هجوم خودروسازان به بازار هند

در سالهای اخیر اقتصاد كشور هند با سرعت بسیار زیادی رشد كرده است كه اصلی‌ترین دلیل آن توسعه صنایع مختلف در این كشور است.یكی از مظاهر رشد اقتصادی در هر كشور اتومبیل هایی است كه در خیابان‌ها و جاده‌های آن در حركتند. بدون تردید اقتصادی رشد یافته و نسبتا ثروتمند توان مالی لازم برای استفاده از اتومبیل های گران قیمت و با كیفیت شركتهای بزرگ و معروفی چون جنرال موتورز و بی ام و را دارد و همین توان مالی بالا سبب شد تا شركتهای مختلف خودروسازی یكی یكی روانه این بازار پررونق شوند. علاوه بر رشد بالای اقتصادی در این كشور آسیایی كه سبب افزایش درآمد سرانه مردم شده است می‌توان نرخ بالای رشد جمعیت و زیاد بودن شمار جوانان را نیز می‌توان به عنوان یكی از انگیزه‌های با اهمیت تمایل شركتهای خودروسازی برای ورود به این كشور ذكر كرد. همچنین توسعه شبكه راهها و جاده‌های این كشور هم زمینه را برای توسعه این صنعت فراهم كرد اگرچه مقامات مالی هم به منظور تشویق مردم در خرید خودرو وامهایی با بهره‌های بسیار پایین در اختیار متقاضیان قرار داده‌اند كه موجب شده است گروه زیادی از افراد ساكن در این كشور پرجمعیت توان خرید یك وسیله حمل و نقل شخصی را داشته باشند. تقاضای بالای خودرو در هند سبب شد تا طی چهار سال گذشته صادرات خودرو به این كشور سالانه ۳۵ درصد رشد كند و نرخ صادرات این وسیله لوكس بیشتر از نرم افزارهای مختلف مورد استفاده در صنایع باشد. اگرچه با وجود این نرخ بالای رشد صادرات خودرو به هند هنوز ارزش صادراتی این خودروها به هند چندان زیاد نیست اما انتظار می رود با ادامه این روند طی كمتر از ده سال آینده وارد كردن خودروهای خارجی هزینه‌ای برابر با ۳۵ میلیارد دلار به این كشور تحمیل كند.
در حال حاضر بزرگترین شركتهای خودروسازی جهان در حال رقابتی سخت برای ورود به بازار مصرف هند، یكی از بزرگترین بازارهای مصرف جهان و تصاحب سهم بیشتری از بازار این كشور هستند. اصلی‌ترین شركتهای رقیب در بازار هند شركتهای جنرال موتورز، بی ام و، فورد موتور، دایملر كرایسلر، هوندا موتور و هیوندایی هستند كه یا اقدام به احداث كارخانه‌هایی در این كشور كردند یا اینكه حجم تولید خطوط تولیدی فعال در این كشور را افزایش دادند. ورود به این كشور بزرگ آسیایی علاوه بر پاسخگویی به نیاز داخلی هند این شركتهای خودروسازی را به بازار مصرف كشورهای آسیایی همسایه این كشور نزدیك و سودی چندجانبه را نصیب آنها می‌كند.
به گزارش مركز J.D.Power، مركز تحقیقاتی بازارهای جهانی واقع در ایالت كالیفرنیای امریكا در سال ۲۰۰۵ بیش از ۲/۱ میلیون دستگاه كامیون سبك و خودروی سواری در این كشور به فروش رسید كه انتظار می‌رود طی ۵ سال آینده شمار این خودروهای فروش رفته در بازار هند سالانه ۹ درصد افزایش یابد. در سال گذشته بیشتر از ۱۷ میلیون دستگاه خودروی سواری و كامیون سبك در ایالات متحده امریكا به فروش رسید كه در مقایسه با هند میزان بسیار زیادی است .اما دلیل استقبال زیاد خودروسازان از هند پتانسیل این بازار برای رشد است.در حال حاضر بازار امریكا تقریبا اشباع شده است و تنها تعویض خودرو در این كشور انجام می شود در حالیكه با توجه به نرخ بالای رشد اقتصادی هند و نرخ بالای رشد جمعیت در این كشور هر روز بر سطح تقاضای خودرو در این كشور افزوده می شود و همین مساله توجه شركتهای بزرگ خودروسازی را جلب كرد. شایان ذكر است در حال حاضر كشور هند بیش از ۱/۱ میلیارد نفر جمعیت دارد و طی سه سال گذشته متوسط نرخ رشد اقتصادی این كشور معادل ۸ درصد بوده است.
