تغییرات پوست زنان باردار

آیا تغییرات پوست در دوران بارداری خیلی شدید است؟ تغییرات پوست در دوران بارداری سلامت فرد را به خطر نمیاندازد؛ اما بهتر است راجع به تغییراتی مثل جوش زدن، ایجاد تاول، خارش و تحریك پذیری آن با پزشك مشورت شود. اگر اندازه یكی از خالها و یا اینكه رنگ پوست همراه با درد تغییر كند و قرمز یا تیره شود، باید به پزشك مراجعه كرد.
در این شرایط، پزشك با توجه به وضعیت جدید بیمار، یك روش درمانی موثر برایش در نظر میگیرد. در كلوآزما (تغییر رنگدانه ها در ناحیه گردن و صورت) كه به آن ماسك بارداری نیز میگویند، چیزی شبیه یك وصله قهوه ای رنگ روی پیشانی، چانه و گردن برخی خانمهای باردار ایجاد میشود.
در خانم هایی كه پوست تیره دارند، این تكه روشنتر از رنگ پوستشان است و دلیل آن هم تولید زیاد ملانین (هورمونی كه از پوست در برابر اشعه ماوراء بنفش محافظت میكند) میباشد. قرار گرفتن در معرض نور خورشید میتواند این بخشها را تیرهتر و مشخصتر كند؛ بنابراین لازم است قبل از خروج از خانه كرم ضدآفتاب با SPF حداقل 30 و بیشتر روی پوست خود بمالید. اگر میخواهید لكهها كمتر به چشم بیایند، از كرم پودر با رنگ مناسب استفاده كنید. این لكهها حدود 3 ماه بعد از تولد نوزاد كمكم محو میشوند.
خطوط تیره زیر شكم
این خطوط تیره و عمودی ممكن است تا یك سانتیمتر پهنا داشته باشند و حدودا از وسط شكم شروع شده و تا زیر شكم ادامه مییابند. این خطوط بلند و تیره، معمولا در سه ماهه دوم بارداری توسط رنگدانههای پوست ایجاد و چند ماه بعد از وضع حمل محو میشوند. بهتر است سطح پوست خود را در این نواحی كمی ماساژ دهید.
احتمالا نوك سینه ها، خالها و كك و مكها هم تیره تر میشوند؛ اما رنگ آنها كمكم به حالت عادی برمیگردد.
درخشندگی پوست
در طول دوران بارداری پوست رطوبت بیشتری را در خود حفظ میكند و نرمتر از قبل شده و بسیاری از چین و چروكها محو میشوند. در ضمن، بسیاری از خانمهای باردار در مدت بارداری، پوستشان درخشانتر و صورتیتر به نظر میرسد و دلیل آن هم گردش بیشتر خون در بدن است كه حتی گاهی موجب میشود احساس گلگون شدن و قرمز شدن كنند.
همچنین به خاطر حفظ بیشتر آب در بدن، احتمالا پوست آنها پفدارتر نیز به نظر خواهد رسید و اگر قسمتی از پوست لك قرمز رنگی داشته باشد، آن لك مشخصتر و نمایانتر میشود. به هیچوجه با كمتر نوشیدن آب سعی نكنید این وضعیت را تغییر دهید؛ زیرا بدن نیاز فراوانی به مایعات دارد.
در عوض، استراحت كردن به شما كمك میكند و مطمئن باشید تمام لكهای قرمز بعد از تولد نوزاد كمكم از بین خواهند رفت.
رگه های عنكبوتی
در طول دوران بارداری دسته های كوچكی از مویرگهای باریك و ظریف معمولا روی گونه و فك پدیدار میشوند؛ به خصوص اگر فرد مستعد آن هم باشد. دلیل بروز این عارضه افزایش حجم رگههای خونی و جریان بیشتر خون در مویرگها است. برای كاهش این رگههای عنكبوتی باید از پوست در برابر گرما و سرمای شدید محافظت كرد. علاوه بر این، نور خورشید نیز میتواند آن را تشدید كند. بعد از وضع حمل كه میزان هورمونهای بدن مجددا به حالت عادی برمیگردد، این رگهها كمكم ناپدید میشوند.
