کمردردهای بارداری، چطور رفع می شوند؟

سایت علمی دانشجویان ایران: حاملگي مي تواند موجب وارد شدن فشار بر ناحيه پايين کمر شود. تخمين زده شده است که بيش از پنجاه تا هشتاد درصد زنان باردار دردوره حاملگي به کمر درد مبتلا خواهند شد. با افزايش تعداد بارداري ها شيوع کمر درد افزايش مي يابد.

 

 

پزشکان دو فاکتور اصلي را در افزايش شيوع کمر درد در حاملگي دخيل مي دانند:
1- وجود جنين درلگن و قرار گيري آن در جلوي فقرات کمري باعث افزايش قوس کمري شده، حمايت عضلات شکمي از وضعيت ستون فقرات را کاهش مي دهد، همزمان وزن جنين نيز فشارهاي بيومکانيکي بر فقرات را افزايش داده و مشکل بيمار بيشتر خواهد شد.
2- هورمون ريلاکسين با کاهش سفتي کلاژني، ليگامان هاي حمايت کننده مفاصل را شل کرده، با اين مکانيسم موجب افزايش حرکات سمفيزپوبيس و ساکروايلياک و ايجاد درد مي شود.
تظاهرات و علل کمردرد در حاملگي
1- کمردرد ناشي از فشارهاي مکانيکي روي فقرات کمري. اين حالت مي تواند با درد راجعه به پا همراه باشد. اين دردها معمولا بعد از پنج ماهگي شروع مي شوند و جالب توجه اينکه با نزديک شدن به انتهاي بارداري روبه بهبودمي گذارند.
2- در هر زن بارداري که کمردرد دارد، بايد تشخيص هاي افتراقي مختلف را مد نظر قرار داد. خصوصا اگر طي سه ماهه اول ايجاد شده باشد پارگي ديسک بين مهره اي يکي از اين تشخيص هاست که به ندرت در طول بارداري اتفاق مي افتد.
3- درد مفصل ساکروايلياک که در پايين و خارج باسن، روي مفاصل ساکروايلياک ايجاد مي شود، بعضا موجب درد راجعه به جلوي ران مي گردد.

 

معمولا اين درد شديدتر و ناتوان کننده تر از درد مکانيکي ناشي از کشش کمري است.اين درد معمولا تا آخر بارداري طول مي کشد و در برخي موارد تا چند ماه بعد از زايمان هم ادامه مي يابد.
بررسي بيماران
در زنان باردارتست هاي آزمايشگاهي مختلف انجام مي شوند، تصويربرداري با اشعه ايکس طي سه ماهه اول ممنوع است و ترجيح داده مي شود که در زمان هاي بعدي نيز انجام نشود مگر در صورت ضرورت. MRI در طول بارداري توصيه نمي شود.

 

اما در مواردي که انجام شده اند عارضه اي گزارش نشده است. اگر مشکل کمردرد بيمار يا دردمفصل ساکروايلياک با عواقب وخيمي همراه باشد بايد فوايد و مضرات اين بررسي ها را سنجيده سپس تصميم گيري کرد.
درمان کمردرد زنان باردار
اساس درمان اين بيماران را استراحت مناسب تشکيل مي دهد. کمر درد هاي شديد مشخصا به استراحت مطلق در بستر احتياج دارند.

 

اغلب کمر دردهاي مکانيکي بيماران بالباسهاي مخصوص درمان پذير هستند، در مشکلات مفصل ساکروايلياک، لباسهاي مخصوصي که بيشتر لگن را نگه مي دارد، کمک کننده اند.

 

عدم استفاده از کفش هاي پاشنه بلند، بلند نکردن اشيا» سنگين و... در اين بيماران مهم است. استامينوفن به عنوان ضد درد مي تواند مورد استفاده قرار گيرد، اما از استيل ساليسيليک و دارو هاي ضدالتهابي غيراستروئيدي (NSAIDs)اجتناب مي شود.

 

در صورت نياز مي توان از متوکاربامول استفاده کرد. مانيپولاسيون فقرات در زنان باردار انديکاسيون ندارد. مشکلات کمري به ندرت باعث نياز به سقط جنين خواهد شد.

 

معمولا درد بيماران مبتلا به اختلالات مفصل ساکروايلياک شديدتر و مقاوم تر است، در بيماران مبتلابه سندرم هاي اختلال عصبي (کودااکواينا) و يا به طور شايعتر با درد سياتيکي شديد و غير پاسخ دهنده به دوره هاي طولاني مدت استراحت پزشکان را مجبور به انجام عمل جراحي با بيحسي موضعي و مونيتورينگ جنيني مي کند.

 

در زايمان معمولا نياز به تغيير روش هاي معمولي زايمان نيست مگر اينکه بيمار دچار پارگي علامت دار ديسک بين مهره اي شده باشد، در اينگونه موارد سزارين روش انتخابي زايمان است.

 

پس از زايمان بهتر است تا شش هفته صبر کنيم، در طول اين مدت اغلب کمر درد هاي مکانيکي بهبود خواهند يافت. برنامه هاي ورزشي مرتب قبل از بارداري تا سه ماهه اول مي توانند از شدت سندرم هاي مکانيکي لومبوساکرال بکاهند.

 

ورزشها را مي توان در سه ماهه دوم و سوم نيز ادامه داد، اما تاثير کمتري در کنترل علائم دارند. متاسفانه وقوع کمردرد در طول بارداري بدين معني است که بايد در بارداري هاي بعدي منتظر کمردردهاي زودرس تر و شديدتر باشيم.