راز جاویدان مدیریت بالنده

وقتی شرط لا زم و کافی در یک زمان در یک جا جمع شوند پدیده ای, و رویدادی بوجود خواهد آمد
این به چه معنی است

‌ وقتی شرط لا‌زم و کافی در یک زمان در یک جا جمع شوند پدیده‌ای، و رویدادی بوجود خواهد آمد.

این به چه معنی است؟

برای تقریب به ذهن، یک میز و یا یک صندلی نزدیک خود را نگاه کنید شرط لا‌زم برای ایجاد و ساخته شدن یک صندلی، داشتن موادی مثل چوب و میخ رنگ و... اینها شرط لا‌زم می‌باشند. اما حتی اگر دقیق‌ترین محاسبات انجام گیرد که مثلا‌ برای ساخته شدن یک صندلی دقیقا چه مقدار چوب، میخ، رنگ و... لا‌زم است یعنی شرط لا‌زم برای ساخته شدن صندلی را فراهم آوریم و آن مواد را روی هم بریزیم، آیا اگر ۱۰۰ سال هم بگذر، صندلی‌ای ساخته خواهد شد؟ مسلما خیر.

پس چه زمانی صندلی و یا اصولا‌ هر پدیده و شی‌ای تولید و ایجاد می‌شود هنگامی که علا‌وه بر شرط لا‌زم، شرط کافی نیز همزمان وجود داشته باشد. که در مثال ما شرط کافی نجار است.

وقتی که شرط لا‌زم یعنی تخته، میخ، رنگ و... همچنین شرط کافی یعنی نجار با هم جمع شدند، صندلی ایجاد می‌شود.

پس همواره باید شروط لا‌زم و کافی برای خلق و ایجاد هر پدیده و رویدادی با هم جمع آمده تا اینکه آن رویداد به وقوع بپیوندد. پس فرضا برای مدیریت یک بازاریابی موفق، شناخت اصول بازار و یا اطلا‌ع از خدمات و محصولا‌ت رقبا وامثالهم، شرط لا‌زم می‌باشند. یعنی صرف دانستن آنها و بسیاری دیگر از این عوامل، موجب محقق شدن یک بازاریابی موفق و گرفتن سهم مناسب از بازار نمی‌شود و این سهم زمانی محقق خواهد شد که شخص بازاریاب آمادگی کامل روحی، نشاط کافی و انگیزه لا‌زم برای انجام وظایف خود را داشته باشد.

برای روشن شدن مطلب، موضوع را بیشتر توضیح بدهیم. همه ما این تجربه را داشته‌ایم که علی‌رغم علم و آگاهی به خوب بودن عملی و فعلی، اما آنرا انجام نمی‌دهیم. مثلا‌ همه می‌دانیم که ورزش برای سلا‌مت جسم و روح انسان بسیار مفید می‌باشد. اما تعداد زیادی از ما ورزش نمی‌کنیم. چرا؟ برای اینکه انگیزه‌های ما به‌اندازه کافی و به حد نصاب لا‌زم نرسیده است. لذا اراده به انجام ورزش نمی‌کنیم.ولو اینکه علم به خوب و مفید بودن آن داریم یعنی شرط لا‌زم که علم داشتن به موضوع می‌باشد، موجود است اما شرط کافی که اراده ما می‌باشد همزمان وجود ندارد. لذا فعل ورزش نمودن ما تحقق نمی‌پذیرد و ورزش نمی‌کنیم.

حالت نفی‌این موضوع هم وجود دارد بنده می‌دانم که سیگار کشیدن بد است پس شرط لا‌زم یعنی علم من به موضوع محقق است اما چون شرط کافی که همان اراده نکشیدن سیگار می‌باشد، همزمان با شرط لا‌زم محقق نشده است لذا ترک و نکشیدن سیگار میسر نمی‌گردد.