خالها و جوشها
در دوران بارداری خالها و جوشها افزایش مییابند؛ زیرا افزایش میزان هورمونهای بدن موجب افزایش تولید سبیوم میشود (نوعی چربی كه باعث انعطافپذیری و نرمی پوست میشود) و افزایش سبیوم موجب بسته شدن منافذ میشود و پوست چربتر به نظرم میرسد و میزان جوشها نیز زیاد میشود.
بهتر است به طور مرتب با یك پاككننده ملایم، پوست خود را تمیز كنید و از یك مرطوب كننده بدون چربی روی آن بمالید. اگر ترجیح میدهید از محصولات پوستی استفاده نكنید، باید سعی كنید پوست خود را تمیز و شاداب نگه دارید. از كرمها و سایر درمانهای آكنه استفاده نكنید؛ مگر اینكه طبق نظر پزشكتان تجویز شده باشند. برخی داروها را در طول دوران بارداری نباید استفاده كرد.
ساییدگی
با افزایش وزن، بین رانها و زیر سینهها مرطوب و قرمز میشوند. پوست این نواحی ملتهب شده و بعضی اوقات تاول میزند و حتی بوی نامطبوعی به خود میگیرد. برای كاهش این علائم باید این نواحی را كاملا خشك و خنك نگه دارید، لباسهای نخی بپوشید و از پوشیدن لباسهای زیر تنگ كه ایجاد ناراحتی كنند بپرهیزید. اگر در این دوران بدنتان بیش از حد عرق میكند، احتمال آنكه دچار عفونتهای قارچی شوید، بیشتر است.
افزایش سطح استروژن در دوران بارداری می‌تواند از عملكرد مناسب كبد جلوگیری كند و نمك صفرا را افزایش دهد.
 
به این نوع عفونتها برفك گفته میشود. پوستهای حساس و آسیبپذیر در طول دوران بارداری بیشتر دچار آسیبدیدگی میشوند. استفاده از صابون، پوشیدن برخی لباسها و قرار گرفتن در معرض نورخورشید بیشتر به این پوستها آسیب میرساند؛ بنابراین بهتر است دلایل ایجاد حساسیت را شناسایی كرده و آن را برطرف كنید.
استفاده از لباسهای بسیار نرم و نخی، استفاده از مرطوب كننده بدن و پرهیز از دوشهای طولانی مدت با آب گرم و صابونهایی كه به خشكی و تحریك پذیری پوست دامن میزنند و بسیاری موارد دیگر، از راهكارهای مناسب برای رفع این مشكلات است. برفك موجب ایجاد خارش مهبلی میگردد.
در چنین مواقعی به خانمها توصیه میشود كه در رژیم غذایی خود مصرف فیبر را افزایش دهند و از لوسیون كالامین برای پوست خود استفاده كنند تا میزان خارش پوستشان به حداقل برسد. خارش بیش از حد پوست در طول شب، حتی در كف دست و پا میتواند علامتی از نوعی اختلال كبد به نام كولستایس زایمانی باشد كه فقط در دوران بارداری ظاهر میشود و معمولا مربوط به سه ماهه سوم بارداری است و حدود سه هفته بعد از وضع حمل برطرف میگردد.
دلیل این مساله هنوز مشخص نیست؛ اما افزایش سطح استروژن در دوران بارداری میتواند از عملكرد مناسب كبد جلوگیری كند و نمك صفرا را افزایش دهد. گاهی اوقات خارش پوست غیرقابل تحمل میشود؛ اما به هر حال باید بدانید كه این وضعیت خطر جدی محسوب نمیشود و سلامت شما را تهدید نمیكند.
حدود 80 درصد از زنان باردار دچار قرمزی و تورم لثه میشوند؛ به خصوص اگر بهداشت دهان و دندان را به خوبی رعایت نكنند. این مساله به دردناك و زخمی شدن لثه ها میانجامد. گاهی نیز ضایعات عروقی كوچكی ممكن است در لثه ایجاد شوند كه به دنبال تماس خونریزی میكنند، ولی بعد از زایمان این تغییرات برطرف میشوند.
از دیگر عوارض شایع حاملگی، واریس و بواسیر است كه به علت فشار جنین روی وریدهای بزرگ داخل شكمی و همچنین اثرات هورمونی زمان بارداری ایجاد میشوند. در صورت شدید بودن واریس و تورم بدن به پزشك مراجعه كنید؛ چون میتواند نتیجه مسمومیت حاملگی یا دیگر علل، مثل ناراحتی قلبی باشد.  در تعدادی از زنان باردار علائم كهیری روی پوست ظاهر میشود. معمولا این حالت در ماه آخر حاملگی به وجود میآید؛ ولی میتواند زودتر نیز بروز كند.
