ماتسوکا و استیون سیگال آیکیدو

سال ۱۹۶۷، یک استاد ۲۳ ساله هنرهای رزمی آمریکائی به نام استیون سیگال مدرسه آیکیدو را در بخش آرامی از اوزاکای ژاپن راه‌اندازی کرد. این اولین دوجو در سرزمین خورشید تابان بود که به‌دست فردی آمریکائی افتتاح شد که خود ارادت کیشومارو اویه‌شیبا (Kishomaru uyeshiba)، پسر بنیانگذار آیکیدو یعنی موری هی اویه شیبا (Morihei uyshiba) را به دست آورده بود. چندین سال بعد، اکثر فیلم‌های سیگال بر جلب توجه عموم به ”ذوق و استعداد“ او در هنرهای رزمی متمرکز شده بود.
تاریخچه آیکیدوی سیگال در ژاپن شروع شده و بسیار مرتبط با رزمی‌کار مشهور به نام هاروماتسوکا (Haruo Matsuka) می‌باشد. رابطه بین سیگال و ماتسوکا همزمان با تن شین دوجو (Ten shin dojo) شروع شد که به معنای ”قلب بهشت و زمین“ می‌باشد. وقتی‌که ماتسوکا تصمیم گرفت که استادان ارشد ژاپنی را در ناحیه ژاپنی را در ناحیه کانزای نزدیک اوزاکا ملاقات کند ۱۵ سال داشت. جستجوی او با دیدن سیگال متوقف شد.
چرا ماتسوکا مربی آمریکائی را انتخاب کرد در حالی که می‌توانست مربی ارشد ژاپنی را برگزیند؟ وی در پاسخ می‌گوید: ”من قصد داشتم جدیدترین تمرین دوجو را مطالعه کنم“. ”فنونی که در خیابان اجراء می‌شدند“. بسیاری از دوجوهای دیگر بسیار انفعالی بودند.
من از نمایش آیکیدوی سیگال هم هیجان‌زده شده بودم“. ماتسوکا تبدیل به شاگرد سیگال شد و به مدت ۲۰ سال در ژاپن نزد وی هنرهای رزمی آموخت تا وقتی که سیگال اعلام کرد او باید به ایالات متحده بود. ماتسوکا می‌گوید: ”وی حدود یک سال در تائو، نیومکزیکو ماند و سپس به لوس‌آنجلس رفت“.
سال ۱۹۸۴ سیگال سن سی به من تلفن کرد. من تازه دانشکده را تمام کرده بودم. سیگال از من خواست که به او در لوس‌آنجلس ملحق شوم. جائی که دوجو را در آنجا ساختند. وقتی که به لوس‌آنجلس آمدم، سیگال سن سی با جیمز کوبورن (James cobum) رابطه برقرار کرده و این امکان برای ما فراهم شد تا در نمایش ”مری گریفین“ (Mey Griffin) ظاهر شویم.
سیگال و ماتسوکا برخی فنون را به نمایش گذاشتند و مخاطبین هم شدیداً تحت تأثیر قرار گرفتند. تعبیر و تفسیر بی‌رحمانه سیگال از هنر رزمی جانی تازه در جهان آیکیدو من‌جمله بسیاری از استادان ژاپنی در ایالات متحده دمید. هنوز هم سیگال و ماتسوکا کار نمایش اجراء کردن در برابر هزاران نفر در برخی مراسم و فیلم‌های ماهرانه را ادامه می‌دهند.
در سال ۱۹۸۶، نماینده هالیوود به نام مایک اووتیز (Mike Ovitz) با سیگال ملاقات نمود و در مدرسه او شروع به یادگیری کرد.
اوویتز در حالی که شدیداً تحت تأثیر توانائی سیگال قرار گرفته بود، فکر کرد که مربی او پتانسیل لازم برای ستاره سینما شدن را دارد. در سال ۱۹۸۷ ترتیبی داد تا سیگال و ماتسوکا به استودوی برادران وارنر (warner) بروند، جائی‌که ۱۵ کارگردان فیلم بی‌صبرانه منتظر دیدن نمایش آیکیدو بودند. نتیجه آن قرارداد چند میلیون دلاری بود. ماتسوکا اظهار می‌دارد: ”این تنها زمانی بود که من سیگال سن سی را کمی نگران می‌دیدیم“.