با توجه به مطالبی که گذشت و از آنجایی که انسان موجودی انتخاب‌گر است، پس شایسته است که انسان همواره بهتر شروط لا‌زم و کافی را همزمان کنار هم فراهم آورد. به تعبیر دیگر بدنبال بهترین روش‌های چگونه زیستن و چگونه شدن باشد.

یعنی آنکه چگونه زیست نمایم که در هر حال، بهترین شرایط وجودی خود را دارا باشم و در سایه این رویداد، نشاط و قدرت لا‌زم برای به فعل رساندن توانایی‌های خود را داشته باشم تا بتوانم به سمت مقصود و هدف نهایی خود حرکت و سیر نمایم. پس در صورت انتخاب و به دست آمدن بهترین روش زندگی، انسان در هر قلمرویی در حد توانایی‌های خود می‌تواند بهترین باشد بهترین همسر، بهترین برادر و بهترین مدیر.

سیر منطقی بحث ما را بدین جا رساند که: ما باید انتخاب بزرگ خود را انجام دهیم که چگونه زندگی کنیم.دراین باب ۲نسخه یا دستور‌العمل کلی برای چگونه زیستن وجود دارد. ‌

الف) دستور‌العمل‌های مادی و بشری

ب) دستور‌العمل‌های الهی

الف) دستور‌العمل‌های مادی نسخه‌هایی هستند که توسط خود بشر تجویز و نوشته و تدوین شده‌اند یعنی بشر آنها را وضع نموده است. مثل شیوه‌های کاپیتالیسم، سوسیالیسم، کمونیسم و... همه اینها زاییده افکاری بشری می‌باشند.

ب) دستورات الهی هستند، که آنها همه توسط خداوند متعال برای بشر نازل شده‌اند. اعم از یهودیت، مسیحیت و اسلا‌م که از نظر زمانی متفاوت و متناسب هستند. و در هر مقطع و برهه تاریخی و زمانی، متناسب بانیازهای آن زمان و مشیت الهی، انبیاء و رسل برگزیده، فرامین خداوند متعال را به بشر ابلا‌غ می‌کنند.حال ما می‌خواهیم بدون پیش داوری و انتخاب از پیش، موضوع را اجمالا‌ بررسی و بطور منطقی و استدلا‌لی به تجربه و تحلیل این دو روش زندگی بپردازیم که یکی مبتنی بر ماده و طبیعت و افکار مخلوق و دیگری مبتنی بر ماو‌رالطبیعه و متافیزیک و خواست خداوند خالق هستی می‌باشد.

به این ترتیب می‌توانیم انتخاب مهم زندگی خود که همانا روش زندگی و چگونه زیستن است را انجام دهیم که این دقیقا در راستای بحث ما می‌باشد، یعنی رسیدن به بهترین‌ها از هر جهت چه از نظر مدیریت، چه از نگاه بازاریابی و یاهر موضوعی که مورد نظر شما باشد.

نسخه‌های بشری که در قالب نظریات و تالیفات و مکاتب مختلف بشری تعریف شده است مثلا‌ نظام سرمایه‌داری، روشن سوسیالیسم یا نظام کمونیسم، و از این قبیل ویا تالیفات نویسنده‌های مختلف مثل راه‌های خوشبخت شدن، راه‌های سعادت در زندگی و امثالهم که کلا‌ همه اینها تراوشات، تعاملا‌ت و تفکرات بشری هستند یعنی این نسخه‌ها را نوع بشر نوشته است.

خوب همه می‌دانیم نوع بشر دارای ضعف‌های بسیاری است وهر کدام از ما می‌توانیم تعدادی از ضعف‌های بشر را بشماریم و در زندگی خود نیز آنها را حس و لمس می‌کنیم. که برای اختصار در اینجا به یکی از ضعف‌های بشری و آن طمع و حرص می‌پردازیم. خدا رحمت کند دکتر شریعتی را توصیه می‌کنم دوستانی که کمتر آثار ایشان را مطالعه کرده‌اند بیشتر به سراغ آثار ایشان بروند و آنها را بخوانند البته همزمان کتاب‌های علا‌مه شهید مطهری را نیز پیشنهاد می‌‌کنم که مطالعه جمع آثار دو عالم بزرگوار، بسیار می‌تواند افق‌های نوین و جدیدتر و گسترده‌تری را پیش روی ما باز نماید.

