دیابت بارداری، باید و نبایدها

پرسش: آقای دكتر من در هفته 33 بارداری هستم و دیابت دوران بارداری گرفتم در هفته 26 gct :159 با پرهیزی كه كردم در هفته 31 قندم شد 148 كه از حد نرمال ان بازم 8تا بالا بود حالا میخوام بدونم چه میوه هایی نباید؟
پاسخ: كاربر گرامی تغذیه درمانی برای دیابت بارداری، عمدتاً شامل یك برنامه ی غذایی با كربوهیدرات كنترل شده است، كه تغذیه ی مناسب برای سلامت مادر و جنین، انرژی كافی برای افزایش وزن مناسب دوران بارداری، دستیابی و حفظ قند خون طبیعی را فراهم كرده و مانع از ایجاد كتوز می شود. پیشنهاد های تغذیه ای ویژه، بر اساس بررسی فردی و ثبت های قند خون تعیین و اصلاح می شوند. پایش میزان قند خون، كتون حالت ناشتا، اشتها و افزایش وزن می‌تواند به طراحی یك برنامه ی غذایی مناسب فردی و تنظیم برنامه ی غذایی در دوران بارداری كمك كند.
برای دیابت بارداری دستور العمل های تغذیه ای ویژه وجود دارد. همه ی زنان مبتلا باید پس از تشخیص دیابت، تغذیه درمانی را اغاز كنند. پایش ثبت های غذایی و قند خون، راهنمای تغذیه درمانی بوده و لزوم انسولین درمانی را تعیین می‌كند.
انسولین درمانی در دو صورت افزوده می‌شود: اگر هدف های قند خون در مدت یك تا دو هفته‌، برای دو بار یا بیشتر، از دامنه ی مورد نظر فراتر رود (بی ان كه ثبت های غذایی تغییر ویژه ای را نشان دهد) یا اگر، به علت بی توجهی بیمار به تغذیه درمانی، میزان قند خون همواره بالا باشد. افزایش یافتن یا نیافتن وزن و ازمایش كتون،‏ در تعیین این كه، ایا زنان باردار برای پرهیز از انسولین درمانی، كم‌تر می‌خورند یا نه، سودمند است.
كربوهیدرات ها را باید در سه وعده ی غذایی كوچك تا متوسط و دو تا چهار میان وعده پخش كرد. همه ی زنان دست كم به 175 گرم كربوهیدرات در روز نیاز دارند. معمولاً، به میان وعده‌ی عصر، برای جلوگیری از بروز سریع كتوز شبانه نیاز است. به علت افزایش میزان هورمون رشد و كورتیزول در صبح، كربوهیدرات در صبحانه نسبت به دیگر وعده‌ها به خوبی تحمل نمی‏‌‏شود.
 برای رفع این مساله، ممكن است در برنامه ی غذایی اغازین، تنها 30 گرم كربوهیدرات برای صبحانه در نظر گرفته شود. برای رفع گرسنگی، می‌توان غذاهای پروتئینی را به رژیم غذایی افزود. زیرا، این غذاها بر میزان قند خون اثری ندارند.
با وجود این كه، محدودیت كالری باید با احتیاط باشد، اما در زنان چاق مبتلا به دیابت بارداری، یك محدودیت كالری 30 درصدی (دریافت در حدود 1700 تا 1800 كیلو كالری در روز) می‌تواند‏‌‏ هیپرگلیسمی‏ را (بدون ایجاد كتونمی) كاهش داده و از میزان افزایش وزن این زنان بكاهد.
دریافت كمتر از این مقدار، پیشنهاد نمی‏‌‏شود. الگوی افزایش وزن دوران بارداری برای زنان مبتلا به دیابت بارداری، باید همانند زنان غیر دیابتی باشد. برای زنان مبتلا به دیابت بارداری، كه دچار اضافه وزن و چاقی هستند، كاهش وزن پیشنهاد نمی شود. اما، ممكن است محدود كردن متوسط انرژی و كربوهیدرات مناسب باشد.
ورزش نیز، ممكن است در غلبه بر مقاومت محیطی به انسولین و كنترل ‏‌‏هیپرگلیسمی ‏‌‏پس از صرف غذا سودمند بوده و برای بهبود قند خون مادر، به تغذیه درمانی افزوده شود. شكل ایده ال ورزش مشخص نیست، اما غالباً، یك پیاده روی تند پس از صرف وعده‌های غذایی پیشنهاد می‌شود.
