شنبه, ۱۳ بهمن, ۱۴۰۳ / 1 February, 2025
مجله ویستا

تاثير دروغگويی بر کودکان


سلامت: آيا تاکنون به عنوان يک والد با خود انديشيده ايد که چند بار به فرزند خود دروغ گفته ايد. اگر بخواهيم با خود صادق باشيم، بعضي از ما به عنوان پدر يا مادر هرچند وقت يک بار به دلايل متفاوت به فرزند خود دروغ مي گوييم. کارشناسان تربيتي مي گويند والدين به ۲ دليل عمده دروغ مي گويند؛ يا قصد دارند روي رفتار فرزند تاثير بگذارند و يا از دروغ گفتن به عنوان راهکاري براي خشنود کردن وي استفاده مي کنند.بعضي از والدين اگر کودک کاري را که از او خواسته شده است انجام ندهد، به دروغ به او مي گويند که برايش اتفاقات بدي مي افتد. بيشتر کودکان مورد مطالعه در تحقيقات مختلف، از دوگانگي رفتار والدين خود رنج مي بردند. آن چه آن ها را به حقيقت نزديک مي کند کردار است نه گفتار. «فردا برايت مي خرم» جمله اي است که به گوش بچه ها آشناست و به معناي برآورده شدن خواسته شان در آينده است اما براي بيشتر آن ها «برايت مي خرم» يعني «نمي خرم». دروغگويي تاثير بسيار منفي بر رابطه بين والدين و فرزندان مي گذارد و ممکن است بر انگيزه هاي ذاتي در کودکان براي راستگويي تاثير بگذارد و آن را کاهش دهد. اگر کودک ياد بگيرد که مي تواند با ديگران در دروغگويي همراهي کند، نمي توان در آينده از وي توقع رفتار مناسب داشت.

تاثير دروغگويی بر کودکان


به علاوه والدين با عمل و گفتار خود به صورت همزمان پيام هايي را به کودک منتقل مي کنند. وقتي گفتار و کردار والدين متناقض باشد، کودک پيام هاي دوگانه اي دريافت مي کند و به سختي مي تواند بين واقعيت و دروغ تمايز قايل شود.دکتر ساحل همتي، عضو هيئت علمي دانشگاه علوم بهزيستي و توان بخشي و متخصص اعصاب و روان با بيان اين مطلب به خراسان مي گويد: صادق بودن با کودک براي برخي والدين ممکن است دشوار به نظر برسد؛ صادق بودن در واقع به معناي برقرار کردن ارتباط بين کودک و واقعيت است.وقتي ما واقعيت را به کودک نشان مي دهيم يعني با او صادق هستيم. به عنوان مثال وقتي اصرار بر خريد اسباب بازي دارد، بهتر است به جاي گفتن چند جمله کلي، وضعيت موجود را توضيح دهيم و تاکيد کنيم در اولين فرصت ممکن، خريد را انجام مي دهيم. نکته اين جاست که براي داشتن صداقت با کودک بايد در گام اول اهميت صداقت براي خودمان آشکار شود و در گام دوم براي آن اهميت قائل شويم و وقت بگذاريم. گاهي والدين فرصت ندارند، عجله دارند، عصباني هستند، گرفتارند و به همين دليل در تعاملات خود با کودک دقت کافي ندارند. اما فراموش نکنيد که امر تربيت، ۲۴ ساعته است و والدين حتي در لحظاتي که عصباني، خسته، کم حوصله و گرفتارند، در حال تربيت فرزند خود هستند. بنابراين هيچ يک از اين دلايل، قصور در امر تربيت را توجيه نمي کند.دکتر همتي با اشاره به اين که راستگويي و داشتن صداقت در طول زمان و با کردار والدين آموزش داده مي شود، تاکيد مي کند: بهتر است به جاي داستان پردازي هاي بي جا براي بچه ها به منظور انجام کارهايشان، هدف از هر کاري را براي آن ها توضيح دهيم. به عنوان مثال به جاي اين که بگوييم «اگر اتاقت کثيف باشد، غول به سراغت مي آيد» به او بگوييم، «همه ما موظفيم که اتاق خودمان را مرتب کنيم زيرا باعث مي شود خانه مرتب و منظم باشد.» بنابراين براي آموزش صداقت کافي است کمي وقت بگذاريم تا نتيجه آن را ببينيم.
دروغگويي و بيماري
روان پزشکان مي گويند انسان هر چه کمتر دروغ بگويد به همان اندازه از سلامت بيشتري برخوردار است. به گزارش ايسنا روان پزشکان طي تحقيقات پردامنه خود دريافتند، به همان اندازه که خوردن ميوه و سبزي و تحرک منظم به بهبود سلامت انسان کمک مي کند، کنترل زبان و خودداري از دروغگويي نيز در حفظ سلامت بدن موثر است. اثبات اين نظريه براي کنترل زبان و پرهيز از دروغگويي به انسان کمک مي کند تا در آينده اهميت بيشتري به راستگويي بدهد و آن را در زندگي خود به کار گيرد. محققان مي گويند بهره مندي از سلامت جسمي و رواني در بين افرادي که از دروغ گفتن در زندگي روزمره خود تا حد زيادي پرهيز مي کنند، به مراتب بيشتر است. نتايج آزمايش ها روي ۱۱۰ داوطلب نشان داد، افرادي که از دروغ گفتن حتي دروغ مصلحت آميز خودداري کردند در مقايسه با گروهي که به راحتي دروغ گفتند، کمتر از انواع سردرد، گلودرد، اضطراب و ديگر ناراحتي هاي جسمي و رواني شکايت داشتند.همچنين کارشناسان تأکيد مي کنند که دروغ گفتن از نظر شناختي به سلامت جسماني آسيب مي زند زيرا مغز انسان قادر است هر بار اطلاعات زيادي را پردازش کند. دروغگويي عمدي، عملي خسته کننده و طاقت فرسا براي مغز است و دروغگو که هميشه بايد داستاني را بر اساس واقعيت بسازد، نمي تواند در دراز مدت مغز خود را از اطلاعات خودساخته و واقعي پاک سازي کند. در نتيجه همواره مشغله ذهني شديدي خواهد داشت.