وقتی عـطـر مـی زنـیـد، کـهـیـر مـی زنـیـد؟

بعضی افراد به مواد خاصی که در تهیه عطر و خوشبوکننده‌ها استفاده می‌شود، حساسیت دارند و در اثر تماس پوست با آن ماده، دچار خارش، قرمزی پوست و بروز دانه‌های زیر پوستی می‌شوند یا …

بعضی افراد به مواد خاصی که در تهیه عطر و خوشبوکننده‌ها استفاده می‌شود، حساسیت دارند و در اثر تماس پوست با آن ماده، دچار خارش، قرمزی پوست و بروز دانه‌های زیر پوستی می‌شوند یا در اصطلاح کهیر می‌زنند. این التهاب پوستی و خارش نگران‌کننده یا نشانه یک بیماری یا مشکل خاص نیست، بلکه فقط یک عکس‌العمل و واکنش دفاعی بدن است به ماده‌ای که از نظر سیستم دفاعی شما آلرژن شناخته می‌شود.

راه‌حلی هم جز حذف آن ماده آلرژی‌زا از محیط زندگی وجود ندارد. خیلی‌ها به گرد گل‌ها، غبار و خاک، موادغذایی مختلف یا بوهای خاص حساسیت دارند و فقط شما نیستید که به یک ماده حساسیت دارید و باید سعی‌کنید در معرض آن قرار نگیرید. اگر می‌دانید به عطر خاصی حساسیت دارید، سعی‌کنید آن را مستقیم روی پوست خود نزنید و شاید بهتر باشد انواع دیگری را امتحان کنید چون از نظر علمی، بدن با تحریک پیاپی و کم‌فاصله مواد آلرژی‌زایی که به آن حساسیت دارد، آسیب‌پذیرتر می‌شود. بهترین اقدام برای مواقعی که در اثر زدن عطر دچار حساسیت و خارش شده‌اید، این است که بلافاصله پوست خود را بشویید و قبل از اینکه خشک شود، (بهتر است در حمام به آرامی قطره‌های آب را با حوله بگیرید) یک مرطوب‌کننده حاوی اوره مانند «اوسرین» روی پوست بزنید. اگر پوستتان خشک شود، آسیب‌پذیرتر خواهدشد و واکنش آلرژیکی و خارش آن بیشتر آزارتان می‌دهد. اگر در خانه یک کورتون ضعیف مانند هیدروکورتیزون یا بتامتازون دارید، روی پوست دچار کهیر بمالید و سعی کنید دیگر آن عطر را مستقیم روی پوست نزنید. این‌آلرژی به ماده حساسیت‌زا در پوست حتی می‌تواند به صورت لکی درآید که در تماس با آفتاب تیره‌ می‌شود. این حالت به دلیل وجود ماده محرکی به نام «برگاموت» است که در ترکیب بسیاری از عطرها استفاده می‌شود و در تماس با آفتاب سلو‌ل‌های رنگساز را تحریک می‌کند. جالب اینکه برای مبتلایان به بیماری لک‌و‌پیس ما داروهایی تجویز می‌کنیم که با همین مکانیسم عمل می‌کنند و وقتی این افراد در آفتاب قرار می‌گیرند، لک‌های سفید پوستی‌شان کمی رنگ می‌گیرد و تیره می‌شود.

نکته بعدی در مورد افرادی است که می‌گویند تا به حال در تماس با مواد خوشبوکننده و عطرها مشکلی نداشته‌اند و تازه دچار آلرژی پوستی شده‌اند. در واقع دو حالت درماتیت در رابطه با این موضوع داریم. درماتیتی که آلرژی تماسی نامیده می‌شود و در اولین تماس پوست با ماده آلرژی‌زا ایجاد می‌شود و درماتیت دیگری که با تکرار دفعات تماس عامل محرک با پوست به وجود می‌آید و در واقع تفاوت این افراد در میزان حساسیت پادتن‌های ساخته‌شده در سیستم دفاعی بدنشان نسبت به ماده‌ آلرژن است. به هر حال به افرادی که دچار هرگونه حساسیتی هستند توصیه می‌شود نوع ماده آلرژی‌زا را کشف و سعی کنند آن را از محیط زندگی خود حذف کنند.

دکتر محمدعلی نیلفروش‌زاده

متخصص پوست و رییس مرکز تحقیقات پوست و سلول‌های بنیادی