شنبه, ۱۱ اسفند, ۱۴۰۳ / 1 March, 2025
مجله ویستا

راهنماي پرورش نوزاد براي پدرها و مادرها


شهرزاد:  پدر و مادر شدن، بسيار شیرین و لذت‌بخش و در عين حال، سخت است. آن‌چه می‌خوانيد، راهنماي دنباله‌داري است براي کساني كه تازه به جمع پدرها و مادرها پيوسته‌اند. ما سعي مي‌كنيم نكته‌هاي آموزنده و كاربردي در مورد چگونگي نگهداري از نوزادتان را، در هر سن و سالي كه باشد، به شما پیشنهاد كنيم تا با به كار بستن آن‌ها، از وقتي كه با نوزادتان می‌گذرانيد، بيش‌تر لذت ببريد و نوزادي سالم و تندرست، پرورش دهيد.

 

نكته‌های اساسي

1- ایجاد پيوند عاطفي با نوزاد

2- چگونگي حمل كردن نوزاد

3- تغيير عادت‌ها

4- حرف زدن با بچه‌ها

5- لالايي خواندن

6- عادت‌های سالم و بهداشتي

 

ایجاد پيوند عاطفي با نوزاد

ورود يك نوزاد به خانه، بسيار هيجان‌انگيز و البته همراه با استرس است. باید بدانید زمانی را كه با نوزادتان سپري مي‌كنيد، فقط به نوزاد تعلق دارد. این مسئله از اهميت به سزايي برخوردار است. تنها در اين صورت است كه شما و نوزاد مي‌توانيد با يكديگر پيوندي عاطفي برقرار كنيد. شما مي‌توانيد اين كار را با حرف زدن يا آواز خواندن براي نوزاد انجام دهيد يا اين‌كه فعاليت‌هاي روزانه خود را به‌گونه‌اي تنظيم كنيد كه نوزاد هم، در بخشي از آن جاي داشته باشد.

 

حرف زدن يعني گفتن

با لحن ملايم و آرامش‌بخش، با نوزادتان صحبت كنيد. اين‌گونه مي‌توانيد به نوزادتان اطمینان دهید كه در امنيت كامل است و همه از او مراقبت ‌مي‌كنند و دوستش دارند.

 

آواز بخوانيد

لحن صداي شما براي نوزاد، آرامش‌بخش است. زمزمه كردن و آواز خواندن، نوزاد را آگاه مي‌كند كه شما حضور داريد. اين مسئله، او را خوشحال مي‌كند و به او آرامش مي‌بخشد.

 

نكته مهم

بچه‌ها دوست دارند كه همه دوست‌شان داشته باشند و از آن‌ها مراقبت كنند. آن‌ها مي‌خواهند بدانند كه نيازهايشان برآورده خواهد شد. پيوند عاطفي ميان شما و نوزاد، به راحتي و به سادگي، در لحظه‌ها و ساعت‌هایي كه با هم مي‌گذرانيد، ایجاد مي‌شود.

 

چگونگي حمل كردن نوزاد

حمل كردن نوزاد به شيوه درست و صحيح از آن جهت اهميت دارد كه هم آسايش و راحتي شما را فراهم مي‌كند و هم راحتي نوزاد را. ما چند روش را براي حمل كردن نوزاد به شما پيشنهاد مي‌كنيم:

* حمل گهواره‌اي: مي‌توانيد از يكي از بازوهايتان به عنوان يك تخت يا ننو براي حمل نوزاد استفاده كنيد.

* حمل روي شانه: از يكي از بازوهايتان استفاده كنيد و نوزاد را به شانه خود تكيه دهيد. با يكي ديگر از بازوهايتان، سر نوزاد را بگيريد كه به عقب منحرف نشود. اين روش بسيار راحت و آسانی براي حمل نوزاد هنگام قدم زدن است. چون در اين حالت، شما نوزاد را كاملا در آغوش خود گرفته‌ايد و اين به نوزاد آرامش مي‌دهد.

