زونگاریپتروس

● آناتومی:
زونگاریپتروس، پتروزاری بود که بالهای عریض چرمی به عرض ۱۰فوت(۳متر)داشت. این جانور، تاج استخوانی غیرعادی ای داشت که در امتداد پوزه اش قرار می گرفت و آرواره ای بلند، باریک و منحنی شکل با دندانهای نوک تیز داشت. این تاج، به هنگام پرواز، به عنوان وسیله هدایت کننده عمل می کرده است یا دارای ویژگیهای جنسی بوده است. این دایناسور، در عقب آرواره اش، دندانهایی مسطح داشت که احتمالا برای خردکردن پوسته شکارش از آن استفاده می کرده است. زونگاریپتروس، دایناسور نبوده است بلکه گونه منقرض شده ای از خزندگان پرنده می باشد.
زونگاریپتروسها، سبک وزن با استخوانهای توخالی، گردن بلند و منحنی شکل، جمجمه ای بلند و بدنی کوچک بودند. آنها مغزی بزرگ و بینایی بالایی داشتند.
بالهای زونگاریپتروس با پوستی چرمی پوشیده می شد. این پوست نازک اما سخت و محکم بین بدنش، بالای پاهایش و چهار انگشت بلندش کشیده شده بود و ساختار بال را می ساخت. چنگالها جلوتر از انگشتان دیگر قرار داشتند.
● طبقه بندی:
زونگاریپتروس، نوعی تروداکتیلویید بود. این جانور نوعی خزنده بود اما دایناسور نبود. در تعریف، همه دایناسورها خزندگان دیاپسید با وضعیت ایستایی راست و ایستاده هستند. احتمالا وضعیت ایستایی پتروزارها نیمه راست بوده است و دایناسور نبوده اند. تعداد کمی از دیرینه شناسان معتقدند که وضعیت ایستایی پتروزارها راست بوده است و بنابراین باید پتروزارها را جزء دایناسورها قرار داد(از تروپودها مشتق شده اند). به هر حال، مطمئنا دایناسورها و پتروزارها بسیار به هم نزدیک هستند.
● پتروداکتیلوییدها متعلقندبه:
· مهره داران
· تتراپودا
· دیاپسیدها- دیاپسیدها شامل همه خزندگان(به استثنای لاک پشتها)و پرندگان می باشند. از ویژگیهای آنها وجود دو حفره در بخش پشتی و بالایی جمجمه و دو حفره پشت چشمهاست.
· آرکوزارها- این گروه شامل دایناسورها، تمساحها، پتروزارها، پرندگان و غیره است.
· پتروزارها- خزندگان پرنده. دو نوع پتروزار وجود دارد:
° رامفورینکوییدها(منقاردماغی)- پتروزارهای اولیه که در دوره تریاس ظهور کردند و در انتهای دوره ژوراسیک منقرض شدند و دارای دم بلند، گردن کوتاه و بالهای بلند و باریک بودند. آنها نخستین مهره داران پرنده بودند. نمونه های آنها عبارتند از دیمورفودون، رامفورینکوس و سوردس.
° پاروداکتیلوییدها(بال انگشت دار)- اولاد آنها که در اواخر ژوراسیک ظهور کردند و در انقراض کرتاسه- ترشیاری، ۶۵ میلیون سال قبل، از بین رفتند و دم کوتاهتری داشتند. نمونه های آنها عبارتند از پتروداکتیلوس، زونگاریپتروس، پترانودون و کوئتزالکواتلوس.
● زمان زیست:
زونگاریپتروس، در دوره کرتاسه پیشین زندگی می کرد.
پرندگان در دوره ژوراسیک تکامل یافتند و احتمالا رقیب پتروداکتیلوییدها، که شامل زونگاریپتروسها می باشند، بوده اند.
● تغذیه:
زونگاریپتروس گوشتخوار بود و احتمالا ماهیها (که در سطح اقیانوسها آنها را می گرفته است)، حلزونها، خرچنگها، احتمالا پلانکتونها(بعضی گونه ها)، حشرات و لاشه مرده جانوران دیگر روی زمین را می خورده است.
● تحرک:
احتمالا زونگاریپتروس، با استفاده از بالهای بزرگ و سبکش، تا مسافتهای دور پرواز می کرده است.
● کشف فسیلها:
فسیلهای زونگاریپتروس، در چین کشف شده اند. زونگاریپتروس در سال ۱۹۶۴، توسط یانگ نامگذاری شد.

منبع : پایگاه داده های علوم زمین کشور