موسیقی بومی و رقص‌های محلی ، استان هرمزگان

اقوام و تیره‌های مختلف ایرانی (به ویژه در روستاها و شهرهای كوچك) موسیقی را به عنوان هنر نمایشی تلقی نمی‌كنند؛ اما در مناطق جنوبی كشور، به ویژه در بوشهر، هرمزگان و سیستان و بلوچستان، با تلفیق موسیقی با هنرهای نمایشی از جمله رقص، به آن جنبه نمایشی نیز داده‌اند. مراسم زار كه پیش‌تر در مورد آن سخن گفتیم،‌ از جمله مراسمی است كه در آن از موسیقی بهره می‌گیرند. در جشن‌ها، عروسی‌ها، سوگواری‌ها و مویه‌ كردن‌ها، نیز موسیقی جزءِ لاینفك مراسم است.
آن‌چه بیش از همه برای مطالعه موسیقی هرمزگان حائز اهمیت به نظر می‌رسد، تركیب جمعیتی این منطقه است. در این منطقه به جز ساكنان محلی، اقوام دیگری از جمله مهاجرین بسیار قدیمی آفریقایی نیز زندگی می‌كنند. موسیقی سواحل جنوب ایران، به عقیده بعضی از شناسندگان آن، با موسیقی بومیان آفریقایی پیوندی عمیق و ریشه‌دار یافته است.
یكی از فرم‌های معمول در موسیقی محلی «سبالو» نامیده می‌شود و آن آوازی است كه با دایره همراهی می‌شود و به وسیله خوانندگانی كه دایره‌وار كنار هم می‌نشینند، اجرا می‌گردد. خوانندگان هم‌زمان با اجرای سبالو، شانه‌های خود را به طرف راست و چپ منظماً حركت می‌دهند. رقص و موسیقی سبالو متأثر از موسیقی آفریقایی است.
یكی دیگر از فرم‌های رایج موسیقی محلی «یزله» است. یزله به وسیله گروهی از خوانندگان غیرحرفه‌ای اجرا می‌شود و فقط با دست زدن همراه است. در این موسیقی، ملودی بیش از همه حائز اهمیت است و به متن چندان اهمیتی داده نمی‌شود. علاوه بر موسیقی محلی (سازی وآوازی)، موسیقی مذهبی نیز در استان بسیار رایج است. از نظر ساكنان این منطقه، موسیقی مذهبی و به خصوص آن نوع موسیقی كه در ماه محرم نواخته می‌شود، اهمیت بیش‌تری نسبت به سایر اشكال موسیقی محلی دارد.
رقص‌های محلی استان هرمزگان نیز هم‌چون موسیقیِ بومی، ریشه در فرهنگ عامه مردم این منطقه دارد. رقص‌ها، به مناسبت‌های مختلف، از جمله اعیاد مذهبی و ملی و عروسی‌ها اجرا می‌شوند و در بین آن‌ها، «رقص اوزا» به لحاظ شیوه اجرا، مضمون و نقش‌های اجراكنندگان آن، درخور توجه ویژه است. این رقص كه عمدتاً توسط صیادان انجام می‌شود، از مراسم دیدنی مردم استان است و در آن، رقصندگان دایره‌وار می‌چرخند و همراه حركات موزون خود، شعرهایی را می‌‌خوانند.