* حمل نوزاد از پشت: در حالي كه روي نوزاد به سمت جلو است، يكي از دست‌هایتان را زير باسن نوزاد قرار دهيد و دست ديگر را دور سينه‌اش بگيريد تا او را نزديك به خود نگه داشته باشيد. پشت نوزاد بايد روي شكمتان قرار بگيرد. در اين حالت، او مي‌تواند هنگام راه رفتن شما، دور و بر خود را خوب تماشا كند.

 

نكته مهم

بچه‌ها حس لامسه بسيار حساسی دارند و چگونگي حمل کردن آن‌ها توسط پدر و مادر، در شكل گرفتن احساس امنيت و اعتماد آن‌ها بسيار اثرگذار است. نوزادان كوچك وقتي خيلي خوب در آغوش گرفته مي‌شوند، احساس امنيت بيش‌تري مي‌كنند. لمس كردن نوزاد با ملاميت و مهرباني، به آن‌ها آرامش مي‌دهد.

 

تغيير عادت‌ها

پوشك بچه‌ها بايد چند بار در طول روز عوض شود. مي‌توانيد از اين زمان‌ها براي برقرار كردن پيوند عاطفي با نوزاد استفاده كنيد. اين زمان‌ها بهترين زمان براي صحبت كردن با نوزاد است. صداي شما آرامش‌بخش است و اگر نوزاد صداي شما را بشنود، آرام‌تر خواهد شد.

 

زماني براي صحبت كردن

در زمان عوض کردن پوشک مي‌توانيد درباره آن با نوزاد حرف بزنيد يا نام وسائلي را كه براي اين كار از آن‌ها استفاده مي‌كنيد، براي نوزاد بگوييد.

 

چيزي براي ديدن

هنگام عوض کردن پوشک مي‌توانيد یکی از اسباب‌بازي‌های مورد علاقه کودک را بالاي سرش بگیريد. در اين صورت نوزاد مي‌تواند به چيزي نگاه كند و شما هم کار خود را انجام می‌دهيد.

 

او را نزديك به خود نگه داريد

خيلي از بچه‌ها دوست دارند محیط اطرافشان، محدود باشد. براي همين، لباس نوزادان معمولا چسبان است. نوزادان بسيار كوچك، از فضاي باز وحشت دارند. هنگامي كه مشغول عوض كردن پوشك نوزاد هستيد، به آرامي سعي كنيد بازوهايش را به طرف سينه‌اش جمع كنيد تا او بيش‌تر احساس امنيت كند.

بچه‌ها در این سن، خيلي زود به وحشت مي‌افتند. بنابراين نگه ‌داشتن دست‌ها‌ يا يكي از اعضاي بدنشان مي‌تواند به آن‌ها احساس امنيت بيش‌تري بدهد.

 

حرف زدن با بچه‌ها

به ياد داشتن اين مسئله كه در هفته اول تا چهارم عمر بچه‌ها، مغز آن‌ها درحال برقراري رابطه‌هایي است كه به آن‌ها در يادگيري كمك مي‌كند، از اهميت به سزايي برخوردار است. يكي از موارد يادگيري مي‌تواند حرف زدن باشد.

 

از كلمه‌های واقعي استفاده كنيد

وقتي با نوزادتان حرف مي‌زنيد، از كلمه‌های معنا‌دار و واقعي استفاده كنيد و با لحن ملايم با او صحبت کنید يا با استفاده از كلمه‌های واقعي، برايش آواز بخوانيد. اين كار شما موجب مي‌شود حتي بچه‌هاي بسيار كوچك هم، مهارت حرف زدن را در خود تقويت كنند و هنگامي كه به سن حرف زدن رسيدند، راحت‌تر حرف بزنند.

 

برایش كتاب بخوانيد

براي نوزادتان كتاب بخوانيد. حتي ورق زدن كتاب‌ها و ديدن تصويرهای آن‌ها هم، خيلي مهم است. وقتي شما با صداي بلند كتاب مي‌خوانيد، نوزاد سعی می‌کند صداي خود را با شما هماهنگ کند. این کار او باعث می‌شود با شما ارتباط بهتری برقرار مي‌كند.