پیت كلی، تحلیل‌گر بازار خودروی مركز تحقیقاتی J.D.Power نیز ضمن تایید نظریات مطرح شده می‌گوید: اگرچه شرایط اقتصادی و اجتماعی این كشور باعث شده است تا بازار این كشور به بازاری با پتانسیل بسیار بالا تبدیل شود اما شركتهای خودروسازی باید فاكتورهایی مثل افزایش بی‌رویه قیمت نفت و یا احتمال كاهش نرخ رشد اقتصاد را در نظر داشته باشند و با توجه به این ضریب ریسك سرمایه خود را وارد این بازار نمایند. وی افزود: بازار هند پتانسیل بالا را در كنار ریسك بالای سرمایه‌گذاری دارد و همین مساله سبب شده است تا اینكه صنایعی كه به آن وارد می‌شوند بسیار مبهم و پیچیده باشد.
تعداد زیاد خودروهای خارجی كه در خیابانهای كشور هند در حال حركت هستند نشان می‌دهد كه این بازار طی یك دهه گذشته تغییرات زیادی را تجربه كرده است. تا اوایل دهه ۱۹۸۰ میلادی تمام خودروهایی كه در این كشور وجود داشت خودروهای Ambassador بودند .این خودروها توسط شركت هندوستان موتور در اوایل سالهای ۱۹۵۰ میلادی برای استفاده انگلیسی‌ها تولید شد. این شركت در اوایل دهه ۱۹۹۰ فعالیت خود را متوقف كرد و تولیداتش از بازار مصرف خارج شد و خودروهای خارجی جای آنها را گرفت. اگرچه هنوز هم تعدادی شركت خودروسازی و تولید كننده موتورسیكلت در این كشور فعالیت می‌كنند. كشور هند از نظر تولید موتورسیكلت رتبه دوم را در جهان دارد و سالانه ۷ میلیون دستگاه موتورسیكلت تولید می كند. در بخش تولید خودرو نیز این كشور با سرعت بسیار زیادی رشد كرده است اما هنوز با تولیدكنندگان بزرگ فاصله بسیار زیادی دارد. كشور هند سالانه یك ششم اتوبوسهای جهان را تولید می‌كند اما هنوز وارد بازارهای مصرف كشورهای صنعتی و پیشرفته جهان نشده است. اما با توجه به رشد بالای تقاضای خودرو در این كشور در كنار رشد درآمد مردم تولیدات داخلی نمی‌تواند پاسخگو باشد و نیاز به حضور خودروسازان بزرگ خارجی كه محصولاتی با كیفیت بالا تولید می‌كنند كاملا حس می‌شود.
در حال حاضر اغلب شركتهای خودروسازی برای به دست آوردن سهم بزرگتری از بازار هند با یكدیگر رقابت می‌كنند و همین مساله سبب شده تا خودروهای كوچكی با قیمت كمتر از ۳هزار دلار به این بازار وارد شوند كه تولیدكنندگانشان برای حضور در این كشور حاضر شدند سودهای بسیار اندكی در ازای فروش آنها دریافت كنند. كلی می‌گوید: در حال حاضر استقبال بسیار زیادی از این خودروهای كوچك در كشور هند شده است و ما انتظار داریم تا مدتی بازار این خودروها همچنان پررونق باشد اما در حال حاضر سودآوری آنها برای تولیدكنندگان چندان زیاد نیست و بعد از اینكه تولیدات بازار مناسب خود را به دست آورد قیمت آنها ارتقا خواهد یافت و سود زیادی نصیب تولیدكنندگان خواهد شد.
با وجود اینكه كلی ریسك سرمایه‌گذاری در هند را بالا می‌داند بسیاری از اقتصاددانان و تحلیلگران آینده بازار هند را روشن تلقی می‌كنند و عقیده دارند این بازار در دراز مدت رشد زیادی خواهد داشت. این گروه در توجیه نظریه خود می‌گویند:با توجه به رشد بالای اقتصاد هند هر روز تعداد بیشتری از مردم این كشور به جمع خانوارهای طبقه متوسط می‌پیوندند كه مالكیت خودروی شخصی را برای داشتن رفاه بیشتر در زندگی ضروری قلمداد می‌كنند و اقدام به خرید آن می‌نمایند. این وضعیت در كشوری كه بانكها و موسسات مالی آن برای اعطای وامهای خرید خودرو با نرخ بهره پایین با هم رقابت بسیار زیادی دارند می‌تواند سبب رونق زیاد بازار خودرو شود.
