارند بلكه ناشی از شرایط اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و خانوادگی است.
اگر دختر جوان شبها دچار بی‌خوابی می‌شود به علت بیماری‌های عصبی نیست بلكه به دلیل بیكاری و بی‌هدفی در زندگی است.
امكان اشتغال كم است.امكان ادامه تحصیل محدود است. محدویت‌های عرفی و خانوادگی مانع از فعالیت‌های بسیاری می‌شوند. تفریحات زیادی برای آنها وجود ندارد و او مجبور است تمام روز خود را تنها سپری كند بدون آنكه هدف خاصی برای زندگی‌اش یا امیدی به آینده داشته باشد. جوانان دیگرمان نیز كم وبیش با همین مشكلات مواجهند. یا بیكارند یا شغلشان را بر اساس توانایی‌ها، استعدادها و علایقشان انتخاب نكرده‌اند، درآمد آنها تكافوی مخارجشان را نمی‌كند ...
در چنین شرایطی است كه افراد اعتماد و امید خود را به آینده از دست می‌دهند و چون هدف ویژه‌یی ندارند بالطبع برنامه‌ریزی خاصی نیز برای زندگی خود و پیشرفت به سوی كمال درنظر نمی‌گیرند. اولین نتیجه چنین شرایطی بی‌توجهی و بی‌حوصلگی است یا واكنش‌های عصبی تند و پرخاشجویانه. مردی كه از عهده تامین مایحتاج زندگی خود برنمی‌آید و توان عملی‌كردن خواسته‌های كودكش را ندارد با هر حركت ممكن است دست به پرخاشگری و زدوخورد بزند. اما این افراد، افرادی افسرده و عصبی نیستند. چرا كه در صورت حل مشكلات و مسائلشان و ایجاد شرایط مطلوب تمام این علایم ناپدید خواهد شد. در نتیجه این افراد نیازمند درمان نیستند بلكه نیازمند ایجاد شرایط سالم و مطلوب زندگی هستند.به عنوان مثال می‌بینیم خبری در یكی از خبرگزاری‌های كشور منتشر می‌شود مبنی بر اینكه بودجه دانشكده‌های پزشكی را به منظور مبارزه با مواد مخدر افزایش داده‌اند.
چرا ؟ كسانی كه اكنون دانشجوی رشته پزشكی هستند عمدتا افراد بسیار باهوش و توانمندی هستند كه توانسته‌اند از سد كنكور گذشته و وارد این مرحله شدند. از سوی دیگر آنها قبل از ورود به این مرحله نه معتاد بوده‌اند و نه بیمار روانی. پس چرا آن‌قدر اعتیاد در میان آنها رشد می‌كند كه نیازمند بودجه‌یی جدید می‌شود؟ چه عواملی باعث به‌وجود آمدن این علت شده است؟ درواقع باید دید معلول این علت چیست ؟نگاهی به شرایط زندگی این دانشجویان بیندازید. خواهید دید جوانی كه تا دیروز در میان خانواده با امكانات كافی و تحت مراقبت‌ها و محبت‌های پدر و مادر زندگی می‌كرده، حالا مجبور است علاوه بر تحمل رنج‌دوری در خوابگاهی زندگی كند كه از حداقل امكانات زندگی بی‌بهره است. با انواع و اقسام فرهنگ‌ها و خرده‌فرهنگ‌ها كنار بیاید وبرخوردهای ناشی از آن را تحمل كند و چندین‌سال از بهترین سال‌های زندگی‌اش و ساعاتی را كه نیازمند آرامش و آسایش بیشتر است در اتاقی سركند كه سهم او از فضای آن شاید حتی كمتر از یك متر باشد. تحت چنین شرایطی است كه جوان دچار استرس و اضطراب شده و بر اؤر فشارهای ناشی از آن ممكن است به مواد مخدر پناه ببرد. در حالی كه اگر از ابتدا شرایط مطلوب‌تری را برایش فراهم می‌كردیم شاید هرگز دچار چنین بحران‌های روحی نمی‌شد و حتی اگر اكنون نیز شرایط بهتر را برایش فراهم كنیم در واقع معلول‌های این علت را نابود كنیم او می تواند خیلی سریع به حالت طبیعی خود بازگشته و شاداب و سرزنده و فعال به زندگی و كارش ادامه دهد. بنابراین می‌توان گفت علت بروز این معلول در او نبوده، بلكه در محیط اطرافش وجود داشته در نتیجه بروز حالت‌هایی مانند بی‌حوصلگی و بی‌هدفی و حتی گرایش او به مواد مخدر ناشی از یك بیماری نیست بلكه معلول یك مساله اجتماعی یا اقتصادی است.