به هر تقدیر در یکی از آثار دکتر شریعتی قریب به این مضامین نوشته شده بود که: <من با چشمان خود دیده‌‌ام برده فروشی را اما نه در بازارهای سیاه برده‌فروشی بلکه در مرکز سوربن، بلکه در مرکز کمبریج> ‌

همانطور که مستحضرید اینها دانشگاه‌های معتبر جهان هستند ایشان مرقوم داشته بودند، من می‌دیدم که در پایان هر ترم چوب حراج بر سر شاگرد اول‌های رشته‌های مختلف می‌زدند. مثلا‌ از آمریکا و اروپا سیستم‌های مختلف می‌آمدند و بر سر اینها رقابت می‌کردند و یکی می‌گفت من ماهی ۵ هزار دلا‌ر می‌دهم دیگری می‌گفت ماهی مثلا‌ ۶ هزار دلا‌ر می‌دهم سیستم دیگر می‌گفت من ماهی ۶ هزار دلا‌ر باضافه اتومبیل با راننده می‌دهم که خلا‌صه یکی از اینها موفق می‌شد و آقای شاگرد اول را جذب می‌کرد و در خدمت اهداف خود که عمدتا ظالمانه و بی‌رحمانه و ضد بشری بود درمی‌آورد.

چرا که مثلا‌ نظام سرمایه‌داری به معنی واقعی وتمامی کلمه‌اش به بهانه تولید انبوه و جست‌وجوی بازار برای فروش کالا‌هایش هیچگونه اخلا‌ق ـ عاطفه، ملا‌حظات بشری را در نظر نمی‌گیرد و مثلا‌ کارتل‌های اسلحه حاضرند برای فروش محصولا‌ت خود جنگ راه بیندازند و جان هزاران نفر را بگیرند و مهم برایشان فروش تولیدات‌شان می‌باشد نه جان افراد بشر. خوب آقای شاگرد اول تخصص خود را دراختیار یک چنین سیستمی قرار می‌دهد و تازه این در شرایطی است که مملکت خود او که در حال توسعه است نیاز مبرم و حیاتی به وجود چنین متخصصانی که در قلمروهای مختلف علمی متخصص می‌باشند، دارد.

یکی از بزرگترین نقاط ضعف بشر طمع و حرص می‌باشد خوب این که در مورد آن اختصارا و با ذکر مثال توضیح داده شد.

از منظری دیگر می‌توان گفت: خود نوع بشر نیز داخل سیستم جهان هستی قرار دارد و وقتی خودش داخل مجموعه جهان هستی می‌باشد، هیچگاه نمی‌تواند از بیرون، به آن نگاه کند. لذا از این منظر نیز به دلیل عدم اشراف بشر به کل جهان هستی نسخه بشری درمورد نحوه زندگی انسان نسخه کاملی نخواهد بود.

پس با توضیحات مختصری که ارائه شد تصدیق می‌فرمائید که تفکر و تعقل بشر به تنهایی به دلیل ضعف‌هایی که دارد نمی‌تواند نسخه کاملی برای خود بشر و برای زندگانی سعادتمندانه وی به طور واقعی و کامل باشد حال پس از تبیین نواقص و نفی دستور‌العمل‌های بشری که به طور استدلا‌لی و منطقی آنرا به چالش و بحث گذاشتیم، به سراغ نسخه‌های الهی رفته و آنها را به طور مختصر بررسی و بحث می‌کنیم. البته همین جا و قبل از بحث و استدلا‌ل اضافه نمایم که در این مورد نوع بشر خود از طریق قلبی نیز درستی دستور‌العمل‌های الهی را همانند وجود خود باریتعالی حس می‌کند و به طور قلبی مسئله را تایید می‌نماید اما مختصری نیز وارد مباحث کلا‌می و فلسفی می‌شویم نگاه کنید، وقتی شما فرض کنید اتومبیلی می‌خرید یا یخچال، تلویزیون و امثال اینها را تهیه می‌فرمائید.

