مقایسه دو روش فیکساسیون لام‌های خونی پاپ اسمیر به وسیله محلول کارنویز و اتیل الکل ۹۶ درصد در نمونه‌های تهیه شده از درمانگاههای زنان

● مقدمه و هدف:
سرطان رحم یکی از مشکلات مهم بهداشتی گسترده در دنیاست. تست پاپانیکولا شایع ترین ابزار موثر در دسترس برای تشخیص زودرس سرطان دهانه رحم است. خون می تواند اثرات منفی در کیفیت پاپ اسمیر داشته باشد. فیکساسیون خوب گلبول های قرمز را از زمینه لام های خونی کاهش می دهد و می تواند این تکنیک را بهبود بخشد. یکی از محلول های موثر برای لیز کردن گلبول های قرمز محلول کارنویز می باشد. هدف از این مطالعه مقایسه دو روش فیکساسیون لام های خونی پاپ اسمیر به وسیله محلول کارنویز و اتیل الکل ۹۶ درصد در نمونه های تهیه شده از درمانگاههای زنان بود.
● مواد و روش ها:
این مطالعه یک پژوهش تجربی روی ۴۵۰ لام خونی پاپ اسمیر تهیه شده از دهانه رحم ۲۲۵ زن که برای غربالگری سالانه سرطان دهانه رحم در سال های ۱۳۸۵-۱۳۸۴ به بیمارستان های زینبیه و شهید فقیهی دانشگاه علوم پزشکی شیراز مراجعه و خونریزی تماسی داشتند انجام گرفت. از هر نمونه بعد از مشاهده خونریزی تماسی دو نمونه به روش مرسوم پاپ اسمیر تهیه شد؛ در روش اول یکی از لام ها به وسیله اتیل الکل ۹۶ درصد به مدت ۵ دقیقه فیکس شد و در روش دوم لام بعدی به وسیله محلول کارنویز به مدت ۲۰ دقیقه فیکس گردید. سپس لام ها با روش پاپانیکولا رنگ آمیزی شدند و به وسیله دو نفر پاتولوژیست به صورت دو سو کور مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده های جمع آوری شده به وسیله نرم افزار SPSS و آزمون های آماری فیشر، مجذور کای و تی مستقل آنالیز گردیدند.
● یافته‌ها:
از بین ۴۵۰ نمونه تهیه شده ۴۱۰ نمونه دارای کفایت سلولی لازم برای مطالعه بودند. نتایج نشان داد که حضور سلول های سنگفرشی و استوانه ای در لام های کارنویز فیکس بیشتر از لام های اتیل الکل فیکس بود. کاهش گلبول های قرمز از زمینه لام ها و افزایش وضوح لام ها در نمونه های کارنویز فیکس بیشتر از لام های الکل فیکس بود. تشخیص سلول های التهابی و عوامل بیماری زا در لام های کارنویز فیکس بیشتر از لام های الکل فیکس بوده است (p<۰.۰۰۱)، اما تشخیص سلول های سنگفرشی و استوانه ای غیر طبیعی در دو روش، اختلاف آماری معنی داری را نشان نداد.
● نتیجه گیری:
محلول کارنویز می تواند به عنوان یک فیکساتیو موثر در نمونه های خونی پاپ اسمیر به روش مرسوم مورد استفاده قرار گیرد.

خدیجه ابدالی
مهری شمسی
نادر ریاض منتظر
سیدحمیدرضا طباطبایی

منبع : پایگاه اطلاعات علمی