توصیه می شود زنان مبتلا به دیابت بارداری حتما شیردهی داشته باشند. زیرا، ممكن است حتی یك دوره ی كوتاه شیردهی خطر ابتلا به دیابت را در اینده كاهش دهد.
برای جلوگیری از افت قند خون رژیم غذایی شما در دوران مصرف انسولین باید همراه با میان وعده غذایی باشد (هر 10 گرم كربوهیدرات مصرفی، حدود 1 واحد انسولین را پوشش می دهد). در این زمینه حتما با پزشك خود نیز مشورت كنید. هر لحظه كه احساس سرگیجه یا ضعف پیدا كردید یا اگر میزان قند خون به كمتر از 70 میلی گرم در دسی لیتر رسید، 15 گرم كربوهیدرات دریافت كنید، كه معادل است با:
سه قرص گلوكز
اب میوه یا نوشیدنی شیرین، نصف لیوان
كراكر شور، شش عدد
قند یا عسل، یك قاشق غذا خوری
• 15دقیقه صبر كنید و دوباره ازمایش كنید. اگر میزان قند خون باز هم كمتر از 70 میلی گرم در دسی لیتر بود، با 15 گرم كربوهیدرات دیگر، درمان را تكرار كنید.
• تكرار ازمایش و درمان را تا زمانی ادامه دهید، كه میزان قند خون به دامنه ی طبیعی برگردد.
• زمان باقیمانده تا وعده یا میان وعده ی غذایی بعدی را براورد كنید، تا نیاز به دریافت غذای اضافی تعیین شود. اگر بیشتر از یك ساعت تا وعده ی غذایی بعدی زمان بود، 60 دقیقه پس از درمان ازمایش را تكرار كنید، تا لزوم دریافت كربوهیدرات اضافی مشخص شود.
دستور العمل هایی برای پیشگیری از علایم‏‌‏ افت قند خون
1- خوردن وعده‏‌‏های غذایی كوچك و میان وعده‌ (در بین وعده های غذایی و به هنگام خواب). خوردن پنج تا شش وعده ی غذایی كوچك به جای دو تا سه وعده ی غذایی بزرگ، موجب ثبات در ازاد سازی گلوكز به جریان خون می‌شود.
2- پخش كردن غذاهای كربوهیدراتی در طول روز. خوردن مقادیر زیاد كربوهیدرات در یك زمان، موجب بالارفتن میزان قند خون و تحریك ازاد سازی مقادیر بالای انسولین می‌شود، كه می‌تواند موجب افت میزان قند خون گردد. بیشتر افراد می‌توانند دو تا چهار سروینگ از غذاهای كربوهیدراتی را در هر وعده ی غذایی و یك تا دو سروینگ را در هر میان وعده بخورند.
افزون بر این، اگر كربوهیدرات از رژیم غذایی حذف شود، بدن توانایی خود را برای به كار بردن مناسب كربوهیدرات از دست می‏‌‏دهد و بنابراین توصیه نمی شود. غذاهای كربوهیدراتی، عبارت هستند از: نشاسته‌ها، میوه‌ها، ابمیوه ها، شیر، ماست و غذاهای دارای قند.
3- پرهیز از غذاهای دارای مقادیر بالای كربوهیدرات. این غذاها، عبارت هستند از: نوشیدنی‏‌‏های بی الكل معمولی، شربت‌ها، اب نبات، ماست‌های میوه‌ای معمولی، شیرینی پای و كیك‌ها.
پرهیز از نوشیدنی‏‌‏ها و غذاهای دارای كافئین. كافئین می‌تواند موجب ایجاد علایم همانند ‏‌‏هیپوگلیسمی و بدتر شدن حال فرد شود.
نی‌نی‌بان جدیدترین و بهترین مطالب خود را در تلگرام و از طریق سه کانال «راهنمای بارداری»، «کودک‌یاری» و «سلامت جنسی» در اختیار مخاطبان قرار می‌دهد.

براي عضويت در خبرنامه ني ني بان و اطلاع از بهترين و پربيننده ترين مطالب، کافي است يک بار فرم عضويت ما را از اينجا پر کنيد.