کارگردانان نزدیک تشک نشستند. ماتسوکا می‌گوید: ”سیگال به من دستور می‌داد هر بار که روی زمین می‌افتادم جلوی یکی از کارگردانان خاص بیفتم“. مشخص بود که او تصمیم‌گیرنده اصلی بود.
کار نمایش بعد از ۵ دقیقه خاته یافت و رأی نهائی اعلام شد. سیگال در اولین فیلم خود به‌نام بالاتر از قانون مثل ستاره درخشید. مابقی تاریخچه فیلم است.
ماتسوکا از سال ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۷ به‌عنوان مربی اصلی در تن شین دوجو خدمت کرد و سپس برای آموزش کمربند مشکی‌های رتبه دهم به ژاپن سفر کرد. اواخر سال ۱۹۹۹، ماتسوکا به کالیفرنیا برگشت و دوجو آیکیدو دوشینوکای را در شهر کالور افتتاح کرد.
● بهترین پرتاب یا ضربه
سایو ناکه (Sayu Mage) یکی از حرکات آیکیدوی مورد علاقه ماتسوکا در دفاع شخصی است. معنای آن به سادگی یعنی ”ضربه چپ - راست“. توجه نمائید که بسیاری از کلمات ژاپنی را به دو روش و براساس نوع تلفظ آنها به صورت زبان مادری یا کانجی می‌توان گفت. بسیاری از آنها با هیاری - میگی آشنا هستند که در ژاپنی به معنای ”چپ - راست“ می‌باشد اما افراد کمتری می‌دانند که وقتی از حروف چینی استفاده می‌شود تلفظ به ”سایو“ تغییر می‌یابد.
همانند بسیاری از فنون آیکیدو، سایوناگه برای پاسخ دادن به سطوح مختلف تهدید از حمله ساده گرفته تا مله مسلحانه، طراحی شده است. برای نشان دادن مهارت خود، ماتسوکا به حریف خود تعظیم کرد سپس اجازه می‌دهد که مچ دستش از همان طرف چنگ زده شود. به آرامی با یک حرکت تنکان (چرخش) یک گام به جلو برداشته و خود را از خط حمله دور می‌کند در حالی که همواره در تمس با دست چنگ زده حریف می‌باشد.
همین که می‌چرخد و قبل از استفاده از دست دیگرش، مچ دست خود را شل می‌کند. سپس بازوی آزاد خود را بالا آورده تا چانه حریف خود را بالا برده و او را به سمت عقب هُل بدهد. همزمان، خودش نیز به جلو می‌رود. اساساً حرکت او تعادل حریف را به سمت چپ برده در حالی که نیرو به سمت راست برگشته و در همین لحظه حرکت سایو با ضربه چپ - راست را اجراء می‌کند.
ماتسوکا می‌گوید: ”این پایه و اساس فرم در سایوناگه است اما به‌دلیل سادگی نمی‌توان آن را تعیین کرد“. بسیاری از مردم فرم پایه پرتاب و ضربه زدن را با یک دست دیده‌اند و فکر می‌کنند که آیکیدو فقط در محیطی با یک حریف همکار اجراء می‌شود. اما تکنیک مزبور با هر دو دست و برخی ضربان دیگر هم قابل اجراء می‌باشد“.
تفاوت بین این شیوه خاص سایوناگه و موارد متنوع مورد استفاده در حملات دیگر همگی در اطراف فنون ورودی و نقل و انتقالات دور می‌زند. وی سپس همان ضربه را در قبال یک سری حملات از سوی حریف اجراء کرده که همهٔ آنها در جهات مختلف اعمال می‌شد. ماتسوکا می‌گوید: ”اگر نحوه ترکیب و هماهنگ کردن حملهٔ حریف خود را بدانید، به‌راحتی قادر به کنترل او و ضربه زدن به او بدون توجه به زاویه‌ای خاص خواهید بود“.

منبع : ماهنامه دنیای کاراته