کمدی جمع و جور روستایی‌

«به ساجانپور خوش آمدید» یک فیلم جمع و جور دلچسب روستایی است که روی تعداد زیادی کاراکتر فوکوس می‌کند که هریک روحیات خاص خود را دارند و به واسطه ارتباط با کاراکتر مرکزی، قصه‌هایش به صورت اپیزودی مطرح می‌شود.
شخصیت اصلی ماجرا جوانی خوش‌قلب به نام ماداف ‌با بازی شریاس تالپاده است که جزو معدود افراد باسواد دهکده کوچک خود است. او نامه‌هایی را که برای اهالی می‌آید می‌خواند و جواب نامه‌ها را برای آنها می‌نویسد. به این ترتیب او از مسائل زندگی همه اهالی ده اطلاع دارد.
او می‌تواند نامه‌ها را با اندکی تغییر و جابه‌جایی بخواند و جواب نامه‌ها را هم آن طور که خودش دوست دارد بنویسد. زمانی که یکی از اهالی ده دوست دوران کودکی ماداف ‌ برای نوشتن نامه نزد او می‌آید، وی تصمیم می‌گیرد در نامه‌های این همسایه دخل و تصرف کند.
خط اصلی قصه فیلم از همین جا شروع و فضاهای طنز و بانمکی در این رابطه خلق می‌شود. در کنار خط اصلی قصه، فیلمنامه به زندگی کاراکترهای فرعی قصه هم نگاهی دارد و در لابه‌لای ماجراهای خود، آنها را هم تعریف می‌کند.
شیام بنگال فیلمساز کهنه‌کار سینمای هند این فیلم را براساس طرح قصه‌ای از خودش کارگردانی کرده است. دیدن این فیلم برای منتقدان هندی با تعجب و شگفتی همراه بود، زیرا بنگال متخصص ساخت فیلم‌های غیرمتعارف و روشنفکرانه است و این اولین بار است که وی دست به ساخت فیلمی تجاری و عامه‌پسند زده است.
نکته جالب این که فیلم در سراسر هند با استقبال خوب تماشاگران روبه‌رو شده است. فیلم‌های قبلی بنگال از آن دسته فیلم‌هایی بوده‌اند که در جشنواره‌های معتبر بین‌المللی با استقبال روبه‌رو شده و جوایز متعددی را برای سازنده‌اش به ارمغان آورده‌اند.
به همین نسبت این فیلم‌ها از سوی تماشاگران عادی سینما مورد استقبال قرار نگرفته‌اند و گیشه سردی داشته‌اند. منتقدان سینمایی به بنگال لقب استاد سینما و فیلمسازی را داده‌اند و نمایش عمومی یک کمدی ساده و مردم‌پسند، از همین رو باعث شگفتی‌شان شده است.
در شرایطی که تماشاگران شهرهای بزرگ دوستدار تماشای فیلم‌هایی با مضامین شهری هستند، استقبالشان از یک کمدی کم‌خرج ‌ که هیچ چهره مشهوری هم در آن بازی ندارد که تمام قصه‌اش در یک روستای کوچک رخ می‌دهد، جای تعجب و شگفتی هم دارد.
این استقبال در شرایطی نصیب فیلم می‌شود که طی فصل گذشته سینماهای هند تعدادی فیلم پر سر و صدا با حضور ستارگان مطرح را نمایش دادند که جملگی در گیشه نمایش شکست تجاری سختی خوردند.
فیلم‌های شیام بنگال تا قبل از این آبرو و اعتبار خیلی خوبی برای سینمای هند در سطح بین‌المللی فراهم کرده بودند. این بار و با فیلم «به ساجانپور خوش آمدید» او اعتبار خوبی برای سینماهای داخل کشور فراهم کرده است.