این بیماری در حاملگی های اول دیده میشود و به ندرت در حاملگیهای بعدی با شدت كمتری عود میكند. علت آن دقیقا مشخص نیست؛ ولی افزایش سن مادر و جنین را به آن نسبت میدهند. این عارضه به صورت ضایعات كهیری توام با خارش شدید، بیشتر روی شكم، نواحی خطوط پوستی و در موارد نادری روی سینهها، بازوها و رانها ایجاد میشود و تاثیری در روند حاملگی و سلامت جنین ندارد، اما نوزادان متولد شده معمولا بزرگتر از حالت طبیعی هستند.
خطوط ممتد
در این دوران خطوط باریك قرمز یا قهوهای رنگ معمولا روی شكم، سینه ها و رانها نمودار میشوند. این خطوط در حدود 75-90 درصد از خانمهای باردار به وجود میآیند و هر چه در این مدت بیشتر وزن بگیرند و سنگینتر شوند، از آنجا كه پوست كشیدهتر میشود، بیشتر مشخص میشوند.
افزایش هورمونها موجب بر هم خوردن تعادل پروتئین پوست و در نتیجه نازكتر شدن آن میشود كه بعد از وضع حمل این خطوط ممتد نیز كمكم محو و ناپدید میشوند. گاهی هم از بین رفتن این خطوط سالها طول میكشد. برخی از خانمهای خوششانس از آنجا كه پوست انعطافپذیرتری دارند، این خطوط را روی پوست خود مشاهده نمیكنند؛ اما به هر حال حاملگی ممكن است با این علائم همراه باشد كه البته میتوان آنها را به حداقل رساند.
از افزایش بیش از اندازه وزن جلوگیری كنید، به طور مرتب روی پوست خود كرمهای سرشار از ویتامین E بمالید تا پوستتان در این نواحی خاص منبع غذایی مورد نیاز خود را در اختیار داشته باشد. یك رژیم غذایی سالم حاوی ویتامین E، C، روی و سیلیكا برای كاهش این عوارض میتواند مفید باشد.
 
ناخن ها
خانم های باردار معمولا از شكنندگی ناخنهایشان و ایجاد شیارهای عرضی روی آنها شكایت دارند و در مواردی ممكن است ناخن از بستر جدا شود.  این تغییرات هم به تغییرات هورمونی نسبت داده میشود، ولی باید علل دیگر را نیز بررسی كرد.  خطوط تیره رنگ طولی در ناخن گرچه در دوران حاملگی ممكن است به وجود آید، ولی باید علل دیگر را در این دوران جستجو كرد.
شیر دادن در صورت داشتن یك رژیم غذایی سالم و ویتامین و آهن كافی، تاثیری در ریزش موها و شكنندگی ناخنها ندارد. به هر حال تغییرات پوست، مو و ناخن در دوران بارداری كه ناشی از تغییرات هورمونی و متابولیكی بدن است، موقتی بوده و معمولا پس از مدتی برطرف میشوند
مو
بیشتر زنان در زمان بارداری به درجاتی از پر مویی دچار میشوند كه در صورت، واضحتر از نواحی دیگر است. این پر مویی به خاطر اثرات هورمونی دوران بارداری است و مدتی پس از زایمان از بین میرود. موهای سر پر پشتتر و ریزش طبیعی موها كم میشود.
بعد از زایمان به علت بازگشت وضعیت هورمونی به قبل از بارداری رشد موها نیز به حالت طبیعی برمیگردد و سه تا پنج ماه پس از زایمان یك ریزش نسبتا شدید رخ خواهد داد كه علاوه بر اثرات افت هورمونهای دوران بارداری، اثرات تغذیهای و كاهش املاح خونی، به خصوص آهن و همچنین مسائل روحی و روانی بعد از زایمان نیز در این ریزش دخیل هستند.
نی‌نی‌بان جدیدترین و بهترین مطالب خود را در تلگرام و از طریق سه کانال «راهنمای بارداری»، «زندگی با کودک» و «سلامت زنان» در اختیار شما قرار می‌دهد.