جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

بحران غزه و حقوق بشر


بحران غزه و حقوق بشر

برخلاف این که جنگ ۲۲ روزه غزه و به دنبال آن محاصره شدید غیرنظامیان ساکن در این منطقه که در حال تبدیل بشه یک فاجعه انسانی است نقض آشکار تمامی قوانین و تعهدات بین المللی بشردوستانه توسط رژیم غاصب صهیونیستی به شمار می رود, متأسفانه تا به حال به سکوت تلخ و معنی دار دولت های به اصطلاح حامی حقوق بشر از یک سو و دولت های عرب مسلمان منطقه از سوی دیگر, رو به رو بوده است

برخلاف این که جنگ ۲۲ روزه غزه و به دنبال آن محاصره شدید غیرنظامیان ساکن در این منطقه (که در حال تبدیل بشه یک فاجعه انسانی است) نقض آشکار تمامی قوانین و تعهدات بین المللی بشردوستانه توسط رژیم غاصب صهیونیستی به شمار می رود، متأسفانه تا به حال به سکوت تلخ و معنی دار دولت های به اصطلاح حامی حقوق بشر از یک سو و دولت های عرب مسلمان منطقه از سوی دیگر، رو به رو بوده است.

زمانی که «تز یپی لیونی» وزیر خارجه وقت رژیم صهیونیستی حملات ددمنشانه ارتش صهیونیستی را به جنگ ارزشی تعبیر کرد و صریحاً اعلان داشت که رژیم اشغالگر قدس به هیچ قرارداد و قطعنامه بین المللی در قبال فلسطین پای بند نخواهد بود هیچ صدای اعتراضی از مجامع بین المللی و سازمان های به اصطلاح طرفدار حقوق بشر در حمایت از مردم مظلوم فلسطین به ویژه شهروندان غزه، برنخاست.

بحران امروزه غزه به محاصره آن در سال ۲۰۰۸ (جنگ ۲۲ روزه) باز می گردد که با محاصره شدید نظامی گذرگاه ها و راه های ورودی به غزه (به ویژه منطقه رفح) توسط نظامیان صهیونیست، این منطقه عملاً به زندانی بزرگ برای ۵/۱ میلیون شهروند غیرنظامی ساکن در آن ناحیه تبدیل گشت. شهروندانی که فقط به دلیل حمایت و پشتیبانی معنوی از نیروهای جنبش مقاومت اسلامی (حماس) در برابر رژیم غاصب صهیونیستی، مشمول سیاست های جنگی این رژیم علیه حماس قرار گرفته اند.

یکی از اقدامات ضد بشری رژیم صهیونیستی علیه ساکنان غزه قطع کامل برق منطقه درجریان جنگ ۲۲ روزه بود. پیامدهای منفی این عمل ضد انسانی نه تنها نظم عادی زندگی شهروندان ساکن در ناحیه را مختل ساخت بلکه ادامه وضع را نیز از نظر روحی - روانی تقریباً برای آنها به صورت ناممکن در آورد. از این رو، چند ماه پس از ادامه محاصره، مردم غزه، طی اقداماتی هماهنگ و منسجم به سمت مرز مصر حرکت کردند وبا شکستن دیوار مرزی از مرز عبور کرده، وارد مصر شدند. در این راستا، بحران به مناطق مرزی مصر نیز کشیده شد. اگر چه با وخیم شدن اوضاع در نوار غزه، شورای امنیت سازمان ملل اقدام به برگزاری یک نشست اضطراری کرد اما به دلیل حمایت های یک جانبه گرایانه آمریکا از رژیم صهیونیستی، حتی پس از سه دور مذاکره فشرده، نتوانست در محکومیت متجاوزان صهیونیست یک بیانیه صادر کند چه رسد به صدور قطعنامه.

جامعه بین الملل عموماً و دولت های عرب مسلمان خصوصاً پاسخی مناسب به اقدامات ددمنشانه صهیونیست ها ندادند اما شهروندان شجاع غزه با استقامت و پایداری کم نظیر خود در برابر تمامی جنایات ضد بشری صهیونیست ها و سردادن فریاد «مقاومت تا پیروزی» کوبنده ترین پاسخ را در طول تاریخ به استکبار جهانی داده اند. پاسخی که لرزه بر اندام صهیونیست ها و اربابان شان انداخته و خواب راحت را از آنها گرفت. تخلیه کامل شهرک های مرزی صهیونیست نشین درجریان جنگ ۲۲ روزه خود شاهدی بر این مدعا است.

تمامی بیانیه ها و قطعنامه های سازمان ها و مجامع بین الملل درحمایت از حقوق بشر و حقوق بشر دوستانه، برحق بهره مندی شهروندان مناطق جنگی از نیازهای اساسی چون آب، غذا، بهداشت و خدمات عمومی تأکید جدی دارند. از جمله اصول این حقوق و تعهدات که درتمامی شرایط لازم الاجرا است، به کارگیری «اصل تفکیک» درجنگ یا به عبارتی دیگر رعایت حقوق بشر دوستانه است. برپایه این اصل، باید درعملیات جنگی میان نظامیان و غیر نظامیان تمائز قائل شد. یعنی طرفین درگیر درمنازعه به منظور تغییر موازنه به نفع خود، حق ندارند به عملیات و اقداماتی دست بزنند که موجب نسل کشی شهروندان غیر نظامی شود. درچنین صورتی، این امر نقض آشکار حقوق بشر دوستانه خواهد بود.

این درحالی است که درجنگ ۲۲ روزه، شهروندان غیر نظامی غزه علاوه بر محاصره شدید از زمین و هوا نیز مورد هدف حملات نظامی سنگین و سلاح های مرگبار و ممنوعه ای چون بمب های فسفری توسط رژیم ددمنش اسرائیل قرار گرفتند که با کمال تأسف، این جنایت علیه بشریت، تاکنون با سکوت معنی دار مجامع بین المللی به اصطلاح حامی حقوق بشر مواجه بوده است.

آیا به شهادت رسیدن، مجروح و مصدوم شدن کودکان معصوم فلسطینی بر اثر به کارگیری بمب های فسفری توسط رژیم جنگ افروز اسرائیل غاصب، نقض آشکار حقوق بشر و تمامی اصول و تعهدات بین المللی نیست؟!

در پروتکل های الحاقی ۱۹۷۷ ژنو و ماده ۵۴ پروتکل اول وماده ۱۴پروتکل دوم الحاقی کنوانسیون حقوق بشر آمده است: «تحت محاصره قرار دادن راه های ارتباطی و جلوگیری از رساندن آب، غذا، دارو و سوخت به غیر نظامیان نمی تواند وسیله و روش جنگی قرار گیرد و تحت چنین عنوانی مورد استفاده طرف های متخاصم واقع شود».

اگرچه رژیم غاصب صهیونیستی، رسما از امضاکنندگان این پروتکل ها نیست اما این موضوع نمی تواند دلیلی بر بی توجهی صهیونیست ها به مواد مذکور باشد. چون زیر پاگذاشتن این اصول و تعهدات، نقض آشکار حقوق بشر است.

حلقه های تنگ محاصره غزه و به چالش کشاندن شهروندان غیرنظامی با بحران آب، غذا، دارو و سوخت و در واقع تبدیل محاصره به یک فاجعه انسانی از یک سو و زیر آتش سنگین قرار دادن آنها به منظور آغاز مجدد درگیری ها از سوی دیگر (به نقل از رسانه های خبری، جنگ افروزان صهیونیست طی یک روز، ۹۷بار ساکنان غزه را مورد حملات سنگین ماشین های جنگی خود از زمین و هوا قرار داده اند) نه تنها نمونه ای بارز و در عین حال غیرقابل باور از نقض حقوق بشر به شمار می رود، بلکه سبب غیرنافذ شدن اصول، تعهدات و کنوانسیون های بین المللی در این زمینه شده است.

حال این پرسش مطرح می گردد که چرا وقتی تقدم حقوق بشر، بر حقوق حاکمیتی دولت ها از کلیت خارج می شود و به مصداق هایی در جهان سوم از جمله خاورمیانه می رسد، خلاف آن عمل می شود و از کرسی ها و منشأ های نظریه پردازی صدایی در نمی آید و به سادگی سکوت اختیار می گردد.

علنی شدن ساخت دیوار فولادی با توطئه مشترک آمریکا، مصر و اسرائیل علیه فلسطینیان ساکن غزه عموماً و جهادگران حماس خصوصاً، به گونه ای ضد بشری است که حتی اعتراض و اظهار تأسف نهادهای بین المللی و فعالان حقوق بشر را برانگیخته است. تا آن جا که کمیسیر کل آژانس امدادرسانی و کاریابی آوارگان فلسطینی «آنروا» وابسته به سازمان ملل متحد تأکید کرده است: «یکی از دلایل احداث این دیوار فولادی، ممکن است زمینه سازی برای حمله احتمالی رژیم صهیونیستی به نوار غزه باشد.» هم چنین این مقام بین المللی از مشارکت مصر در چنین طرح هایی که به نفع رژیم صهیونیستی و ضرر مردم فلسطین است اظهار تأسف کرده است.

«طرح موسوم به دیوار فولادی» در مرز مصر، غزه و گذرگاه رفح به منظور جلوگیری از انتقال سلاح، مهمات و مایحتاج مبارزان فلسطینی در واقع طرحی است که با مشارکت اسرائیل، آمریکا و مصر به مرحله اجرا درآمده است. دولت آمریکا هزینه مالی، اسرائیل تجهیزات و لوازم و مصر هم اجرای آن را برعهده داشته است.

اگر چه «اسماعیل هنیه» نخست وزیر دولت حماس در مراسم بیستمین سالگرد تأسیس جنبش اسلامی حماس با بیان این جمله که «ما همچون کوه های فلسطینی استوار خواهیم ماند» بی اثر بودن چنین توطئه هایی را صراحتاً اعلام کرد اما این پرسش ها هم چنان به قوت خود باقی است:

«وجدان های آگاه و بیدار چه پاسخی به این توطئه های ضدبشری دارند؟»

«آیا چنین طرح هایی رعایت اصول و موازین حقوق بشر به ویژه از سوی منادیان جهانی آن است؟» «آیا دست یازیدن به چنین اقدامات ضدبشری، نقض آشکار تمامی قوانین و تعهدات بین المللی حقوق بشر دوستانه نیست؟»

ماندانا سکوتیان