اگرچه بنگال با این فیلم وارد دنیای سینمای عامه‌پسند و فراگیر کشورش شده، ولی هنوز دیدگاه‌های اجتماعی، سیاسی و فلسفی‌اش را حفظ کرده است. در دل قصه سرگرم‌کننده فیلم، بنگال یک سری بحث‌های اجتماعی و فرهنگی را نیز مطرح می‌کند و این چیزی است که سینمای عامه‌پسند هند، معمولا فاقد آن است.
بحث قدرت همیشه از بحث‌های جدی و متداول در هند بوده است. مردم بیشتر مواقع احزاب سیاسی و قدرتمندان را متهم به سوءاستفاده از قدرت سیاسی می‌کنند حتی احزاب سیاسی هم در این رابطه یکدیگر را متهم می‌کنند. خط اصلی قصه بنگال هم بر همین پایه است.
کاراکتر اصلی فیلم او جوان باسوادی است که می‌تواند با سوءاستفاده از بی‌سوادی مردم دهکده، هر چه دلش می‌خواهد برای آنها بخواند و نامه‌ها را آن طور روخوانی کند که مطابق میل خودش است.
اهالی دهکده هم نمی‌توانند بفهمند او در حال خواندن همان چیزهایی است که در نامه‌ها نوشته شده، یا این که دارد نامه‌هایی دروغین را می‌خواند. البته این کاراکتر از موقعیت ویژه خویش سوءاستفاده نمی‌کند، اما در اولین جایی که پای منافع خودش به میان می‌آید، پایش می‌لغزد و سعی می‌کند با تحریف واقعیت اوضاع را به نفع خودش سر و سامان دهد.
فیلم به ساده‌ترین شکل ممکن یکی از مهم‌ترین بحث‌های کشور هند را در بوته نقد و بررسی قرار می‌دهد. کاراکتر اصلی قصه که یک نامه‌نویس ساده است، نمایش‌دهنده صریح بسیاری از دروغ‌پردازی‌های کاسبکارانه سیاسی در این کشور آسیایی است که نقش آن توسط شریاس تالپاده به بهترین شکلی بازی می‌شود.
سینمای هند در یکی دو سال اخیر گرایش عجیبی به تولید فیلم‌های کمدی پیدا کرده است که بسیاری از آنها با استقبال خوب تماشاگران روبه‌رو شده‌اند.
در این رابطه فیلم‌های آکشی کومار، بازیگر جوان که به تام کروز هند معروف شده مثال‌زدنی هستند، ولی فیلم شیام بنگال هیچ شباهتی به این نوع کمدی‌ها ندارد. «به ساجانپور خوش آمدید»‌ قبل از این که یک کار کمدی باشد، یک اثر طنز است که حرف‌هایی جدی برای گفتن دارد. در حقیقت، این فیلم سبک و سنت کمدی‌سازی را در سینمای هند دگرگون کرده است و نوع تازه‌ای از این ژانر را معرفی می‌کند.
این نکته را درخصوص سازنده فیلم یعنی خود شیام بنگال هم می‌توان گفت. او با فیلمش یک شیام بنگال تازه را معرفی می‌کند که هیچ شباهتی به خودش ندارد. بنگال با «به ساجانپور خوش آمدید» یک خانه‌تکانی اساسی در کارنامه درخشان هنری‌اش انجام داده و سبک فیلمسازی‌اش را دگرگون کرده است.
نکته جالب این که این خانه‌تکانی و دگرگونی در زمانی صورت گرفته که برای تغییر سبک یک فیلمساز خیلی دیرهنگام به نظر می‌رسد. یادمان نرود که بنگال اکنون ۷۳ سال دارد و نزدیک نیم قرن است که در کار فیلمسازی فعالیت می‌کند.
این فیلمساز پیر و کارکشته با «به ساجانپور خوش آمدید» کاری را با موفقیت به انجام رسانده است که بسیاری از فیلمسازان جوان و تازه‌نفس، توانایی انجام درست آن را ندارند.

منبع : روزنامه جام‌جم