مشکلات شیردهی

ـ چه وقت به پزشک مراجعه کنیم:

۱. یک هفته پس از زایمان هنوز شیر ندارید.

۲. ۲۴ ساعت است که پستان قرمز، گرگرفته و حساس است و مانند سرماخوردگی تب، لرز و درد دارید.

ـ مشکلات شیردهی نشانهٔ چیست:

شیر دادن به بچه همیشه بی‌دردسر نیست، مخصوصاً در هفته اول بعد از زایمان. شیردادن مهارتی می‌خواهد که مادران به‌طور سنتی با نگاه کردن به شیر دادن مادران دیگر آن را یاد می‌گیرند. اشکال در اینجاست که بسیاری از مادران امروزی به شیردهی دیگران دقت نمی‌کنند تا روش‌های آن را بیاموزند.

در نتیجه، مادر نمی‌داند که برای شیر دادن بچه را چطور در بغل بگیرد. کودک را با زاویهٔ نامناسب می‌گیرد، او نمی‌تواند نوک پستان را درست در دهان بگیرد، و پستان آزرده می‌شود. تا مادر نیاز کودک و خود را بفهمد، در هر شیردهی پستان کاملاً تخلیه نمی‌شود. این کار باعث برگشت شیر شده و تجمع دردناک شیر ایجاد کرده و نوک پستان را آزرده می‌سازد. همچنین مجاری شیر در پستان متراکم از شیر بسته شده و ممکن است عفونی شوند و التهاب پستان ایجاد شود. اگر علاوه بر قرمزی و حساسیت پستان، احساس تب و درد مانند سرماخوردگی می‌کنید، دچار التهاب پستان شده‌اید.

بی‌اطلاعی از روش‌های شیردهی تنها علت مشکلات آن نیستند. فشارهای روانی و خستگی نیز بر جریان شیر تأثیر می‌گذارند.

ـ درمان مشکلات شیردهی:

بیشتر مشکلات شیردهی را به‌سادگی می‌توان حل کرد. کمی کرم بمالید. استفاده از کرم‌های مخصوصی که بدون نسخه فروخته می‌شوند و برای بچه زیانی ندارد نوک پستان آزرده و ترک خورده را درمان می‌کند. بیش از حد لازم کرم نمالید. پستان را گرم کنید. اگر احساس پری و ناراحتی پستان می‌کنید، ممکن است مجاری آن گرفته شده باشد. با گذاشتن پستان در یک ظرف آب‌گرم به‌مدت پنج دقیقه، یا گذاستن حولهٔ گرم و خیس بر روی آن، شیر را دوباره به جریان بیندازید.

سینه‌بند مناسب بپوشید. هر چیزی که بر مجاری پستان فشار آورد و بر جریان شیر تأثیر بگذارد می‌‌تواند باعث تراکم شیر و احتمالاً عفونت شود. سینه‌بند مناسب بپوشید و از خوابیدن بر روی شکم به‌مدت طولانی بپرهیزید.

شیر را بر نوک پستان بمالید. نوک پستان حساس شده را با مالیدن کمی شیر خود بر روی آن در فواصل شیردهی درمان کنید. این شیر خاصیت التیام‌دهی دارد. روی شیر مالیده شده را باز بگذارید تا خشک شود. از سشوار هم می‌‌توانید استفاده کنید.

استراحت و آرامش داشته باشید. استراحت و آرامش برای جریان یافتن شیر بسیار لازم است. باید خود را برای مقاومت و مقابله با فشارهای روانی آماده کنید. گاهی بچه را به فرد دیگری بسپارید. او را در بغل پدرش بگذارید تا با شیشه شیر دوشیده شده را به او بدهد و خود چرتی بزنید. هنگام شیر دادن یا دوشیدن شیر دو شاخهٔ تلفن را بکشید و هرگونه مزاحمتی را از خود دور کنید.

آنتی‌بیوتیک بخورید. اگر احساس درد و تب کردید، بی‌درنگ نزد پزشک بروید. اگر دچار التهاب پستان شده‌ باشید، پزشک آنتی‌بیوتیک مناسب را برای شما تجویز می‌کند. در دوران خوردن آنتی‌بیوتیک، به شیردهی ادامه دهید، چون بافت پستان عفونی شده است، نه شیر آن. آنتی‌بیوتیک که وارد شیر می‌شود، احتمالاً ضرری برای بچه ندارد، ولی برای اطمینان خاطر از پزشک نیز سئوال کنید. دربارهٔ خوردن آسپیرین برای کاهش درد و ناراحتی نیز از او اجازه بگیرید.

از دیگران کمک بگیرید. اگر مشکلات زیادی در شیردهی دارید، گرفتن کمک از دیگران و پرسیدن روش‌های شیردهی از آنان مفید است. حتی می‌توانید از پزشک بخواهید که کسی را برای راهنمائی شما معرفی کند و به سئوالات شما پاسخ دهد.

یک شروع خوب. آموختن درست روش‌های شیردهی پیش از تولد بچه‌ بسیاری از مشکلات را دور می‌کند. در اینجا به چند مورد اشاره می‌شود.

بچه را در کنار خود بگیرید. مطالعات نشان داده‌اند نوزادانی که در ۲۰ دقیقهٔ اول زندگی برای اندازه‌گیری و لباس پوشاندن از مادرانشان جدا می‌شوند کمتر از نوزادانی که در یک ساعت اول برهنه در کنار شکم مادرانشان بوده‌اند پستان مادر را می‌گیرند. خجالت نکشید و به کارکنان اتاق زایمان بگوئید که می‌خواهید نوزاد را مدت کوتاهی روی شکم شما بگذارند.

حالت درست شیر دادن بگیرید. بچه باید درست روبه‌روی پستان قرار گرفته و شکمش با شکم شما تماس پیدا کند. با دو انگشت خود به شکل V دور نوک پستان را گرفته و آن را کمی بالا بکشید. (اگر پستان آنقدر پر است که نوک آن پهن شده است، کمی از شیر آن را با دست خالی کنید.) گونهٔ کودک را نوازش کنید تا دهان خود را باز کند. آنگاه سریع نوک پستان و نیم تا یک سانتی‌‌متر هالهٔ پستانی (ناحیهٔ تیره رنگ دور نوک پستان) را در دهان او فرو کنید.

به‌آرامی او را جدا کنید. وقتی شیر دادن بچه تمام شد، انگشت خود را در گوشهٔ دهان او بگذارید. این کار مکیدن نوک پستان را قطع و از آزرده شدن آن جلوگیری می‌کند.

به عکس‌العمل بچه اعتماد کنید. در چند روز اول تولد شیر به‌طور طبیعی وارد پستان می‌شود و جای ترشحات اولیه زرد رنگ را می‌گیرد. همیشه از هر دو پستان به کودک شیر بدهید و بگذارید هر قدر می‌خواهد مک بزند. نگران کم خوردن او نباشید. این نگرانی شیر را کم می‌کند. شیردهی یک پدیده‌ٔ تحت کنترل نوزاد است. پستان آنچه را بچه می‌خواهد می‌سازد. اگر در چند هفته اول شش بار در روز شیر می‌دهید و بچه افزایش وزن دارد، شیرتان کافی است.

درازکش شیر بدهید. شیردادن در وضعیت‌های مختلف، مثل دراز کشیدن روی پهلو و قرار دادن بچه روی تشک، فشار روی نوک پستان را به‌طور یکنواخت پخش کرده و آزردگی آن را کاهش می‌‌دهد.