مسئولیت والدین از نگاه مذهبی

شهرزاد: شاید هنوز هم بسیارى از پدران و مادران آنطور که باید فرزندان خود را نشناخته باشند و به امر پرورش و تربیت آنان توجه کافى نکنند، زیرا این مسئله روشن است که تا انسان به حقیقت چیزى پى نبرد و آن را چنان که هست و باید نشناسد به ارزش و اهمیت آن واقف نمى شود. ممکن است پدران و مادرانى به دلیل نشناختن روحیه و شخصیت فرزندان خویش و سهل انگارى در تربیتشان، دچار سردرگمیهای متعددی شوند. از این رو ضرورى است در پرتو قرآن و روایات، جایگاه و منزلت فرزندانمان را بشناسیم تا نسبت به وظایف خود درباره آنان بى اعتنا نباشیم و به کودکان، این گوهرهاى نفیس زندگى، عشق بورزیم.

روایات فراوانى در زمینه فرزند و نقش تربیتي او نقل شده که هر یک نشان دهنده جایگاه و منزلت کودک در زندگى است و بسیار بجاست پدران و مادران این روایات را از نظر بگذرانند و با آگاهى بیشتر در تربیت کودکان خود تلاش کنند:

خانه بى فرزند برکت ندارد

پیامبر بزرگوار اسلام به ابن عباس فرمود: «یا ابن عباس بیت لاصبیان فیه لابرکه فیه. « » اى ابن عباس! خانه اى که در آن کودکى نباشد، خیر و برکت ندارد. »

وجود فرزند از توست

در رساله اي حقوقى که از امام سجاد (ع) به جا مانده، چنین آمده است: «و اما حق ولدک فان تعلم انه منک و مضاف الیک فى عاجلا لدنیا بخیره و شره. »

«حق فرزند بر تو این است که بدانى وجود او از تو و نیک و بدش درا ین جهان منسوب به توست. »

جگر گوشه مؤمن

پیامبر فرمود: «الولد کبد المؤ منان مات صار شفیعا و ان مات بعده یستعفرا لله له فیغفر له. »

«فرزند جگر گوشه مؤمن است.اگر پیش از پدر بمیرد برایش شفاعت مى کند و اگر بعد از پدر بمرد برایش استغفار مى کند و خداوند در اثر استغفار فرزند، پدر را مى بخشد. »

مهرورزیدن به فرزندان، راه دستیابى به درجات بهشت

پیامبرا کرم (ص) فرمود: «قبلواا ءولادکم فان لکم بکل قبله درجه فى الجنه و ما بین کل درجتین خمسمائه عام. »

«فرزندان خود را ببوسید، زیرا براى هر بوسه اى که به فرزندان مى زنید، یک درجه در بهشت خواهید داشت که فاصله هر درجه تا درجه دیگر به اندازه 500 سال راه است. »

اجر معنوى و پاداش اخروى رفع حاجت فرزندان

ابن عمر از پیامبراکرم (ص) نقل مى کند: «من سقى ولده شربه ماء فى صغره سقاهالله سبعین شربة من ماءا لکوثر یوما لقیامه. »

«هر کس به فرزند خردسال خود جرعه اى آب بنوشاند، خداوند به پاداش او در روز قیامت هفتاد جرعه از آب کوثر به او مى نوشاند. »

نیکى به فرزند نیکى به پدر و مادر است

مردى از انصار به امام صادق (ع) عرض کرد: «من اءبر؟ قال: والدیک. قال قد مضیا. قال: بر ولک. »

«به چه کسى نیکى کنم؟امام فرمود:به پدر و مادرت. گفت: آنان از دنیا رفته اند. حضرت فرمود: به فرزندت نیکى کن. »

مسرور ساختن فرزندان مایه شادمانى در روز رستاخیز

امام صادق (ع) فرمود: «و من فرحه - ولده - فرحها لله یوم القیامه. »

«هر کس فرزند خود را خوشحال کند، خداوند در روز قیامت خوشحالش ميكند. »

لطف و رحمت خدا به والدین در پرتو محبت آنها به فرزندان

از امام صادق (ع) نقل است که فرمود: «ان الله لیرحم الوالد لشده حبهل ولده. »

«مردى که نسبت به فرزند خود محبت بسیار دارد مشمول رحمت و عنایت خداوند بزرگاست. »

نگاه کردن محبت آمیز پدر به فرزند

پیامبر فرمود: «نظرا لوالدا لى ولده حبا له عباده. »

«نگاه کردن پدر و مادر به فرزند از روى مهر و محبت، عبادت است. »

از مجموع آیات و روایات مشخص مى شود فرزند عطیه و موهبتى الهى و نعمتى است که خود منشا نعمتهاى بى شمار دیگر است. وجود فرزند در خانه فضاى آن را از خیر و برکت و مهر و مودت لبریز میکند. رابطه معنوى و الهى والدین و فرزندان، هر دو را از رحمتهاى واسعه ربوبى بهره مند مى گرداند.داشتن فرزند صالح، آرزویی است که همه پدرها و مادرها آن را در سر مى پرورانند.

ضرورت توجه شایسته والدین به امور فرزندان و آثار منفى ترک این مسئولیت

همچنان که اهتمام و عنایت هر چه بیشتر والدین به امور فرزندان آثار سودمند و پر برکتى در زندگى دنیا و سرنوشت اخروى هر دو پدید خواهد آورد، عکس آن نیز آثار تباه کننده اى در پى خواهد داشت. یعنى کوتاهى کردن نسبت به حقوق فرزندان و ترک مسئولیت و عدم جدیت در تربیت و بالندگى آنان و بى توجهى به رشد انسانى و بلوغ ایمانى و شکوفا یی فرهنگى فرزندان نیز سرانجام جز رکود و عقب ماندگى و کجروى و بى شخصیتى فرزندان و بدنامى والدین و تیرگى زندگى دنیوى و تباهى سرنوشت ابدى نخواهدبود.