شبنامه های تفرقه انگیز

بعد از اینكه موضوع ارسال پول از طرف روسیه به طباطبایی و خبر ملاقات محرمانه بهبهانی و عین الدوله در شهر پیچید مردم بنای تعرض و بدگویی را گذاشتند در همین شرایط بود كه شب نامه ای تحت عنوان «مردم بیدار شوید به شما خیانت می كنند» به درب منازلشان ریخته شد. خبر ملاقات عین الدوله و بهبهانی و ارسال پول برای طباطبایی و چاپ این شب نامه چنان هیجان و غوغایی به پا كرده بود كه مردم را به واكنش وادار كرد. در متن شب نامه با ذكر دو واقعه فوق خاطرنشان كرده بود: «دیگر برای ملت ایران جای شك باقی نمانده است كه علت عدم كامیابی و محرومیت ملت ایران از عدالتخانه به واسطه سازش محرمانه ای است كه افراد با عین الدوله كرده اند. از او پول گرفته اند و ملت را اغفال می كنند.» در این شب نامه به شدت از فرزندان علما انتقاد شده و روابط پنهانی شان با دولتیان را فاش ساخته بود. این شب نامه و اتفاقات این چند روز ضمن ایجاد یك نوع هیجان در بین مردم روحانیون مشروطه خواه را به شدت تحت فشار قرار داده بود. اما حقیقتاً روحانیون كه بر ضد عین الدوله قیام كرده بودند موقعیت مشكلی پیدا كرده بودند زیرا از یك طرف با توطئه های عین الدوله و دولت روبه رو بودند و از طرف دیگر مردم آنها را هدف تهمت های بی روای خود قرار داده بودند. این بود كه ناچار بودند با حیثیت وآبروی خود در دو جبهه بجنگند و در صورتی كه تعلل می كردند و به درخواست های احساسی مردم توجه می كردند امكان داشت حادثه ای بس هولناك كه عاقبتش را هیچكس نمی توانست پیش بینی كند اتفاق بیفتد.

مهدی محمودیان

منبع : ایران یکصد سال پس از مشروطیت