دی – وی ونكاتاگیری یكی از مسئولان بخش بازرگانی كشور هند خودرو را مظهر قدرت، جاه‌طلبی و موجب افتخار مردم هند می‌داند بنابراین عقیده دارد در صورت مساعد شدن اوضاع اقتصاد تمام مردم این كشور متقاضی خرید خودرو باشند. وی ادامه می‌دهد: زمانیكه فردی یك اتومبیل مدرن و گران قیمت سوار می‌شود مردم هند به او احترام بیشتری می‌گذارند در حالیكه اگر همین فرد برای ایاب و ذهاب از دوچرخه استفاده كند كسی به او توجه نمی‌كند و احترامی برای او قایل نیست. همین مساله انگیزه‌ای برای خرید خودرو در كشور هند است.
هجوم شركتهای خودروسازی خارجی به بازار هند دولت این كشور را بر آن داشت تا با صرف هزینه‌های كلانی زمینه را برای افزایش تعداد خودروهای مصرفی مردم فراهم كند. دولت هند در نظر دارد تا پایان سال ۲۰۱۲، ۴۵ میلیارد دلار در عریض كردن جاده‌ها و بزرگراه‌های كشور و افزایش ۳۱ هزار مایل در شبكه جاده‌ها و بزرگراه‌های این كشور سرمایه‌گذاری كند.
در سال ۲۰۰۵ شركت خودروسازی فورد ۲۴ هزار دستگاه خودرو در هند به فروش رسانید در حالیكه كل خودروی فروش رفته این شركت در سال ۲۰۰۲ برابر ۱۵ هزار دستگاه بود. این شركت در سه ماه اول سال جاری ۱۴هزار دستگاه خودرو در هند به فروش رساند كه نسبت به مدت مشابه سال قبل دو برابر شده است. این رشد بازار شركت فورد در هند سبب شده است تا مقامات فورد درصدد تعطیل كردن كارخانه خود در امریكای شمالی و بیكار كردن هزاران كارگر امریكایی برایند تا با افزایش حجم تولید خود در كارخانه فعال در هند و ساخت یك كارخانه تازه در این كشور تولیداتشان را با قیمت كمتری در اختیار مصرف‌كنندگان هندی قرار دهند. ارویند ماتیو، نماینده شركت فورد در كشور هند در مورد این طرح می‌گوید: در حال حاضر در كشورهای اروپا و امریكا به ازای هر هزار نفر بیشتر از ۵۰۰ خودرو وجود دارد كه به طور نسبی به هر خانواده یك خودرو تعلق می گیرد. این درحالی است كه به ازای هر هزار نفر هندی تنها ۹ خودرو در این كشور وجود دارد.
مردم هند عقیده دارند حضور خودرو باعث تغییری بسیار بزرگ در زندگی آنها شده است.زیرا فواصل طولانی را در زمان كوتاهتری طی می‌كنند و می‌توانند مدت زمان بیشتری را در كنار خانواده خود باشند. از طرفی وجود خودرو امكان سفرهای كوتاه به نقاط دیدنی و تفریحی خارج از شهر را برای آنها فراهم كرده است و همین مساله انگیزه‌ای بسیار قوی برای خرید خودرو را در مردم این كشور به خصوص نسل جوان ایجاد كرده است.
خلاصه با رشد تعداد خودروهای مصرفی مردم هند و احتمال ادامه این روند افزایشی در سالهای آتی پژوهشگران و مسئولان حفاظت از محیط زیست نگران افزایش آلودگی هوا، افزایش ترافیك، افزایش مصرف نفت و تحمیل هزینه بیشتر به دولت، افزایش حجم گازهای گلخانه‌ای و به دنبال آن گرمتر شدن هوای كره زمین هستند. دن بركر، پژوهشگر محیط زیست در مركز تحقیقاتی سیرا واقع در سانفرانسیسكو به مسئولان كشور هند پیشنهاد می‌كند از ایجاد سیستم حمل ونقل به سبك امریكایی در این كشور جلوگیری كند زیرا مشكلات بسیار زیادی را برای آنها ایجاد خواهد كرد. در حال حاضر مردم امریكا استفاده از وسیله نقلیه شخصی را به وسایل حمل و نقل عمومی ترجیح می‌دهند و شمار خودروهایی كه در خیابانها در حركتند افزایش چشمگیری یافته است. وی عقیده دارد هند نباید اشتباهات امریكا را تكرار كند و مزایای استفاده از خودروهای شخصی را به قیمت معایب و مشكلات بسیار زیاد آن بپذیرد.

مونا مشهدی رجبی

منبع : مجله گسترش صنعت