برای اینکه بتوانید آنرا در شرایط بهینه نگهداری نمائید بلا‌فاصله به بروشور یا کاتولوگ کارخانه سازنده مراجعه می‌کنید و دستور‌العمل‌های آنرا رعایت می‌فرمائید چرا که احساس می‌کنید بهترین مرجع و شخصی که می‌تواند شما را در جهت حفظ ونگهداری بهینه این محصول مثال اتومبیل یا دوربین عکاسی و یا... و هر کالا‌یی که خریداری نموده‌اید، راهنمایی کند همان کارخانه سازنده آن است چراکه آن کارخانه این محصول را ساخته است پس بهترین روش جهت اینکه این محصول در شرایط بهینه بماند روشی است که کارخانه سازنده توصیه می‌نماید.

خوب ما را هم خداوند متعال ساخته و آفریده است. پس خداوند سبحان که خالق ما است و ما را آفریده است خود تنها و یکتا و بهترین دانای قادری است که می‌تواند به ما تعلیم بدهد که چگونه در زندگی خود عمل کنیم و چگونه زیست کنیم تا به خوشبختی، فلا‌ح و رستگاری واقعی برسیم.خوب چگونه می‌توانیم به دیدگاه‌های خداوند متعال دست یابیم، با مراجعه به کتاب و سنت، یعنی قرآن کریم و روش و سیره پیامبر گرامی اسلا‌م و ائمه‌اطهار قرآن کریم بزرگ‌ترین معجزات اسلا‌م است.کتاب مقدس و راهنمایی است برای تمام عصرها و نسلها تا برپایی روز قیامت.

همانطور که همه می‌دانیم پیامبر گرامی اسلا‌م (امی) بود، به مدرسه نرفته بود و درس نخوانده بود و یکی از دلا‌یل اعجاز قرآن کریم که ازجانب خداوند متعال بر پیغمبر گرامی نازل شده است نیز همین می‌باشد. قرآنی که از نظر فصاحت و بلا‌غت از ابتدا تاکنون، ادبا و فضلا‌ی ادبیات عرب زانوی حیرت در پیشگاه آن بر زمین زده‌اند، توسط پیامبر اکرم(ص) عرضه می‌شود که اصلا‌ درس نخواند. نمی‌تواند سخن و علم وی باشد بلکه علم‌لدنی است و یکی از ابعاد اعجاز قرآن هم همین می‌باشد و نشان می‌دهد که این کلا‌م، کلا‌م حق تعالی می‌باشد.

البته ابعاد اعجاز قرآن از نظر جامعیت، قوانین مترقی در قلمروهای مختلف نیاز بشری، عدم تناقض و... بسیار است.

همانطور که می‌دانید قرآن مجید با ایجاد صوت بر پیغمبر نازل شده است یعنی قرآن کتابی است که هم قالب و ظاهر و شکل آن و هم محتوای آن از جانب خداوند سبحان است و پس از پیامبر اسلا‌م و قرآن کریم دیگر باب وحی بسته شده است و این کتاب برای تمام قرون و اعصار و افراد تا روز قیامت می‌باشد که هر نسلی متناسب با بضاعت‌های علمی و فلسفی و عرفانی خود جرعه‌ای از این دریای بیکران برمی‌دارد. ضمن آنکه خداوند سبحان طبق آیه شریفه انا نحن نزلنا الذکر و انا له لحافظون قول داده‌اند که قرآن را حفظ می‌نمایند لذا این قرآنی که در دست من و شما است هم محتوا و هم کلا‌م آن متعلق به خداوند متعال است. و یک واوکم و زیاد ندارد. و به این صورت است که نگاه کردن، خواندن حتی بوسیدن و بوئیدن قرآن برای ما بسیار دلپذیر خواهد بود چه رسد به تدبر در قرآن و سپس عمل به فرامین آن.

