چهارشنبه, ۲۶ دی, ۱۴۰۳ / 15 January, 2025
مجله ویستا

والدین الگوی کودکان، حواستان باشد!


درتمامي ادوار تاريخ همه دغدغه والدين تربيت فرزنداني سالم و موفق بوده است. فرزنداني كه بتوانند براي خود و خانواده شان افتخار افرين باشند. آينده فرزندان از اولويت‌هاي پدران و مادران موفق است ، در دنياي امروز زوجين قبل از تصميم گيري براي والد شدن پيش بيني‌هاي فراواني در مورد تربيت و پرورش فرزندانشان در ذهن مي‌پروارنند و برنامه ريزي‌هاي دقيقي مي‌كنند. مشخص كردن بهترين محصولات بهترين مدارس و آموزشگاهها، توجه به رشد جسمي ، غذايي و روحي و رواني از موارد بسيار مهمي است كه والدين در دنياي امروز بر آن تمركز مي‌كننــد.
 
هـــمانطور كــه تــمامي روانشناسان بر آن اتفاق نظر دارند رشد شخصيت روحي و رواني فرزندان در سال‌هاي دوران كودكي شكل گرفته و اين دوران تاثير بسزايي در رشد و پيشرفت اجتماعي و شخصي كودك دارد. براي داشتن فرزندي سالم و سازگار با اجتماع و خانواده والدين نياز دارند اطلاعات دقيقي از مراحل رشدي كودك و هر آنچه كودك در محيط با آن در ارتباط است داشته باشند. همان طور كه مشخص است مسائل محيطي تاثيرات بسزايي در شكل‌گيري روحي و شخصيتي كودكان مي‌گذارد تاثيراتي كه زندگي آينده آنان را رنگ مي‌دهد و مسيرشان را مشخص مي‌كند.
تربيت كودك از ديد والدين
تربيت كودك در ديد برخي از والدين اين است كه چه خدماتي ارائه دهند و فرزندشان رفتاري مودبانه و مورد پذيرش اجتماع قرار گيرد. چنانچه فرزند خوب درس بخواند و موفقيت كسب كند و وجه اجتماعي موقري در جامعه داشته باشد والدين گمان مي‌كنند به هدف نهايي دست يافته‌اند، متاسفانه گاهي والدين در كنار تمامي مراقبت‌ها غفلت‌هايي مي‌كنند كه تاثيرات جبران ناپذيراي بر سرنوشت كودكان مي‌گذارد. اصول اخلاقي كه به كودك آموزش داده مي‌شود و بيشتر اين آموزش به شكل شنيداري و يا نصيحت و پند و اندرز است فارغ از اين كه كودكان در جامعه چيزهايي مي‌بينند كه ممكن است حتي قادر به بيان احساس‌شان به آن موضوع نباشند.
الگوبرداري
والدين در كنار دغدغه‌هاي تربيتي بايد مراقب ديده‌هاي كودكان نيز باشند الگوبرداري يكي از مهمترين ابزار كودكان است. متاسفانه موارد زيادي درجامعه وجود دارد كه كودكان نبايد تا رسيدن به سن مشخصي آنها را مشاهده كنند، همانند رفتارهاي پرخاشگرانه، متكديان و خيابان گردهايي كه رفتارهاي جنسي ناخوشايند از خود بروز مي‌دهند، اقوام و آشناياني كه مبادرت به جامعه ستيزي و هنجار شكني مي‌كنند، ديده‌ها به اندازه شنيده‌ها تاثيرگذار است.
 
بسياري از اختلالات رواني و شخصيتي ناشي از آن اتفاقاتي است كه در دوران كودكي فرزندان مشاهده كرده و يا مكالماتي است كه شنيده‌اند و نتوانسته‌اند به نسبت سن‌شان آن را تجزيه و تحليل كنند. همين اتفاقات سبب بروز رفتارهاي پرخاشگرانه، اضطراب پنهان و يا حتي گوشه‌گيري و..... مي‌شود. به عنوان مثال كودكي كه شاهد خشونت در خانواده و يا اطرافيان است رفتارهاي پرخاشگري را از همان افراد الگوبرداري مي‌كند و يا چنانچه خردسالان درخيابان شاهد صحنه‌هاي ناخوشايند باشند اين ديده‌ها، شبانگاه به صورت كابوس‌ زندگي‌شان را تحت‌تاثير قرار داده و به مرور زمان در ناخودآگاه آنان جاي مي‌گيرد و در دروان بزرگسالي به صورت فوبيا نسبت به مسائل متعددي خود را نشان خواهد داد.
توجه به ديده‌ها و شنيده‌هاي كودك
روانشناسان معتقدند توجه به ديده‌ها و شنيده‌هاي كودك امري ضروري است و به خانواده‌ها توصيه مي‌كنند زماني كه تصميم مي‌گيرند فرزندشان را به شخصي بسپارند و يا وي را به مكان جديدي ببرند تمامي جوانب را سنجيده و مراقب ديده‌هاي فرزندانشان باشند. يك دعواي خياباني در نگاه بزرگسالان بسيار عادي به نظر مي‌رسد ولي براي يك كودك آسيب‌هاي رواني جدي در پي خواهد داشت. طبيعي است نمي‌توان بر تمامي امور محيطي كنترل داشت اما مي‌توان هنگام بروز اين مسائل كودكان را از محيط دور كرد.