قفل شدن زانو

ـ چه وقت به پزشک مراجعه کنیم:

۱. زانو در حالت خمیده یا کشیده قفل شده است.

۲. زانو کاملاً کشیده یا خم نمی‌شود.

ـ قفل‌شدن زانو نشانهٔ چیست:

روی زمین چهار زانو نشسته‌اید و ناگهان می‌بینید نمی‌‌توانید بلند شوید. یا در حال ورزش ناگهان زانویتان را نمی‌‌توانید خم کنید. انگار گیره‌ای پایتان را نگاه داشته و نمی‌گذارد آن را حرکت بدهید. در وضعیت عادی، زانو مانند یک لولای در عمل می‌کند و اگر چیزی در لولای در بگذارید دیگر کار نمی‌کند و در جای خود متوقف می‌شود.

همین‌طور وقتی چیزی جلو حرکت زانو را بگیرد و آن را متوقف کند، می‌گویند زانو قفل شده است. این حالت اغلب دردناک است و چون اغلب هنگام بالا رفتن از پله‌ها، نشستن روی زمین یا در حالات حساس دیگر روی می‌‌دهد، باعث وحشت می‌شود.

قفل‌شدن زانو معمولاً ناشی از شکستن قطعه‌ای غضروف، یا احتمالاً قطعه‌ای استخوان جدا شده در نوعی التهاب استخوانی غضروفی است. این قطعه استخوان یا غضروف در حفرهٔ زانو معلق است تا زمانی که بین دو سطح مفصلی گیر افتد و توانائی حرکت را از زانو بگیرد.

گاهی این انسداد ناشی از نابه‌جائی استخوان‌ها و ماهیچه‌های اطراف زانو است. ضعف ماهیچه‌های طرف داخل ران یا سفتی ماهیچه‌های طرف خارج آن می‌‌‌تواند به نابه‌جائی کشکک زانو بینجامد. کشکک همراه با استخوان ران از صف خود خارج شده و خم کردن یا باز کردن زانو را مانع می‌شود. با برگشت ماهیچه‌ها به حالت عادی، کشکک نیز به‌‌جای خود باز می‌گردد و حرکات زانو عادی می‌شود.

قفل‌شدن واقعی زانو نادر است. بسیاری اوقات، مثلاً به‌دنبال یک ضربه یا جراحت، فرد نمی‌تواند زانویش را حرکت بدهد و فکر می‌کند زانویش قفل شده است. اما چیزی مانع حرکت زانو نشده است. این حالت را قفل شدن کاذب زانو می‌گویند.

قفل‌شدن کاذب زانو فقط واکنشی نسبت به درد است. سازوکار درد نمی‌گذارد مفصل کاملاً باز یا خم شود. گاهی درد ناشی از پیچ خوردن یا ضربه زانو را قفل می‌کند؛ گاهی نیز خشک‌شدن ناشی از نشستن طولانی به یک حالت باعث آن می‌شود.

ـ درمان قفل‌شدن زانو:

گرچه قفل شدن زانو ممکن است با کمی استراحت برطرف شود، اما فکر نکنید درمان شده است. اگر قطعه‌ای استخوان یاغضروف آن را به‌‌وجود آورده باشد، آسیب جدی زانو ممکن است به‌دنبال آن بیاید. بنابراین، هرگونه محدودیت حرکات طانو باید توسط پزشک درمان شود. گاهی ممکن است این اشکال با عمل جراحی برطرف شود. (رجوع کنید به: درد زانو).