نمایشگاه گرافیک در مترو تهران

روزگاران بسیار است که شهر ما تهران هر روز بزرگتر از دیروز می‌شود. هر روز گسترشی نو در این شهر اتفاق می‌افتد. بزرگ‌راه‌ها بزرگ‌تر می‌شود. خیابان‌ها عریض‌تر، کوچه‌ها تنگ‌تر و محله‌ها ناپیداتر.
این گسترش روزانه تا آنجا می‌رسد که تنها زمانی کوتاه‌تر از خوردن غذا را در خانه خویش باشیم و آن آسودگی شهری را در نهانخانه ذهن هر روز بزرگ‌تر از دیروز کنیم. ما فردائی زیباتر از شهرمان را برای آسودگی و آرامش چشمان و دستان خویش نیاز می‌کنیم؛ این نیاز را جوابی نیست در این کلان شهر که دیروز تهران می‌خواندندش و امروز گاهی نامش را فراموش می‌کنیم. به ناچار به این نام به این پسوند و به این گستردگی بی‌هویت می‌اندیشیم؛ که هر روز از آن خبر می‌دهند و می‌اندیشیم به فضائی برای آسودن ذهن زیبا که دیر بازی است جزء نیاز فردمان از آن خبری نیست. می‌دانیم هستند؛ مردمانی که در آرزوی خویش می‌پرورانند؛ این حس زیبای، زیبا دیدن را، تنها برای دقایقی کوتاه، تا راهی باشد برای دیدن فردائی بهتر. باید چاره‌ای اندیشید گرسنگی فرهنگی در شهر ما تهران فریاد می‌کشد و فردا گوش‌هایمان از صدای بوق، دیگر این فریاد را نخواهد شنید.
مترو، همگام با دیگر خلاءهای ناشی از فقر فضاهای فرهنگی در شهر تهران این خلاء را با جایگزینی یک فضای شهری با نام ایستگاه‌های متروی در تهران پر می‌کنند. یک فضای فرهنگی زیرزمینی در زیر تمام هیاهو و گستردگی، به‌دور از آفتاب تابان تابستان و در زیر فریاد فقر فرهنگی پر می‌کنند. این فضا نمایشگاهی از طرح و رنگ ایده هنرمندان گرافیست است که در ۳ ایستگاه متروی تهران به نمایش درمی‌آید تا مردمان دقایق انتظار خود را برای رسیدن به نقطه‌ای دیگر در شهر، زیباتر با شکوه‌تر و پربارتر از قبل سپری کنند. این نمایشگاه راهی برای شور چشمان شادی‌بخش مردمان دل‌خسته از ترافیک شهری است که به اعماق زمین پناه آورده‌اند؛ که در ایستگاه‌های متروی تهران با نام فرهنگ و مترو در سال ۸۲ با عکس‌های غلامرضا معتمدی و دومین بار با نام اعتیاد در سال ۸۳ با نمایش عکس‌های حجت‌الله سپهوند برگزار شد. فرهنگ پنجره‌ها راهی است برای شهروندان که آرامش بصری و آسودگی را می‌جویند؛ اما افسوس از عرصهٔ عرضه اثر در شهر اثری نیست و این جایگزینی فضای فرهنگی کمترین است در این گستردگی روز افزون شهر که متروی تهران و مان هنر نو به ایجاد آن پرداختند. فرهنگ پنجره‌ها به ما می‌آموزد تنها برای دقایقی کوتاه‌تر از خوردن غذا زیبائی را به نظاره بنشینیم و این نفسی باشد برای غرق نشدن در روزمرگی.
نمایش آثار گرافیک ایران و جهان در ایستگاه‌های میرداماد، هفت‌تیر و حسن‌آباد به ترتیب هر یک در دوره‌ای ۲۰ روزه از نیمه مرداد سال ۸۴ برگزار می‌شود. این نمایش آثار در ادامه نمایشگاه گرافیک ایران و جهان که در بهار ۸۴ در مجموعه مان هنر نو برپا بود آثار خود را به فضاهای عمومی شهری گسترانده است شاید این فضا با وسعت یک ایستگاه مترو و شصت هزار مخاطب روزانه در هر ایستگاه بتواند با گستردگی دیگر موارد شهرنشینی امروز قابل رقابت باشد.
آثار میلتون گلیزر گرافیسک برجسته جهان، آثار مکتب لهستان و برگزیدگان گرافیک ایران در این نمایشگاه در زمینی برای همشهریان علاقمند به نمایش درآمد. همچنین آثاری از گرافیست‌های جوان ایرانی نیز در این فضا عرضه گردیده است. یک از دلایل انتخاب آثار گرافیکی در این فضا جایگزین آن است که شهر را نمی‌توان بدون حضور گرافیک تصور کرد. برخورد روزانه فرد فردمان با این هنر در هر نقطه‌ای از شهر انکارناپذیر است.
هنر گرافیک قابلیت وورد به زندگی مردم ما را دارد و این ورود گاهی با بی‌خبری توام است.
گستردگی این هنر حتی زیبائی شهری، (بیلبردهای شهری) زیبائی فروشگاه (بسته‌بندی) زیبائی برنامه تلویزیونی (تیتراژ فیلم) و زیبائی کتابخانه (طرح جلد) و خانه ما را تحت سلطه خویش درآورده و این هنر امروز در فضای گستردهٔ جایگزین در کنار دیگر آثار مطرح جهان به نمایش در می‌آید.
هنر گرافیک روز ایران تنها با گذشت چند دهه رشد چشمگیری داشته و این عرضه اندام بسیار زیبای گرافیک ایران، در کنار سایر ملل بسی افتخارآمیز است. رقابت تنگاتنگ جهانی کمک بسیار گرانقدری است که اگر گاهی تمام مردم به زیبائی و چگونگی استفاده از این زیبائی در زندگی خویش گسترده و گسترده‌تر شود می‌توان درودی باشد به طراحان گرافیک ایران.
در کنار نمایشگاه گرافیک مترو طراحی آگهی‌هایی با طراحی جذاب و عنوانی متفاوت (شیرین و خنک بخوانید) در کنار دیگر موضوعات گرافیکی و تبلیغاتی شکل جدیدی از طراحی تبلیغاتی را برای یک نشریه به نمایش گذاشت، به‌نحوی‌که پیوند بین شیرینی یک محصول تبلیغاتی با خواندنی بودن یک مجله را به‌نحو شایسته‌ای در کنار هم قرار داده و همراه با طراحی گرافیکی زیبائی که از خود نشان داده است نظر هر بیننده نوگرائی را به‌خود جلب می‌کرد. نگاه و ارزش متفاوت این ساختار در روی پلیت‌های فلزی، در کنار نمایشگاه گرافیک در مترو ساختار مکمل یک حرکت واحد را از مان هنر نو به‌وجود آورده بود.

نویسنده/ مان هنر نو

منبع : مجله گرافیک