روش‌های غلط
شاید یكی از علت‌های به‌وجودآمدن افسردگی در افراد بویژه در سنین جوانی‌روش‌های غلط تربیتی یا آموزشی باشد.بارها دیده‌ایم كه جوانان بعد از گذراندن مراحل سخت كنكور و سعی و تلاش فراوان هنگامی كه وارد دانشگاه می‌شوند دچار ناامیدی شده و عمدتا با افت تحصیلی مواجهند.چرا كه بیشتر آنان با توجه به تعاریفی كه شنیده‌اند و تصویری كه از دانشگاه برایشان ترسیم كرده‌ایم انتظار دیدن فضایی كاملا متضاد و متفاوت را ندارند.آنها معمولا با دیدن فضایی متفاوت از تخیلات‌شان امید خود را از دست داده و با بی‌حوصلگی و بی‌هدفی تحصیل خود را ادامه می‌دهند.درحالی كه اگر از ابتدا تصویر منطقی و واقعی از فضای دانشگاه برای آنها ترسیم می‌شد، شاید آنها راحت‌تر با واقعیت كنار می‌آمدند یا حتی از ابتدا روش دیگری را برای زندگی خود انتخاب می‌كردند.دكتر اقلیما نیز این گفته را با مثال دیگری تایید می‌كند.او میگوید: دختری را تصور كنید كه تاكنون در محیط امن خانواده پروش یافته، به دور از تمامی مشكلات، مفاسد و معضلات موجود در اجتماع.حال این دختر به سن ازدواج رسیده و وارد جامعه می‌شود.دختری كه تاكنون لای پنبه بزرگ شده است را ناگهان و بدون هیچ كمكی به درون جامعه‌یی پر از گرگ می‌اندازند.نتیجه چه می‌شود؟ دختر چشم وگوش بسته عاشق و وابسته مردی می‌شود كه شناخت چندانی نیز از او ندارد.اما ممكن است خیلی زود این رابطه با مشكل مواجه شود و به جدایی بیانجامد حالا این دختر دچار سرخوردگی شده و با مراجعه به روانپزشكان به دامان آرامبخش‌ها پناه می‌برد.
آیا همه بیمارند؟دكتر اقلیما معتقد است: خیلی راحت‌است كه همه را بیمار فرض كنیم و مشكلات را از سرخود باز كنیم، اما آیا واقعا تمام این افرادی كه ما هر روز دور و بر خود می‌بینیم كه با بی‌حوصلگی كار می‌كنند و بی‌برنامه و بی‌هدف به زندگی‌شان ادامه می‌دهند، تمام این افرادی كه ممكن است با كوچكترین حركت از جا پریده و فریاد بكشند،افرادی عصبی، افسرده و بیمار هستند؟ این در حالی است كه بسیاری از اقشار جامعه ما از حداقل بهداشت روانی برخوردار نیستند.
كارمند اداره دایما باید نگرانی داشته باشد كه تا كی می‌تواند شغلش را حفظ كند و در صورت اخراج هیچ حق اظهار نظری ندارد.از سوی دیگر شاهد تبعیض‌ها و بی‌عدالتی‌های مكرر در محل كار خود است و معتقد است جایگاهش با توجه به توانایی‌ها و فعالیتی كه می‌كند عادلانه نیست و ... طبیعی است كه چنین فردی تعادلش را از دست بدهد.یا زنی كه در منزل توسط همسرش مورد ضرب و شتم قرار گرفته و انواع تحقیرها و توهین‌ها را تحمل می‌كند آیا می‌تواند به آینده امیدوار باشد یا با بی‌حوصلگی و باری به هر جهت به زندگی نگاه نكند.تحت چنین شرایطی كاملا طبیعی است كه افراد دچار مشكل شوند و به روانپزشكان مراجعه كنند.اما یك روانپزشك برای یافتن علت مشكلات پیش آمده برای این زن یا مرد چقدر تلاش می‌كند و بعد از چند دقیقه حرف زدن با مراجعه‌كننده به این نتیجه می‌رسد كه او دچار بیماری‌هایی مانند افسردگی است.متاسفانه بیشتر روانپزشكان ما بعد از ده دقیقه گوش دادن به گفته‌های مراجعه‌كنندگانشان با تجویز قرص‌های اعصاب و آرامبخش به سراغ مراجعه كننده بعدی می روند بدون آنكه به دنبال رفع مشكلات موجود و عوامل ایجاد حالت‌های آزار دهنده بروند.در حالی كه همین قرص‌ها و داروها تنها افراد را بی‌خیال‌تر می‌كند.و هر بار فرد مجبور است برای به دست آوردن این آرامش كذایی دز دارو را بالاتر ببرد و هر روز به سمت بی‌خیالی كه پویایی و سرزندگی و شادابی را از او می‌گیرد بیشتر برود.
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست