۱ شهریور ۱۳۸۶ ــ ۲۳ اوت ــ سالروز وقوع جنگ چالدران ، جنگی که ثابت کرد یک ملت برای دفاع نیاز به اسلحه پیشرفته دارد

۲۳اوت سال ۱۵۱۴ میلادی( دوم شهریور و ۴۹۰ سال پیش در این روز)، دشت چالدران در نزدیکی خوی صحنه نخستین و در عین حال قاطعترین جنگ عثمانی( ترکیه ) و ایران بود. هدفهای سلیم اول سلطان عثمانی …

۲۳اوت سال ۱۵۱۴ میلادی( دوم شهریور و ۴۹۰ سال پیش در این روز)، دشت چالدران در نزدیکی خوی صحنه نخستین و در عین حال قاطعترین جنگ عثمانی( ترکیه ) و ایران بود. هدفهای سلیم اول سلطان عثمانی از لشکر کشی به ایران عبارت بود از: جلوگیری از گسترش مذهب شیعه اثنی عشری که مذهب رسمی ایرانیان اعلام شده بود به متصرفات عثمانی و پیوستن شیعیان قلمرو عثمانی به دولت تازه تاسیس صفوی ایران؛ ضمیمه کردن مناطق کردنشین شمالغربی و محل سکونت ترکمان ها( در شرق ترکیه امروز و شمال شرقی عراق که آق قویونلوها و قره قویونلوها و بقایای سلجوقیان بودند) به قلمرو خود، مانع از گسترش و رشد « ایرانیسم»که با روی کار آمدن شاه اسماعیل صفوی دوباره سربلند کرده بود.

در جنگ چالدران که در آن شاه اسماعیل به دلیل نداشتن اسلحه آتشین (توپ و تفنگ) و یک ارتش ملی (غیر عشایری ) شکست خورد، سلطان سلیم تنها به یک هدف خود که ضمیمه ساختن قسمتی از مناطق کردنشین و ترکمان نشین به قلمرو عثمانی بود رسید که اینک دولت ترکیه گرفتار مشکل ناشی از همین عمل است و با استقلال خواهی کردها دست و پنجه نرم می کند.

سلطان سلیم اول پس از پیروزی در نبرد چالدران به سوی تبریز پیش راند و چهارم سپتامبر( ۱۴ شهریور) وارد این شهر شد ، اما بر اثر مقاومت مردم و جنگ و گریز نیروهای محلی وفادار به شاه اسماعیل مجبور به بازگشت شد.

شاه اسماعیل تا زمان جنگ چالدران، مخالف اسلحه آتشین بود ، آن را اسلحه کشتار جمعی و به کار بردنش را خلاف آیین جوانمردی می پنداشت. به علاوه، نیروهای او عمدتا از عشایر قزلباش بودند و وی فاقد یک ارتش ملی مرکب از افراد همه نقاط کشور بود. جنگ چالدران بزرگترین جنگ شمشیر با تفنگ در طول تاریخ است. تجربه همین جنگ است که شوروی را بر آن داشت که در سال ۱۹۴۹ دارای بمب اتمی، در سال ۱۹۵۳ بمب هیدروژنی و در سال ۱۹۵۷ موشک قاره پیما شود و کشورهای فاقد این سلاحها اینک می کوشند آنها را به دست آورند زیرا که سازمان ملل آن طور که باید و شاید تاکنون نتوانسته است از جنگ و نسل کشی جلوگیری کند و محافظ کشورهای کوچک و ضعیف باشد.

پس از سلطان سلیم و پسرش سلطان سلیمان ، دربار عثمانی با مداخله وزیران و گسترش حرمسرا و غلامان درباری رو به انحطاط گذارد، و حافظ این امپراتوری تنها سربازان خوب و مقاوم آن بودند که تا پایان کار کمتر دیده شد که افسرانشان راه خیانت به پیمایند. همین داشتن سرباز خوب موجب حفظ موجودیت آن به نام جمهوری ترکیه شده است. البته قدرتهای اروپایی هم به سود خود می دیدند که چنین کشوری به صورت سدی میان روسیه و مدیترانه و سرزمین های عربی وجود داشته باشد و به همین دلیل پس از جنگ جهانی اول با وجود حضور ناوگانهای آنها در محل ، مانع اخراج یونانیان توسط مصطفی کمال (اتاتورک )از منطقه مرمره نشدند.