ممكن است فكر كنيد آواز خواندن يا كتاب خواندن براي نوزاد بسيار كوچك، كاري احمقانه است، اما هرگز چنين فكري به ذهن خود راه ندهيد. حمايت و پشتيباني از مهارت‌هاي بالقوه نوزاد كه بعدها بالفعل خواهند شد، به هيچ‌وجه احمقانه نيست. وقتي براي نوزاد آواز مي‌خوانيد، كتاب مي‌خوانيد يا اسمش را صدا مي‌زنيد و با او حرف مي‌زنيد، در واقع مهارت‌هاي او را براي يادگيري زبان تقويت مي‌كنيد.

 

 لالايي خواندن

نوزاد، لحن صداي شما را دوست دارد. آواز يا لالايي خواندن، به نوزاد كمك مي‌كند هنگام عصبانيت يا ناآرامي، آرامش خود را حفظ كند. لالايي خواندن به نوزاد كمك مي‌كند آرام‌تر شود و اگر خسته ‌است، راحت‌تر بخوابد.

 

عادت‌های سالم و بهداشتي

در چند هفته اول، زماني‌كه بند ناف نوزاد افتاد، بهتر است نوزاد را حمام برده و با يك ليف اسفنجي بسيار نرم، او را با ملايمت بسيار زياد حمام كنيد. توجه داشته باشيد كه هرگز نبايد از آب خيلي گرم استفاده كنيد. چون پوست نوزاد در اين سن، بسيار حساس است. مي‌توانيد براي اطمينان از درجه حرارت آب، با آرنج خود آب را امتحان كنيد. اگر آرنج شما نسوخت، دماي آب براي نوزاد مناسب است. پس از حمام كردن نيز لباسي بسيار لطيف كه پوست نوزاد را اذيت نكند، به او بپوشانيد. اگر زماني‌كه لباس نوزاد را درآورديد، گريه كرد، بهتر است او را مرحله به مرحله حمام كنيد. چون نوزادان خيلي كوچك، هنگامي كه لباس تن‌شان نباشد، احساس ناامني مي‌كنند. بنابراين بهتر است مرحله به مرحله، لباس را از تن نوزاد درآورده و او را حمام كنيد. مثلا مي‌توانيد ابتدا از سر يا پا شروع كنيد. اگر يكي از دست‌هايتان را روي شكمش بگذاريد، نوزاد احساس آرامش بيش‌تري مي‌كند و متوجه مي‌شود كه شما در كنارش هستيد.

 

افسردگي پس از زايمان

شما به تازگي، يك نوزاد سالم و بسيار زيبا به دنيا آورده‌ايد. پس چرا احساس افسردگي مي‌كنيد و مدام گريه مي‌كنيد؟! شما دوست داريد اين دوران، شادترين دوران زندگي‌تان باشد، اما اگر به همين صورت ادامه دهيد، ممكن است كنترل خود را از دست داده و حتي از دست نوزادتان نيز عصباني شويد.

اگر احساس افسردگي مي‌كنيد، به يكي از اعضاي خانواده‌ يا يكي از دوستان خود زنگ بزنيد و به او بگویيد كه از نوزادتان مراقبت كند تا شما بتوانيد مشكل خود را حل كنيد. ممكن است به درمان و مراجعه به پزشك، نياز داشته باشيد. اين مسئله ممكن است به بيماري افسردگي پس از زايمان ربط داشته باشد. افسردگي پس از زايمان، يك بيماري روحي است و بايد درمان شود. در اين صورت حتما به پزشك مراجعه كنيد. مطمئن باشید حالتان بهتر خواهد شد.

 

قنداق كردن نوزاد

اگر نوزادتان را به خوبي قنداق كنيد، قنداقش او را گرم نگه مي‌دارد و نوزاد احساس آرامش و امنيت مي‌كند. سعي كنيد براي قنداق كردن نوزاد، از پارچه گرم و تميز استفاده كنيد.