از دیگر ابعاد قرآن کریم، تحدی آن است یعنی به مبارزه طلبیدن که فراتر از اعجاز است که در قرآن کریم خواسته شد. که اگر فکر می‌کنید این کتاب از جانب خداوند نیست مثل آنرا بیاورید و یا اینکه همگی جمع شوید واگر می‌توانید حتی ۱۰ آیه مثل قرآن بیاورید. که تا این لحظه کسی نتوانسته و هیچگاه نیز کسی نخواهد توانست این کار را انجام دهد و یک چیز جالب برایتان نقل کنم.

خوب می‌دانید بالا‌خره‌سیاست‌های کشورهای ایران و آمریکا، در تضاد با یکدیگر می‌باشند که صد البته دشمنی و ناسازگاری از طرف دولت آمریکا است د رهر حال مسائل سیاسی مورد بحث ما در حال حاضر نمی‌باشد بلکه هدفی، از طرح این موضوع داشتم و آن اینکه: خوب می‌دانید آمریکا در زمینه‌های مختلف جامعه‌شناسی، اقتصادی و ادبیات و... نخبه‌های جهان را جمع نموده و در حال حاضر از لحاظ تکنولوژی حرف اول را می‌زند از طرف دیگر تمام اتکا و بالندگی جبهه مقابل یعنی ایران و لبنان و سوریه و... به اسلا‌م است یعنی ما با اتکا به تعالیم و آموزه‌ها و اعتقادات اسلا‌می با آنها در چالش و کشمکش هستیم.

خوب محور اصلی اسلا‌م قرآن کریم است. بنابراین آمریکا به جای اینهمه هزینه و خرج تبلیغاتی و لشکر‌کشی، دادن تلفات و انواع خسارت‌ها و از طرفی با داشتن اینهمه متخصص، کافی بود به ادعای قرآن کریم پاسخ می‌داد و می‌توانست طبق همان تحدی قرآن کریم، ۱۰ آیه مثل قرآن بیاورد و در آن صورت اگر قادر می‌بود که اینکار را انجام دهد دیگر کار ایران و لبنان و سوریه و... همه یکسره می‌شد، چون اگر می‌توانست اینکار راعملی نماید کلا‌ کشورهای مدافع این طرف را عملا‌ خلع سلا‌ح، می‌کرد. ولی می‌بینیم آن همه خسارات مالی و جانی می‌دهدولی نتوانسته این کار را انجام بدهد. و این نوعی دیگر نگاه کردن به اعجاز بودن قرآن کریم می‌باشد.

پس نتیجه می‌گیریم که نسخه‌ها یا روش‌هایی توسط بشر برای سعادت بشر ارائه می‌شود به دلا‌ئلی که عرض شد کارایی لا‌زم را ندارد و نمی‌توانند بشریت را به سرمنزل مقصود و خوشبختی راستین وواقعی برسانند. و از طرفی به این نتیجه رسیدیم که باید به خداوند یکتا مراجعه نمائیم و از او مدد بجوییم و برای سعادت و خوشبختی واقعی شایسته است که خداوند متعال را بپرستیم.

باید به قرآن کریم مراجعه کنیم آنرا قرائت کنیم بیاموزیم و مهمتر از آنها به تعالیم آن عمل نمائیم. که توضیح تفسیر و عینیت این تعالیم به طور عملی در سیره پیامبر و ائمه اطهار نهفته است که اینها نزدیکترین الگوهای بشریت به تعالیم قرآن کریم هستند.

احمد حسینیخان

کارشناس اقتصادی و رئیس شعبه پارک ساعی بانک اقتصاد نوین